از چند هفته قبل زمزمه هایی در م اعمال شرط سنی برای داوطلبان مجلس خبرگان بلند شده است، که به نظر می رسد هدف اصلی آن حذف هاشمی رفسنجانی از انتخابات آینده خبرگان رهبری است. هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست جمهوری نیز به دلیل کهولت سن احراز صلاحیت نشده بود. گفته میشود قرار است همین برنامه برای انتخابات خبرگان رهبری نیز اعمال شود.
اما در صورت اعمال شرط سنی، تنها هاشمی رفسنجانی نیست که باید از مجلس خبرگان بیرون رود. همین موضوع نارضایتی برخی از راستگرایان را هم برانگیخته است.
آیت الله احمد خاتمی در گفتگویی که به تازگی منتشر شده، اعلام کرد: “اگر در اجلاس آینده خبرگان رهبری بحث اعلام نامزدهای ریاست و نایب رییسی مجلس خبرگان رهبری مطرح شود، مطلقا نامزد نخواهم بود.” او درباره شرط سنی برای ریاست خبرگان هم گفت: “بنده چنین مسأله ای را نشنیده‌ام و از سوی شورای نگهبان نیز تاکنون موردی مطرح نشده است، اما عقل حکم می کند کسی باید انتخاب شود که ضمن اعلمیت و اجتهاد توان انجام امور را داشته باشد.” او در عین حال اضافه کرد: “البته منظور بنده سن فرد نیست، بلکه صحت وجودی است، چنانکه حضرت آیت الله نوری همدانی که خداوند طول عمر بابرکت به ایشان عطا کند، اکنون حدود ۹۰ سال سن دارند اما نشاط جوان ۳۰ ساله را دارند، البته بنده کاری به شرط سنی در انتخابات ندارم.”
چندی پیش آیت الله مومن، از فقهای شورای نگهبان گفته بود: “شورای نگهبان در تایید صلاحیت نامزدهای انتخابات مجلس خبرگان رهبری به کهولت سن و شرایط ذهنی آنها نیز توجه خواهد کرد.” روزنامه اعتماد در گزارشی با عنوان “تلاش غیرقانونی و غیرمنطقی برای کنار زدن هاشمی از خبرگان رهبری” با اشاره به این تلاشها از قول هاشم زاده هریسی، یکی از اعضای خبرگان رهبری نوشته بود: “انتخابات مجلس خبرگان شرایط خاص خود را دارد و در آن اشاره‌یی به بحث کهولت سن نشده است. اساسا این موضوع خلاف قانون و منطق است و اجرایی نخواهد شد.”
با اینهمه این تلاشها متوقف نشد. روزنامه آرمان در گزارشی با عنوان “سن ملاک خبرگی است؟” نشان داد که در صورت اعمال شرط سنی برای انتخابات آینده خبرگان، ده ها نفر امکان شرکت دوباره در انتخابات را نخواهند داشت. در این گزارش آمده بود: “با فرض اینکه در انتخابات آینده خبرگان شرایط کهولت سن تاثیرگذار خواهد بود باید از هم‌اکنون دانست آیات مشهور و معروف این مجلس راهی برای حضور در دوربعدی ندارند. بر این اساس ۱۵نفر از نمایندگان مجلس بین ۵۰ تا ۶۰سال دارند. در کنار این افراد تنها ۸نفر بین ۶۰ تا ۷۰سال هستند. ۲۲نفر از نمایندگان مجلس خبرگان ۷۰ تا ۸۰ سال دارند و در این میان بیشتر نمایندگان مجلس یعنی۲۷نفر بالای ۸۰ سال هستند. به‌عبارت ساده‌تر دیگر، چهره‌های شناخته‌شده مجلس خبرگان اعم از رئیس و لیدرهای این مجلس همگی بالای ۸۰سال دارند و اگر شرط سنی در مجلس خبرگان ۸۰سال باشد این افراد صلاحیتشان احراز نخواهد شد.”
