فروپاشی اقتصادی در ایران یا انگلیس

بهرام رفیعی
بهرام رفیعی

» شورش های شهری کجا اتفاق می افتد؟

در شرایطی که تحریم های بین المللی و همچنین مشکلات اقتصادی، کشور را در شرایط دشواری قرار داده و علاوه بر پیش بینی نهادهای نظامی امنیتی درباره احتمال شورش های محرومین در شهرهای مختلف، برخی از اصولگرایان نیز از فروپاشی اقتصاد ایران و خطرات امنیتی در پی آن بشدت ابراز نگرانی کرده اند، معاون تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح مدعی شد که انگلیس بزودی شاهد آشوب های شهری ناشی از مشکلات اقتصادی خواهد بود.

سرتیپ پاسدار مسعود جزایری طی اظهاراتی به بهانه اهدای جایزه صلح نوبل به اتحادیه اروپا گفت: “اهداء جایزه به اتحادیه اروپا این حقیقت را که اکثر اقدامات این سازمان تحت سیاست‌های رژیم‌های سلطه انجام گرفته است، تائید می‌کند.”

وی در ادامه با این ادعا که بزودی این سازمان چاره ای جز پس گرفتن این جایزه نخواهد داشت، و در واکنش به اظهارات اخیر وزیر دفاع انگلیس که خواستار تشدید تحریم ها وگسترش نارضایتی مردم در ایران شده بود به وضعیت اقتصادی کشور انگلیس و ایران پرداخته است.

او با بیان اینکه شرایط زندگی مردم انگلیس وخیم است گفته: “وضع بد اقتصادی مردم در کشورهای اروپایی از جمله انگلیس و اعتراضات بی‌شمار مردمی به سیاست‌های حاکمان این کشور، زمینه‌ساز تجمعات مردمی و آشوب‌های خیابانی است و در آینده خبرهای زیادی در این زمینه شنیده خواهد شد.”

دبیر ستاد عملیات روانی جمهوری اسلامی با گفتن اینکه “رقص مضحک دولتمردان انگلیسی در خوشحالی از آتش زدن چند سطل زباله در تهران به وضوح گویای دست خالی دشمنان انقلاب اسلامی است که چیزی جز تمسخر مردم را در پی ندارد” اضافه کرده: “دستگاه حاکمه انگلیس و از جمله شبکه بی‌بی‌سی در حالی از بروز مشکلات اقتصادی در ایران دست به رقص و پایکوبی می‌زند که بحران مالی و اقتصادی این کشور آحاد مختلف جامعه و بخش‌های دولتی و خصوصی انگلیس را فرا گرفته و روند رویدادها، آینده‌ای وخیم‌تر از وضعیت امروز را تداعی می‌کند.”

اخیرا فلیپ هاموند وزیر دفاع انگلستان طی گفت و گویی با هفته نامه آبزرور خواستار تشدید تحریم های بین المللی برای توقف برنامه هسته ای جمهوری اسلامی شده و تاکید کرده بود که “این اعمال فشارها بر ایران باید تا مرحله ای که بقای نظام ایران توسط مردم این کشور تهدید شود، ادامه داشته باشد.”

وی همچنین ادامه تحریم ها تا “درک یک خطر و تهدید قطعی از سوی حکومت جمهوری اسلامی” را ضروری دانسته و گفته بود: “اگر سطح اعمال فشارهای اقتصادی بر ایران به اختلال بالقوه و تهدید کننده نظام این کشور و ابراز مخالفت در خیابان های تهران تبدیل شود، در این صورت این تحریم ها احتمالا مسیر آینده را تغییر خواهند داد.”

