کتاب روز♦ کتاب ‏

نویسنده
نسرین تبریزی

هنر روز، در بخش کتاب می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند یا در ‏مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثی درخور دارند، به خوانندگان خود معرفی کند. ارجحیت با کتاب های روز خواهد بود، ولی ‏این امر به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ایرانی به زبان ‏های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید آورندگان آثار می توانند ‏برای معرفی یک نسخه کتاب به نشانی زیر بفرستند. ‏

Iran Gooya‏ : نام گیرنده
BP 114‎‏ : شماره صندوق پستی
Creteil 94000‎‏ : اسم وکد پستی شهر‏
France‏ : نام کشور

khosrowgolsokhi.jpg

بازهم از خسرو

مجموعه کامل شعرها و نوشته های پراکنده خسرو گلسرخی‏
به کوشش: کاوه گوهرین
‏886ص، تهران: نشر آرویج، 1387، چاپ سوم

این مجموعه سه جلدی، شامل تمام سروده های «خسرو گلسرخی» و نوشته های پراکنده اوست. جلد اول با عنوان «خسته تر ‏از همیشه» که با زندگینامه و کتاب شناسی آثار «گلسرخی» آغاز می شود، دربردارنده مجموعه اشعار شاعر است. این اشعار ‏علی رغم کاستی ها و ضعف هایی که به لحاظ ساخت و تکنیک دارند، و علی رغم بعضی شعار زدگی ها، آیینه ای زلال برای ‏انعکاس دوره ای از حیات سیاسی و فرهنگی معاصر ایران است. جلدهای دوم و سوم با عنوان های «دستی میان دشنه و دل» ‏و «من در کجای جهان ایستاده ام…؟»، شامل نوشته های گوناگون و پراکنده «خسرو گلسرخی» در زمینه ادبیات و هنر، ‏ترجمه هایی از او، یادنامه هایی به قلم «گلسرخی» و متن چند گفتگو با او است. این آثار، در نیمه دوم دهه 1340 و اوایل دهه ‏‏1350 خورشیدی در نشریات مختلف منتشر شد. ‏

iranvajangjahaniaval.jpg

ایران و جنگ اول جهانی

ایران و جنگ جهانی اول: میدان نبرد قدرت های بزرگ
گردآوری و تالیف: تورج اتابکی
ترجمه: مهدی حقیقت خواه
‏308ص، تهران: انتشارات ققنوس، 1387، چاپ اول

این کتاب، مجموعه ای از مقالات پژوهشگران درباره برخی تحولات اجتماعی و سیاسی ایران در دوران جنگ اول و تاثیر ‏این جنگ بر آن تحولات است. عناوین مقالات کتاب و نویسندگان آنها عبارتنداز: «جنگ جهانی اول، رقابت قدرت های بزرگ ‏و شکل گیری جامعه سیاسی در ایران/تورج اتابکی»، «دولت موقت ایران/منصوره اتحادیه»، «پیش به سوی شرق: فعالیت ‏های دستگاه اطلاعاتی عثمانی در ایران/تورج اتابکی»، «ملی گرایی ایرانی و ژاندارمری دولتی/استفانی کرونین»، «اسماعیل ‏آقای سیمکو: جنگ سالار کرد در مرز ترکیه و ایران در اوایل قرن بیستم/مارتین فان بروئینسن»، «روایت احمد کسروی از ‏قیام شیخ محمد خیابانی/محمد علی همایون کاتوزیان»، «پان ترکیسم و ملی گرایی ایرانی/تورج اتابکی» و «شورای تبلیغات ‏بین المللی و تاسیس حزب کمونیست ایران/اولیور باست». ‏

zafarname.jpg

ایران در دوره تیموری

ظفرنامه: مجموعه 2 جلدی‏
نویسنده: شرف الدین علی یزدی
تصحیح و تحقیق: سید سعید میر محمد صادق، عبدالحسین نوایی
ترجمه مقدمه به انگلیسی: عبدالقادر هاشمی
‏2021ص، تهران: کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، 1387، چاپ اول

