هفته گذشته، جمعی از هنرمندان سینما و تئاتر در تالار بتهوون خانه هنرمندان ایران گرد هم آمدند تا از نیم قرن حضور جمشید مشایخی در عرصه بازیگری تجلیل کنند. در این مراسم باشکوه عزت الله انتظامی، محمد علی کشاورز، داود رشیدی، آیدین آغداشلو و خسرو شکیبایی در باره این هنرمند سخن گفتند و از او تقدیر کردند.
گزارش مراسم تجلیل از جمشید مشایخی
پا به پای هم پیر شدیم
پنجشنبه گذشته مراسم تجلیل و قدردانی از جمشید مشایخی بازیگر پیشکسوت سینما و تئاتر ایران تحت عنوان “پنجاه سال سایه دوست داشتنی” با حضور جمع کثیری از هنرمندان برگزار شد. درابتدای مراسم و پس از صحبت های بهزاد فراهانی مجری برنامه، جعفر والی به روی صحنه رفت و درباره همکاری اش با مشایخی چنین گفت: سعادتی بود که در این مدت با مشایخی همکاری می کردم. ما پا به پای هم پیر شدیم. این جور زندگی کردن قشنگ است. ما خاطرات خوبی با هم داریم. جمشید مشایخی همیشه همراه و مشاور من در تمام کارهای هنری ام بوده و هست.
در ادامه مراسم حمید سمندریان به روی صحنه رفت و صحبت هایش را چنین آغاز کرد: من خوشحالم که امروز در این مراسم محمد علی کشاورز و دیگر هنرمندانی را می بینم که روزی با هم تئاتر کار می کردیم. مشایخی نمایشنامه های مختلفی در طول 50 سال زندگی هنری خود اجرا کرده است. من تجربه کاری که با وی در تئاتر آندورا داشتم، به نوعی هنرمندی وی را کشف کردم. مشایخی همانطورکه نفس می کشید فرهنگ یک متن بیگانه را بدون هیچ اشاره ای از سمت من، بیرون می کشید و آن را برای مخاطب ایرانی قابل لمس می کرد. من هرگز بازی او را در صحنه تئاتر فراموش نمی کنم. نکته دیگر اینکه، جمشید عادت دارد هر بار که روی صحنه می‌آید آن را ببوسد. بعضی‌ها فکر می‌کنند که این کار را از روی تظاهر یا ریا انجام می‌دهد. اما من بارها دیده‌ام که وقتی هیچ کسی در سالن نمایش نیست این کار را تکرار می‌کند و معلوم است که او واقعاً عاشق این کار است.
در ادامه مراسم قطعاتی توسط نوید مصطفی پور و سعید رودباری نواخته شد که مورد استقبال حاضرین قرارگرفت. آیدین اغداشلو سخنران بعدی این مراسم بود که همزمان با یاد درگذشت شاعر سینمای ایران علی حاتمی برگزار می شد، از این رو صحبت خود را به فصل مشترکی از کار این دو استاد اختصاص داده و چنین گفت: برای فیلم “کمال الملک” قرار بود به پیشنهاد مرحوم علی حاتمی به مشایخی نقاشی بیاموزم. وقتی وارد صحنه شدم و مشایخی را درآن لباس دیدم حس کردم خود کمال الملک است و من چیزی ندارم که به او بدهم. امیدوارم این هنرمند عزیز که امروز در کنار ما نشسته همیشه پایدار باشد. بسیاری بعد از مرگ اسطوره می شوند، اما بعضی در زمان زندگی اسطوره هستند. کافی نیست کسی هنرمند و خلاق باشد، بلکه اینها لازم است اما کافی نیست. کسی که می خواهد هنرمند کامل باشد مانند جمشید مشایخی باید درست زندگی و کار کند و با هر ابتذال و دروغ کنار نیاید. او همانند کمال الملک با آبرو و شریف است. من او را تحسین می کنم و دست و صورتش را می بوسم.
