نمایشگاه عکس “چشم درون” روز سه شنبه 30 بهمن در محل موزه هنر های معاصر تهران افتتاح شد. نمایشگاه عکس “چشم درون” به دلیل وسعت پوشش محتوایی و معنایی عکس های ارائه شده، همچنین مکان برگزاری آن بزرگ ترین نمایشگاه عکاسی محسوب می شود که امسال بخش های متنوعی را نیز شامل می شود. گزارش ویژه همکارمان را در این زمینه می خوانید….
گزارشی از نمایشگاه عکس “چشم درون”
همچون در یک آینه
بزرگ ترین نمایشگاه عکس امسال با نام “چشم درون” روز سه شنبه 30 بهمن در محل موزه هنر های معاصر تهران افتتاح شد. مهم ترین ویژگی نمایشگاه امسال وسعت پوشش محتوایی و معنایی عکس های ارائه شده، همچنین مکان برگزاری آن است. مجموعه عکس های به نمایش در آمده در نمایشگاه از میان عکس های گنجینه دائمی هنر های معاصر تهران و همچنین آثاری از عکاسان ایرانی فعال در حوزه های مختلف و مجموعه ای از عکس های ریکاردو زیپولی عکاس و ایران شناس ایتالیایی انتخاب شده است.
در این دوره از نمایشگاه، 6 نکوداشت در بخش های مختلف در نظر گرفته شده که شامل موارد زیر است:
یک میهمان: ریکاردو زیپولی متولد 1952 پراتوی ایتالیا . مدرس زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه کافوسکاری ونیز. آثار تحقیقی و ادبی او بیشتر در خصوص مسایل تاریخی و سبک شناسی در حوزه ادبیات فارسی متمرکز است. زیپولی در عرصه ترجمه نیز فعال بوده و آثاری را از شعرای سبک هندی به خصوص بیدل دهلوی به زبان ایتالیایی برگردانده است. از نمایشگاه هایی که او تا به امروز برگزار کرده میتوان به این موارد اشاره کرد : انستیتوی هنرهای معاصر/ لندن 1976 . چهاردهمین بینال هنری سان پائولو / برزیل 1977 . گالری راه ابریشم تهران 2005 .
یک شهر: بم . مجموعه آثاری از محمد رضا جوادی، معمار و عکاس. پژوهش گر و مدرس معماری در دانشکده های معماری ایران و برگزار کننده نمایشگاه های مختلف داخلی و خارجی از جمله : بورژ / فرانسه، اکسپوی بین الملل آشی / ژاپن 2005، نمایشگاه گروهی باغ ایرانی / ایتالیا 2005، جشن هنر مدرن / موزه هنر های معاصر تهران 1384، باغ ایرانی / موزه هنر های معاصر تهران 1383، رقص زمین / گالری صبا تهران 1383 . بم 1383 .
یک پیشگام: نیکل فریدنی ( 1314 – 1386 ). عکاسی که نیم قرن از عمرش را در عکاسی از طبعیت، آثار تاریخی، مردم مناطق مختلف ایران از جمله ابیانه، و … سپری کرده است . فریدنی همچنین 15 سال در شرکت نفت به عنوان عکاس هوایی فعالیت نموده و 40 سال به صورت حرفه ای در صنعت ظهور و چاپ عکس حضور داشت. او همچنین عنوان دکترای افتخاری عکاسی را در سال 1382 از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کسب کرده و عضو انجمن عکاسان دوستدار میراث فرهنگی و گردش گری ایران نیز بوده است. از جمله نمایشگاه هایی که این هنرمند در طور عمر پربارش برگزار کرده می توان به این موارد اشاره کرد. نمایشگاه انفرادی در شهرداری تورنتو 1360، اولین نمایشگاه انفرادی در خانه عکاسان ایران 1381، نمایشگاه نفرادی در نگار خانه لاله 1382، سه نمایشگاه در گالری نیکول 1383-84 . کتاب های منتشر شده از این هنرمند عبارتند از ایران 1369، فرش ایران ( چاپ ژاپن ) 1369، گیلان 1377، ایران ( دوجلدی سیاه و سفید – رنگی ) 1381، اصفهان 1374، چشم انداز های ایران 1380 / ایران 1382 .
