همزمان با انتشار نامه مهدی کروبی، محمد خاتمی و علی اکبر هاشمی رفسنجانی در سخنانی جداگانه خواستار آن شدند که زودتر از آن که دیر شود صدای معترضان شنیده شود د. محمد خاتمی در دیدار با شورای مرکزی مجمع نمایندگان ادوار مجلس از راهکارهای ارائه شده از سوی میرحسین موسوی حمایت کرده و اعلام داشت برای کل ایران و سرنوشت تک تک مردم نگران است و هاشمی رفسنجانی هم در دیدار با نمایندگان ادوار مختلف مجلس تاکید کرد “اتلاف وقت برای چاره اندیشی می‌تواند فرصت‌ها را نابود کند.
محمد خاتمی که نگرانی از وضعیت کشور در تمام کلمات وی پیدا بود به نوشته منابع موثق گفته است: “در این مرحله حساس همه باید بپذیریم که بحران وجود دارد اگر آشفتگی موجود و اینکه انسان‌هایی کشته می‌شوند، انبوهی از انسان ها و از جمله چهره های خدوم به بهانه‌های مختلف دستگیر می‌شوند یا تحت فشار قرار می‌گیرند و هر روز شاهد مشکلات هستیم بحران نیست پس بحران چیست؟ و آنچه در این موقعیت مشکل را بیشتر می‌کند افراط گرائی است”.
به گفته خاتمی “نباید اینطور تعبیر شود که اساس نظام تنها یک جریان و یک فکر است و آن هم عین حق است و یا دیگران باید تسلیم شوند و یا نابود، و این امر خطرناکی است”.
صدای ما را نمی شنوند
رییس جمهور سابق که دو روز بعد از اعلام دستگیری دکتر یدالله اسلامی دببر مجمع ادوار نمایندگان مجلس سخن می گفت با انتقاد از افراط گرایی و ساختار شکنی تاکید کرده است: “ابزار تبلیغاتی یک جانبه و هجومی و طوفانی دست رقیب است که شب را روز جلوه می‌دهد؛ هر چقدر هم بگوییم کسی صدای ما را نمی‌شنود. البته افراط و خشونت اگر از سوی حکومت باشد بدتر و ویرانگرتر است”.
آقای خاتمی با بیان اینکه “بعضی تفکرات وجود دارد که می‌خواهند همه امکانات را بدست بگیرند و همه نیروها را بیرون کنند” اشاره کرده است که “ما اعتراض داریم؛می‌گوییم چرا حق مردم ضایع می‌شود. چرا مردم تحقیر می‌شوند؟چرا حقوق مردم رعایت نمی شود؟ چرا به معیارهای قانونی و ارزشی کم لطفی می شود”؟
وی بر پذیرش وجود بحران در کشور تاکید کرده و افزوده است: “من بحرانی که آثار آن نهفته است را می‌بینم و خدای ناخواسته اگر این فضا تداوم پیدا کند و با آن بحران برخورد نشود، می‌تواند خیلی مشکل‌ساز باشد، بحران اقتصادی و بحران مدیریتی در جامعه ماست که این امر الان تا حدودی مخفی مانده است”.
خاتمی با اشاره به اینکه “من برای کل ایران و سرنوشت تک تک افراد مملکت نگرانم” تصریح کرده است: “شرط برون رفت از بحران پذیرش بحران است، نفی بحران یعنی پاک کردن صورت مساله؛ قبول کنیم بحران وجود دارد و به این مسئله بپردازیم که چرا این بحران بوجود آمد؟ باید علت را پیدا و آن‌را حل کنیم”.
رئیس بنیاد باران سپس به اعتراضات مردم بعد از انتخابات اشاره کرده و گفته است: “این که نمی‌شود بیاییم بگوییم یک مشت آدم پست اغتشاش‌گر، یک اقلیت ناچیزی [تعابیر نادرستی که گفته شد و متأسفانه گفته می‌شود] بودند و ملت اعتراضی نداشت، با این تعابیر و ادبیات و جوی که ایجاد می‌کنند اعتراضات را نادیده می گیرند وضع را بدتر می کنند”.
به گفته او “بخش قابل توجهی از مردم و بخش اعظم نخبگان جامعه ایراد و حرف و حدیث داشتند و دارند، اما راه حل منطقی هم وجود داشت و دارد که آنها را قانع کرد، اگر اعتراضشان منطقی بود ترتیب اثر داده شود، اگر نیست در یک وضعیت بی‌طرفانه و منصفانه‌ای این بخش از جامعه اقناع شوند”.
کسی که وی را رهبر اصلاحات نام نهاده اند و هنوز محبوب ترین چهره سیاسی کشورست در این دیدار گفته : “به مراجع به علما به حوزه ها و به هر کس و هر چیز که عده‌ای آن را نمی‌پسندند، به شخصیت های سیاسی و با سابقه در تهران، در شیراز، در قزوین و در جاهای دیگر و حتی برخوردهای بسیار خطرناک که باید با آنها برخورد شدید شود ولی برخوردها متوجه بسیاری از شخصیت‌ها و بخش های مفید جامعه است”.
وی سپس در توضیح چرایی اتفاقات تلخ رخ‌داده در ماه‌های اخیر افزوده است: “دو جریان نانشان در تشدید خشونت است؛یک جریان افراطی که می‌خواهد بگوید من همه چیز انقلابم و همه باید حذف شوند و همه امکانات را می‌خواهد در دست بگیرد و از طرف دیگر جریانی که اصل جمهوری اسلامی را نمی‌خواهد”.
