اخراجی دیگر در انتظار دیپلمات های ایرانی؟

نویسنده
شیرین کریمی

» همزمان با اتهام جاسوسی سپاه در یمن

در حالی که سخنگوی وزارت خارجه، جاسوسی سپاه در یمن را رد کرده، یک مقام مسئول در سفارت جمهوری اسلامی در این کشور نیز ضرب الاجل هفتاد و دو ساعته به دیپلمات های تهران برای ترک صنعا را تکذیب کرده است. این در حالیست که شورای همکاری خلیج فارس نیز به پشتیبانی از یمن برخاسته و خواستار برخورد قاطعانه این کشور با مداخله کشورهای بیگانه شده است.

“این ادعا صحت ندارد.” مقصود سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی اتهام دخالت سپاه پاسداران در یمن و کشف “شبکه جاسوسی” آن در این کشور است. رامین مهمانپرست که روز گذشته در جلسه هفتگی با خبرنگاران سخن می گفت توپ را در زمین مقامات صنعا انداخته و خاطرنشان کرده است: “مسائل داخل یمن باید متوجه موضوعات اصلی خود باشد که خواست و مطالبات مردم است. طرح چنین ادعاهایی نمی‌تواند راه‌حلی برای مشکلات یمن باشد. مسئولین دولت یمن باید تلاش کنند صدا و خواسته‌‌های مردم را بشنوند و زمینه‌های تحقق مطالبات را فراهم کنند. این ادعاها به هیچ وجه صحت ندارد.”

بحران تازه جمهوری اسلامی با کشورهای عرب منطقه روزچهارشنبه بالا گرفت؛ زمانی که عبدربه منصور هادی به رهبران جمهوری اسلامی گفت: “بگذارید یمن خود نگران امور خودش باشد.” رئیس جمهور جدید یمن درخواست از تهران برای عدم دخالت در امور داخلی این کشور را با لحن و ادبیاتی مداراجویانه مطرح کرده بود: “امیدواریم که برادرانمان در ایران در امور داخلی یمن دخالت نکنند و موقعیت حساس یمن را در نظر داشته باشند.”

اما به نظر می رسد دولتمردان یمنی تصمیمات جدی تری هم برای مقابله با مداخله های جمهوری اسلامی در سر دارند، چرا که در روزهای گذشته خبرهای تایید نشده ای مبنی بر درخواست صنعا از دیپلمات های جمهوری اسلامی برای ترک یمن مطرح شده است.

 

کذب محض است

بیست و چهار ساعت پیش از سخنان رامین مهمانپرست، یک مقام مسئول در سفارت جمهوری اسلامی در یمن، اخبار مربوط به ضرب الاجل هفتادو دو ساعته دولت یمن به دیپلمات های تهران برای خروج از خاک این کشور را رد کرد و گفت: “اخبار منتشر شده در این باره کذب محض است و سفارت جمهوری اسلامی ایران آنها را به طور کلی تکذیب می کند.”

خبر اخراج دیپلمات های جمهوری اسلامی را دو روزنامه عربی الخلیح و القبر مطرح کرده اند. نام مقام دیپلماتیک جمهوری اسلامی که با خبرگزاری مهر مصاحبه کرده فاش نشده اما وی تصریح کرده است: “اخبار مربوط به دیپلمات های ایرانی که کاملا دروغ است اما در مورد فراخوان سفیر یمن نیز مسئله این است که یمن در حدود یک سال است که در ایران سفیری ندارد. سفیر یمن در ایران از حدود یک سال پیش به نیویورک منتقل شده است.”

 

سابقه دخالت و فراخوانی سفیر

گفتنی است در سال ۸۶ نیز جمال السلال، سفیر یمن در ایران در پی تصمیم مقامات این کشور برای اعتراض به آنچه حمایت مادی و معنوی ایرانی ها ازشیعیان یمن خوانده شد، تهران را به مقصد صنعا ترک کرد.

یمن یکی چهار کشور عربی است که از زمان وزیدن نسیم بهار عرب در زمستان سال ۲۰۱۱، خیزش شهروندانش توانسته است دولت دیکتاتوری را سرنگون کند. جمهوری اسلامی از کنار رفتن علی عبدالله صالح رئیس جمهور این کشور حمایت می‌کرد و انتظار داشت با روی کار آمدن دولت جدیدحوزه نفوذ خود در این کشور را افزایش دهد؛ محاسباتی که به نظر می‌آید بر هم خورده است.

جمهوری اسلامی به ویژه از خاندان حوثی در شمال یمن حمایت می‌کند؛ طایفه‌ای شیعه که به طور مسلحانه علیه دولت مرکزی در یمن می‌جنگد. مبارزان حوثی یا شباب المومنین نام خود را از رهبرشان حسین بدرالدین حوثی گرفته‌اند؛ کسی که هشت سال پیش توسط ارتش یمن کشته شد. شمار این نیرو‌ها بین ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ نفر برآورد شده است و عمدتا در شمال غربی یمن و در استان صعده سکونت دارند.