کتاب «ظفرنامه» یکی از متون ارزشمند تاریخی و شامل اطلاعات مهمی درباره تاریخ ایران در دوره تیموری است. مؤلف ‏کتاب، «شرف الدین علی یزدی»، از شاعران، منشیان، مورخان و علمای مشهور نیمه دوم قرن هشتم و نیمه اول قرن نهم ‏هجری است. او پس از گردآوری همه آثار عصر تیمور و اسناد و مدارک مرتبط با آن و پس از مشخص شدن صحت آن، ‏شروع به نوشتن اثرش کرده است. با آن که «ظفرنامه» چند بار به چاپ رسیده است (کلکته: 1887 میلادی، تهران: 1336 و ‏‏1338 خورشیدی، و تاشکند: 1972 میلادی)، اما با توجه به اهمیت این متن ارزشمند، این اثر به وسیله دو پژوهشگر و ‏مورخ صاحب نظر، دوباره تصحیح، و به شکل پیراسته ای چاپ شده است. در تصحیح حاضر، نسخه ای از «ظفرنامه» که ‏در کتابخانه مجلس شورای اسلامی نگهداری می شود و به خط نستعلیق در سال 867 ه. ق کتابت شده، به عنوان نسخه اصلی ‏مورد استفاده قرار گرفته و با نسخه فاکسیمیله آن که در سال 1972 میلادی توسط «اورنبایف» به چاپ رسید و تصحیح این ‏اثر به وسیله «محمد لوی عباسی»، مقایسه شده است. واژه نامه ای که در پایان کتاب آمده است، همراه با یادداشت های ‏توضیحی و فهرست های گوناگون، استفاده از این اثر ارزشمند و معتبر تاریخی را برای علاقمندان و پژوهشگران آسان تر ‏می کند. ‏

hazarehayeafghanestan.jpg

عامیانه های افغانی

قصه های هزاره های افغانستان: مجموعه ای از 73 قصه عامیانه‏
گردآوری و بازنویسی: محمد جواد خاوری
با همکاری: حامده خاوری
‏555ص، تهران: نشر چشمه، 1387، چاپ اول

این مجموعه که شامل هفتاد و سه قصه از قصه های مردم «هزاره» است، گوشه هایی از فرهنگ، باورها و اعتقادات این ‏مردم را به تصویر می کشد. «هرازه» ها مردمی هستند که عمدتا در مناطق مرکزی افغانستان زندگی می کنند؛ جایی که ‏اصطلاحا به آن «هزاره جات» یا «هزارستان» می گویند. تمام قصه های این کتاب، مستقیما از زبان راویان شنیده شده و به ‏زبان فارسی معیار بازنویسی گردیده اند. در بازنویسی سعی شده است تا حد ممکن، امانت داری صورت گیرد و حال و ‏هوای اصلی باقی بماند. حتی بعضی از واژه های خوش فرم و خوش آهنگ که یادگاری از گذشته زبان فارسی است و یا از ‏زبان دیگری وارد فارسی گردیده، حذف نشده است. این قصه ها کاملا عامیانه اند و به هیچ وجه از آثار مکتوب گرفته نشده ‏اند. ‏

foropashighajar.jpg

غروب قاجار، طلوع پهلوی

فروپاشی قاجار و برآمدن پهلوی: گزارش کنسولگری های انگلیس
گردآوری و ترجمه: غلامحسین میرزا صالح
‏670ص، تهران: انتشارات نگاه معاصر، 1387، چاپ اول

