به دنبال دعوت گروههای سیاسی برای حضور مردم در خیابان به مناسبت روز ۲۵ بهمن و انجام راهپیمایی سکوت و حضور گسترده ماموران امنیتی برای مقابله با معترضان٬ ایرانیان خارج از کشور نیزبا شرکت در تجمع های مختلفی در همبستگی با جنبش سبز برگزار و با صدور بیانیه ها و اعلامیه هایی خواستار آزادی مهدی کروبی٬ میرحسین موسوی و زهرا رهنورد شدند.
تهران در تسخیر ماموران
چهره خیابانهای مرکزی تهران در روز گذشته به دلیل فراخوان گروههای فعال جنبش سبز برای تجمع اعتراض آمیز مردم کاملا پلیسی بود. نیروهای امنیتی از حوالی ظهر در خیابان آزادی و انقلاب و معابر اطراف آن مستقر شده بودند و کمی بعد از آن هم نیروهای لباس شخصی وارد خیابانها شدند که حضور آنها تا حدود ساعت 9 شب به همان شکل پر رنگ ادامه داشت.
به گزارش روز از تهران، روز 25 بهمنماه مسیر میدان آزادی تا فردوسی به طور کامل در اختیار نیروی انتظامی بود. ماموران امنیتی به شکلی پر تعداد در میدان آزادی، تقاطع بزرگراه نواب، میدان انقلاب، چهار راه ولی عصر، چهارراه کالج و میدان فردوسی حضور داشتند. جمعیت این نیروها در هر کدام از مناطق یاد شده را میتوان بالای 400 تا 500 نفر تخمین زد. این تعداد البته در میدان آزادی بسیار بیشتر از جاهای دیگر بود. به جز این در مکانهایی چون تقاطع بهبودی، خیابان رودکی، پارک اوستا، خیابان جمالزاده و تقاطع فلسطین نیز ماموران نیروی انتظامی حضوری پر تعداد داشتند. نیروهای امنیتی در این مکانها در دو صف موازی ولی پشت به هم قرار گرفته بودند تا بتوانند هم پیادهروها و هم خیابان را زیر نظر داشته باشند.
در ورودی برخی از ایستگاههای مترو چون ایستگاه میدان فردوسی، ایستگاه چهار راه ولی عصر، ایستگاه توحید و ایستگاه خیابان آزادی نیز مامورین دوربینی را به صورت ثابت قرار داده بودند تا از تمام افرادی که از مترو خارج و یا به آن وارد میشدند فیلم بگیرند. از حدود ساعت 5 بعد از ظهر به بعد نیز همراه با شروع شدن بوق ممتد اتومبیلها چندین فیلمبردار لباس شخصی در وسط خیابان مشغول فیلمبرداری از اتومبیلها شدند که این کار تا دقایقی بعد از تاریک شدن هوا ادامه داشت.
در خیابانهای منتهی به مسیر راهپیمایی نیز میشد تعداد پرشماری نیروی امنیتی دید. اکثر این نیروها در اوتوبوس یا ونهایی بودند که در این خیابانها پارک شده بود، اما از آنها پیاده نمیشدند. به گفته شاهدان عینی این نیروها برای آن چنین سازماندهی شده بودند که اولا چهره خیابان بیش از این امنیتی نشود و دوم اینکه اگر جمعیت دست به اقدام اعتراضی جدی بزنند این نیروها بلافاصله وارد عمل شوند. در پایانه مسافربری میدان انقلاب نیز چندین دستگاه اتوبوس پارک شده بود که پر از نیروهای امنیتی بودند. همچنین حیاط اکثر نهادهای دولتی و حکومتی در اطراف مسیر راهپیمایی نیز مملو از ماموران انتظامی بود که وارد خیابان نشده بودند.
به جز نیروهای انتظامی حضور لباس شخصیها نیز در روز گذشته بسیار پررنگ بود. قسمتی از نیروهای لباس شخصی در فاصله کوتاهی از مکانهایی که نیروهای امنیتی مستقر شده بودند حضور داشتند و به راحتی قابل تشخیص بودند. دو دسته موتو سوار هم که هر کدام حدود 50 موتوسیکلت را شامل میشد، به طور مرتب در حد فاصل میدان فردوسی و آزادی مشغول رفت و آمد بودند. موتو سیکلت سوارانی که با موتورهای یکدست قرمز رنگ و کاورها و کلاه کاسکتهای همرنگ آن شدیدا جلب توجه میکردند.
