در حالیکه یک نماینده مجلس با “مهم” توصیف کردن اتفاقات چند روز گذشته ارومیه گفته “ضد انقلاب و بیگانگان با سوء‌استفاده از یک مسئله ملی و داخلی قصد بحران آفرینی در کشور را دارند”، رسانه های حکومتی اوضاع عمومی ارومیه را آرام توصیف کرده و در مورد تبریز هم گفته اند که تنها “تعدادی سطل زباله در تبریز به آتش کشیده شد.” معاون امنیتی انتظامی استانداری آذربایجان غربی نیز با اشاره به اینکه در تظاهرات روز شنبه 200 نفر شرکت داشتند، گفته است: “سرکرده‌های آنها شناسایی و بازداشت شده اند.”
سخنان ضدانقلاب “احمقانه” است
روز شنبه، 12 شهریورماه، در ادامه اعتراض به روند خشک شدن دریاچه ارومیه، برای دومین بار در طول یک هفته، شماری از شهروندان در شهرهای آذربایجان از جمله تبریز و ارومیه در فضای شدید امنیتی به صورت پراکنده دست به تجمعات اعتراضی زدند. منابع حقوق بشری آذربایجان گفته اند در این تجمعات که تا پاسی از شب ادامه داشته و بر اساس گزارش های تائید نشده، درگیری هایی هم میان مردم و نیروهای امنیتی رخ داده، شمار زیادی از شهروندان بازداشت شده اند.
در تازه ترین مورد ساولان سسی، ارگان انجمن دفاع از زندانیان آذربایجانی از بازداشت فرانک فرید، فعال حقوق زنان، در روز شنبه ۱۲ شهریور توسط ماموران امنیتی در سه راه امین تبریز خبر داده است.
به گزارش انجمن دفاع از زندانیان آذربایجانی، در جریان تجمعات روز شنبه که پس از “فراخوان فعالین مدنی آذربایجان” برگزار شده بود صدها تن بازداشت شده اند. هنوز هیچ منبعی جزئیات بازداشت های چند روز گذشته را منتشر نکرده، اما عیسی قنبری، معاون امنیتی انتظامی استانداری آذربایجان غربی با بیان اینکه “هیچ فردی در اعتراضات ارومیه در روز شنبه کشته یا زخمی نشده” گفته است: “سرکرده‌های آنها شناسایی و بازداشت شده اند”. او همچنین از حضور عناصر به گفته‌ی او ضد انقلاب در این تظاهرات خبر داده است.
جوان آنلاین، نزدیک به حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران نیز در گزارشی پیرامون حوادث روز شنبه تبریز با اشاره به اینکه این تجمع به دنبال فراخوان “گروه‌های قوم‌‌گرا” صورت گرفته نوشته است: “نیروهای پلیس توانسته ند حدود ۵۰ نفر از وابستگان به این گروه‌ها با آتش زدن چند سطل زباله در سه راه‌امین، علیه مجلس شعار سر دادند ماموران پلیس دخالت نموده و گروه مذکور را متفرق و چند تن از آنها را دستگیر کردند.”
از سوی دیگر خبرگزاری مهر، با اشاره به عادی شدن وضعیت شهر ارومیه پس از این تجمعات، اعلام کرده که “از اولین ساعات روز یکشنبه، 13 شهریور ماه تمامی خیابانها و معابر ارومیه در وضعیتی عادی به سر برده و تردد عابرین وخودروها در جریان است و تمامی واحدهای اداری و تجاری امروز بدون هیچ مشکلی به فعالیت خود ادامه دادند.”
در همین حال محمد کرمی‌راد، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس طی مصاحبه با خبرگزاری فارس گفته است: “موضوعاتی که در خصوص دریاچه ارومیه اتفاق می‌افتد، بی‌ارتباط با برخورد سپاه با گروهک پژاک نباشد لذا مردم ارومیه باید مواظب باشند تا در دامی که ضد انقلاب گسترده است، گرفتار نشوند چرا که آنها قصد بهره‌برداری از این مسائل را دارند.”
