همزمان با اعلام نگرانی نهادهای مدافع حقوق بشر از افزایش مجازات اعدام در ایران، هشت فعال سیاسی، مدنی و فرهنگی در بیانیه‌ای آغاز به کار کمپین “گام به گام تا لغو مجازات اعدام” را اعلام کردند. دکتر محمد ملکی، رئیس پیشین دانشگاه تهران که از بانیان این کمپین است به روز می‌گویدتلاش این کمپین برآن است که طی مراحلی این مجازات در ایران لغو شود.این کمپین صفحه ای هم در فیس بوک داردکه افراد می توانند با پیوستن بدان و یا طرح نظریات خود به پیشبرد اهداف اش یاری برسانند.
او بی‌نتیجه بودن مجازات اعدام در کاهش مشکلات اجتماعی، طی دهه‌های گذشته و افزایش این نوع مجازات در ایران را از جمله دلایل راه اندازی این کمپین می شمارد.
همزمان با صد روزگی آغاز به کار دولت حسن روحانی، سازمان عفو بین الملل بار دیگر نسبت به افزایش آمار اعدام ها در ایران هشدار داده و از سکوت دولت در مقابل اجرای احکام زندانیان محکوم به مرگ انتقاد کرده است.
به غیر اعدام زندانیان سیاسی که در ماه گذشته شدت کم سابقه‌ای به خود گرفت، برخی دیگر از سازمان‌های حقوق بشری هم از افزایش چشمگیر مجازات اعدام در ایران خبر داده و در مواردی اعلام کرده اند که در دوره روحانی شمار اعدام ها به ۹۰ تا ۱۰۰ مورد در ماه رسیده است.
به گزارش سازمان حقوق بشر ایران، از جمله سازمان‌هایی که اخبار مجازات مرگ در ایران را مستند می‌کند،از زمان انتخاب حسن روحانی تا کنون بیش از ۳۰۰ زندانی در ایران با مجازات مرگ روبرو شده‌اند که به گفته این سازمان “جامعه جهانی واکنش درخوری به آن نشان نداده است”.
کمتر از یک هفته پیش کمیته سوم سازمان ملل متحد نیز با تصویب پیش‌نویسی علیه نقض حقوق بشر در ایرانَ، از جمهوری اسلامی خواسته بود که مجازات‌های سنگین مانند “قطع اعضاء، شلاق” و سایر مصادیق شکنجه و همچنین اعدام در ملاء عام را از قوانین مجازات خود حذف کند.
اعتراض “کفن پوشان” مقابل مجلس
اعتراض به افزایش مجازات اعدام این بار همزمان با اعتراض نهادهای خارجی در داخل ایران نیز شدت گرفته است.
خبرگزاری ایسنا، روز سه شنبه، ۵ آذرماه در گزارشی کم سابقه از اعتراض تعدادی از خانواده‌های زندانیان محکوم به اعدام در مقابل مجلس گزارش داده است.
صدا و سیمای جمهوری اسلامی و رسانه‌های رسمی معمولا از پوشش اخبار مربوط به مخالفت با اعدام خودداری می‌کنند. اما اینک در گزارش تصویری که ایسنا منتشر کرده تجمع کنندگان مقابل مجلس با حمل پلاکاردهایی خواهان لغو حکم اعدام شده‌اند.
در پلاکاردهایی که دست این افراد دیده می‌شود شعارهایی مانند “اعدام چرا”، “اولین خطا پایان زندگی نیست” نوشته شده است.
بر اساس این گزارش “معترضان کفن‌پوش، در تمام مدت تجمع، در آرامش و بدون کوچک‌ترین تنش و با رعایت قوانین و نیز رعایت شئون اخلاقی و اسلامی، اعتراضشان را به گوش مسئولان رساندند و هیچ مشکل خاصی نیز به وجود نیامد.”
ایسنا خبر داده که “تجمع آرام” معترضان پس از مداخله “ریش سفیدان” خاتمه یافته است.
این تجمع در حالی مقابل مجلس صورت گرفته که ۱۱زندانی از جمله یک زن در زندان قزل حصار به چوبه دار آویخته شده‌اند.
نفی شیوه خشونت آمیز مجازات اعدام
هشت فعال سیاسی، مدنی و فرهنگی نیز با راه اندازی کمپین “گام به گام تا لغو مجازات مرگ” خواهان برچیده شدن این نوع از مجازات در ایران شده‌اند.
بابک احمدی، نویسنده و مترجم،سیمین بهبهانی، نویسنده و شاعر، علی رضا جباری، نویسنده و مترجم، فریبرز رئیس دانا، اقتصاددان و فعال سیاسی، پروین فهیمی، فعال حقوق بشر ـ مادر سهراب اعرابی از کشته شدگان بعد از انتخابات ـ اسماعیل مفتی زاده، فعال حقوق بشر، محمد ملکی، فعال سیاسی و رییس اسبق دانشگاه تهران، محمد نوری زاد، نویسنده و فیلمساز، بنیانگذاران این کمپین هستند.
