آرش سیگارچی
در ماههای اخیر برخورد روسای دانشگاهها با دانشجویان و همچنین وزارت خانه اطلاعات با پرونده سه دانشجوی امیرکبیر بارها مورد تاکید منابع خبری قرار گرفته است با این حال دو مشاور رسانه ای رییس جمهور با انکار هرگونه فشار وارده از سوی دولت، خوستار “پاسخگویی قوه قضاییه” به این مورد شدند.
به گزارش خبرگزاری فارس، یکشنبه شب “علی اکبر جوانفکر” مشاور رسانه ای و مطبوعاتی احمدی نژاد و “مهدی کلهر” مشاور رئیس جمهور در امور اطلاع رسانی و رسانه با حضور در دانشگاه زنجان به سوالات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دانشجویان پاسخ دادند و “از عملکرد دولت دفاع کردند”.
در بخشی از این پرسش و پاسخ دانشجویی از این دو مشاور عالی ریاست جمهوری پرسش شد آیا با توجه به سمت شان “از وضعیت دانشجویان سیاسی در بند” اطلاع دارند که کلهر در پاسخ به این سوال گفت:“من به هیچ وجه روابط عمومی سازمان زندان‌ها نیستم. مشاور فقط طرف مشورت است و اصلاً نقش 118 ندارد. “
جوانفکر، دیگر مشاور رسانه ای احمدی نژاد نیز در این مورد دستگاه قضایی را پاسخگو دانست و گفت:“باید در این زمینه از قوه قضائیه سوال کنید و باید آنها پاسخگو باشند. “
پاسخهای مشاوران عالی رییس جمهور در شرایطی بیان شد که به نوشته خبرنامه امیرکبیر بخش قابل توجهی از دانشجویان به دلیل انتقاد از سیاست های وزارت علوم، مورد غضب روسای دانشگاه ها و همچنین حراست و کمیته های انضباطی قرار گرفته اند. ریاست کمیته های انضباطی که در ماههای اخیر احکام شدیدی علیه صدها دانشجو در سراسر کشور صادر کرده اند، بر عهده روسای دانشگاه هاست که از سوی وزیر علوم، تحقیقات و فن آوری منصوب می شوند.
در روزهای گذشته خبرنامه امیرکبیر در گزارشی به ابعاد تازه ای از “محروم کردن دانشجویان منتقد در آزمون کارشناسی ارشد” پرداخته و به نقل از مسئولین روابط عمومی سازمان سنجش اعلام کرده که “از نظر حراست دانشگاه تبریز و وزارت اطلاعات این دانشجویان به خاطر فعالیتهای سیاسی صلاحیت لازم برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد را ندارند.“
در گزارش دیگر این خبرنامه با عنوان “گزارش فشارهای وارد بر دانشجویان در هفته پایانی اردیبهشت”، این خبرنامه ”رنجنامه صباح نصری و هدایت غزالی”، دو دانشجوی کرد دربند را منتشر کرده که این دو “در مدت چهار ماه حبس شان در بازداشتگاههای اطلاعات سنندج و تهران به کرات مورد بازجویی قرار گرفته اند”.
”علی نیکونسبتی” فعال دانشجوییهم دوشنبه به روز گفت “دلیل اصلی صدور حکم پنج ماه زندان” برای وی ”سوال از احمدی نژاد” بوده است.
پیش از این نیز خبرنامه امیرکبیر با بیان “گوشه ای از فشارهای وارده به قاضی دادگاه تجدیدنظر برای تایید حکم حبس دانشجویان این دانشگاه” از نقش وزارت اطلاعات و سایر نهادها در محکومیت این دانشجویان سخن گفته و نوشته بود:“یک مقام مطلع در این زمینه با اشاره به فشارهای فراوان وارده بر قاضی برای تایید حکم صادره توسط دادگاه انقلاب و شکستن حکم تبرئه دانشجویان گفت: نهادهای مختلف نظام از جمله وزارت اطلاعات، سپاه، بسیج و حتی بخشی از قوه قضاییه فشارهای زیادی بر قاضی برای تایید حکم حبس دانشجویان وارد کردند.“
بی خبری مشاوران رییس جمهور از برخورد با دانشجویان در حالی بیان می شود که چهارشنبه گذشته شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت خطاب به احمدی نژاد نامه سرگشاده ای منتشر کرد که در بخشی از آن به نقش دولت در “فشار بر دانشجویان” اشاره شده بود. در این نامه آمده بود: ”دستگیری احسان منصوری دانشجوی بی گناه امیرکبیر به جرم انتقاد به شما در هنگام حضورتان در دانشگاه امیرکبیر در مهر ۱۳۸۵ و با جعل نشریات موهن توسط حامیانتان و فشارهای نهادهای امنیتی تحت امرتان علی رغم تبرئه در دادگاه تجدید نظر به همراه احمد قصابان و مجید توکلی در زندان مانده اند”.