پاییز سال گذشته وزارت خارجه یمن نگرانی خود از حمایت جمهوری اسلامی از شورشیان حوثی را چنین بازگو کرده بود: “ما نسبت به پیامد های ناگوار درروابط میان دو کشور، درصورت پخش اکاذیب از سوی رسانه های ایرانی وتحریک کردن حوثی ها علیه یمن و حمایت از آنها در صعده، به ایران هشدار می دهیم.”

 

بحث جدیدی نیست

جمهوری اسلامی اتهام دخالت در یمن و نفوذ شبکه های جاسوسی سپاه قدس در این کشور را نپذیرفته، چرا که سخنگوی سفارت جمهوری اسلامی در یمن روز دوشنبه گفته است: “این بحث جدیدی نیست. آنها دو سال و نیم پیش نیز اعلام کرده بودند که کشتی ایرانی را گرفتند که حامل اسلحه است. اسناد آن کشتی موجود است و هیچ اسلحه ای در کار نبود. اینها تنها تبلیغات رسانه ای است و ما با شگردهای آنها آشنا شده ایم.”

خبرگزاری رسمی یمن ـ سبا ـ هفته پیش به نقل از یکی از مقامات امنیتی ارشد این کشوراز بازداشت یک افسر سپاه پاسداران خبر داده و مدعی شده بود که او اداره یک شبکه جاسوسی در یمن را به عهده داشته است.
روز جمعه در پاسخ اولیه تهران به این اتهامات، رامین مهمانپرست به طور تلویحی دخالت های جمهوری اسلامی را در راستای “توسعه و آبادانی” یمن توصیف کرده و گفته بود: “جمهوری اسلامی ضمن احترام به حق حاکمیت یمن، همواره در کنار این کشور بوده و از هیچ کمکی برای برقراری آرامش، توسعه و آبادانی آن دریغ نمی کند.”

 

واکنش شورای همکاری خلیج فارس

در همین حال روز دوشنبه شورای همکاری خلیج فارس نیز به حمایت از یمن برخاست تا جمهوری اسلامی با دردسرهای دیپلماتیک بیشتری مواجه شود. عبداللطیف الزیانی دبیرکل این شورا گفته است: “ما حمایت قاطع خود از یمن برای برقراری ثبات و امنیت و کوتاه کردن مداخله خارجی را اعلام می کنیم.”

کشورهای حوزه خلیج فارس همچنین گفته اند: “صنعا حق دارد در مورد هرگونه مداخله خارجی در کشور، قاطعانه عمل کند.”

روابط تیره جمهوری اسلامی با کشورهای خلیج فارس در زمان دولت هاشمی رفسنجانی تا حد زیاد ترمیم و در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی دوستانه شده بود، اما در هفت سال گذشته و از زمان روی کار آمدن محمود احمدی نژاد، بسیاری از کشورهای عربی نه تنها از روابط دوستانه خود با جمهوری اسلامی دست کشیده که بسیاری از آن ها در خط مقدم اعمال فشارهای بین المللی علیه تهران قرار گرفته اند.

 

تاریخچه جاسوس بازی

گفتنی است یمن تنها کشوری عربی نیست که ردپای جاسوسان جمهوری اسلامی در آن کشف شده است. خرداد سال گذشته خبرگزاری رسمی مصر  با انتشار گزارشی از دستگیری یکی از دیپلمات های جمهوری اسلامی در پایتخت این کشور خبر داده بود. خبر گزاری منا به نقل از ماموران امنیتی که قاسم حسینی را بازداشت کرده بودند، دلیل این بازداشت را “رفتارهایی” توصیف کرده بود که ناقض “پروتکل های دیپلماتیک” است.

اما در آن زمان وزیر اطلاعات دولت احمدی نژاد در اظهاراتی که از سوی ناظران “ناشیانه” توصیف شد خاطرنشان کرده بود که ماموران مصری دنبال “خودشان” بوده اند: “آنها به دنبال یکی از نیروهای خود بودند که به اشتباه یکی از دیپلمات های ایرانی را دستگیر و پس از دو ساعت رها کردند.”

اما این همه ماجرا نبود. زمستان سال۸۹ بحرین و کویت هر دو به دلیل کشف شبکه های جاسوسی جمهوری اسلامی در این کشورها سفرای خود را از تهران فرا خواندند. در آن زمان دولت کویت ادعا کرده بود شبکه جاسوسی جمهوری اسلامی از تاسیسات نظامی کویت و آمریکا عکسبرداری می کرده و این تصاویر را در اختیار دستگاه های نظامی و اطلاعاتی قرار می داده است. اما محمود احمدی نژاد در پاسخ به فراخواندن سفیر کویت از تهران گفت: “کویت چه چیزی دارد که از ایران از آن جاسوسی کند؟”

گفتنی است در راستای این تنش ها کویت ماه گذشته چهار نفر از جمله دو ایرانی را به اتهام جاسوسی برای جمهوری اسلامی به حبس ابد محکوم کرد. این رای دادگاه استیناف بود چرا که دادگاه اولیه در کویت در دسامبر گذشته خواستار مجازات مرگ برای این دو ایرانی شده بود.