سیوبان گورمن و جی سالمون
مقامات اطلاعاتی گذشته وحال آمریکا میگویند، سازمانهای جاسوسی آمریکا در حال بررسی این هستند که آیا گزارش اطلاعاتی مناقشهآمیز سال 2007 را که ادعا کرده بود تهران تلاشهای خود برای ساخت تسلیحات هستهای را در سال 2003 متوقف کرده است، بازنویسی کنند یا خیر.
بازنگری مجدد این سازمانهای اطلاعاتی به دنبال فشار ایجاد شده بر کنگره و بین متحدان آمریکا صورت گرفته است که از دولت اوباما میخواهند ارزیابی سال 2007 را پس از آشکارشدن اخیرتاسیسات جدید در برنامه هستهای تهران دوباره انجام دهد.
به گزارش مقامات اروپایی، سازمانهای اطلاعاتی آلمان، فرانسه و انگلیس همگی نتایج ارزیابی ملی اطلاعات سال 2007 را در ماههای اخیر مورد تردید قرار دادهاند.
اطلاعات مربوط به وضعیت قابلیتهای هستهای ایران، سالها در واشنگتن و بین متحدان آمریکا و موسسات بینالمللی مثل آژانس بینالمللی انرژی هستهای بار سیاسی داشته است.
بازنویسی ارزیابی سازمان ملی اطلاعات مسئولیتی بزرگ است چراکه از جامعترین گزارشهای اطلاعاتی آمریکا محسوب میشود و قضاوت توام 16 هیات اطلاعاتی آمریکایی را در بر دارد.
گزارش سال 2007 برای دولت بوش دردسری سیاسی زیادی ایجاد کرد چرا که جمهوریخواهان و برخی از متحدین آنها نظیر اسرائیل این استنتاج علنی مبنی بر اینکه ایران جاهطلبیهای هستهای خود را کنار گذشته باشد را قبول نداشتند.
این گزارش، یافتههای قبلی را مبنی بر اینکه ایران در حال دنبال کردن برنامه تسلیحات هستهای است، منکر شده بود و با «اطمینان بالا» ادعا کرد که ایران برنامه هستهای خود را در سال 2003 متوقف کرده و با «اطمینان میانه» گفت تا اواسط سال 2007 آن را مجدد شروع نکرده است.
یک مقام ارشد اطلاعاتی آمریکا گفت، تا کنون مقامات اطلاعاتی «حاضر نشدند آن گزارش را غیرمعتبر بخوانند» و اصرار ورزید که این قضاوت تنها سالهای 2003 تا 2007 را پوشش میدهد. این مقام عنوان کرد که فضا برای ارزیابی مجدد در دوره بعد از دسامبر 2007 وجود دارد.
این مقام گفت، سازمان های جاسوسی از زمانیکه ما ارزیابی سازمان ملی اطلاعات «را انجام دادیم اطلاعات بسیار بیشتری به دست آورده اند.» برخی از آنها «دقیقا آنچه ما قبلا دیده بودیم را دنبال میکنند» اما اطلاعات دیگری «موجب میشود آنچه پیشتر دیدهایم را مورد ارزیابی مجدد قرار دهیم.»
اگراین کار انجام شود، ارزیابی سازمان ملی اطلاعات جدید ماهها در دسترس نخواهد بود. آمریکا و متحدان این کشور مهلت غیررسمی دسامبر را برای ایران قرار داده اند تا خواستههای غرب را مبنی بر توقف غنیسازی اورانیوم برآورده سازد یا با تحریمهای تازه اقتصادی مواجه شود.
تغییر در موضع رسمی جامعه اطلاعاتی آمریکا – گرفتن این نتیجه که ایران برنامه تسلیحات هستهای خود را از سر گرفته یا جاهطلبیهای ایران شدت یافته است – میتواند بر تلاشهای پرزیدنت باراک اوباما برای استفاده از دیپلماسی برای بازداشتن قابلیتهای تهران تاثیر بگذارد.
