کنایه‌های کیهان و وطن‌امروز به رفسنجانی

بهروز صمدبیگی
بهروز صمدبیگی

» بازتاب رسانه‌ای محکومیت مهدی هاشمی

محکومیت مهدی هاشمی، فرزند اکبر هاشمی رفسنجانی که سخنگوی قوه قضاییه از او به صورت «م.ه» نام برده در رسانه‌ها بازتاب فراوانی داشت. اما نوع پرداخت به این خبر در رسانه‌های مختلف داخلی ایران متفاوت بود؛ تفاوتی در سطح تیتر یک شدن تا سکوت کامل. مهدی هاشمی رییس سابق سازمان بهینه‌سازی سوخت و اتهامات او اقتصادی و امنیتی است. خانواده هاشمی اما این دادگاه را سیاسی می‌دانند. «حبس، جزای نقدی، رد مال و انفصال از خدمات دولتی» محکومیتی است که دستگاه قضایی در آخرین روزهای سال ۹۳ برای فرزند سیاست‌مدار کهنه‌کار درنظر گرفته است.

 

وطن امروز: هاشمی این حکم را در خاطراتش بنویسید

وطن امروز، روزنامه تندروی طرفدار احمدی‌نژاد یکی از اصلی‌ترین رسانه‌های جریان ضد هاشمی است که همسو با سیاست دولت احمدی‌نژاد، خانواده و سیاست‌های هاشمی رفسنجانی را به عنوان عوامل فساد اقتصادی گسترده در ایران معرفی می‌کند. این روزنامه پس از اعلام محکومیت فرزند رفسنجانی توسط محسنی‌ اژه‌ای، عکسی هاشوری و سیاه و سفیدی از مهدی هاشمی منتشر کرد و تیتر زد: “عیدی عدالت”. در گزارش وطن امروز از نام‌های “م.ه”، “آقازاده جنجالی” و “تهم معروف اقتصادی” استفاده شده است.

حسین قدیانی، سرمقاله‌نویس این روزنامه هم در مطلبی با عنوان “پشت عدالت گرم است” نوشته: “سیاسی نبودن، اتفاقا حسن رئیس‌ قوه‌قضائیه است. زیادی که سیاسی باشی، لاجرم «تشخیص مصلحت» را بر «سنجش عدالت» تفوق ‌‌خواهی داد اما در دستگاه قضا عدالت، هم بر سیاست و هم بر مصلحت، سیادت دارد. برای دستگاه قضا هیچ فرق نمی‌کند که طرف دیروزی نزدیک به چه جناحی یا احیانا فرزند کدام بزرگوار است، همچنانکه هیچ فرق نمی‌کرد طرف پریروزی در کدام دولت، چه کاره بود.”

این مطلب کنایه‌های بسیاری خطاب به اکبر هاشمی رفسنجانی دارد؛ از جمله او خواسته شده که “دیروز را به اوراق سررسیدت اضافه کن، شمایی که زیاد «خاطره» می‌نویسی”. این فعال رسانه‌ای اصولگرا همچنین نوشته است: “همین طرف دیروزی، خیلی جاها و پیش خیلی عناصر، پشتش گرم بود، عجیب پشتش گرم بود! او لابد پشتش گرم بود که ۲ دهه گردن‌کلفتی کرد، ۲ دهه قانون را به هیچ گرفت، ۲ دهه به ریش همه خندید لیکن دیروز، روز مهمی بود در تاریخ دستگاه قضا. کاش دیروز ۲ دهه زود‌تر حادث می‌شد اما همین را هم باید به فال نیک گرفت و مطمئن شد که اگر کسی در فلان جا و بهمان جا پشتش گرم است، دلیل نمی‌شود که در قوه قضا هم پشتش گرم باشد!”

کیهان، روزنامه ای که طیف عمده‌ای از اصولگرایان را نمایندگی می‌کند، ترجیح داد تا خبر را به عنوان یکی از تیترهای کوچک صفحه یک پوشش بدهد. در متن خبر هم آمده بود: “گرچه تلاش‌ها برای به تعویق انداختن صدور حکم جهت پشت سر نهادن انتخاب ریاست مجلس خبرگان یکی از اهداف تیم رسانه‌ای همراه و مدافع م.ه بود اما با توجه به برگزاری این انتخابات دیگر موضوعی برای به تعویق انداختن صدور حکم وجود نداشت.”

