رئیس دولت و مجلس؛ متحد و علیه اصول‌گرایان؟

نویسنده
حسین محمدی

» اختلافاتی که به سود دولت یازدهم تمام می شود

از همان نخستین روزهایی که حسن روحانی به سمت ریاست‌جمهوری انتخاب شد٬ دیدارهای مختلفی با علی لاریجانی٬ رییس مجلس٬ داشت؛ دیدارهای متعددی که گمانه‌های مختلفی را موجب شده بود. بخصوص وقتی که روحانی حتی علاوه بر دیدارهای رسمی٬ برای معرفی اعضای کابینه و رایزنی در این باره٬ در منزل لاریجانی هم حضور پیدا کرد.

آنچه که در زمان معرفی کابینه و سپس رای اعتماد روحانی به چشم آمد٬ نقش علی لاریجانی در عبور روحانی و کابینه‌اش از گردنه مجلس اصول‌گرا بود. پس از معرفی کابینه٬‌حضور افرادی نظیر رحمانی‌فضلی به عنوان وزیر کشور و مصطفی پورمحمدی در مقام وزیر دادگستری٬ نشانه‌ی حضور فعال علی لاریجانی و حامیانش در کابینه روحانی بود.

پیش از معرفی وزرا٬‌اعلام شده بود که حضور رحمانی‌فضلی در کابینه به عنوان وزیر کشور٬ از جمله شروط اصلی لاریجانی برای حمایت از کابینه روحانی بود. این در حالی است که نزدیکان روحانی از گزینه‌هایی چون علی یونسی، مجید انصاری و محمد شریعتمداری به عنوان گزینه‌های مورد نظر وی برای وزارت کشور معرفی شده بودند.

رحمانی فضلی از نزدیک ترین افراد به علی لاریجانی است که معاونت او را در شورای عالی امنیت ملی و صدا و سیما برعهده داشت. رحمانی فضلی توسط لاریجانی به عنوان رئیس دیوان محاسبات کشور پیشنهاد و پس از رای مجلس به این عنوان منصوب شد. اکثر پست های رحمانی فضلی در جمهوری اسلامی در همراهی با علی لاریجانی بوده است.

رحمانی فضلی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۴، ریاست ستاد انتخابات صدا و سیما را برعهده داشت و به دلیل ارائه اخباری که شائبه سوگیری به نفع علی لاریجانی و مخالفت با هاشمی و معین را ایجاد می کرد بارها مورد انتقاد قرار گرفت.

لاریجانی به این ترتیب تبدیل به یکی از حامیان کابینه روحانی در مجلس شد و فراکسیون حامی وی - فراکسیون رهروان ولایت - از اکثر وزرای پیشنهادی حمایت کردند. همین حمایت بود که باعث شد برخی از وزرای روحانی - که با مخالفت شدید اصول‌گرایان مواجه شده بودند - موفق به کسب رای اعتماد شوند.

لاریجانی در این بازی سیاسی ٬‌مقابل غلام‌علی حدادعادل قرار داشت که چه در مجلس هشتم و چه در مجلس نهم٬ رقیب وی برای کسب کرسی ریاست بود. حدادعادل همچنین از اعضای اصلی فراکسیون اصول‌گرایان مجلس است.

خبرگزاری آریا٬ نزدیک به طیف سنتی اصول‌گرایان٬ با انتشار گزارشی تحلیلی٬ پیرامون نقش لاریجانی در رای اعتماد به کابینه روحانی نوشت: “علی لاریجانی و حدادعادل ممکن است در نخستین مواجهه در خرداد ماه سال آینده در انتخابات هیات رییسه مجلس با یکدیگر روبرو شوند… رقابت ها برای انتخابات مجلس دهم از ماه های ابتدایی سال آینده آغاز خواهد شد. می توان از هم اکنون متصور بود این دو فراکسیون به رقابت با یکدیگر خواهند پرداخت. این مساله با بازگشت سیاسی اصلاح طلبان به عرصه سیاست رسمی مهم و تعیین کننده است”.

حدادعادل پس از معرفی وزرای کابینه به مجلس٬ در اظهارنظری گفته بود: “مصلحت نمی‌دانم درباره اشخاص اظهارنظر کنم اما به طور کلی سعی می‌کنیم کابینه معتدل روحانی، معتدل‌تر شود”. با این حال حدادعادل در روزهای بررسی صلاحیت وزرا در موافقت و مخالفت با هیچ کدام از وزرا سخنی نگفت.

فراکسیون اصول‌گرایان٬ فراکسیون حامی حدادعادل در مجلس٬ شامل نزدیک به صدنماینده است که از اعضای جمعیت ایثارگران، جمعیت رهپویان و اعضای جبهه پایداری تشکیل شده است. بسیاری از اعضای این فراکسیون در روزهای رای اعتماد مجلس٬ به عنوان نمایندگان مخالف با وزرای پیشنهادی سخن گفتند.

در مقابل فراکسیون حامی علی لاریجانی - فراکسیون رهروان ولایت - نزدیک به ۱۷۰ نماینده را شامل می‌شود. نمایندگانی که بسیاری از آن‌ها در زمره موافقان وزرای معرفی شده بودند.

حضور رحمانی‌فضلی به عنوان وزیر کشور در کابینه از آن جهت اهمیت دارد که وزیر کشور مسوول انتخاب استانداران و فرمانداران است. این افراد در تعیین ترکیب هیات‌های اجرایی و معتمدین در انتخابات مجلس نقش به سزایی دارند.

با وجود برتری عددی فراکسیون حامی لاریجانی٬ حدادعادل در عدم کسب رای اعتماد برخی وزرا٬ از جمله محمدعلی نجفی٬‌ نقش مهمی داشت. علی‌رضا محجوب٬ نماینده مجلس٬ گفته بود که فراکسیون اصول‌گرایان٬ نامه‌ای پیرامون شش تن از وزرا در مجلس پخش کرده بود: “این فراکسیون نام شش وزیر پیشنهادی را در یک اطلاعیه آورده بود و خواهان رای عدم اعتماد به این وزرا شده بود حتی در این اطلاعیه قیده شده بود ما درباره وزرای دیگر به نظری نرسیده ایم اما این شش نفر را رد کنید. این کار بی سابقه ای بود که در مجلس انجام شد”.