به گفته مقامی که درگیر سیاست دیپلماسی است، اگر ارزیابی سازمان ملی اطلاعات نتیجه بگیرد که تهران برنامه تسلیحات هستهای را از سر گرفته است، هرگونه جدول زمانی برای مذاکرات میتواند کوتاه شود. اما همچنین کاخ سفید میتواند از گزارش جدید برای تشویق حمایت گستردهتر بینالمللی برای تحریمها علیه تهران استفاده کند.
یک مقام اروپایی که روی مسئله ایران کار میکند گفت: «کشورها دیگر قادر نخواهند بود پشت ارزیابی سازمان ملی اطلاعات مخفی شوند.»
مقامات اطلاعاتی آمریکا با یکدیگر جدل کردهاند که آیا ارزیابی سازمان ملی اطلاعات 2007 در مورد ایران را به روزرسانی کنند یا خیر. یک مقام اطلاعاتی آمریکا گفت، هنوز تصمیمی در این مورد گرفته نشده است.
یک مقام ارشد اطلاعاتی با اشاره به آشکارسازی آقای اوباما مبنی بر اینکه تهران بصورت مخفی در حال برپایی یک تاسیسات غنیسازی اورانیوم در یک پایگاه نظامی در نزدیکی شهر قم بوده است گفت: «در زمانی در آینده نزدیک تحلیل های ما فشار خواهند آورد تا با توجه به قم و دیگر اطلاعات دریافتی، دکمه آغاز مجدد را در مورد قضاوت ما درباره مقاصد و ساخت سلاح فشار دهیم.»
به گفته یک فرد آشنا با این موضوع، تحلیلگران اطلاعاتی یک گزارش تحلیلی دو یا سه صفحهای را در مورد ایران به کاخ سفید دادهاند و دفتر معاون رئیسجمهور، جو بایدن، و مقامات شورای امنیت ملی علاقه خود را به ارزیابی مجدد ابراز داشتهاند.
نماینده مدیرسازمان اطلاعات ملی، معاون رئیسجمهور و شورای امنیت ملی از اظهارنظر خودداری کردند.
علاوه بر آشکارسازی قم، سرویسهای اطلاعاتی اروپایی و بازرسان سازمان ملل اطلاعات جدیدی را در مورد از سرگیری برنامه تسلیحات ایران جمع کردهاند.
سرویس اطلاعاتی آلمان، بیاندی، امسال با فاش کردن اطلاعاتی در یک دادگاه که اشاره به فعالیت در جریان تسلیحات هستهای ایران داشت، بصورت علنی ارزیابی سازمان ملی اطلاعات آمریکا را به چالش گرفت. بیاندی جزئیاتی در مورد خرید دوربینهای سرعت بالا و تشخیصدهندههای تشعشع توسط ایران که میتواند برای آزمایش انفجارهای هستهای مورد استفاده قرار بگیرد ارائه کرده است.
در همین حال کاغذهایی که توسط آژانس بینالمللی انرژی هستهای تهیه شده بود شواهدی را مبنی بر اینکه ایران تجربه در زمینه طراحی کلاهک هستهای را ادامه میدهد نشان میداد.
دیوید آلبرایت بازرس پیشین تسلیحات سازمان ملل که رئیس موسسه علوم و امنیت بینالمللی واشنگتن است و بخشهایی از کاغذ های آژانس بینالمللی انرژی هستهای را دیده است گفت: «آمریکا مستقیما توسط نزدیکترین متحدانش مورد چالش قرار گرفته است.»
در آمریکا، قانونگذاران هر دو حزب خواستار ارزیابیهای جدید هستند.
جین هرمن نماینده کالیفرنیا که رئیس کمیته فرعی اطلاعات کمیته امنیت ملی مجلس نمایندگان و در هیات اطلاعاتی مجلس دموکرات ارشد است گفت: «ما به تصاویر اطلاعاتی بسیار بهتری از ایران نیاز داریم.»
هرمن گفت مقامات اطلاعاتی باید فرض کنند که آشکارسازی اخیر در مورد تجهیزات پنهان غنیسازی ممکن است فقط همین یک مورد نباشد؛ تا زمانیکه بتوانند این فرض را رد کنند.
منبع: وال استریت ژورنال، 16 اکتبر