ایران در کمتر از یک ماه دو زلزله شدید به قدرت بیش از ۶ ریشتر را تجربه کرد. نگرانی مردم ایران از این لرزه ها بیشتر به امکانات نجات بازمی گردد، ولی نگرانی همسایگان ایران در خلیج فارس، وجود مرکز هسته ای بوشهر است.
طی هفته های اخیر، لرزه های این زلزله های پیاپی باعث شد تا مسأله نزدیکی جغرافیایی شیخ نشینان خلیج فارس به ایران بار دیگر یادآوری شود. مرکز زلزله ای به قدرت ۶ ممیز ۳ دهم ریشتر که در تاریخ ۹ آوریل باعث لرزش جنوب ایران شد، تنها در ۸۹ کیلوکتری نیروگاه بوشهر بود.
شیخ نشینان خلیج فارس بیم آن دارند که در صورت نشت پیدا کردن رآکتور این نیروگاه، آلودگی رادیواکتیو در کرانه های خلیج فارس ساطع شود؛ به ویژه اینکه بادهای شدید منطقه ای به جهت دوحه، پایتخت قطر، و بنادر اصلی امارات متحده عربی می وزند. شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس در تاریخ ۱۴ آوریل ۲۰۱۳ یک نشست اضطراری در این زمینه برگزار کردند تا در مورد خطرات نشت و انتشار آن در سراسر خلیج فارس که ممکن است در صورت وقوع زلزله دیگری روی دهد، به مباحثه بنشینند. آنها از آژانس اتمی خواستند هیأتی را برای بازرسی خسارات احتمالی به نیروگاه بوشهر اعزام کند.
آیا دلیل این نگرانی ها قابل توجیه است؟
تاکنون هیچ گونه ردی از اتساع مواد رادیواکتیو مشاهده نشده و شرکت “اتم استرویی اکسپورت”، سازنده روسی رآکتور بوشهر، تأیید کرده که به این نیروگاه هیچ صدمه ای وارد نشده. رآکتور بوشهر که ساخت آن در سال ۲۰۱۰ به پایان رسید، طوری طراحی شده که سازه آن بتواند در برابر زلزله ای با شدت ۶ ممیز ۷ دهم ریشتر مقاومت کند. شدت زلزله ۹ آوریل ۲۰۱۳ به ۶ ممیز ۳ دهم ریشتر رسید.
با این حال، به نوشته سایت جهان نیوز، نگرانی ها در این زمینه بی اساس است، زیرا محل ساخت نیروگاه با توافق کارشناسان بین المللی انتخاب شده. رسانه های ایرانی که مواضعی نزدیک به محافظه کاران دارند، خاطرنشان می سازند که ساخت این نیروگاه در سال ۱۹۷۵ در دوران شاه آغاز شده و در آن زمان کشورهای همسایه و دولت های غربی، هیچ مشکلی با محل ساخت این نیروگاه اتمی نداشتند.
ولی تاریخچه رآکتور بوشهر همچنان جنجال آفرین است: ساخت آن طی ۳۵ سال اخیر دست به دست منتقل شده که از این حیث یک مورد منحصر به فرد است. ساخت آن ابتدا توسط شرکت زیمنس آلمان در سال ۱۹۷۵ آغاز و با وقوع انقلاب اسلامی و سپس جنگ ایران و عراق متوقف شد. ساخت آن مجدداً توسط شرکت “اتم استرویی اکسپورت ” روسی در سال ۱۹۹۵ ازسر گرفته شد و قرار است تا سال ۲۰۱۴ به تکنیسین های ایرانی محول شود.
خطر سونامی وجود ندارد
به نوشته علی واعظ، کارشناس ایران در گروه بحران بین المللی که بیش از یک سوم بودجه آن توسط دولت های غربی و قطر تأمین می شود، ازسرگیری ساخت این نیروگاه کمی شتاب زده بوده. با اینکه سازندگان فعلی روسی و سران جمهوری اسلامی تلاش کرده اند تا نگرانی های به وجود آمده پس از زلزله بوشهر را ازبین ببرند، ولی از نظر این کارشناس استدلالات آنها چندان اطمینان بخش نیست. او خاطرنشان می سازد که تحریم های بین المللی اعمال شده علیه ایران باعث شده تا این کشور از هرگونه کمک خارجی در حوزه اتمی محروم شود. به همین دلیل است که حضور دانشمندان ایرانی در سمینارهای بین المللی کارشناسان امنیت هسته ای ممنوع شده.
البته می توان با اطمینان گفت که احتمال آنکه نیروگاه بوشهر به سرنوشت نیروگاه فوکوشیما دچار شود بسیار پایین است.
ابتدا به این دلیل که احتمال وقوع یک سونامی در این منطقه وجود ندارد. و دوم به این دلیل که زلزله ای به شدت ۹ ریشتر صدها برابر شدیدتر از یک زلزله ۶ ریشتری است؛ و این رویدادی است که هر قرن یک بار و حتی هر هزار سال یک بار اتفاق می افتد.
گاهی توقع وقوع یک زلزله را داریم، ولی زلزله دیگری روی می دهد. در ایران بزرگ ترین خطر زلزله، به تهران و ۱۵ میلیون جمعیت آن مربوط می شود.
منبع: اسلیتhttp://www.lavie.fr/actualite/monde/israel-se-prepare-t-il-a-une-guerre-contre-l-iran-28-08-2012-30161_5.phphttp://www.slate.fr/story/47317/toxicomanie-came-drogue-iran-teheran، ۴ می