گروه ورزش روز
علیرضا حیدری قهرمان جهان و کاپیتان تیم ملی کشتی ایران دراعتراض به جو موجود از کشتی کناره گرفت و ایران را از یک مدال طلامحروم کرد. احسان حدادی نابغه جدید ورزش ایران برای گرفتن مدال طلا خیز برداشته است. تیم ملی والیبال ایران حذف شد و تیم ملی بسکتبال بعنوان تنها تیم گروهی ایران همراه با اردوی 54 نفره ایران به المپیک چین می رود.
گروه ورزش “روز” از این هفته دوشنبه ها به استقبال المپیک چین می رود وآخرین رویدادها را در قالب خبر، نظر وگزارش با اطلاع خوانند گان خود می رساند.
خبر
حیدری: وادار به خداحافظی شدم!
علیرضا حیدری کاپیتان و مربی باسابقه کشتی که شش مدال جهانی و المپیک بر گردن دارد، در شرایطی باور نکردنی از کشتی قهرمانی خداحافظی کرد. محمود معزی پور سرمربی تیم ملی کشتی ایران می گوید “آنقدر شماتت شنید که مجبور شد تشک کشتی را ببوسد و کنار برود.“
خود حیدری نیزاعلام کرد: “کشتی مثل بچه من است، دل کندن از آن کار ساده ای نیست. من می توانستم هنوز کشتی بگیرم و رقابت های جام تختی را به پایان ببرم، اما در چنین شرایطی صلاح دیدم از دنیای قهرمانی خداحافظی کنم. مسائلی بوجود آمد که وادارم کرد برای همیشه با دنیای دایره طلایی وداع کنم!“
حیدری هفته پیش در جریان بیست و هشتمین دوره مسابقات بین المللی کشتی جام تختی که در کرمانشاه جریان داشت، در دور دوم این رقابت ها در حالی که وقت اول کشتی خود را از حریف جوانش جعفر دلیری چهار- صفر برده بود، در آغاز تایم دوم و در میان حیرت و ناباوری هزاران تماشاگر حاضر در سالن، چهار گوشه تشک را بوسید و از میدان های قهرمانی خداحافظی کرد. دلیری نیز پس از این حرکت نگذاشت داور دستش را به عنوان برنده بالا ببرد و به جای آن حیدری را بر دوش گرفت تا دارنده شش مدال جهان و المپیک بر دوش او دور افتخار را بزند. حیدری در این دور به شدت اشک می ریخت و همراه او بسیاری از کشتی گیران، مربیان و داوران حاضر در سالن نیز گریه می کردند تا در میان ابراز احساسات شدید تماشاگران، قهرمان سابق جهان و المپیک را از روی تشک به بیرون بدرقه کنند.
قهرمان پرافتخار کرجی در شرایطی با کشتی قهرمانی خداحافظی کرد که از چند ماه پیش و پس از برکناری از سمت سرمربیگری تیم ملی ایران، دوباره به میدان بازگشته بود تا برای المپیک آماده شود. در این مسیر او ابتدا به جام بین المللی “علی اف” در روسیه اعزام شد تا آمادگی خود را در رقابت با حریفان دیرینش محک بزند، اما از ناحیه کتف مصدوم شد و ازادامه مبارزه باز ماند. پس از آن تمرینات خود را پی گرفت تا در جام تختی با حریفان داخلی و خارجی کشتی بگیرد، بخصوص با سعید ابراهیمی که سال گذشته در وزن 96 کیلوگرم نایب قهرمان جهان شده بود. اما ابراهیمی در دور اول به دلیری باخت و از رویارویی با حریف کارکشته خود باز ماند تا به جای او دلیری به مصاف حیدری برود.
در بازگشت دوباره حیدری به میدان، حرف و حدیث ها و گوشه و کنایه ها در مورد او در میان اهالی کشتی و رسانه ها بالا گرفت. می نوشتند و می گفتند که او با این کار سد راه جوانان می شود. با این حرف ها، او تصمیم گرفت که به میدان جام تختی بیاید و پس از آنکه شایستگی خود را به رخ منتقدانش کشید، به صورتی که در بالا آمد کنار برود تا جوان ها به جای او راهی المپیک شوند، اگرچه چشم پوشی از میدان بزرگ المپیک بسیار سخت بود و اشک او را درآورد.
حسین یزدانی خرم رئیس فدراسیون کشتی ایران، پس از این ماجرا اعلام کرد که کناره گیری حیدری در حقیقت هدیه ای بود که او پهلوانانه پیشکش ابراهیمی کرد و محبت حریف جوان خود را پاسخ گفت، چرا که ابراهیمی هم در دور اول مخصوصا مغلوب دلیری شد تا از رویارویی با حیدری بپرهیزد. البته این حرف ها با گفته های حیدری که وادار به ترک کشتی قهرمانی شده است، تفاوت بسیار دارد!