این فعالان در نامه خود نوشته‌اند: “ترویج و نهادینه کردن خشونت، مردم هر جامعه را از حرکت در مسیر بایسته‌ی خویش باز می‌دارد، راه بر آرامش روانی مردم می‌بندد و هرگونه فرصت اصلاح و بهسازی را از دسترس آنان دور می‌دارد.”
آنها با نفی شیوه خشونت آمیز مجازات اعدام و در راستای دست‌یابی به راه تامین زمینه‌های آن از مخاطبان خود خواسته‌اند در اقداماتی پنج گانه در راستای لغو مجازات اعدام گام بردارند.
این فعالان از “آموزش تربیتی مجرمان و متهمان” و لغو مجازات کودکان و اجرای احکام اعدام در مورد آنها و متوقف ساختن اعدام های در ملاء عام و سنگسار به عنوان از جمله اقدامات برای لغو مجازات مرگ یاد کرده اند.
پایه گذاران این کمیپن همچنین با درخواست کاهش و حذف روشهای خشونت افزا در جامعه از مردم خواسته اند با همراهی و پشتیبانی از کارزار “لغو گام به گام اعدام”، بر ترویج شیوه های خشونت آمیز در ایران غلبه کنند.
ملکی: امیدواریم گوش شنوایی باشد
دکتر محمد ملکی از جمله بانیان کمپین “گام به گام تا لغو اعدام” می‌گوید ما با راه اندازی این کمپین از همه هموطنان می خواهیم با مشارکت و اظهار نظر خود در مورد مجازات اعدام کاری کنند تا “حکومت شاید دست از این خشونت و کشت و کشتار بردارد.”
او می افزاید: “اگر هدف از اعدام‌ها اصلاح جامعه بوده می‌بینیم نه تنها اصلاح نشده بلکه وضع اخلاقی جامعه و مشکلات اجتماعی روز به روز بیشتر شده است”.
آقای ملکی در ادامه می گوید: “حالا بحث سیاسی و کشتارهای دهه شصت جداگانه و مفصل است، ولی به خاطر دارم از همان روزهای اول بعد از انقلاب اعدام‌هایی بدون دادگاه و محاکمه و از حیث نوع عمل تاسف آور، انجام گرفت، از همان روز اول با دستاویز قرار دادن مبارزه با اعتیاد و قاچاق شروع به اعدام کردند. حالا سالی ۴۰۰ تا ۵۰۰ نفر، کمتر و بیشتر، اعدام می‌شوند بدون آنکه بر کاهش اعتیاد تاثیر گذار باشد.”
به اعتقاد دکتر ملکی در ایران به جای مقابله با وارد کنندگان بزرگ مواد مخدر با افرادی مقابله می‌شود که در نتیجه فقر و مشکلات اقتصادی ناچار به توزیع مواد مخدر شده‌اند.
رئیس سابق دانشگاه تهران در خاتمه می‌گوید: “امیدواریم گوش شنوایی باشد و فشار و اعتراضات مردم باعث جلوگیری از کشت و کشتار و خون‌ریزی‌ها شود. هدف ما حقوق بشری و انسانی است و تلاشی برای جلوگیری از متلاشی شدن جامعه. راه مقابله با فساد و مشکلات اجتماعی انجام کارهای فرهنگی است.”
زندانیان سیاسی باید از شمول اعدام مبرا باشند
این هشت فعال سیاسی، مدنی و فرهنگی در بیانیه آغاز به کار این کمپینبا اشاره به اینکه “زندانی سیاسی و عقیدتی بر پایه ی اعتقادات و انتظارات خود و حقوق و آزادی های بدیهی شهروندی و انسانی وارد انواع اقدام سیاسی می‌شود”، نوشته‌اند: “شایسته است که هرگونه افراد و متهمان از این قبیل، به هر روی و هر دلیل، از شمول مجازات اعدام مبرا بمانند”.
اخیرا سه زندانی سیاسی کرد به نام‌های حبیب الله گلپری پور، علیرضا اسماعیلی و شیرکو معارفی به جرم ارتباط با احزاب کرد اعدام شدند؛ اعدام‌هایی که با واکنش های گسترده‌ای روبرو شد.
اما در تازه ترین مورد از اخبار مربوط به احکام سنگین برای زندانیان سیاسی سه شنبه، ۵ آذر ماه، مرکز اسناد حقوق بشر ایران از صدور حکم اعدام برای دو تن از زندانیان سیاسی عرب اهوازی به نام های چبیشاط و سید یاسین خبر داده است.
بر اساس این گزارش اتهام این افراد دست داشت در انفجار خط لوله گاز چغارزنبیل در شهرستان شوش در آبان ماه سال ۹۱ است. این افراد آنزمان در یک برنامه تلویزیونی در پرس تی وی، شبکه برون مرزی جمهوری اسلامی، به اتهامات خود اعتراف کرده بودند.
مرکز اسناد حقوق بشر ایران به نقل از بستگان این افراد می‌گوید آن ها در گفتگوهای خصوصی اعلام بی گناهی کرده و گفته‌اند تحت شکنجه ناچار به اعتراف تلویزیونی شده‌اند.
این سازمان حقوق بشری محرومیت این افراد از داشتن وکیل و شکنجه شدن آنها را نقض تعهدات بین المللی جمهوری اسلامی دانسته است.
