جنیفر لاون
پس از اینکه ایران پیشنهاد مشوق های شش کشور را برای توقف غنی سازی اورانیوم رد کرد، بوش و سارکوزی در اقدامی مشترک به تهران دربارۀ پیشروی برای دسترسی به بمب اتم هشدار دادند.
بوش در یک کنفرانس مشترک خبری با سارکوزی در کاخ الیزه خاطر نشان کرد: “متحدان ما درک می کنند که ایران هسته ای بی نهایت بی ثبات کننده است و درک می کنند که برای صلح جهان ضربه محکمی خواهد بود.“
بوش و سارکوزی به تهدید حمله احتمالی نظامی به ایران اشاره ای نکردند، اما رهبران اروپا اخیراً تمایل بیشتری به حمایت از تحریم های شدیدتر بر ضد ایران و حتی اتخاذ اقدامات یکجانبه برای محدود کردن داد و ستد با بانک های ایرانی نشان داده اند.
بسته مشوق ها روز گذشته در تهران توسط خاویر سولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به نمایندگی از طرف آمریکا، فرانسه، آلمان، انگلیس، روسیه و چین به ایران ارائه شد. این بسته شامل مشوق های اقتصادی، سیاسی، فنی و آموزشی است و پیش شرط آن توقف غنی سازی اورانیوم توسط ایران است.
برخلاف تنش هایی که در گذشته میان بوش و ژاک شیراک رئیس جمهور اسبق فرانسه وجود داشت، هم اکنون رؤسای جمهور آمریکا و فرانسه در یک جبهه متحد قرار دارند. بوش به خبرنگاران گفت: “از اینکه سران (ایران) این پیشنهاد سخاوتمندانه را بی درنگ رد کردند، نومید شدم.” سارکوزی نیز در همین راستا خاطر نشان کرد: “مادامی که موضوع دستیابی به فناوری هسته ای نظامی مطرح است، حرف جامعه بین الملل “نه” است.“
به گفته یک مقام بلندپایه وزارت خارجه آمریکا، این بسته شبیه بسته پیشنهادی مشوق های ارائه شده در سال 2006 است. به گفته این مقام، این بسته شامل محتویات بیشتر مانند کمک به توسعه توان غیرنظامی هسته ای ایران در حوزۀ همکاری های انرژی و سایر اقدامات است.
این مقام خاطر نشان کرده است که موضع گیری کنونی تهران نسبت به این بسته از قبل پیش بینی شده بود و متحدان آمریکا قبل از اقدام به مقامات ایران فرصت خواهند داد تا با جدیت بیشتری به بررسی این پیشنهاد بپردازند.
شاید به این خاطر است که بوش لحن خشن خود را دربارۀ ایران تکرار نکرده است. او دائما ً ایران را با الفاظ تحریم های جدید و حتی احتمال حمله نظامی در صورت ادامۀ مخالفت این کشور تهدید می کند. تندترین اظهارات روز گذشته بوش وعدۀ اجرای تحریم های موجود – سه دور مجازات تنبیهی ملایم به سرپرستی سازمان ملل - بود. او گفت، آمریکا در حال “همکاری با دوستان و متحدان ما” در خصوص وظایف تعیین نشده است.
بوش و سارکوزی بر مواضع خود در خصوص اینکه ایران حق دارد توان هسته ای غیرنظامی داشته باشد، اما در موضوع غنی سازی هسته ای نمی توان به آن اعتماد کرد، تأکید ویژه ای کردند. بوش با اشاره به اینکه مردم ایران حق دارند وجهۀ بهتری از آنها توسط دولتشان ارائه شود، گفت، دولت ایران دارد “در داخل این کشور انحراف ایجاد می کند.“
بوش گفت: “دیدگاه ما این است که ما خواهان رشد و ترقی و منافع ملت ایران هستیم.” او بیان اظهارات تندتر دربارۀ ایران را به سارکوزی محول کرد. سارکوزی گفت:“دستیابی ایران به بمب اتم کاملا ً غیرقابل قبول است و موضع گیری ما تغییر نخواهد کرد. تنها راه حل این مسأله وجود نظام تحریم های پیوسته و بی عیب و نقص است.“
سارکوزی و بوش دربارۀ سوریه نیز موضع گیری یکسانی را اتخاذ و خاطر نشان کردند، سوریه باید حمایت از تروریسم را که باعث بی ثباتی خاورمیانه گردیده است، کنار بگذارد. آنها سوریه را در امر حمایت از تروریسم، شریک خطرناک ایران خواندند. بوش در هشدار به بشار اسد رئیس جمهوری سوریه گفت: “وقت خود را با ایرانیان تلف نکنید و از حمایت تروریست ها دست بردارید.“
منبع: بوستون گلوب، 15 ژوئن