به غیر از آنها گروههای دیگری نیز از موتوسواران بودند که با موتورهای معمولی و در دستههای 10 تا 15 تایی به رفت آمد در پیاده روها و خیابان میپرداختند. اینها البته به جز دستههای موتوسوار نیروی انتظامی بودند که به شکلی پر تعداد و با سر و صدای زیاد مرتبا از بین اتومبیلها، درمیان پیادهروها و همچنین در محل مخصوص تردد اتوبوسهای بی آر تی جولان میدادند.
اما پر رنگ ترین قسمت حضور نیروهای لباس شخصی مربوط به رفت و آمد پر تعداد آنها در بین عابرین و مردم بود. تعداد زیادی از این نیروها را میشد سریعا شناسایی کرد. عابرینی نیز که موفق به شناسایی این عده میشدند سعی میکردند دیگران را هم از این امر مطلع کنند. با این حال تعقیب برخی از راهپیمایان توسط نیروهای لباس شخصی کاملا مشهود بود. تعداد زیادی از این نیروها با صورتهای ماسک زده به میان مردم آمده بودند.
عبور و مرور عابرین تا حدود ساعت 4 بعداز ظهر عادی بود. اما از این ساعت به بعد رفته رفته بر تعداد جمعیت حاضر در پیاده روها افزوده میشد. تا آنجا که میتوان تخمین زد در حد فاصل میدان انقلاب تا چهار راه کالج 3 تا 4 برابر روزهای عادی جمعیت در حال رفت و آمد بود. گهگاه نیز میشد چهره افرادی را دید که دقایقی قبل در جای دیگری آنها را دیده بودی. از ساعت 4 به بعد تقریبا در مسیر میدان انقلاب تا بعد از پارک دانشجو به دلیل امنیتی شدن شدید فضا امکان ایستادن نبود. از همین ساعت ترافیک خیابان نیز رفته رفته سنگینتر میشد.
بسیاری از مردم نیز ترجیح میدادند که با استفاده از اتوبوسهای بی آر تی مسیر راهپیمایی را بروند و بر گردند، چرا که هم امنیت بیشتری داشت و هم اینکه میتوانستند اتفاقات را در مکانهای بیشتری رصد کنند.
ساعت 5 به بعد اما ترافیک به حدی شدید شد که تقریبا مسیر راهپیمایی از ابتدای خیابان رودکی تا چهارراه کالج کاملا قفل شده بود. صف اتوبوسهایی که پشت سر هم گیر کرده بودند از میدان انقلاب تا چهار راه ولی عصر و در طرف مقابل از همین میدان تا نرسیده به بزرگراه نواب ادامه داشت و با سرعت بسیار کندی حرکت میکرد، بطوریکه بعد از نیم ساعت بسیاری از اتوبوسها اقدام به پیاده کردن مسافران در خارج از ایستگاه کردند. همچنین مسیر خیابان ولی عصر از تقاطع جمهوری تا خیابان مطهری نیز به دلیل ترافیک شدید قفل شده بود.
در همین ساعات بود که خبر رسید در مکانهایی چون میدان هفت تیر، میدان فاطمی و میدان ونک نیز تجمعاتی صورت گرفته که با برخورد نیروهای امنیتی و شلیک گاز اشک آور مواجه شده است.
بعد از ساعت 5 بعد از ظهر حضور جمعیت به حدی رسیده بود که راه رفتن در پیادهروهای اطراف میدان انقلاب و چهار راه ولی عصر را با مشکل مواجه میکرد. در همین زمان بود که تعدادی از ماموران امنیتی به پیاده روها آمده بودند و با تشکیل دو صف در دو سوی پیاده رو برای عابران ایجاد رعب و وحشت میکردند.
همین امر باعث شده بود تا برخوردهایی در بعضی مکانها بین نیروهای امنیتی و عابرین شکل بگیرد. در این ساعات جمعیت با سکوت کامل مشغول تردد بود و حتی میشد دید که خیلیها اگر میخواستند با هم صحبتی هم بکنند، به دلیل رعایت مسایل امنیتی و جلوگیری از جلب توجه ماموران با احتیاط زیاد و بسیار آرام حرف میزدند. بسیاری از عابرین نیز در روی پلهای عابر پیاده تجمع کرده بودند تا نظارهگر صحنههای روز 25 بهمن باشند. این تجمع تا آنجا شدید شد که امکان عبور و مرور بر روی برخی از پلهای عابر پیاده مثل پل میدان انقلاب از ساعت 5 و نیم به بعد وجود نداشت.
