سلیمانی و هدایت نیروها در عراق

نویسنده
مریم کاشانی

» پایان پنهان کاری سپاه پاسداران

روزنامه کیهان دیروز با انتشار گزارشی درباره نقش قاسم سلیمانی در درگیریهای نظامی عراق، آشکارا از گسترش دخالت نظامی جمهوری اسلامی در خارج از مرزها خبر داد. کیهان در گزارش خود نوشت: “در حالی که علی‌رغم هیاهوی بسیار آمریکا درباره ائتلاف ضد داعش، این ائتلاف تاکنون کاری علیه تروریست‌ها انجام نداده، سردار سلیمانی با هدایت نیروهای در صحنه عراق موفق به آزادسازی شهر استراتژیک جرف الصخر از اشغال تکفیری‌های ضدداعش شد.” کیهان اضافه کرده بود: “ایران از روزهای نخستین و به‌درخواست دولت‌های عراق و سوریه، کمک‌های تسلیحاتی و مشاوره‌ای به ارتش و گروه‌های داوطلب مردمی در سوریه و عراق داده‌ است به‌طوری که دمشق و بغداد بارها علناً از تلاش‌های ایران برای مقابله دولت‌های مرکزی عراق و سوریه تقدیر و تشکر کرده‌اند.”

روزنامه کیهان همچنین از قول روزنامه المستقبل چاپ لبنان نوشت: “ارتش عراق با کمک سردار قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس تلاش می‌کند زمام امور را در دست گیرد و به ضد حمله دست بزند تا بتواند شهرها و شهرک‌های راهبردی را از چنگال داعش درآورد. در این خصوص، نیروهای عراقی و گروه‌های مردمی با همکاری و فرماندهی مستقیم قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس موفق شدند به شهر جرف الصخر واقع در جنوب بغداد حمله گسترده کنند. این حمله به بیرون کردن تقریبا کامل افراد مسلح داعش از منطقه کمک کرد.”

این روزنامه که نماینده آیت الله سیدعلی خامنه ای آن را اداره می کند، در حالی تیتر یک خود را به حضور و فرماندهی قاسم سلیمانی در عراق اختصاص داده است که پیش از این اخبار حضور نظامی ایران در عراق و خصوصا حضور فرمانده سپاه قدس در این درگیری ها تکذیب شده بود.

اوایل تیرماه گذشته محمد مجید الشیخ، سفیر عراق در تهران شایعه حضور قاسم سلیمانی در عراق را تکذیب کرد. او درباره ادعای برخی رسانه‌ها مبنی بر حضور قاسم سلیمانی و نیروهای سپاه پاسداران ایران در عراق گفته بود: “به هیچ کشوری نه از نظر سلاح و نه از نظر نیروی خارجی و نه مالی نیازی نداریم. شما خودتان گفتید منابع شما برخی رسانه‌هاست و من گفتم این رسانه‌ها مغرض هستند. نه سردار سلیمانی و نه هیچ کس دیگری در عراق حضور ندارد و این‌ها می‌خواهند مسیر را منحرف کنند و فتنه‌ای بین کشورهای همسایه به‌خصوص ایران و عراق در منطقه ایجاد کنند.”

همان روزها، مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در پاسخ به سوال خبرنگاری که پرسیده بود “آیا نماینده‌ای از ایران و از جمله سردار سلیمانی در عراق حضور دارد؟” تاکید کرده بود: “همانطور که سفیر عراق در تهران بیان کرده هیچ یک از مقامات ایرانی در عراق حضور ندارند.”

چند روز بعد، امیر عبداللهیان، معاون وزیر خارجه هم در گفتگو با یکی از شبکه های تلویزیون حکومتی این خبر را تکذیب کرد. او درباره “ادعای برخی رسانه‌ها مبنی بر حضور قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران در عراق برای ارائه مشورتهای نظامی” اعلام کرد: “بیان چنین اخباری با هدف خاصی دنبال می‌شود، و طراحان چنین اخباری می خواهند بگویند که دولتمردان عراق، ارتش، نیروهای مسلح، بسیج مردمی که در پی فتوای مهم مرجعیت مسلمانان در عراق در مبارزه با تروریسم صادر شده، توانایی مبارزه با این بحران را ندارند. ادعای حضور سردار سلیمانی در عراق مورد تأیید ما نیست، و ما چنین خبری را تأیید نمی کنیم.”

با وجود این تکذیب های مکرر، انتشار تصاویری از قاسم سلیمانی در میان نیروهای نظامی عراق نشان می داد که حضور جمهوری اسلامی در عراق جدی تر از آن چیزی است که رسما گفته می شود. با انتشار اولین تصاویر از این دست، بار دیگر منابع رسمی حضور قاسم سلیمانی را تکذیب کردند.