طی هفته های گذشته بر اساس گزارش رسانه های حکومتی و همچنین رسانه های نزدیک به حزب حیات آزاد کردستان، درگیری های شدیدی در مناطق مرزی میان نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی حزب پژاک در مرزها روی داده است.
محمد کرمی‌راد، اینک با “احمقانه” توصیف کردن آنچه او “سخنان ضدانقلاب” در مورد دریاچه ارومیه خوانده گفته است: “اتفاقاتی که در روزهای اخیر در ارومیه رخ می دهد بسیار مهم است و باید با هوشیاری با آن برخورد کرد چرا که می‌بینیم دست بیگانگان از آستین این قضایا بیرون می‌آید.”
این تجمعات پس از مخالفت مجلس با طرح دو فوریتی جلوگیری از خشک شدن دریاچه ارومیه از طریق انتقال و پمپاژ آب از رودخانه‌های ارس و سیلوه، روی می دهد.
چند روز قبل از تجمعات روز شنبه 12 شهریور، در روز شنبه، 5 شهریور ماه نیز مردم در شهرهای ارومیه و تبریز دست به تجمع اعتراضی زدند؛ تجمعی که به گفته فعالان آذربایجانی و شاهدان عینی در مصاحبه با روز پس از دخالت نیروهای امنیتی با بازداشت برخی از شهروندان معترض خاتمه یافت.
ضدانقلاب پول بدهد دریاچه احیا شود!
پیش از آن نیز در روز چهارشنبه، دوم شهریورماه، نیروهای دولتی در محله قوم‌تپه تبریز در جریان مراسم افطاری، چندین تن از فعالان مدنی آذربایجان را بازداشت کرده بودند.
خانواده تعدادی از این بازداشت شدگان در مصاحبه با روز از وضعیت و سرنوشت بستگان خود ابراز بی اطلاعی کرده بودند.
نمایندگان مجلس روز ۲۵ مرداد، با طرح دو فوریتی جلوگیری از خشک شدن دریاچه ارومیه از طریق انتقال و پمپاژ آب از رودخانه های ارس و سیلوه، مخالفت کردند و قرار شد این طرح به صورت عادی در کمیسیون مربوطه بررسی شود.
مخالفان این طرح می گویند انتقال آب از رودخانه های ارس و سیلوه به دریاچه ارومیه به قیمت خشک شدن این رودخانه ها تمام می شود و باید راه حل جدی تری برای آن پیدا کرد.
کار‌شناسان محیط زیست معتقدند به غیر از عوامل طبیعی، ایجاد سدهای متعدد روی رودهایی که به این دریاچه منتهی می‌شوند، یکی از عوامل اصلی کاهش سطح آب دریاچه ارومیه است.
بر اساس گزارش‌ها، تاکنون حدود ۳۵ سد در مسیر این رود‌ها ساخته شده و ۱۰ سد دیگر نیز در دست ساخت است.
فعالان آذربایجانی اما می‌گویند ایجاد این سد‌ها بر اساس نگاه کار‌شناسانه و با برنامه‌ریزی دقیق صورت نگرفته و این امر باعث اعتراضاتی در آذربایجان شده است.
در تازه ترین واکنشها به وضعیت دریاچه ارومیه، نماینده ارومیه در مجلس با انتقاد از آنچه “اقدامات دشمنان در تلاش برای ایجاد چالش امنیتی” خوانده، گفته است: “مسئولان نظام برای احیای این دریاچه مصمم هستند ولی این پروژه، پروژه‌ای چندهزار میلیاردی و زمان‌بر است.”
سیدسلمان ذاکر در مصاحبه با خبرگزاری فارس با انتساب اتفاقات چند روز گذشته آذربایجان به “ضد انقلاب” گفته است: “این افراد اگر واقعا نگران خشک شدن دریاچه ارومیه هستند و به همین علت دست به تبلیغات کورکورانه و تحریک‌آمیز می‌زند، بیایند مبالغ کلانی را برای احیای این دریاچه اختصاص دهند.”