یک نگاه: مجید کور رنگ بهشتی متولد 1346 اصفهان فارغ اتحصیل نقاشی از دانشگاه آزاد اسلامی. از نمایشگاه هایی که از این هنرمند تا به امروز برگزار شده عبارت است از : خانه عکاسان ایران 1377 . گالری افرند 1378. خانه عکاسان ایران 1378، مجتمع فرهنگی هنری تهران 1379 . گالری برگ تهران 1380 . گالری کلاسیک اصفهان 1384. حوزه هنری اصفهان 1383. نمایشگاه گروهی نگاه ایرانی / فرانسه 2005. نمایشگاه گروهی سیار نقره ایرانی / ایالات متحده آمریکا 2008 – 2004 . نمایشگاه گروهی / ونیز ایتالیا 2007 . از این هنرمند دو کتاب با نام های وسعت بی واژه و از نقش و نگار در و دیوار شکسته نیز منتشر شده است .
یک مجموعه: گنجینه عکس های عکاسان خارجی موزه هنر های معاصر تهران. منتخبی از آثار ویلیام فوکس تالبوت / نادار / آگوست ساندر / آلفرد استیگلیتز / آنسل آدامز / جولیا مارگرت کامرون / ادوارد استایخن / لویس هایگن / مارگرت بورکت – وایت / من ری / واکر اوانز .
یک تاریخ : عکاسی ایرانی . نگاهی به عکاسی ایران از دوره قاجار تاامروز، با آثاری از حدود 200 عکاس ایرانی.
دو روز پیش از افتتاح نمایش گاه چشم درون، متولیان برگزاری نمایشگاه در کنفرانس خبری به تشریح چگونگی برگزاری آن پرداختند. در این نشست ریکاردو زیپولی (عکاس میهمان از کشور ایتالیا)، دکتر حبیب الله صادقی (مدیر کل دفتر امور هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران)، سیف الله صمدیان (دبیر نمایشگاه چشم درون)، به سوالات خبر نگاران پاسخ داند .
سیف الله صمدیان درباره چگونگی شکل گیری این نمایشگاه و هم چنین انتخاب عنوان “چشم درون” برای این نمایشگاه گفت: “در واقع حضور آقای ریکاردو زیپولی، بهانه ما از برگزاری این نمایشگاه شد. ایشان طی ارتباطی که از طریق سفارت ایتالیا و بخش رایزنی بین الملل موزه هنرهای معاصر تهران برقرار کردند، خواستار برپایی نمایشگاهی از عکس هایشان در ایران بودند. عکس های ایشان نگارخانه های A2 و B2 موزه را پر می کرد و برای 8 نگارخانه دیگر موزه، تصمیم گرفتیم از عکس های دیگر عکاسان ایرانی استفاده کنیم. نام نمایشگاه را به خاطر نوع نگاه آقای زیپولی که نگاهی شاعرانه و حسی است، چشم درون گذاشتیم.“
در ادامه این جلسه، ریکاردو زیپولی نیز درباره کشور ایران، عکس های حاضر در این نمایشگاه صحبت کرد و گفت: ”تا سال 2004 هیچ عکسی از ونیز نگرفتم. چون به عقیده من ونیز آن قدر زیباست که عکاس نمی تواند در این عکس ها دستی ببرد و از آنجا که به نظر من عکاسی حاصل رابطه بین عکاس و واقعیت است، عکاس باید در واقعیت دخالت کند، که در مورد ونیز نمی شد این کار را انجام داد. تا این که در نوامبر سال 2004 من در میدانی در شهر ونیز، به هنگام گذرکردن، در شیشه یک پنجره انعکاس برجی را دیدم که شبیه صورت بود. برایم خیلی عجیب بود و من از این پنجره عکس گرفتم و وقتی چاپ کردم خیلی خوشم آمد و از آن زمان به بعد، به دنبال انعکاس تصاویر در شیشه پنجره ها بودم.“
