حسن روحانی رییس دولت یازدهم طی سخنرانی خود در روز ارتش جمهوری اسلامی یک جمله گفت که “ارتش هرگز از ملت و دولت منتخب مردم سهم خواهی نکرده است”؛ از آن تاریخ تا امروز مقامات مختلف سپاه پاسداران که این کنایه را به خود گرفته و در لابه لای اظهارات، سخنرانی ها، مقالات در رسانه های این نهاد نظامی بر شدت حملات بر دولت افزوده و مدام اعلام کرده اند که سپاه “سهم خواهی” نکرده است.
درهمین ارتباط پس از فرماندهان مختلف سپاه این بار نماینده آیت الله علی خامنه ای در سپاه پاسداران گفت: “درخواست سپاه برای همکاری با دولت و تقویت زیرساختهای سازندگی سهمخواهی نیست، رسالت ذاتی سپاه اقتضا دارد بخشی از توان خود را در زمینه سازندگی کشور عرضه کند تا اهداف نظام تأمین شود.”
حجت الاسلام علی سعیدی در گفت و گوی خود با خبرگزاری فارس متعلق به سپاه پاسداران همچنین اضافه کرد: “رسانه های استکباری از جمله در سلسله عملیات های روانی که دارند، تمرکز روی فعالیت های سازندگی سپاه است که بعضاً برخی محافل داخلی هم با آنها هم صدا می شوند.”
او با ادعای اینکه “این فعالیت ها ماهیت سازندگی دارند و هدف مستقیم آنها اقتصادی و درآمد زایی نیست” تاکید کرده است که “اینگونه فعالیت ها محدود به پروژه های زیر ساختی و ملی است که بخش خصوصی کمتر ظرفیت ورود در آن و ریسک پذیری برای اینگونه فعالیت ها را دارند. ثالثاً ورود سپاه در این مأموریت در راستای مأموریت ذاتی سپاه بوده و هست یعنی پاسداری از انقلاب و دستآوردهای آن زیرا کشوری که هشت سال جنگ را پشت سر گذاشته و نیاز به بازسازی در عرصههای گوناگون دارد.”
حسن روحانی روز جمعه ۲۹ فروردین در سخنرانی خود در روز ارتش جمهوری اسلامی جملات معناداری در تعریف از ارتش بکار برد که تحلیل گران سیاسی معتقدند مخاطب اصلی اش فرماندهان ارشد سپاه و این نهاد نظامی بوده است.
روحانی در بخشی از سخنرانی روز جمعه خود گفته بود: “ارتش جمهوری اسلامی ایران که فرزندان به حق این آب و خاک هستند، به حق نهاد حرفه ای دفاع از میهن اسلامی اند. ارتش بدون نگاه به خط کشی های سیاسی، حزبی و فرقه ای همواره دفاع از آب و خاک و میهن عزیز و نظام مردمی را به عنوان هدف والای خود مد نظر قرار داده است.”
وی در اظهارات خود “عدم سهم خواهی” ارتش را برجسته و همچنین تاکید کرد که “ارتش جمهوری اسلامی ایران همواره نشان داده که به وصیت امام راحل عمل کرده است که او فرمود: نیروهای مسلح در کار سیاسی مداخله نکنند. ضمن اینکه نیروهای ارتش کاملا به مسائل سیاسی آگاهی دارند و باید داشته باشند اما هرگز در دسته بندی های سیاسی و بازی های سیاسی مداخله نمی کنند. ارتش هرگز از ملت و دولت منتخب مردم سهم خواهی نکرده است. همواره دنبال دفاع از میهن و کشور و انقلاب و نظام بوده است.”
وی در بخش پایانی سخنانش نیز که خطابش به نیروهای مسلح بود تصریح کرد: “دولت از مردم و همه نیروهای مسلح می خواهد تا فرصت لازم برای بازسازی اقتصاد ملی و توسعه فرهنگی و اجتماعی را به دولت منتخب خودشان بدهند.”
