در سال ۱۹۸۰ شش تروریست به سفارت ایران حمله کرند و ۲۶ نفر را گروگان گرفتند. انگیزه آنها آزادی ۹۱ زندانی بود. یکی از کارمندان سفارت کشته شد و عملیات آزادسازی گروگان ها نیز منجر به کشته شدن ۵ تن از تروریست ها شد.
در ماه می ۱۹۸۰ حمله به سفارت ایران در لندن به مدت چند روز به تیتر اول روزنامه های مهم سراسر جهان تبدیل شد. سفارت ایران در پایتخت بریتانیا توسط شش تروریست ایرانی اشغال شد و ۲۶ نفر به گروگان گرفته شدند. و برخلاف حمله به سفارت ایالات متحده در صنعا که تنها به چند شیشه شکسته و چندین اتومبیل سوخته منجر گشت، اشغال سفارت ایران با خون و خونریزی همراه بود.
۳۰ آوریل ۱۹۸۰ در ساعت ۱۱ و ۳۰ دقیقه، شش تروریست عرب به شدت مسلح که خود را “شهید” و از مخالفان حکومت اسلامی تأسیس شده توسط آیت الله خمینی می نامیدند، از درب اصلی به سفارت ایران حمله کردند و ۱۹ ایرانی و ۴ بریتانیایی را که داخل سفارت بودند گروگان گرفتند. این ۴ نفر درواقع ۲ روزنامه نگار بی بی سی، یک مسؤول امور مطبوعاتی سفارت و یک مأمور پلیس سفارت بودند.
خواسته آنها بدین شرح بود: “آزادی ۹۱ زندانی عرب در خوزستان در جنوب ایران و انتقال آنان به لندن با هواپیما. پرواز به همراه گروگان ها به یک پایتخت عربی در خاورمیانه و سپس آزادی گروگان ها.” براساس پیامی که در آخرین ساعات به بی بی سی ارسال شد، “اگر این خواسته ها تا ظهر روز اول می برآورده نشود، کل ساختمان به همراه گروگان ها به هوا خواهد رفت”.
اخبار خوب قبل از وقوع تراژدی
شروع مذاکرات خوب بود و تروریست ها حتی روز اول می یکی از گروگان ها را “بخاطر ملاحظات انسان دوستانه” آزاد کردند. او کریس کرامر، روزنامه نگار بی بی سی بود. روزهای بعد نیز اخبار در روزنامه “آ ب ث” یکی پس از دیگری منتشر شد: “دولت تهران مذاکره با تروریست ها را نپذیرفته“، “ارسال یک پیام محرمانه به تهران ازسوی گروگان ها” و “آزادی برخی گروگان ها در سفارت اشغال شده ایران”.
ولی درحالی که به نظر می رسید همه چیز به خوبی پیش می رود، روز ۵ می رویداد غیرمنتظره ای در سفارت اتفاق افتاد. تروریست ها تهدید کردند که اگر همین الان به خواسته های آنان ترتیب اثر داده نشود، تمامی گروگان ها را یکی پس از دیگری خواهند کشت. آنها مسؤول مطبوعاتی سفارت را کشته و او را از ساختمان بیرون انداختند. تازه پس از آن بود که به نیروی هوایی ویژه [SAS] دستور داده شد وارد عمل شوند.
به نوشته این روزنامه در تاریخ ۶ می که عنوان آن “پایان غم انگیز اشغال سفارت ایران در لندن” بود، “شلیک مسلسل و اسلحه دستی و سه صدای انفجار به انتظار چند روزه پایان داد”. طی این عملیات که تصاویر آن به واقع به درد یک فیلم مهیج می خورد، پنج تروریست کشته شدند.
طرح نیروهای ویژه روشن بود: ۸ تن از آنان به شکلی ضربتی ازطریق پشت بام و ۴ تن از ورودی اصلی و با شکستن پنجره ها وارد ساختمان شدند. ۴ تن دیگر نیز از ساختمان مجاور وارد سفارت شدند. آنها با استفاده از بمب صوتی– نوری و گاز اشک آور توانستند به داخل ساختمان نفوذ کنند.
این عملیات ۱۷ دقیقه به طول انجامید و نتیجه آن کشته شدن ۵ تن از ۶ تروریست بود. ششمین تروریست دستگیر و به حبس ابد محکوم شد. هیچ یک از اعضای نیروهای ویژه کشته نشدند، ولی سه تن از آنان زخمی شدند. پس از این عملیات که در تاریخ به نام “عملیات نمرود” شناخته می شود، بیش از یک دهه طول کشید تا روابط میان تهران و لندن عادی شود، زیرا دولت بریتانیا حاضر نشد مبلغ دو میلیون دلار درخواستی دولت تهران را بخاطر خسارت وارده به سفارت پرداخت کند.
منبع: آ ب ث، ۱۳ سپتامبر