خبرگزاری آنا در گزارشی که شانزدهم شهریور منتشر کرد، با اشاره به انتشار عکسهای “منسوب” به فرمانده سپاه قدس، باز هم از “تکذیب حضور سردار سلیمانی در عراق” خبر داد و نوشت: “بررسی‌ها نشان می‌دهد فردی که در این ویدئو به «سردار سلیمانی» منسوب شده، اصلا ایرانی نیست و یکی از فرماندهان عراقی است.فردی که در این ویدئو سردار سلیمانی معرفی شده، نامش «ابو مهدی مهندس» از فرماندهان گروههای شیعی عراق است.عکس دیگری از «ابومهدی» هم در صفحات مجازی منتشر شده که به خوبی نشان می‌دهد او‌‌ همان فردی است که در فیلم منتشرشده، در حال خوشحالی با شیعیان عراقی است که گفته می‌شود در جریان آزادسازی شهر «آمرلی» و شکست نیروهای «داعش» است.”

با اینهمه انتشار این عکس ها متوقف نشد و هر روز تصویری جدید رونمایی می شد. پس از آن بود که سیاست تکذیب این اخبار تغییر کرد و به بهانه های مختلف از نقش قاسم سلیمانی در عراق سخن گفته شد.

روز اول مهر سرتیپ امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده هوافضای سپاه پاسداران در یک برنامه تلویزیونی

 رسما اعلام کرد: “مردم و ارتش عراق کاملا قادر هستند با نیروهای داعش مقابله کنند. آن‌ها اگر کمکی نیاز دارند ایران می‌تواند به آن‌ها یاری برساند زیرا اگر کمک ایران نبود داعش کردستان عراق را تصرف می‌کرد و در همین راستا باید بگویم که سردار سلیمانی با ۷۰ نفر جلوی تروریست‌های داعش در اربیل را گرفتند.”

پس از آن بود که نه تنها حضور فرمانده سپاه قدس و نیروهای او در عراق تکذیب نشد، بلکه به آرامی گفته شد که نقش اصلی جنگ با گروه موسوم به دولت اسلامی در عراق بر عهده آنها است.

بیستم مهر، یدالله جوانی، از فرماندهان سپاه پاسداران که “مشاورعالی نماینده ولی فقیه در سپاه” معرفی شده بود، در گفتگو با تلویزیون العالم، شبکه عربی وابسته به تلویزیون دولتی ایران اعلام کرد: “سردار سلیمانی در خط مقدم جبهه حضور دارد.” او گفت: “ سرلشکر سلیمانی یک چهره شناخته شده جهانی و از یادگاران دوران دفاع مقدس است و سبک فرماندهی ایشان همان سبک فرماندهی در دوران دفاع مقدس است؛ و نگاهی به آن دوران نشان می دهد که فرماندهانی مانند قاسم سلیمانی و شهدایی مانند خرازی و همت و باکری حضور میدانی داشتند، و در عملیات و مواقع منطقه آزادسازی مناطق، در خط مقدم حضور پیدا می کردند.”

در حالی که منابع نظامی ایران از حضور سلیمانی در عراق پرده برداشته بودند، منابع دیپلماتیک جمهوری اسلامی درباره این اخبار سکوت کردند. انتشار تصاویر و اخبار متعدد فرمانده سپاه قدس در عراق توجه رسانه های خارجی را نیز جلب کرد و گزارشهای متعددی در این مورد منتشر شد. از جمله یکی از رسانه های خارجی طی گزارشی، “ پیام انتشار تصاویر قاسم سلیمانی” را خارج کردن او از “یک مرد در سایه و پر رمز و راز” به یک قهرمان عمومی دانسته بود.

این همان چیزی است که خبرگزاری فارس نیز چندی پیش به آن اشاره کرده بود. این خبرگزاری وابسته به سپاه پاسداران در گزارشی با عنوان “نقشه رسانه‌های خارجی برای سردار سلیمانی چیست؟” نوشته بود: “ آخرین راهبرد شبکه رسانه‌های صهیونیستی در قبال سردار سلیمانی، اخذ نسخه‌ای از هیچکاک مبنی بر ضرورت پیچیده سازی به منظور نشان دادن تیپیک مرموز و ترسناک است. آنها تلاش می‌کنند با مطرح کردن صفاتی همچون مرموز، در سایه و ترسناک! در کنار پیگیری راهبرد اصلی مطرح کردن وی به عنوان عامل اختلاف شیعه و سنی، به این هدف جامعه عمل بپوشانند.”

قاسم سلیمانی که تا چندی پیش حتی تصاویر مشخصی هم از او وجود نداشت، اکنون به چهره ای شناخته شده تبدیل شده است. رسانه های تندرو ایران نیز در حال تبدیل کردن او به بازیگر اصلی تحولات خاورمیانه هستند. خارج شدن سلیمانی از پشت پرده می تواند به معنی تغییر استراتژی نیروهای نظامی سپاه پاسداران نیز باشد. ظاهرا دوره پنهان کاری به سر آمده است.