پس از این اظهارات حسن روحانی،ابتدا معاون سیاسی کنونی سپاه پاسداران در ارگان داخلی اداره سیاسی این نهاد نظامی واکنش تندی نشان داد و حسن روحانی را از جمله “غافلان داخلی” و “همسو با ضد انتقلاب و بیگانگان” خواند.
سرتیپ دوم پاسدار رسول سنایی راد در مقاله خود در هفته نامه صبح صادق نوشت: “هدف اصلی این حملات ناجوانمردانه که گاه در پوشش دلسوزی و نگرانی و گاه برچسب سهمخواهی و منفعتطلبی و قدرتطلبی علیه سپاه دنبال میشود، خنثیسازی نقش سپاه و تبدیل آن به یک نیروی مسلح عادی است که البته نه تنها مغایر با رسالت قانونی و انقلابی سپاه، بلکه در تضاد با الزامات و ضرورتهای دفاع از مصالح نظام و منافع ملی در شرایط فعلی میباشد.”
وی همچنین اضافه کرد: “در برابر چنین پدیدهای نمیتوان از بیگانه و دشمن گلهمند بود، اما برخی مواضع مبهم و گاه سریع برخی غافلان داخلی که با همنوایی با دشمن، بر طبل محدودسازی سپاه با برچسبهای سیاسی و اقتصادی میکوبند، جای سئوال جدی پدید میآورد که چه نوع ارتباط و همسویی بین آنان با ضد انقلاب و بیگانگان وجود دارد؟”
رسول سنایی راد همچنین در این مقاله برچسب هایی همچون انحرافی و وابسته را درباره حسن روحانی و دولتش بکار برده و نوشته بود: “امروز هم جریانات وابسته و یا انحرافی هستند که همنوا با دشمن، پروژه سپاههراسی را از بیرون اقتباس گروه و به داخل توسعه دادهاند و ناجوانمردانه، اقدامات سپاه در عرصه عمقبخشی داخلی، سازندگی و مقابله با جنگ نرم و اطلاعاتی دشمنان و ضدانقلاب یا جریانات انحرافی و وابسته را با برچسب ورود به دستهبندیهای سیاسی و سهمخواهی و منفعتطلبی اقتصادی، آماج حملات و یا قضاوتهای مغرضانه و به دور از انصاف قرار میدهند.”
این مقام ارشد سپاه همچنین تاکید کرده بود که این نهاد نظامی “با بصیرت نافذ و شناخت دشمن و جریانات انحرافی و یا وابسته و شیفته قدرت و ثروت، لحظهای از رسالت و وظیفه انقلابی خود کوتاه نمیآید و از ملامت هر ملامتگری چه بیگانه و چه وابسته و انحرافی، ذرهای تردید و هراس نخواهد داشت.”
دو روز پس از انتشار این مقاله فرمانده کل سپاه پاسداران نیز در جریان نشست خبری خود در نخستین روز اردیبهشت ماه مدعی شد: “همکاری سپاه با دولتها با هدف ایفای نقش سپاه در راستای برقراری امنیت، رفاه، آسایش و معیشت مردم است. سپاه نمیتواند با دولتها همکاری نداشته باشد و با توجه به گستردگی سپاه، بسیج و توان عظیم آنها این همکاری میتواند و باید در خدمت مردم باشد.”
عزیز جعفری همچنین در جملاتی که مخاطبش می تواندحسن روحانی باشد گفت: “در بحث اقتصادی به قدری رسانههای دشمن مانور دادند که خودمان هم باورمان شد که سپاه در عرصه اقتصادی وارد شده، اما سپاه فقط در عرصه سازندگی ورود پیدا کرده که باعرصه اقتصادی متفاوت است.”
وی با گفتن اینکه “سپاه با نگاه ماموریتی که دارد در این عرصه ورود پیدا کرده که هدف آن ساختن کشور بود” ادعا کرد: “سپاه بر اساس نگاه ماموریتی وارد عرصه سازندگی شد و برای رقابت با بخش خارجی و رفاقت با بخش خصوصی تا در این حوزه تشویق شوند.”