در همین ارتباط آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی هم در سفر اخیر خود به خراسان شمالی با تکرار اینکه مشکل “دشمنان” با “ایران هسته ای” نیست بلکه آنها با “ایران و نظام اسلامی” مساله دارند درباره گسترش تحریم ها علیه جمهوری اسلامی گفت: “این تحریم ها در واقع جنگ با یک ملت است اما به توفیق الهی، دشمنان در این جنگ هم مغلوب ملت ایران خواهند شد. البته تحریم ها مشکلاتی را بوجود می آورند و برخی بی تدبیری ها هم ممکن است این مشکلات را افزایش دهد اما این مشکلات، مسائلی نیستند که جمهوری اسلامی ایران نتواند آنها را حل کند.”

 

هشدار درباره فروپاشی اقتصادی

 اما ادعای اخیر معاون رییس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی درباره وقوع آشوب های خیابانی در انگلیس و گسترش نارضایتی اقتصادی در حالی مطرح می شود که دوهفته پیش به دلیل گسترش مشکلات اقتصادی در کشور و کاهش شدید ارزش پول ملی در برابر سایر ارزهای رایج بین المللی از جمله دلار و یورو، بازار تهران شاهد اعتراضات خیابانی و اعتصاب بود که با حضور نیروهای امنیتی و انتظامی و تعطیل چند روزه بازار همراه شد.

مشکلات اقتصادی ناشی از برنامه ها و سیاست های چند سال اخیر جمهوری اسلامی، پیوند آن با گسترش تحریم های بین المللی از جمله تحریم نفت و نارضایتی های سیاسی اجتماعی طی ماه های اخیر کشور را در شرایط بحرانی قرار داده و موجب نارضایتی گسترده مردمی شده است تا جایی که بسیاری از چهره ها و افراد همسو با حکومت جمهوری اسلامی نسبت به تداوم این وضع هشدار داده اند.

از جمله هفته گذشته محمدخوش چهره، از چهره های اصولگرایان که در انتخابات ۱۳۸۴ از حامیان سرسخت محمود احمدی نژاد بود و به عنوان نماینده و حامی وی در مناظرات تلویزیونی نیز ظاهر می شد اما مدتی بعد به منتقد سیاست های دولت جمهوری اسلامی بدل شد طی اظهاراتی نسبت به “فروپاشی اقتصاد ایران” هشدار داد.

محمد خوش چهره در گفت و گویی با وبسایت الف متعلق به احمد توکلی از اصولگرایان منتقد احمدی نژاد در مجلس در این ارتباط گفت: “حوادثی که در روز های گذشته ناشی از تضعیف جدی پول ملی و متعاقباً واکنش های بعضی از فعالین و جریانات اقتصادی تحت عنوان اعتصاب را شاهد بودیم مبین جدی بودن مسائل است. اگر چه برای اهل فن فراتر از این شاخص ها، تعطیلی غیرمتعارف واحدهای تولیدی، میزان بیکاری ناشی از این تعطیلی ها و سنگینی رکود همراه با کاهش ارزش پول ملی و موانعی که در سر راه تولید اعم از مشکلات نقدینگی، قیمت ارز، موانع در سر راه ورود مواد اولیه و امثال آن شرایطی را پیش آورده که من آن را به اقتصاد صدمه دیده تشبیه می کنم.”

او با تشبیه اقتصاد کنونی ایران به یک “مصدوم ناشی از تصادف” افزود: “تجربه نشان داده که اگر نتوان اقدامات آنی را به درستی تشخیص داد متضرر می شویم. یکی از این اقدام آنی جلوگیری از تضعیف بیشتر پول ملی است که در یک شیب تند قرار دارد و اگر کاهش ارزش پول ملی کنترل نشود به سقوط پول ملی منجر می شود . سقوط پول ملی در عین ناباوری می تواند به «فروپاشی اقتصاد» بیانجامد.”

این عضو سابق اصولگرایان در مجلس هفتم با بیان اینکه “در فروپاشی شوروی علیرغم داشتن معادن، نفت فراوان، صادرات نفت، صنایع سنگین و تجهیزات نظامی آنچه که منجر به فروپاشی اقتصاد شوروی شد سقوط پول ملی بود” تاکید کرد که “اگر به پول ملی که علت اصلی بقا و دوام اقتصاد است کم توجهی بشود و عوامل درون زد و برون زای آن شناسایی نشود بقا و دوام اقتصاد ما به خطر می افتد.”

