ایران خودرو تعطیل است

“ایران خودرو تعطیل است”. شرکتی که حتی برای روز اربعین کارگران  را وادار به حضور در محل کار می کرد، برای جلوگیری از اعتراض بیشتر کارگران و دامنه دار نشدن آن مجبور شده روز ویا شاید روزهای عادی راهم  تعطیل کند. تعطیلی در پی بروز یک حادثه تلخ، مرگ چند کارگر  و متعاقب آن اعتراض کارگران رخ داد؛ اعتراضاتی که به سرعت از حالت صنفی به در آمد وگسترده تر شد.

داستان کامیون مرگبار ساعت یازده ونیم شب سه شنبه رقم خورد. شبی که ایران به علت اربعین حسینی تعطیل بود اما کارگران ایران خودرو مشغول به کار بودند واتفاقا همان ساعت، جلو در شماره نه مشغول کارت خروج زدن وسوارشدن بر سرویس ها بودند که کامیون بنزی به خیل جمیعت کارگران خسته زد. روابط عمومی ایران خودرو میگوید 4نفر اما ایلنا به نقل از شاهدان عینی میگوید 8 نفر در دم جان سپردند. ایلنا در گزارشی نوشت: “مسئولین ایران خودرو البته می‌گویند که تاکنون 4 نفر در این حادثه کشته شده‌اند و آماری غیر از این کذب است اما منابع خبری کشته شدن 8 نفر را تایید می‌کنند. 6 نفر در شرکت فوت کرده‌اند و 2 نفر در بیمارستان فوت کردند.”

سایت ایران خودرو اما نوشت: “در پی این حادثه مدیرعامل و کلیه مسؤلین این شرکت به سرعت در محل حادثه حضور یافته و نیروهای امدادی نیز مجروحین را به مراکز درمانی انتقال دادند. آخرین وضعیت مجروحین نشان دهنده آن است که 4 نفر از مجروحان به صورت سرپایی معالجه و بقیه مجروحان در مراکز درمانی تحت مداوا می باشند.”

در رو شدن جزییات بیشتر، به گزارش جهان، دکتر فولادی پزشک معالج اورژانس که به محل حادثه رسیده بود در این باره گفت: در ساعت ۲۳:۳۰ (سه‌شنبه) امدادگران شیفیت اورژانس از طریق تماس شهروندانی در جریان حادثه تصادفی در بلوار ایران خودرو مابین جاده مخصوص و جاده قدیم قرار گرفتند.
یک منبع آگاه در ایران خودرو هم به این سایت اصولگرا گفته است : “رویه ای که ایران خودرو در سال‌های اخیر و به دلایل نامعلوم در پیش گرفته نشان می‌دهد که مسئولان این شرکت به بهانه افزایش تولید، کارگران را مجبور به کار در روزهای تعطیل رسمی کشور از جمله در روزهای اربعین و تاسوعای حسینی کرده‌اند. اقدامی که هم از نظر شرعی و هم ازنظر قانونی به نظر خلاف می‌رسد. حادثه‌ای که شب گذشته در ایران خودرو رخ داد ناشی از همین نوع نگاه به کارگران بوده و نشان می‌دهد که مسئولان ایران خودرو به کارگر صرفا به عنوان یک عامل تولید نگاه کرده و برای وی ارزش انسانی قائل نیستند.”

به نظر می رسد یکی از عوامل تشدید نارضایتی کارگران در پی این حادثه، کشاندن آنها به کار در یک روز تعطیل بوده است. معاون دبیر خانه کارگر، حسن صادقی در این مورد با  یادآوری اینکه در شرکت ایران خودرو هیچ تشکل صنفی کارگری فعالیت ندارد، می گوید: “روز اربعین حسینی، ‌روز تعطیل رسمی است که مطابق قانون کار، بدون توافق با کارگر، کارفرما نمی‌تواند در این روز کارگاه را دایر کند. مطابق قانون کار، در صورت نبود پیمان دسته‌جمعی کارفرما فقط می‌تواند به صورت توافقی برای هر کارگر تنها تا سقف ۲ ساعت اضافه کاری تعیین کند.”
و به نوشته سایت آینده نیوز: “با وجود آنکه حضور در این روزها اجباری نیست و معمولا مدیریت برای جلوگیری از اعتراض کارگران، مبالغی اضافه برای حضور کارگران در این روزها نیز در نظر می گیرد و آنها را راضی می کند، اما طبعا برخی کارگران در روز تعطیل از نظر روانی انگیزه کافی را ندارند و قاعدتا این امر می تواند به یکی از عوامل انسانی کاهش کیفیت خودروهای ساخت داخل تبدیل شود؛ با این وصف از یک سو مدیریت بزرگترین واحد صنعتی کشور هزینه بیشتری پرداخت کرده و در عین حال کیفیت خودرو به جای پیشرفت افت می کند.”