اظهارات فرماندهان سپاه و نماینده رهبر جمهوری اسلامی و تاکید آن ها بر عدم سهم خواهی سپاه پاسداران در حالی است که از ابتدای پیروزی حسن روحانی آنان در بیانیه های مختلف تمایل برای تداوم حضور در عرصه اقتصادی را مطرح و در مقاطع مختلف ابراز کرده اند.
یکی از آخرین موارد از این دست اظهارات خود عزیز جعفری فرمانده کل سپاه بود که ۲۵ فروردین ماه سال جاری در جریان دیدار با فرماندهان سپاه استانهای مختلف کشور گفت: “متاسفانه دولت از پیشنهادات و اقدامات بسیج برای اقتصاد مقاومتی استقبالی نکرده است و امیدواریم دولت از توان موفق بسیج و سپاه و ظرفیت عظیم مردم در این عرصه ها استفاده کند.”
همچنین پیش از او ۲۱ فروردین ماه نیز حسن فیروزآبادی رییس ستاد کل نیروهای مسلح نیز گفته بود: “نیروهای مسلح مأموریت اقتصادی ندارند و کار اقتصادی دارند و در اقتصاد نقش ایفاء میکنند.”
وی همچنین تاکید کرده بود که “نیروهای مسلح در پشتیبانی از دولت در موضوعات اقتصادی نیز اگر لازم باشد وارد شده و انجام وظیفه خواهند کرد و ما این موضوع را با دولتیها و معاون اول رئیسجمهور نیز مطرح کرده و آمادگی خود را برای حمایت از دولت به آنها اعلام کردهایم.”
همزمان برخی مقامات ارشد سپاه نیز به انتقاد از عملکرد دولت حسن روحانی در عرصه سیاست خارجی پرداخته اند و با حمله به دولت معتقدند او در حال سازش و امتیاز دادن به کشورهای غربی است. مقامات سپاه و بسیج و ستاد کل نیروهای مسلح ضمن درخواست برای تداوم حضور در اقتصاد بصورت مداوم اعلام می کنند که توافق با غرب مشکلات داخلی کشور را حل نکرده و دولت حسن روحانی باید به نیروهای داخلی اتکا کند.
از جمله چندی پیش در ۵ اسفندماه سال گذشته سرتیپ پاسدار عبادالله عبداللهی فرمانده قرارگاه خاتم الانبیاء که قلب و مرکز اقتصادی سپاه محسوب می شود طی اظهاراتی در دانشگاه امام حسین این نهاد نظامی گفت: “به طور قطع کسی از برقراری صلح و آرامش در جهان بدش نمی آید، اما زمانی که آنها اعتقادات ما را هدف قرار می دهند و عنوان می کنند حتی پیچ و مهره هسته ای ایران نیز باید نابود شود با این وضع به جایی نخواهیم رسید.”
حسن روحانی و نزدیکان او هم در یکسال گذشته پاسخ ها و پیام هایی را گاه به صورت شفاف و گاهی به صورت تلویحی برای فرماندهان سپاه ارسال کرده اند.
از جمله اکبرترکان مشاور حسن روحانی روز ۷ مردادماه در این ارتباط گفته بود: “افراد نظامی ارزشهای خود را دارند و انسانهای بسیار شریفی هستند که وجودشان برای کشور نعمت است، اما در حوزه اقتصاد باید از افراد اقتصادی، کارآشنا و با تجربه که شهرت سیاسی و امنیتی نداشته باشند، استفاده شود و از سوی دیگر صنفها و مجامع اقتصادی باید آنها را قبول داشته باشند که البته این به معنای حساب بردن از این افراد نیست.”
حسن روحانی خود ۱۵ مردادماه در جریان یک نشست خبری اعلام کرد: “هر کس اگر میخواهد فعالیت اقتصادی انجام دهد باید در فضای رقابتی وارد شود. حذف رقیب در دنیای سیاست یعنی ایجاد فساد، ما برای رفع فساد به شفافیت و دادن اطلاعات به مردم نیاز داریم، اینکه گروهی از رانت اطلاعاتی استفاده کنند به معنای فساد خواهد بود.”
