رفسنجانی به دنبال شخصیت‌سازی است

نویسنده
جلال یعقوبی

» نگرانی‌های دو جناح از انتخابات آینده

علی مطهری در گفتگو با هفته‌نامه “طلوع صبح” درباره انتخابات آینده مجلس خبرگان هم سخن گفت. به گزارش سایت خبرآنلاین، مطهری اعلام کرد: “می‌توان گفت آقای هاشمی قوه عاقله مجلس خبرگان رهبری است. من فکر می‌کنم ایشان برای توجه دادن علما و مردم به اهمیت مجلس خبرگان آینده، زودتر اعلام کاندیداتوری کردند. هجمه‌ها علیه آقای هاشمی به خاطر تأثیرگذاری ایشان است.”

مطهری اضافه کرد: “می‌دانید که مهمترین کار مجلس خبرگان رهبری انتخاب رهبر جدید است اگرچه کارهای مهم دیگری هم دارد ولی عملا به گونه‌ای شده است که همین یک کار را انجام می‌دهد. بنابراین با توجه به هشت ساله بودن دوره آن،‌در دوره‌هایی که حتی احتمال ضعیف داده شود که بخواهند رهبر جدید تعیین کنند اهمیت آن افزایش پیدا می‌کند. البته ما دعا می‌کنیم که این اتفاق نیافتد و آرزوی طول عمر برای ایشان داریم.”

مطهری درباره احتمال کاندیداتوری سیدحسن خمینی هم گفت: “من هم موافق حضور ایشان هستم. قطعا اگر ایشان احساس وظیفه کنند خواهند آمد و نیازی به توصیه ما نیست. با توجه به این که مجلس خبرگان وقت زیادی از افراد نمی‌گیرد خوب است مجتهدان خوش‌فکر وارد شوند و از کار علمی‌شان هم باز نمی‌مانند.”

همزمان حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنور، مشاور نماینده رهبر جمهوری اسلامی در سپاه پاسداران در نشست سیاسی مجمع اصولگرایان استان قم گفت: “از گذشته تاکنون اصلاح‌طلبان هیچ وقت یک رهبر قوی مشخص نداشته‌اند، هر چند سیدمحمد خاتمی در دوره‌ای فرشته نجات آنها شد اما واقعیت این است که در حال حاضر نه عارف و نه موسوی خویینی‌ها و نه حتی هاشمی رفسنجانی هیچ یک نمی‌توانند رهبری اصلاح‌طلبان را به عهده بگیرند.” او اضافه کرد: “رفسنجانی به دنبال شخصیت‌سازی است. وقتی می‌بینیم که رفسنجانی، سیدحسن خمینی را علامه کم‌نظیر می‌نامد متوجه می‌شویم که این سخنان غیرعلمی و خلاف واقع‌بینی است اما او این کار را می‌کند تا هم سید حسن را کنترل کند هم در بزنگاه مناسب از او استفاده کند.”

با نزدیک شدن فصل انتخابات در ایران، نگرانی‌ جریان‌های سیاسی مختلف درباره انتخابات برجسته‌تر شده است. در این سال‌ها، از یک طرف مهمترین چالش جناح‌های سیاسی موسوم به اصلاح‌طلب، تایید صلاحیت‌ کاندیداهایشان توسط شورای نگهبان و سپس احتمال دخالت نهادهای قدرتمند در فرایند رای‌گیری بوده و از سوی دیگر مهمترین نگرانی جریان راستگرای نزدیک به آیت‌الله خامنه‌ای امکان یا عدم امکان کسب رای کافی در یک انتخابات نسبتا رقابتی است.

در واقع امید اصلی راستگرایان آن است که شورای نگهبان با حذف رقیبانشان مشکل را از همان ابتدا حل کند. در این میان، انتخابات مجلس خبرگان که وظیفه تعیین رهبر آینده را بر عهده دارد، حساسیت بیشتری برانگیخته است.

