تام همبرگر
یک مقام ایرانی فاش کرد سوختی که اولین نیروگاه هسته ای ایران را به کار می اندازد، در آخر هفته گذشته و به دلیل نگرانی های امنیتی نامشخص از این تأسیسات خارج شده است. این یک گام به عقب برای برنامه بحث انگیز هسته ای ایران محسوب می شود.
در اطلاعیه مختصر روز جمعه از سوی نماینده ایران در نهاد ناظر سازمان ملل آمده است، میله های سوختی از نیروگاه هسته ای بوشهر خارج شده اند. این نیروگاه از اواسط دهه 1970 و به عنوان نماد غرور دولت ایران، در دست ساخت بوده است.
علی اصغر سلطانیه نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی هسته ای به خبرگزاری دولتی ایسنا گفت: “بنا بر توصیه روسیه، که مجری طرح تکمیل نیروگاه هسته ای بوشهر است، سوخت داخل هسته مرکزی رآکتور برای مدتی از آن خارج می شود تا برخی امور فنی و آزمایشی بر روی آن صورت بگیرد.”
در این اطلاعیه جزئیات بیشتری از شایعات مربوط به مشکلات موجود در نیروگاه بیان نشده است.
انتشار این اطلاعیه در همان روزی صورت گرفت که آژانس بین المللی انرژی هسته ای نیز گزارشی در خصوص برنامه هسته ای ایران منتشر کرد و در آن اعلام کرد تهران «در خصوص معضلات باقیمانده با آژانس همکاری نمی کند و این سبب بروز نگرانی در خصوص احتمال وجود ابعاد نظامی در برنامه هسته ای این کشور شده است.»
در گزارش آژانس آمده است؛ برای مثال ایران هنوز اطلاعات مربوط به مکان طرح ها و تجهیزات مورد نظر این طرح ها را به این نهاد ارائه نداده است.
آمریکا و متحدانش سوء ظن دارند که ایران برای توسعه تسلیحات هسته ای تلاش می کند اما ایران می گوید برنامه اش صرفاً در خدمت اهداف صلح جویانه است.
حتی تلاش تهران برای تولید جریان برق سبب به صدا درآمدن زنگ خطر برای نهادهای ناظر شده است زیرا به گفته برخی از دانشمندان، تجهیزات فرسوده نیروگاه هسته ای برق خطر بروز حادثه ای نظیر چرنوبیل در بوشهر را به همراه دارد.
ادوین لیمن دانشمند ارشد برنامه امنیت جهانی در اتحادیه دانشمندان گفت: “از یک جهت، اینکه آنها دست از کار کشیده اند جای خوشحالی دارد، ما درباره امنیت و ایمنی این رآکتور نگران بودیم و از جامعه جهانی خواسته ایم عملکرد آن را مورد ارزیابی قرار دهد.”
وی گفت بسته به نوع مشکل به وجود آمده، پروژه بوشهر ممکن است تا چندین هفته، چند ماه و یا حتی چندین سال با تأخیر مواجه شود.
آژانس هسته ای در سال 2010 متوجه کمبود پرسنل در این تأسیسات شده بود.
لیمن گفت: «ممکن است آنها میان بر زده باشند و همین مسأله به بروز مشکلات متعدد منجر شده باشد.» او حدس می زند میله های سوختی ممکن است با اجزای فلزی موجود در لوله های زنگ زده آغشته شده باشند. دانشمندان نیز نظر داده اند که ممکن است هسته راکتور دچار شکاف و یا آسیب شده باشد که خود مستلزم خارج کردن میله های سوختی و انجام تعمیرات پرهزینه است.
برخی نیز به این فکر افتاده اند که آیا مشکل میله ها به بدافزار استاکس نت مربوط می شود یا خیر؛ کرم رایانه ای که رایانه های متصل به برنامه غنی سازی اورانیوم در ایران را آلوده کرده بود.
تامی ویتور سخنگوی کاخ سفید روز جمعه اعلام کرد دولت اوباما نسبت به گزارش آژانس هسته ای مبنی بر عدم همکاری ایران در قبال تعهدات بین المللی خود ابراز نگرانی کرده است. وی گفت دولت به اعمال فشار بر تهران برای انجام این تعهدات ادامه خواهد داد.
منبع: لس آنجلس تایمز- 27 فوریه