وی در ادامه اظهارات خود البته گفته بود: “من در دوران تبلیغات انتخاباتی تاکید کردهام و در دولت هم بر روی آن تاکید شده این است که ما سیاستهای کلی اصل ۴۴ را به خوبی عملیاتی و اجرایی کنیم. اساس این سیاست این بود که اقتصاد ما رقابتی شود و تصدی گری دولت به حداقل کاهش پیدا کند. در بعضی از بخشها کلا کار به بخش غیردولتی واگذار شود، اجرای این سیاستها با نواقص و مشکلاتی زیادی توام بوده که برگرداندن آنها کار آسانی نیست اما از این پس لااقل دولت تمامی اهتمام خود را به کار خواهد بست برای اینکه سیاستهای اصلی اصل ۴۴ قانون اساسی که مورد تصویب مجمع بوده و مورد تایید مقام معظم رهبری قرار گرفته کاملا اجرا و عملیاتی شود.”
او همچنین در جریان سفر به استان خوزستان گفته بود: “عده ای نمیخواهند تحریمها برداشته شود، آنان بخاطر منافع شخصی و گروهی، مخالف برداشته شدن تحریمها و عادی شدن اوضاع هستند. در حالی که همه باید به فکر ملت باشیم و خودمان را برای مردم فدا کنیم.”
روز۲۶ دی ماه او خطاب به کارکنان و مدیران صنعت نفت کشور تاکید کرده بود که “باید نخستین کار شما این باشد که نفت را تا آنجا که ممکن است ارزانتر تولید کنید، چرا که هزینههای تولید نفت از جیب مردم پرداخت میشود و در این راه از هیچ تهمتی نهراسید که بنده خود همه مسئولیت را به عهده میگیرم. اگر شرکتی یک ریال ارزانتر کار را انجام داد، اولویت با اوست و ما در این مسیر از فشار این و آن نمیترسیم.”
رییس دولت یازدهم همچنین بی اشاره به نام نهاد یا ارگان خاصی تصریح کرده بود: “باید بهترین، توانمندترین و صاحب مدرن ترین فناوریها و پایین ترین قیمتها را در صنعت نفت به خدمت بگیرید. دولت در این زمینه با هیچ کشور، شرکت یا فردی در داخل یا خارج از کشور قوم و خویش نبوده و عقد اخوت نبسته است و هرکس بهتر، ارزانتر و با کیفیت تر برای سرمایه ملی کار کند، دستمان را به سویش دراز میکنیم.”
او با اشاره به اینکه “دولت در این مسیر از تهمت و هیاهو نمیهراسد”همچنین گفته بود: “کار بزرگی را در این عرصه شروع کرده ایم و کاملاً آگاهم که قدم گذاشتن در این میدان ما را آماج چه تیرهایی قرار میدهد اما به همه شما مدیران و کارکنان صنعت نفت تأکید میکنم که از هیچ چیز نترسید و به خدا اتکا کنیدکه هر کس به خدا توکل کند، خدا او را یاری خواهد کرد و ملت ایران هم پشتیبان و همراه اوست.”
سپاه پاسداران و بسیج به عنوان نهادهای نظامی زیر مجموعه رهبر جمهوری اسلامی در سالهای اخیر، به ویژه از سال ۱۳۸۴ و پس از روی کار آمدن محمود احمدی نژاد علاوه بر دریافت بودجه های کلان تحت عنوان نهادهای نظامی از محل بودجه با تاسیس بانک، حضور مناقصه های نفتی و پتروشیمی، تاسیسات دریایی و نفتی، سد و راه سازی، هتل داری، مخابرات و… به عرصه اقتصاد کشور ورود کرده و بخش های بزرگی از آن را در اختیار داشته اند و به عنوان یکی از چالش های دولت حسن روحانی در سالهای پیش رو به شمار می روند.