آیت‌الله جنتی که از سال گذشته هر چند وقت یکبار از احتمال نفوذ منتقدان در مجلس خبرگان ابراز نگرانی کرده، چند روز پیش بار دیگر گفت: “با توجه به جایگاه خطیر مجلس خبرگان، افرادی باید به عنوان نماینده این مجلس انتخاب شوند که واقعاً از لحاظ داشتن صلاحیت‌های علمی و سیاسی و اشتهار به دیانت و وثوق در حد بالایی باشند و ما در شورای نگهبان برای احراز این خصوصیت‌ها مسؤولیت سنگینی بر عهده داریم.” او تاکید کرد: “جریانی که همیشه با ولایت فقیه و رهبری از جمله در رابطه با آمریکا زاویه داشته در مقام نفوذ در خبرگان و تضعیف قدرت رهبری است. شورای نگهبان بر حسب وظیفه قانونی موظف است که شرایط لازم از جمله اشتهار به دیانت، وثوق، شایستگی اخلاقی، بینش سیاسی و اجتماعی و آشنایی با مسائل روز را در داوطلبان احراز کند و هر کس فاقد شرایط باشد قهرا تایید نمی‌شود.”

این سخنان در واقع زمینه‌ای برای ردصلاحیت گسترده کاندیداهای نزدیک به اصلاح‌طلبان و هاشمی‌رفسنجانی خواهد بود. از آنجا که در انتخابات ریاست‌جمهوری گذشته هاشمی‌رفسنجانی یکبار رد صلاحیت شده است، بعید به نظر می‌رسد که ردصلاحیت دوباره او مشکلی جدی ایجاد کند.

اوایل فروردین ماه امسال هم  علی جنتی، دبیر شورای نگهبان گفته بود: “امروز عده‌ای که سنگر اول را فتح کرده‌اند در پی تصرف مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی هستند. آنها مقاصد فاسد خود را از این طریق دنبال می‌کنند.” او اضافه کرد: “این افراد نقشه‌های خطرناک می‌کشند و الان می‌خواهند مجلس خبرگان رهبری را تصرف کنند زیرا تنها نهادی است که می‌تواند درباره رهبری تصمیم بگیرد. این مجموعه می‌تواند قدرت رهبری را هم محدود کند و امروز اینان قصدشان از در اختیار گرفتن این مجلس همین است.”

از دیدگاه راستگرایان، “سنگر اول” در واقع نهاد ریاست‌جمهوری است که توسط متحد هاشمی‌رفسنجانی تسخیر شده است. مجتبی ذالنور در همان سخنرانی خود که نگران استفاده هاشمی‌رفسنجانی از حسن خمینی است، به نزدیکی روحانی و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام هم اشاره کرده و گفته است: “روحانی و رفسنجانی در یک پازل فکری قرار دارند. این دو نفر از نظر تفکرات سیاسی، اقتصادی، دشمن شناسی و همه چیز مثل هم هستند. تئوری این‌ها در مباحث نظامی این است که به جای تقویت نیروی دفاعی باید کمی جلوی آمریکا انعطاف نشان دهیم تا امنیت ملی تامین شود.”

با توجه به همین نگرانی‌هاست که به نظر می‌رسد متحدان دولت و هاشمی‌رفسنجانی با رد صلاحیت گسترده شورای نگهبان مواجه خواهند شد. علی مطهری ماه‌های پیش درباره مجلس آینده گفته بود: “ترکیب مجلس دهم به نوع رفتار شورای نگهبان بستگی دارد. اگر افراد مؤثر جریان اصلاحات یا مستقل را حذف کنند، مجلس خوبی نخواهیم داشت. قاعدتاً مجلس آینده افراد حر و آزاده بیشتری خواهد داشت.” او درباره رد صلاحیت‌های احتمالی هم معتقد بود: ؛به نظرم این اتفاق می‌افتد و در مجموع ترکیبی با اکثریت اصول‌گرا و اقلیت قوی اصلاح‌طلب و مستقل ایجاد خواهد شد.”