رئیس جمهور سابق ایران سپس ادامه داده است: “از بعضی تحلیل‌ها واقعا پشت آدم می‌لرزد، از طرفی مردم را تشویق می‌کنند که به صحنه بیایند و شعارها ساختار شکن بدهند و از طرف دیگر می‌گویند یک قدم عقب‌نشینی حکومت و قدرت یعنی سرنگونی آن! و این یعنی تشویق طرفین به برخوردهای خشن و افزایش التهاب و نا امنی. این کافی است برای همه دلسوزان که فکر کنیم به کجا می‌رویم”؟
راه حل: انتخابات آزاد
خاتمی که آخرین سخنرانی وی در جماران با جنجال و حادثه سازی خشونت طلبان همراه شد و به گفته اصلاح طلبان به حریم شکنی بیت بنیان گذار جمهوری اسلامی انجامید در ادامه سخنان خود شهادت داد که در شب عاشورا در جماران از سوی حاضران شعار ساختارشکنانه وجود نداشت، اما وقتی ریختند و زدند ممکن است چند جوان هم شعار تند داده باشند.
به اعتقاد رئیس دولت اصلاحات، بدون نام بردن از محسن رضائی و دیگر اصولگرایان مانند رییس و نایب رییس مجلس که معتقد به راه حل های آشتی جویانه هستند، درباره کسانی که به اصولگرایان معتدل حمله می برند گفت “این خشونت‌ها، مساله را به بن‌بست می‌رساند” و توضیح داده است “امروز دلسوزان کشور که اعلام هم کرده اند با اصلاح‌طلبان نیستند ولی خیرخواهند؛ یک کلمه برای برون رفت از بحران می‌گویند مورد تهاجم و حمله شدید نیروهایی که نمی‌دانیم کی هستند و همه ارکان نظام را تحت فشار قرار می‌دهند قرار می‌گیرند. امروز در وضعیتی قرار گرفته‌ایم که اگر چاره‌ای اندیشیده نشود شاهد یک دایره و سیکل خطرناک؛ اعمال خشونت و برخوردهای افراطی و غیر قانونی از یک سو و نیز عکس العمل خشونت‌بار که هدایت آن هم از سوی کسانی است که اصل را قبول ندارند خواهیم بود و این جامعه است که بزرگترین زیان را می بیند”.
به گفته خاتمی ، راهکارها خیلی وقت پیش گفته شده و آسان هم است؛ از جمله در بیانیه اخیر میرحسین موسوی هم آمده که مهمترین آن به اعتقاد خاتمی، تضمین برای انتخابات آزاد و قانونی و احترام به رای مردم و تنظیم ضوابط و ساز و کارهایی برای انتخابات و نیز اجرای درست آن ساز و کار ها.
رئیس دولت اصلاحات افزوده است: “بنده هم معتقدم نحوه برگزاری انتخابات و شیوه برگزاری و ساز و کارهای آن اشکالات اساسی دارد که در نتیجه آن نقصان‌ها و اشکالات است که کار به اینجا می‌رسد و مردم بی‌اعتماد می‌شوند”.
وی با بیان اینکه “انتخابات باید آزاد، عادلانه و قانونی طبق همه ضوابطی که وجود دارد برگزار شود” گفته است: “آزادی‌های اساسی که در قانون اساسی آمده باید برای احزاب و گروه‌ها و مردم تامین شود، میدان باید از تندروها گرفته شود که همه چیز را از بین خواهد برد”.
خاتمی هشدار داده است: “خیال نکنیم اگر جمهوری و نظام برود، بناست نظام شسته رفته‌ای که به نفع مردم است به ما داده شود، از آن طرف هم خیال نکنند اگر معیارهای قانون اساسی را از بین ببرند چیزی به نام به اصطلاح حکومت اسلامی بوجود خواهد آمد”.
به گفته رئیس بنیاد باران، “حرکت در چارچوب قانون اساسی، مبنای کار قرار گرفتن قانون و منطق و محدود کردن افراط گری‌ها و تفریط گری‌ها مشکل را حل می‌کند و جامعه را آرام خواهد کرد”.
هشدار هاشمی رفسنجانی
همزمان با انتشار نامه مهدی کروبی و اظهارات سید محمد خاتمی، هاشمی رفسنجانی نیز هشدار داد که “اقدامات برای حل مسائل موجود و رفع اختلافات باید با درک اهمیت زمان صورت پذیرد و اتلاف وقت می‌تواند فرصت‌ها را نابود کند”.
او در دیدار اعضای شورای مرکزی مجمع نمایندگان ادوار مجلس شورای اسلامی افزایش اختلافات میان نیروهای سیاسی را مهمترین مشکل کشور دانسته و گفت: “ریشه این اختلافات باید با عقلانیت شناسائی و خشکانده شود”.
به گزارش پارلمان نیوز، رئیس مجلس خبرگان رهبری در پاسخ به سئوال یکی از حاضرین تصریح کرد: سکوت نکرده‌ام و همواره برای کمک به حل مشکلات بدون جنجال خبری تلاش خود را کرده‌ام.
وی افزود: راه‌حل‌هایی را به تشخیص خود برای حل مشکلات پیش آمده قبلا بیان کرده‌ام و تکرار مداوم آن‌را ضروری نمی‌بینم، مضافا اینکه متاسفانه برخی افراد آلوده به اغراض سیاسی و جناحی دنبال جوسازی و ایجاد جنگ روانی در کشور هستند که ادامه این روند را به صلاح کشور نمی‌دانم.