در این نامه همچنین آمده: “گلایه مندیم زیرا اسناد موجود در پرونده قضایی بازداشت شدگان این اتحادیه - نشان می دهد که ماموران وزارت اطلاعات تحت امر شما تنها به جرم نوشتن نامه گذشته مان به شما و طرح ۲۰ سوال و درخواست حضور در جلسه هنگام حضورتان در مراسم دانشگاه تهران در مهر ۱۳۸۶ - پس از بازگشت از دانشگاه کلمبیا - خواهان دستگیری اعضای شورای مرکزی و همچنین چند تن از اعضا شورای عمومی این اتحادیه شده بودند و دادستان تهران نیز با آن درخواست موافقت نموده بود و در نهایت نیز دو تن از اعضای شورای مرکزی به همراه چند تن از اعضا شورای عمومی این اتحادیه هر کدام با بهانه ای دستگیر شدند و این بازداشتها به دلیل سوال از جنابعالی در حالی صورت گرفت که حدود ده روز پیش از آن در دانشگاه کلمبیا آزادی در ایران را بی نظیر خوانده بودید واکنون خود می توانید قضاوت نمایید که آیا راست گفته اید یا نه ؟!“
در بخش دیگری از این نامه با اشاره به احضارهای وزارت اطلاعات دولت احمدی نژاد، خطاب به وی آمده بود:” هر هفت عضو نویسنده این نامه در سال گذشته حداقل یکبار توسط وزارت اطلاعات تحت امرتان و تنها به دلیل اعتراض به سیاستهای اشتباه مسئولین دستگیر شده اند و انواع فشارهای روحی و روانی را تحمل نموده اند و این نحوه برخورد در دولت نهم مساله جدیدی نیست و بسیاری از دانشگاهیان، معلمان، فعالین زنان، کارگران، روزنامه نگاران و روشنفکران و فعالین هویت طلب قومی طعم این نحوه برخورد را چشیده اند.“
فضای مطلوب سیاسی
اما دو مشاور رییس جمهور در جلسه دیدار با دانشجویان، علاوه بر ابراز بی خبری از دانشجویان بازداشتی یا تحت فشار، از فضای باز سیاسی فعلی نیز تعریف کرده اند. جوانفکر وقتی در مقابل پرسشی دانشجویی مبنی بر اینکه “فضای باز سیاسی که در دوره خاتمی داشتیم در دولت نهم کمرنگ شده”، قرار گرفت اینگونه واکنش داد:” اصلاً این طور نیست و فضای سیاسی مطلوبی در کشور وجود دارد.در دولت خاتمی یک توسعه رسانه‌ای داشتیم که سطحی بود و به کیفیت نگاه نشده بود و روزنامه‌هایی در کشور منتشر شد. آیا این رسانه‌ها که در کشور وجود دارند مطابق شأن ملت ایران هستند که عده‌ای دانشجویان گفتند بله و عده‌ای گفتند نه. این رسانه‌ها به هیچ وجه در شأن ملت ایران نیستند چرا که وقتی خبر مهمی در کشور و یا جهان اتفاق می‌افتد باید تیتر یک روزنامه و رسانه‌ها باشد در حالی که متاسفانه ما شاهد هستیم که در روزنامه‌های ما تیتر یک عکس مدیران مسئول است که برای فلان انتخابات نامزد شده است.“
کلهر نیز اینگونه پاسخ داد: ”در دوره احمدی نژاد بر این اعتقاد بودیم که مثل دولت آقای خاتمی از چندین روزنامه حمایت نکنیم اگر چه امروز شاهد هستیم آنهایی که می‌گویند حامی دولت هستند عمیق‌ترین فحش‌ها و انتقادها را به دولت می‌دهند. این دولت، دولت مهندسی و کار است و نیازی به روزنامه ندارد چرا که مردم خود کارهای صورت گرفته مثل ساخته شدن سیلو و یا فلان کارخانه را شاهد هستند.“
در حالی مشاوران رییس دولت اینگونه پاسخ داده اند که برخلاف گفته کلهر دولت در ماههای اخیر تلاش زیادی برای همسو کردن اندک رسانه های موجود با خود کرده که تغییر پیاپی مدیر مسوول روزنامه دولتی ایران از جمله این تلاش هاست. همچنین دولت در سه سال فعالیت خود سه بار رییس خبرگزاری دولتی ایرنا را تغییر داده تا بیشتر در خدمت انعکاس اخبار مورد نظر دولت باشد.