تعداد زیادی از مغازهداران هم از ساعت 6 به بعد مغازههای خود را در این مسیر تعطیل کردند و دیده میشد که در چند مورد این اقدام به دستور نیروهای امنیتی و در پی مراجعه آنها صورت گرفته است.
با این حال بازداشت عابرین پیاده از ساعت 5 و نیم بعد از ظهر و همراه با تاریک شدن هوا شروع شد. مشخص بود که نیروهای انتظامی از پیش مکانهایی را برای نگهداری موقت افراد تا پایان وقت راهپیمایی در نظر گرفته بودند. مشخصترین این مکانها در تقاطع خیابان جمالزاده بود. جایی که در یک پارکینگ بیش از 500 شهروند دستگیر شده را جمع کرده بودند. کمی قبل از آن نیز چند ون متعلق به نیروی انتظامی در کنار خیابان آزادی پارک بودند و ماموران افراد بازداشت شده را داخل آنها میبردند.
گفتنی اینکه این بازداشتها در فضایی کاملا آرام و بدون تشنج صورت میگرفت. بدین شکل که بی آنکه شعاری داده شود و یا حرکت تندی صورت بگیرد، نیروهای امنیتی به شکل تصادفی به سراغ برخی از عابرین میرفتند و آنها را به ماشینهای انتظامی یا مکانهایی که تدارک دیده بودند منتقل میکردند. افراد بازداشت شده در پارکینگ کنار خیابان آزادی نیز هر گاه می دیدند که بازداشتی جدیدی به میانشان آورده میشود ماموران را “هو” میکردند.
در این دقایق صدای بوق اتومبیلهایی که در ترافیک بسیار سنگین خیابان قرار داشتند نیز به هوا بلند شده بود و تا ساعتی ادامه داشت. ترافیک آنقدر سنگین بود که دیگر امکان عبور موتوسیکلتهای انتظامی و لباس شخصی از آن وجود نداشت و آنها به ناچار راه پیاده روها را در پیش میگرفتند که این خود نیز فضا را بیش از پیش ملتهب می کرد. همین مساله باعث شد تا موتوسواران از ساعت 6 به بعد موتوسیکلتهای خود را در تقاطعهای مهم مسیر راهپیمایی پارک کنند و در آن جاها مستقر شوند. از این ساعت به بعد همچنین ماموران برخی مبادی منتهی به خیابان انقلاب و آزادی را بستند و بدنبال آن گره ترافیکی نیز شدیدتر از ساعات قبل شد. این ترافیک سنگین و کم نظیر تقریبا تا ساعت ده شب و همراه با بوق ممتد اتوموبیلها ادامه داشت. فضای امنیتی نیز تا حدود ساعت 9 ادامه داشت و از آن ساعت به بعد رو به تحلیل رفت.
بیانیه ها و تجمعات
راهپیمایی دیروزبنا بر دعوت چهره ها،فعالین جنبش سبز وگروه های سیاسی از جمله سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، شورای هماهنگی راه سبز امید” برگزار شد.در همین راستا همچنین سازمان عفو بینالملل هم با صدور بیانیهای از مقامات جمهوریاسلامی درخواست کرده بود که به مردم اجازه برگزاری این راهپیمایی را بدهند. مجوز این راهپیمایی همان طور که انتظار می رفت صادر نشد اما در عوض از چند روز مانده به ۲۵ بهمن شهرهای کشور، به ویژه تهران چهره امنیتی گرفت و.
علاوه بر حضور گسترده نیروهای امنیتی٬ سامانه ارسال اس.ام.اس تلفنهای همراه نیز برای ساعاتی در برخی نقاط تهران قطع شد.