محمد علی کشاورز نفر بعدی بود که به روی صحنه رفت و چنین سخن آغاز کرد: تمام کسانی که اینجا هستند استادان و دوستان خوب من هستند که از جمشید مشایخی تعریف کردند. اما من می‌خواهم از همسر جمشید مشایخی بگویم می خواهم امشب از همسر جمشید مشایخی بگویم. او با همراهی و همیاری خود این شخصیت هنری را به اینجا رسانده است. او فرزندی شایسته چون نادر مشایخی را تربیت کرده و امیدوارم همیشه در کنار جمشید پایدار باشد. همچنین باید بگویم که اگر فن تئاتر را از دیگر دوستانم یاد گرفتم، انسانیت و ایران دوستی را بیش از هر کسی از جمشید مشایخی آموختم.
در ادامه، بخش دوم قطعات موسیقی توسط فاضل جمشیدی به همراه گروهش اجرا شد. پس از این بخش نوبت به عزت ا… انتظامی رسید تا درباره مشایخی حرف بزند: سال 36 به اداره هنرهای دراماتیک آمدم و آنجا برای اولین بار دوستان و هنرمندانی چون جعفر والی، عباس جوانمرد، علی نصیریان و جمشید مشایخی را دیدم. در آن سال‌ها همه با هم کار تئاتر می‌کردیم و از سال 38 تا 44 نیز هر هفته یک نمایش را به طور زنده در تلویزیون اجرا می‌کردیم. بعدها با افتتاح تالار سنگلج هم همکاری مان را ادامه دادیم. آن دوران بهترین دوران زندگی من بود. آرزو می کنم این گونه تجلیل ها همیشه در زمان زنده بودن این افراد برگزار شود. گرچه فکر می کنم امروز هم برای مشایخی برای برگزاری این مراسم دیر است و باید زودتر چنین برنامه ای را برای وی برپا می کردیم. او در ادامه افزود: ما با هم صادقانه کار کردیم. ما سینما را با فیلم “ گاو” با هم شروع کردیم. بعد از آن هر کسی برای خود راه دیگری را انتخاب کرد. من به او علاقه زیادی دارم.
در ادامه مراسم لوح تقدیری توسط عزت ا… انتظامی از طرف خانه تئاتر و خانه هنرمندان به مشایخی اهدا شد. رویا تیموریان و خسرو شکیبایی از طرف انجمن بازیگران خانه سینما تندیس ویژه و لوح تقدیر را به وی تقدیم کردند جمشید مشایخی هنگام دریافت این جوایز و پس از تشکر و قدردانی چنین گفت: کوروش می‌گوید من بدان گونه که در این زمین زنده زاده شدم روزی نیز تن خسته‌ام در این زمین ماندگار می‌شود، اینجا سرزمین مادری من ایران است. از زمانی که ایران به وجود آمده دلاورانی برای حفظ ناموس این سرزمین به شهادت رسیدند وعده ای نیز با آثار خود به این سرزمین ماندگاری ایران عزیز شهادت دادند.
سپس داود رشیدی به روی صحنه آمد و چنین گفت: از اینکه این مراسم برای تجلیل این هنرمند برگزار شد خوشحالم. امیدوارم 100 سالگی فعالیت هنری وی را جشن بگیریم و آرزو می کنم همیشه مشایخی روی صحنه باشد تا همه از او درس بگیرند.
پروین سلیمانی نفربعدی بود که درباره مشایخی سخن گفت: من امروز اینجا پیش شما عزیزان سر تعظیم فرود می آورم. من با مشایخی همکاری های فراوانی داشتم اما فیلمی که او در آن نقش پسر من را بازی می کرد یکی از بهترین خاطراتم محسوب می شود.
خسرو شکیبایی هم درباره این بازیگر پیشکسوت چنین گفت: در ایران کمتر کسی هست که جمشید مشایخی را به عنوان یک هنرمند نشناسد. ما افتخار داشتیم که از جوانی در خدمت وی بودیم و از استادی او لذت می بردیم. من از وی چیزهای زیادی یاد گرفتم.
در ادامه مراسم لوح تقدیری از طرف دکتر قالیباف شهردار تهران توسط محمد علی کشاورز به جمشید مشایخی اهدا شد. فراهانی هم در این باره گفت: جا دارد از دکتر قالیباف به خاطر کمک به سینما و تئاتر شهر و ساخت سوله های ایرانشهر برای ایجاد سالن های نمایش تشکر کنم. امیدوارم این عزیز نگاه قشنگ خود را از هنر برندارد.
در پایان این مراسم، فیلمی مستند درباره جمشید مشایخی که توسط امیر مهرتاش مهدوی ساخته شده بود برای حاضران به نمایش درآمد.