کلهر همچنین در شرایطی از عدم نیاز دولت به روزنامه سخن گفته که هفته پیش برخی سایت ها از جمله فردا از تلاش دولت برای داشتن روزنامه خبردادند. از جمله روزنامه هایی که با حمایت دولت بزودی منتشر خواهد شد روزنامه “وطن امروز” است که به مدیرمسئولی مهرداد بذرپاش از نزدیکان رییس جمهور از اول مهرماه شروع به کار خواهد کرد.
جلسه پرسش و پاسخ با مشاوران عالی رییس جمهور نکات دیگری نیز داشت. وقتی یکی از دانشجویان شورای صنفی دانشگاه زنجان از این دو مشاور درباره “توقیف برخی روزنامه ها و همچنین نشریات دانشجویی” پرسید، جوانفکر با رفع هرگونه مسولیت از دولت به این سوال این چنین پاسخ داد: ”هیئت منصفه مطبوعات در مقابل مطبوعات تصمیم گیری می‌کند که فقط یک نماینده آن از سوی دولت و ارشاد است و بقیه افراد از قوه قضائیه و دانشگاهها هستند و تصمیم‌گیری می‌کنند. بسته شدن روزنامه‌ها با نظر این هیئت است و دولت هیچ دخالتی ندارد در حالی که پس از بسته شدن روزنامه‌ای موج عظیم تبلیغات علیه دولت می‌شود که چرا دولت این روزنامه را توقیف کرده است. “
این در حالی است که از پنج عضو هیات نظارت بر مطبوعات به جز یک قاضی دیوان عالی، نماینده مجلس و نماینده مدیران مسوول، دو عضو به نمایندگی از دولت حضور دارند که یکی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یا نماینده تام الاختیار اوست و دیگری یکی از اساتید دانشگاه به انتخاب وزیر آموزش، تحقیقات و فن آوری.ضمن اینکه در دوران اخیر نشریات زیادی اصولا به تقاضای دولت توقیف شده اند.
در ادامه جلسه یکشنبه شب، دانشجوی دیگری پشت تریبون گفت: “شان رکن چهارم دموکراسی در کشور رعایت نمی‌شود و خبرنگاران زندانی و روزنامه بسته می‌شوند و من در چند سال گذشته یک فیلم سینمایی خوب ندیده‌ام، دولت رکن چهارم دموکراسی را در کشور به خاک و خون کشیده و به بسیاری از فیلم‌ها اجازه اکران داده نمی‌شود” که کلهر در پاسخ گفت:“همین دموکراسی امروز کشور را با مثلاً ده سال پیش مقایسه کنید که آیا در آن زمان می‌شد در یک دانشگاه این چنین از رئیس جمهور و مسئولان دولت انتقاد کنید. شما تعداد روزنامه‌های دوره خاتمی و دولت نهم را با هم مقایسه کنید ببینید که تعداد توقیف شده‌ها در آن زمان بیشتر است یا در دولت فعلی. این دولت رویکرد خود را مقابل رسانه‌ها و روزنامه‌ها بالا بردن ظرفیت نقد پذیری اعلام کرده است.“