غلامحسین محسنی اژهای٬ دادستان کل کشور اما یک روز پیش از برگزاری این راهپیمایی٬ این شلوغیها را به خرید سال نوی مردم مربوط دانست…
وی گفته بود که “بحمدالله مردم ما مثل همیشه زودتر اقدام به خرید کردهاند و این هم نشانه نشاط مردم است. گاهی اوقات دشمن سواستفاده میکند و عکسهایی میگیرند و میگویند این رفت و آمد مردم، راهپیمایی است”. دادستان کل کشور البته تهدید کرده بود: “پر واضح است هر فرد و گروهی علیه امنیت و آسایش مردم اقدامی داشته باشد، قانون جلوی آن را میگیرد. این حرکات برای مردم اثری ندارد و فریب این حرفها را نمیخورند”.
سال گذشته نیز به هنگام برگزاری راهپیمایی روز ۲۵ بهمن٬ برخی مقامات جمهوریاسلامی اعلام کرده بودند که شلوغی خیابانها به دلیل حضور مردم برای خرید عید است.
محسن رضایی٬ دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام هم با اشاره به فراخوان روز ۲۵ بهمن٬ گفته بود: “ملت ایران فهیم و با شعورتر از آن هستند که با چند اطلاعیه افراد منافق بخواهند تحریک شوند و به خیابانها برعلیه نظام بیایند… مردم کشور ما برای رسیدن به استقلال، آزادی و امنیت، هزینه های بسیاری کرده و قطعا به سادگی اجازه نخواهد داد افراد یا گروهها این دستاوردهای انقلاب را تخریب کنند”.
سایت بولتننیوز٬ نزدیک به نیروهای امنیتی نیز در تحلیلی درباره چرایی دعوت به راهپیمایی برای روز ۲۵ بهمن٬ اینگونه اعلام نظر کرد: “هویت یابی دوباره ، تداوم رهبری موسوی و کروبی، گسترش جبهه داخلی اعتراضات، تلاش برای تحریم فعال انتخابات، خنثی سازی راهپیمائی 22 بهمن، و امنیتی کردن فضای انتخابات از اهداف این راهپیمایی است”.
بولتننیوز ادامه داده است: “پس از فراخوان 25 بهمن ماه سال گذشته بود که رهبران این جریان آقایان موسوی و کروبی، بازداشت خانگی شدند تا این غائله خاتمه یابد. از این رو، فراخوان 25 بهمن سال جاری، از یک سو ارزش نمادین دارد و می خواهد نشان دهد آن بازداشت ها بی ثمر بوده و تأثیری در آهنگ این جریان نداشته است و از سوی دیگر، اساساً و به تدریج، رهبری مجازی را جایگزین رهبری فردی یا افراد خاص کند، به خصوص آنکه شرایط نشان داد دیگر شخصیت های مؤثر و مرتبط با این جریان حاضر نیستند در نقش رهبری آن ظاهر شوند و ایفای این نقش نیز هزینه های بالایی دارد”.
در تحولی دیگر٬ اکثریت قریب به اتفاق رسانههای اصولگرا٬ روز گذشته٬ درباره راهپیمایی ۲۵ بهمن و حضور محسوس نیروهای امنیتی در شهر تهران سکوت اختیار کردند. تقریبا هیچکدام از رسانههای اصلی اصولگرا خبر یا توضیحی درباره علت حضور نیروهای امنیتی در سطح شهر تهران منتشر نکرد.
در تنها واکنش رسانههای اصولگرا به راهپیمایی دیروز تا لحظه انتشار این گزارش٬ سایت باشگاه خبرنگاران جوان٬ با اشاره به پخش زیرنویسهایی در شبکه تلویزیونی بیبیسی فارسی٬ نوشت: “شبکه سلطنتی انگلیس (بی بی سی) پس از ناکامی امروز فتنه گران در تهران، موضوع امشب برنامه “نوبت شما” را به دلداری فتنه گران با هدف جلوگیری از سرخورده شدن آنان اختصاص داد و کوشید اینگونه القا کند که چون برخی از فتنه گران مخالف تجمع 25 بهمن بودند، پس اگر کسی به هواداری آنان بیرون نیامده است، اشکالی ندارد!همچنین بی بی سی فارسی پس از هفته ها تلاش، امروز نتوانست گزارش مستندی از حضور یا اقدام فتنه گران در تهران پخش کند و در عین حال بدون اشاره به اینکه مطلقا هیچ تجمع کننده ای امروز در تهران به هواداری از فتنه گران حضور نداشت، مدام این موضوع را زیرنویس می کند که نیروهای امنیتی حضور گسترده ای داشته اند”.