یکی از کارگران ایران خودرو داستان این حادثه را برای یک سایت کارگری چنین تشریح کرده است: “از ساعت ۱۲ دیشب تا  ۵ صبح امروز بین کارگران ایران خودرو و حراست کارخانه درگیری بوده است. واقعه به این صورت روی داده است که یکی از کارگران شرکتی شیفت شب را، که در قسمت حمل و نقل داخل کارخانه کار می کند، با وجود بیماری مجبور به کار می کنند. این کارگر پس از اینکه با حال ناخوش خود چند سرویس کار می کند حدود ساعت ۱۱ و نیم با خودرو خود به کارگرانی، که برای زدن کارت ساعت در محل کارت ساعت جمع شده بودند، می زند و ۸ نفر از آنان را می کشد و ۱۳ نفر را زخمی می کند. پس از این حادثه، مسئولان کارخانه بلافاصله جنازه ها را با آمبولانس از محل حادثه جمع می کنند. اما کارگران جنازه یکی از کارگران را با روی دست گرفتن آن در داخل کارخانه با شعار «مرگ بر نجم الدین» (مدیر عامل ایران خودرو) تظاهرات می کنند. در پی این حرکت، بین کارگران و نیروهای حراست درگیری ایجاد می شود. حراستی ها ابتدا کارگران را از کارخانه بیرون می کنند اما بعد که می بینند که کارگران در بیرون کارخانه تظاهرات می کنند درها را می بندند و مانع پیوستن کارگران داخل به کارگران بیرون کارخانه می شوند. کارگران چند تن از مدیران را نیز کتک می زنند. تجمع و تظاهرات کارگران هم در داخل و هم در بیرون کارخانه توسط نیروهای ضدشورش، که بلافاصله از تهران و کرج و جاهای دیگر به محل کارخانه آورده شده بودند، سرکوب می شود. هم اکنون (آخر شب چهارشنبه) کارخانه ایران خودرو در محاصره کامل نیروهای ضدشورش است. به سرویس هایی که کارگران شیفت صبح را به کارخانه می آورده اند گفته شده است که آن ها را به خانه هایشان برگردانند زیرا کارخانه تعطیل است و عزای عمومی اعلام شده است. امروز صبح هیچ کارگری را به داخل کارخانه راه نداده اند و برخی از کارگرانی نیز که از دیشب در کارخانه محبوس شده اند هنوز نتوانسته اند بیرون بیایند.”

 جهان نیوز هم دیروز تایید کرد که ایران خودرو تعطیل شده است و کارگران در داخل کارخانه دست به اعتراض زده اند.

اعتراض در ایران خودرو که یکی از دو شرکت بزرگ خودرو سازی در ایران است در حالی روی داده که طی سالهای گذشته این شرکت با بحران شدید مالی رو به رو بوده تا جاییکه سال گذشته حتی سایت های طرفدار وضع موجود نیز به این موضوع اعتراف کردند وایران خودرو راشرکتی ورشکسته دانستند. به عنوان نمونه تابناک با مطلبی با این تیتر واقعیت را بپذیریم؛ ایران خودرو ورشکسته است” در این خصوص نوشت: “جواد نجم الدین خبر از توقف سرمایه گذاری های جدید، کاهش تنوع تولیدات و تعطیلی سایت‌های ضررده داخلی و خارجی ایران خودرو داده است. این مسئله نشان می دهد که وقتی شرکت خودروسازی بدون آینده نگری و برخورد واقع بینانه با شرایط داخلی و بین المللی به گروه صنعتی ایران خودرو تبدیل شد، رمز موفقیت که نه! رمز بقای این گروه در گسترش فعالیت ها، سرمایه گذاری های داخلی و فرامنطقه ای در کشورهای خاص، تنوع تولید و… قلمداد شد بی آن که اندیشه شود فردا چه خواهد شد. شاهد این ادعا زمانی بود که در واپسین روزهای سال 87 از منوچهر منطقی مدیر عامل سابق پرسیدم چرا بحران جهانی را نادیده گرفته بودید و خرید بیش از اندازه کردید حال آن که قیمت ها باید نصف شود.”

در واقع دولت هماره با حمایت ازاین شرکت وسایپا، برای ثابت نگه داشتن اشتغال موجود ، هزینه های گزافی را متحمل شده وهر بار که ایران خودرو و یا  سایپا دچار مشکل مالی شده اند با تزریق نقدینگی موقتا مساله را حل کرده است،اما مساله اصلی این است که سیاست های مدیران این شرکت نیز در راضی نگهداشتن کارگران با مشکل رو به رو بوده است؛ چنانچه کارگران در غم از دست دادن همکاران خود دست به اعتراض واعتصاب میزنند که در ایران خودرو تاکنون کمتر سابقه داشته است.