این کتاب، مجموعه ای از گزارش های کنسولگری های انگلیس در ایران، درباره تحولات اجتماعی و سیاسی مهم کشور ما ‏در دوران فروپاشی حکومت قاجار و به قدرت رسیدن خاندان پهلوی است. نخستین گزارش مربوط به وقایع دی ماه 1299 ‏شمسی (ژانویه سال 1921 میلادی) و آخرین آن، مربوط به وقایع آذر ماه سال 1305 (دسامبر 1925) است. بخش «پیوست ‏ها» شامل اسناد و مدارکی درباره «قیمت امتعه و اجناس»، «تجار معتبر مشهد»، «خلاصه تشکیلات فعلی قوای مسلح موجود ‏در ایران»، «قوای نظامی واقعی»، «قوای نظامی قشون جنوب ایران»، «دیویزیون قزاق»، «قوای چریک شرقی ایران»، ‏‏«ژاندارمری»، «پلیس ایالات و ولایات» و… می باشد. ‏

rasaneshie.jpg

تاریخ قدرت گیری هیئت های مذهبی

رسانه شیعه: جامعه شناسی آئین های سوگواری و هیئت های مذهبی در ایران ‏
نویسنده: محسن حسام مظاهری
‏616ص، تهران: نشر بین الملل، 1387، چاپ اول

در این کتاب، تغییرات و تطورات مناسکی – گفتمانی مجالس و آیین های عزاداری شیعیان ایرانی، از گذشته ها دور تا دوران ‏معاصر بررسی می شود. در این بررسی، بر جامعه شناسی آئین های سوگواری و هیئت های مذهبی در دوران پس از انقلاب ‏اسلامی، تاکید می گردد. رویکرد اصلی نویسنده در این پژوهش، بررسی این مجالس و آئین ها به مثابه پدیده ای اجتماعی ‏است؛ پدیده ای در متن و بطن جامعه که تغییراتش هم متاثر از تغییرات جامعه در ادوار گوناگون است. عناوین مباحث اصلی ‏کتاب عبارتنداز: «تاریخ تحلیلی تاسیس، تکوین و استمرار آئین ها و مجالس سوگواری»، «کلیات و مفاهیم»، «گونه بندی ‏هیئت های مذهبی»، «هیئت های سنتی»، «هیئت های انقلابی دوران جنگ»، «هیئت های انقلابی دوران پس از جنگ»، ‏‏«هیئت های عام پسند» و «شبه هیئت ها». ‏

naghsheirangardi.jpg

دیدنی های شهرهای ایران

نقشه ایرانگردی: مقیاس یک به یک میلیون
زیر نظر: حسن زنده دل
‏232ص، تهران: نشر ایرانگردان، 1387، چاپ اول

این کتاب که با کیفیت خوبی چاپ شده، نقشه ایرانگردی، همراه با نقشه شهرهای مراکز استان ها و فهرست جاذبه های دیدنی ‏شهرهای ایران است. در این نقشه نه تنها موقعیت کلیه استان ها، شهرستان ها، شهرها و بخش ها، همراه با شبکه انواع راه ها ‏و وضعیت پستی و بلندی ها نشان داده شده، بکله اطلاعات مفیدی در زمینه مسیرهای گردشگری نواحی روستایی نیز ارائه ‏شده است. از مزیت های این کتاب راهنما، علاوه بر نقشه کامل راه های ایران، نقشه شهرهای مرکزی استان های کشور است ‏که مجموعا 30 شهر یا 30 نقشه شهری را در بر می گیرد. ‏

namekhalijfars.jpg

خلیج همیشه فارس

نام خلیج فارس در طول تاریخ: فارسی /عربی
تحقیق و تعلیق: محمد جواد مشکور
مقدمه: فرید قاسملو، عطاء الله تدین
‏67ص، تهران: نشر المعی، 1387، چاپ اول

این کتاب که دو زبانه است و همراه با نقشه های رنگی چاپ شده، به بررسی نام خلیج فارس در طول تاریخ و در منابع ‏تاریخی می پردازد. نویسنده برای این منظور به منابع پیش از اسلام، متون دوره اسلامی و مطالعات معاصر مراجعه کرده ‏است. در میان متون دوره اسلامی، او هم از متون جغرافیایی و هم از متون تاریخی، به صورتی گسترده استفاده کرده است. ‏


rahyaft.jpg

روستا، روستا، روستا

رهیافت ها و روش های تحقیق کیفی در توسعه روستایی
نویسندگان: مصطفی ازکیا، عادل زارع، علی ایمانی
‏318ص، تهران: نشر نی، 1387، چاپ اول