وی همچنین درباره انتخاب ابیاتی از بیدل دهلوی برای بیان احساس عکس هایش گفت: “بیدل از بزرگ ترین شاعران فارسی زبان سبک هندی و از مشکل ترین شعراست که من خیلی دوستش دارم. حدود 50 تا از غزل هایش را ترجمه کردم، هنگامی که روی اشعار بیدل کار می کردم ابیاتی را می دیدم که در آن کلمه آیینه بود. در واقع من راجع به این ابیات تحقیق می کنم و معتقدم این توجه به انعکاس در پنجره ها را مدیون بیدل هستم. به عقیده من بین این دو در مفهوم ارتباط مستقیم وجود دارد. ارتباط ونیز با شرق از گذشته معروف بوده است. نکته جالب توجه این است که آیینه شیشه ای که بیدل درباره آن شعر می گوید، در دوره رنسانس است که شیشه در ونیز تولید و از آن جا به همه جا صادر می شده است. در پایان باید بگویم که این نمایشگاه دعوتی است برای دیدار غیرمعمولی از ونیز و نمونه ای از نمایش هماهنگی تمدن کشور است. ونیز و بیدل، ایتالیا و ایران، غرب و شرق، در زمانی که این دو تمدن به عنوان دو تمدن متمایز معرفی می شوند که در واقع این طور نیست.“
در پایان حبیب الله صادقی، از حضور آقای زیپولی و همکاری سفارت ایتالیا تشکر کرد و افزود: “همکاری بین شرق و غرب، همکاری دیرینه ای بوده و ما تاثیر متقابل فرهنگ ها را از دیرباز داشته ایم. من از این که می بینم، مردم و ملت ایتالیا از همکاری با ایران یاد می کنند، خوشحال می شوم.“
مراسم افتتاحیه این نمایشگاه نیز در روز سه شنبه 30 بهمن در سالن اجتماعات موزه هنر های معاصر تهران با استقبال فراوان مردم، سفیران کشورهای مختلف و هنرمندان و عکاسان پیشکسوت و جوان نیز برگزار شد. سخنرانان این مراسم سیف الله صمدیان، دکتر حبیب الله صادقی، سفیر ایتالیا و ریکاردو زیپولی به تشریح دیدگاه های خود در خصوص این نمایشگاه پرداختند. سپس حاضرین به همراه دیگر هنرمندان به گالری مربوطه مراجعه کرده و از بخش های مختلف نمایشگاه باز دید به عمل آوردند. عباس کیارستمی، نیکی کریمی، فاطمه معتمدآریا از جمله هنرمندان سینما بودند که در مراسم افتتاحیه حضور داشتند .
عباس کیارستمی در خصوص عکس های ریکاردو زیپولی در مقدمه کتاب “ونیز در ها و پنجره ها” می گوید: ریکاردو زیپولی را با عکس هایش از ایران شناختم . عکس هایی که بیشتر از همه از عکس های مربوط به ایران دوست دارم. بدون شک نگاه من به طبیعت ایران متاثر از عکس های ریکاردو زیپولی است. وقتی هم که دوربینش ونیز را نشانه می گیرد انگار قلب من را نشانه گرفته. با نعکاس های جادویی واقعیت در فضاهایی سرشار از شعر و گرافیک، حس و هندسه که ونیز قدیم را از ونیز امروز عبور می دهد.
این نمایشگاه تا پایان فروردین ماه سال آینده در محل موزه هنر های معصر تهران، خیابان کارگر، پارک لاله برقرار است .