وی همچنین در این اظهارات هشدار آمیز خود از احتمال هجوم مردم به فروشگاه های عرضه کننده مواد غذایی ابراز نگرانی و تصریح کرد که “نگرانی از کاهش ارزش پول ملی می تواند فضایی را ایجاد کند که خیلی از افراد برای جلوگیری از خسارت های ناشی از سقوط ارزش پول ملی به سمت تقاضاهایی روی بیاروند که این تقاضا ها خود می توانند ضربه شکنده ای به اقتصاد بزند. که می توان هجمه به سوی مواد غذایی و ذخیره سازی آن را نام برد.”

وی همچنین اخراج و عدم توجه به کارگران را یک خطر امنیتی برای جمهوری اسلامی دانست و گفت: “در فضای اقتصادی کنونی هر نوع بیکاری جدید و هر انسان بیکاری می تواند یک بمب انسانی باشد که عملکرد آن در حوزه سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و حتی امنیتی می تواند خطرناک باشد بنابراین حتما باید در چنین مقطعی مخصوصا مجلس با وضع قانونی که مکلف کند تا پایان سال اجازه هیچ نوع اخراجی را به واحدهای دولتی و غیردولتی ندهد و برای عملیاتی شدن چنین تصمیمی هم باید اقدامات لازم را انجام دهند.”

محمد خوش چهره در این گفت و گو همچنین خواستار بازسازی اعتماد بازار سرمایه، فعالین اقتصادی و آحاد مردم حمایت از تولید، کمک به کاهش قیمت اقلام اساسی، جیره بندی مواد غذایی مختلف و کاهش صادرات برای گذر از تهدیدات و جلوگیری از فروپاشی اقتصادی جمهوری اسلامی شده بود.

 

نگرانی از شورش های شهری

در نیمه تیرماه سال جاری آیت الله خامنه ای در جمع مسئولان قضایی جمهوری اسلامی در واکنش به افزایش تحریم های بین المللی و گسترش مشکلات اقتصادی در کشور گفته بود: “هدف اصلی قدرتهای استکباری از اعمال تحریم‌ها، مردم ایران هستند تا فشارها موجب شود که مردم به ستوه بیایند و از نظام اسلامی جدا شوند.”

او البته در ادامه تاکید کرده بود که “در این توطئه نیز شکست خواهند خورد زیرا آنها مردم و مسئولان ما را همچنان نشناخته‌اند.”

مدتی پس از این اظهارات و افزایش گرانی و تورم بی سابقه در کشور که همزمان با آغاز اجرای تحریم های نفتی از سوی اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی بود، یکی از مقامات ارشد سپاه پاسداران نیز نسبت به این مساله هشدار داد.

سرتیپ پاسدار یدالله جوانی رییس سابق اداره سیاسی سپاه پاسداران دراین مورد گفت: “در آمد مردم ثابت مانده است ولی در عین حال شاهد افزایش بی رویه قیمت ها در سطح عمومی هستیم. باید دولت کنونی تمام اهتمام خود را در مقطعی که دشمنان کمر بسته اند تا به مردم فشار بیاورند بسیج کند تا «اتفاق بدی نیافتد» ولی طبیعی است که افزایش ۵۰ الی ۷۰ درصدی قیمت «در ظرف ۶ ماه» مردم را دچار مشکل خواهد کرد.”

مشاورعالی نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه با بیان اینکه “هدف از تحریم های صورت گرفته به ستوه در آوردن مردم است” مدعی شد: “مستکبران می خواهند تا مردم از مورد حمایت قرار دادن نظام و اهداف انقلاب منصرف شوند که بدون تردید ناکام خواهند ماند.”