در این کتاب که از جمله معدود آثاری است که درباره رهیافت ها و روش های تحقیق در توسعه روستایی به زبان فارسی ‏نوشته شده، ضمن بررسی روند تاریخی و تکاملی ابزارها، تکنیک ها، روش ها و رهیافت های توسعه و ترویج روستایی و ‏زمینه های پیدایش رهیافت های مشارکتی، رهیافت ها و ابزارهای جایگزین تحقیق سنتی نیز مورد توجه قرار گرفته است. ‏همچنین توجه ویژه ای به معرفی و کاربرد ابزارها و تکنیک های مشارکتی نوین در تحقیقات توسعه ای شده است. عناوین ‏بعضی از مباحث اصلی کتاب عبارتنداز: «کلیاتی درباره سیر تکاملی رهیافت های مشارکتی»، «روش های تحقیق نظام های ‏زراعی»، «ارزیابی سریع روستایی»، «ارزیابی مشارکتی روستایی»، «ارزیابی مشارکتی ارتباطات روستایی»، «ابزارها و ‏تکنیک ها»، «مدارس مزرعه ای کشاورز» و «کاربرد مدل تحلیلی ‏SWOT‏ در مطالعات توسعه ای». ‏

دری به دنیای ابن عربی

ebnarabi.jpg

فرهنگ جامع اصطلاحات عرفانی ابن عربی
نویسنده‎:‎‏ گل بابا سعیدی‏
‏1213ص، تهران: انتشارات زوار، 1387، چاپ دوم

در این فرهنگ، مجموعه اصطلاحات و واژگان اساسی در عرفان «ابن عربی» شرح و توضیح داده شده است. نویسنده در ‏آغاز به تعریف هر واژه از لحاظ لغتی پرداخته و سپس با ذکر عقاید بعضی از عرفای مشهور، عقیده «ابن عربی» را با ‏تجزیه و تحلیل و بیان خاص او بیان کرده است. او در این کار تنها به تعریف لفظی و شرح مختصر واژه یا اصطلاح بسنده ‏نکرده، بلکه با استفاده گسترده از کتاب ها و رساله های «ابن عربی» و در مواردی، با ارجاع به بخشی از یک کتاب یا رساله ‏او، به بررسی و توضیح همه جانبه مدخل ارائه شده پرداخته است. نویسنده این فرهنگ، «دکتر گل بابا سعیدی»، استاد ‏برجسته دانشگاه های ایران در حوزه های فلسفه و عرفان و یکی از کارشناسان اندیشه و عرفان «ابن عربی» در ایران است. ‏

گیسو داره قد کمون

جم جمک برگ خزون: گزیده ای از متل های کودکان ایران ‏
گردآوری: ثمینه باغچه بان
تصویرگر: فرشید شفیعی
‏12 ص‏، تهران: مؤسسه پژوهشی چاپ و نشر نظر، 1387، چاپ اول

در این کتاب که برای کودکان شش تا نه ساله مناسب است، مجموعه ای از متل های قدیمی کودکان ایران گردآوری و همراه با ‏تصاویر زیبا، باز آفرینی شده. متل های این مجموعه منظوم هستند و چون پلی، کودکان امروز را با گوشه هایی از میراث ‏فرهنگی نیاکانشان پیوند می دهند:‏ جم جمک برگ خزون، مادرم زینب خاتون،‏ گیس داره قد کمون، از کمون بلند تره، از شبق مشکی تره، گیس اون شونه می خواد، شونه فیروزه می خواد، ‏ حمام سی روزه می خواد،‏