کیهان هم که نام مهدی هاشمی را به طور مخفف ذکر کرده، نوشته: “م. ه و وکلایش که تا لحظه تنظیم این خبر برای دریافت حکم مراجعه‌ای به دادگاه انقلاب نداشته‌اند به نظر می‌رسد با توجه به پایان سال اهتمامی برای دریافت حکم نداشته و قصد دارند تا با هدف وقت‌کشی و ورود رسانه‌ها به تعطیلات از بار روانی آن بکاهند. گر چه این شیوه‌ نخ‌نما شده از وقت کشی و امتناع از دریافت حکم بدون راه‌کار قانونی برای قوه‌قضائیه و قاضی پرونده نیست اما باید گفت عدم دریافت حکم دادگاه از سوی م.ه اولین قدم در نادیده گرفتن حکم قضایی و قلدری در برابر دستگاه قضاست.”

در سوی مقابل، روزنامه آرمان که نزدیک‌ترین رسانه به هاشمی رفسنجانی است و عموما با عکسی از او و یا یکی از نزدیکانش در صفحه اول منتشر می‌شود، روز دوشنبه هیچ تیتری درباره محکومیت مهدی هاشمی نداشت. در صفحه اول این روزنامه یادداشتی از نعمت احمدی، حقوقدان منتشر شده بود که اعلام محکومیت فرزند هاشمی را غیرقانونی می‌دانست: “انتشار حکم چه از نظر موضوع حکم و چه نتیجه‌ حکم و چه مجازات منع قانونی دارد و این انتشار قانونا دخالت در امر قوه‌ قضاییه است و با توجه به اینکه دادگاه غیرعلنی بوده و اصل بر این است که رسانه‌ها و افرادی غیر از اصحاب دعوا از موضوع محاکمه با خبر نیستند جای تعجب دارد که یک سایت یا خبرگزاری چگونه پیش‌ از اعلام قانونی یک حکم پیشدستی کرده و خبری را به نقل از مقامات قضایی آن هم با این صراحت منتشر می‌کند.”

روزنامه جمهوری اسلامی هم که مواضعی اصولگرایانه اما نزدیک به هاشمی رفسنجانی دارد در صفحه اول نام و عکس مهدی هاشمی را درج کرد و خبر از محکومیت او در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب اسلامی تهران داد.

رسالت، ارگان غیر رسمی موتلفه اسلامی هم عکس یک خود را به محسنی اژه‌ای اختصاص داد که تیتر محکومیت “م.ه” را به همراه داشت.

ایران، روزنامه رسمی دولت ترجیح داد که نام و عکس مهدی هاشمی را در صفحه اول بیاورد و جام‌جم، روزنامه صدا و سیما هم این خبر را مناسب صفحه یک خود ندانست.

در میان روزنامه‌های اصلاح‌طلب، شرق بیش از بقیه به این خبر پرداخته بود و با انتخاب مهدی هاشمی به عنوان عکس یک، تیتر “حکم هاشمی صادر شد” را انتخاب کرد. شرق با یادآوری بازگشت خودخواسته مهدی هاشمی به ایران و معرفی خود به مراجع قضایی به گفت‌وگوی چند روز قبل اکبر هاشمی رفسنجانی با این روزنامه اشاره کرده بود. رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در این گفت‌وگو گفته بود: “من باید از جمهوری‌اسلامی دفاع کنم. نظر من این است. بنابراین در دادگاه هیچ دخالتی نکردم. با اینکه قاضی روحانی است، من اصلا ندیده‌ام و نخواسته‌ام ببینم. الان دادگاه تمام شده و مهدی و وکلایش آخرین دفاعشان را به‌صورت لایحه نوشتند که نزدیک دوهزار صفحه و خیلی‌خواندنی است و بعدها می‌تواند یک کتاب شود. ما هم نمی‌خواهیم در کار قوه‌قضاییه دخالت کنیم. حرف من با همه اینها این است که از بالا دستور ندهید و اگر از بالا دستور دادید، خلاف موازین قضایی و شرع است.”

“م.ه به حبس محکوم شد” تیتر یک روزنامه اعتماد بود که تنها شرح کوتاهی ضمیمه‌اش بود. روزنامه شهروند هم عکس و خبر را به نیم تای پایین صفحه اول انتقال داده بود.

روزنامه فرهیختگان، متعلق به دانشگاه آزاد اسلامی هم تنها به وکیل هاشمی رجوع کرده بود که امتناع از دریافت حکم را تکذیب می‌کرد. عکس و تیتر مهدی هاشمی روی صفحه یک روزنامه مردمسالاری هم به چشم می‌خورد.