حجت الاسلام محسن غرویان، از شاگردان سابق مصباح یزدی نیز در گفتگو با این روزنامه تاکید داشت: “واضح است که این کار شائبه سیاسی دارد برای برخوردهای جناحی و اگر با دقت به این مسئله نگاه شود درخواهیم یافت خود دبیر شورای نگهبان نیز سن بالایی دارند و وظایف خود را به خوبی انجام می‌دهند و این کهولت سن نمی‌تواند مانعی جدی باشد و با توجه به ریاست آیت‌الله هاشمی بر مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌توان این پیام را دریافت کرد که شرط کهولت سن شرط معتبری نیست.”
او اضافه کرده بود: “هدف آیت‌الله هاشمی است والا افراد دیگری هم هستند که در خبرگان با سنین بالا حضور دارند و تا به حال این اشکال وارد نبوده و حتی در دوره‌های پیشین خبرگان یادم می‌آید افرادی با سن بسیار بالا حضور داشتند که با ویلچر قادر به حرکت بودند و در مجلس حضور پیدا می‌کردند و حتی برخی بیان می‌کردند باید افرادی که سنین بالا دارند نباید باشند اما خود اعضای خبرگان بیان می‌کردند باید این افراد حضور داشته باشند چرا که دارای تجربه هستند.”
تلاش برای حذف هاشمی رفسنجانی، در سالهای اخیر شدت گرفته است. کهولت سن احتمالا بهترین بهانه برای عملی کردن این برنامه است. اختلاف هاشمی رفسنجانی و سیدعلی خامنه ای آنقدر آشکاربود که رهبر جمهوری اسلامی در نماز جمعه تهران صریحا اعلام کرد که میان هاشمی و احمدی نژاد نظرش به دومی نزدیکتر است.پس از آن بود که حملات به هاشمی گسترش یافت و پس از جنبش سبز و اعتراضهای گسترده مردمی به انتخابات سال ۸۸ نیز متهم به بی بصیرتی و رهبری فتنه شد.
تیر ماه گذشته، روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران گفتگویی با آیت الله خزعلی منتشر کرد که در آن صریحا به هاشمی رفسنجانی حمله کرده و گفته بود: “کسان دیگری هستند که به ریاست برسند، دیگران هستند. کسی که فتنه‌گران به دنبال او هستند، لیبرال شده است! با دشمنان نظام و رهبری همدست شده است، در چنین شرایطی اگرهم بیاید، نمی‌تواند مجلس خبرگان را باشرایط کنونی آن، اداره کند.”
بهانه کهولت سن برای حذف هاشمی رفسنجانی از مجلس خبرگان اما یک اشکال کوچک دارد و آن امکان حذف ده ها تن دیگر با همین قاعده است! در سالهای گذشته یکی از انتقادهایی که به مجالس خبرگان وارد شده، سن بالای نمایندگان آن است. این انتقادها که توسط “مخالفان نظام” مطرح شده، مورد قبول مسئولان حکومت نبوده است. چندی پیش، آیت الله مهدوی کنی که هنوز به حالت کما نرفته بود، طی سخنانی با ایده جوانگرایی در مجلس خبرگان مخالفت کرد و گفت: “ مجلس خبرگان، مجلس تجربه و اعتبار است. مجلس ریش سفیدانی است که سال های متمادی را در راه ترویج اسلام و قرآن و انقلاب گذرانده اند. جوانگرایی در مشاغلی که نیاز به کار میدانی و تلاش و دوندگی دارد، خوب است اما مجلس خبرگان جای دوندگی نیست، محل اعتبار و تجربه و سابقه درخشان در ترویج معارف اسلامی است.”
این سخنان در پاسخ به انتقادهای طنز آمیزی بود که از خواب دائمی نمایندگان خبرگان در جلسات مجلس خبر میداد.