25 تیرماه حیدر مصلحی وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی هم در همایش مبلغان مذهبی ماه رمضان با ادعای اینکه “متاسفانه موفقیت‌ها و پیشرفت‌های نظام با طراحی دشمن در داخل سیاه نمایی می‌شود و تبلیغ در پیشبرد اهداف نظام نقش کلیدی را ایفا می‌کند” تلاش برای “ناکارآمد جلوه دادن نظام، عدم توانایی بخش‌ها و دستگاه‌های مختلف در تامین نیازهای جامعه، ایجاد شکاف بین نخبگان، القای سیاه نمایی به طور خاص و ویژه و ترسیم چشم‌اندازی بسیار تیره از وضعیت کشور” را از “عمده‌ترین محورهای توطئه‌های دشمن” در این راستا اعلام کرد.

او همچنین با گفتن اینکه “اعتبارزدایی از رهبر معظم انقلاب از جمله بخش‌های تهاجم دشمنان علیه ایران و اسلام است” و “آنها می‌خواهند همه مشکلات از قبیل گرانی و معضلات جزئی را به رهبر انقلاب از نسبت دهند” تصریح کرده بود:” متاسفانه برخی افراد در داخل کشور با راهبردهای دشمنان در این خصوص همراهی می‌کنند.

اخیرا روحانیون و مراجع تقلید همسو با حکومت نیز در اظهارات انتقادآمیز مختلف از شرایط اقتصادی کشور و تاکیدات مقامات حکومت مبنی بر صرفه جویی و نترسیدن از گرانی و تحریم ها نسبت به “سرآمدن صبر مردم” و “جدایی” آنها از حکومت جمهوری اسلامی هشدار داده اند.

این سخنان در شرایطی منتشر شده و همچنان بصورت روزانه از سوی وابستگان به حکومت جمهوری اسلامی منتشر می شود که پیش از این بولتن های داخلی سپاه پاسداران که زیر نظر نهاد نمایندگی رهبرجمهوری اسلامی در سپاه تهیه می شوند در تحلیل های خود از شرایط جمهوری اسلامی، روندی را برای قرار گرفتن در شرایط “بحران اقتصادی داخلی” و همچنین “جنگ” از سوی امریکا و کشورهای غربی در نظر گرفته بودند.

دو سال پیش در یکی از این بولتن ها که برای هادیان سیاسی سپاه منتشر می شود آمده بود: “امریکا ابتدا منتظر به بارنشستن اهداف نرم افزارانه قطعنامه های زنجیره ای و سایر اقدامات نرم در ایران است. آن وقت با توجه به تضیعف دولت در ابعاد نظامی، اقتصادی، اجتماعی و پشتوانه مردمی از یک سو و قدرتمند سازی اپوزیسیون و مخالفان نظام، تغییر ساختار را از طریق شوک هایی مانند انتخابات، شورشهای محلی یا جنگ فراهم نمایند.”

در بولتن داخلی سپاه پاسداران همچنین آمده بود: “آنها از سوی دیگر در تلاشند تا با فشارهایی که از قبل قطعنامه های زنجیره ای بر نظام جمهوری اسلامی وارد می شود، به تدریج ناکارآمدی و مقبولیت نظام و در نتیجه مشروعیت نظام را زیر سئوال برده و بسترهای نارضایتی در داخل را از حوزه ای به حوزه دیگر منتقل نمایند تا در نهایت زمینه های «فروپاشی از درون» فراهم گردد”.

در راستای همین تحلیل ها در سال جاری سپاه پاسداران و بسیج، همزمان با افزایش نارضایتی های مردمی نسبت به گرانی و شرایط اقتصادی کشور نسبت به گسترش، سازماندهی و استقرار گردان های امنیتی نظامی خود در شهرهای مختلف کشور اقدام کرده اند.

در این ارتباط علاوه بر برگزاری مانورهای مختلف با راه اندازی یک قرارگاه امنیتی نظامی تحت عنوان “قرارگاه امام هادی” و انتساب سرتیپ پاسدار علی فضلی به فرماندهی آن در صدد کنترل و اعتراضات اقتصادی احتمالی در محلات و شهرهای مختلف برآمده اند.