بابک زنجانی در زندان است یا خانه امن؟

نویسنده
مریم کاشانی

» گوشه‌های جدید از پرونده بسیجی اقتصادی

محسنی‌اژه‌ای، سخنگوی قوه قضائیه در نشست دوره‌ای خود با خبرنگاران مطابق معمول درباره پرونده بابک زنجانی هم سخن گفت.

به گزارش خبرگزاری ایلنا، اژه‌ای درباره میزان اموال شناسایی شده بابک زنجانی، اعلام کرد: “در مرحله اول وجود چهار هزار میلیارد تومان از اموال وی کار‌شناسی شده که با اعتراض، به هیات کار‌شناسی سه نفره رفته است. اما آنچه که مشخص است این است که میزان اموال شناسایی شده تکاپوی تمام بدهی‌های این متهم به بانک و وزارت نفت را نمی‌دهد.”

 او اضافه کرد: “ این متهم به وزارت نفت وکالت داده تا اموالی که از وی شناسایی شده در اختیار این وزارتخانه قرار گیرد که وزارت نفت نیز نماینده خود را به دادستانی معرفی کرده و ما نیز پس از اعلام نظریه کار‌شناسی، اموال شناسایی شده را به وزارت نفت تحویل خواهیم داد.“سخنگوی قوه قضائیه همچنین بار دیگر تاکید کرد که “پرونده این متهم هنوز به دادگاه نرفته و کیفرخواست آن امضا نشده است.”

این سخنان در حالی بیان شده است که یک روز قبل از آن، حمید حسینی، عضو اتاق بازرگانی در گفتگو با خبرگزاری تسنیم فاش کرد که با تحویل دو دکل حفاری دریایی به وزارت نفت که از اموال بابک زنجانی بوده، بخشی از بدهی او پرداخت شده است. او با اشاره به اینکه رقم بدهی بابک زنجانی حدود ۲ممیز۷ یا ۲ممیز ۸ میلیارد یورو بود، خبر داد: “با تحویل دو دستگاه دکل حفاری دریایی متعلق به زنجانی به قیمت ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون یورو به شرکت شرکت پتروپارس، این رقم، از بدهیهای این فرد کسر شد.”

او اضافه کرده بود: “ اکنون مشکلی که پیش آمده است این است که اموال زنجانی در خارج از کشور بدون مدیریت مناسب رها شده است؛ به طوری‌که شرکت هواپیمایی «اُنر ایر» متعلق به این شخص با حدود پنج تا شش هواپیما در ترکیه که ارزش بالایی هم دارد در حال مصادره شدن است. خوب اداره نشده اموال ممکن است منجر به این شود که عده‌ای با حساب‌سازی و سوء‌استفاده این اموال را به نفع خود مصادره کنند. بنده شاهد آگهی فروش اموال زنجانی به عنوان فردی ورشکسته که قادر به پرداخت بدهیهای خود نیست در روزنامه‌های ترک بودم. “

از سوی دیگر امیرعباس سلطانی، عضو کمیته پیگیری پرونده بابک زنجانی در مجلس نیز طی گفتگویی از فرسایشی شدن این پرونده ابراز نگرانی کرده. او به خبرگزاری تسنیم گفته بود: “بارها اعلام کرده‌ام که زنجانی ویترین– گروه‌های فشار یا وابسته به کانون‌های قدرت – است. به همین دلیل است که قوه‌قضاییه تاکنون موفق نشده است به جز هزارو ۵۰۰ میلیارد تومانی – زمین و املاک- که قرار است به شرکت ملی نفت تحویل داده شود را شناسایی کند. همین مقدار هم مدعیانی دارد؛ از خواهر زنجانی و دوستانش تا افراد حقیقی و حقوقی مدعی؛ این یعنی نفعی برای شرکت ملی نفت ندارد.”

 او اضافه کرده بود: “حدود ۸۰ درصد از اموال خارج از کشور است. سؤال ما این است که چرا گامی در جهت باز گرداندن این اموال به کشور انجام نمی‌شود. بیشترین فعالیت در جهت اموالی است که در داخل کشور وجود دارد؛ آن هم که بیشتر از هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان نیست و بیشتر روی کاغذ است. “

سلطانی سپس به انتقاد از طولانی شدن رسیدگی به این پرونده پرداخته و گفته بود: “نگرانی از این است که چرا روند این پروند فرسایشی شده است؟ و نگران هستیم که این پرونده به دلیل فرسایشی شدن شامل مرور زمان شود.همه می‌دانند که زنجانی وابسته به برخی از کانون‌های قدرت بود و پول‌هایی که در ورزش، تجارت و سیاست خرج کرده است موید این است که او درصدد ورود به قدرت بوده است. اگر زنجانی چنین فرصتی می‌یافت در تمام کانون‌های قدرت وارد می‌شد. […] ما الان می‌خواهیم بدانیم که بابک زنجانی در زندان چکار می‌کند؟”

او درباره اینکه آیا بابک زنجانی در زندان است یا مکانی دیگر که با عنوان “خانه امن” شناخته می‌شود، گفته بود: “ این موضوع نه تنها برای مردم بلکه برای نمایندگان هم جای سؤال است. آنقدر که مردم درباره بابک زنجانی حساس هستند درباره مذاکرات هسته‌ای حساس نیستند.”

نگرانی اصلی در پرونده بابک زنجانی اعمال نفوذ احتمالی حامیان قدرتمندی است که او در صحنه سیاسی ایران دارد. هفته گذشته اسحاق جهانگیری، معاون اول حسن روحانی خواستار مشخص شدن پشت پرده پرونده بابک زنجانی شده بود. او گفته بود: “شما فکر می‌کنید اذهان عمومی بابک زنجانی و پرونده وی را فراموش می‌کنند؟ حدود یک میلیارد دلار نفت به او داده می‌شود تا بفروشد و بیش از یک میلیارد دلار پول نقد هم به او می‌دهند تا به صاحبان آن برساند و مجموعاً حدود دو میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار پول مملکت را می‌برد. قطعاً نمی‌تواند در یک دوره دو تا سه ساله همه این پول کلان را صرف عیش و نوش کرده باشد؛ حتماً این پول در جایی است و مسئولان قضایی باید آن را بیابند. ” جهانگیری تاکید داشت: “پشت پرده پرونده بابک زنجانی هم باید معلوم شود که این شخص چگونه وارد سیستم شد؛ چه کسانی از وی حمایت کردند و چرا می‌ترسیم اینها را مطرح کنیم. قطعاً تا این موضوعات روشن نشود، بابک زنجانی‌ها پدید می‌آیند.”

ماجرای بابک زنجانی بعد از گذشت نزدیک به شانزده ماه از دستگیری او هنوز به نتیجه مشخصی نرسیده است. گفته می‌شود حامیان قدرتمند او در نهادهای نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی مایل به مشخص شدن نتیجه این پرونده نیستند. برخی ناظران سیاسی در ایران حتی از خطر “خودکشی” شدن بابک زنجانی هم سخن گفته‌اند.

آبان ماه سال گذشته، حجت الاسلام رسول منتجب‌نیا در جلسه ای در میان دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی، بابک زنجانی را چنین توصیف کرده بود: “جعبه سیاه نظام که اسرار زیادی در دل دارد و باید مواظب باشندکه داروی تنظیف در اختیارش قرار نگیرد.”