در هرحال، خداحافظی نا باورانه حیدری نشان می دهد که قهرمانان ورزشی شاخص ما هیچ وقت به شکلی شایسته و مناسب بدرقه نشده اند. نمونه هایش بسیارند:جهان پهلوان تختی یا عبداله موحد که چگونه در اوج آمادگی، یکباره سراز آمریکا در آورد و تجارت پیشه کرد، یا همین اواخر علیرضا دبیر چگونه پس از ناکامی در المپیک آتن مدتی گوشه گرفت و پس از آن سیاست پیشه ساخت و نماینده شورای شهر تهران شد. حالا نوبت حیدری است که به این صورت کنار بکشد، در حالیکه کارشناسان معتقدند او با یک دوره آموزش مناسب می تواند یکی از بهترین مربیان کشتی در جهان شود و تجربه های ارزنده خود را به نسل های بعدی کشتی، ورزش مدال آور و سنتی ایران، منقل سازد.
افتخارات جهانی علیرضا حیدری رابا قدردانی از او مرور کنیم:
1- مدال برنز مسابقات جهانی 1997 روسیه
2- مدال طلای مسابقات جهانی 1998 تهران
3- مدال نقره مسابقات جهانی 1999 آنکارا
4- مدال نقره مسابقات جهانی 2002 تهران
5- مدال نقره مسابقات جهانی 2003 آمریکا
6- مدال برنز بازیهای المپیک 2004 آتن
ایرانی ها در راه المپیک
ایران امسال با 54 ورزشکار در بازی های المپیک 2008 پکن شرکت خواهد کرد. این بازی ها را برای اولین بار جمهوری خلق چین از 8 تا 24 مارس ( 18 مرداد تا سوم شهریور) میزبانی می کند. ورزشکاران ایرانی در المپیک امسال در دوازده رشته ورزشی به میدان می روند: بسکتبال، دو و میدانی، کشتی، وزنه برداری، مشت زنی، تکواندو، جودو، دوچرخه سواری، تیروکمان، تنیس روی میز، قایقرانی و شنا. در قایقرانی و تکواندو دو دختر نیز حضور دارند.
از آنجا که کشور میزبان نمی تواند پذیرای همه ورزشکاران علاقمند در همه رشته ها از همه کشورها باشد و این مستلزم برنامه ریزی و هزینه گزافی است، از چند دوره قبل تنها ورزشکاران یا تیم هایی می توانند در المپیک حضور پیدا کنند که به حد نصاب های معین دست پیدا کرده و یا در مسابقاتی قبل از المپیک سهمیه مورد نظر را کسب کرده باشند. در میان رشته هایی که ایران سهمیه حضور دارد، بسکتبال تنها رشته تیمی است و کشور ما در این دوره توانسته پس از پنجاه سال در آن به المپیک راه پیدا کند. در تنیس روی میز و شنا هم برای اولین بار است که سهمیه حضور در المپیک را کسب می کنیم.
کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده است که در این دوره به برندگان مدال طلای المپیک 120 میلیون تومان جایزه می دهد. این جایزه در دوره قبل صد میلیون تومان بود. برندگان مدال نقره 90 میلیون و مدال برنز 70 میلیون تومان می گیرند. امید مدال ما همچنان در کشتی و وزنه برداری و تکواندو است اما در دوومیدانی و جودو هم این دوره برای اولین بار انتظار مدال داریم.
پس از پنجاه سال، بسکتبال قبل از المپیک
تیم ملی بسکتبال ایران در راه آماده سازی خود برای حضور در المپیک، در تورنمنت چهار جانبه ایتالیا شرکت کرد و با شایستگی به پیروزی رسید. در این تورنمنت تیم منتخب جوانان ایتالیا، تیم ملی کرواسی و تیم ملی الجزایر از ایران شکست خوردند و در رده های بعدی قرار گرفتند. تیم ملی بسکتبال ایران قبل از این تورنمنت در دوبازی دوستانه مقابل تیم ملی ایتالیا شکست خورده بود. ایتالیا یکی از تیم های خوب ایتالیایی است ولی امسال سهمیه حضور در المپیک را به دست نیاورده است.
بسکتبال ایران در المپیک پکن با تیم های ملی بسکتبال آرژانتین، استرالیا، لیتوانی، روسیه و یک تیم دیگردر گروه اول قرار دارد. آخرین تیم این گروه ماه ژوئیه در رقابتهای انتخابی که در آتن یونان برگزار می شود، مشخص خواهد شد. در گروه دوم المپیک نیز شش تیم حضور دارند که از هر گروه دو تیم بالا آمده مرحله یک چهارم نهایی مسابقات را برگزار خواهند کرد.
والیبال حذف شد
تیم ملی والیبال ایران به المپیک راه نیافت و در مسابقات انتخابی که چندی پیش در توکیو جریان داشت، بر خلاف انتظار غیر از تایلند و استرالیا به همه تیم ها باخت تا از رسیدن به المپیک باز ماند. والیبال ایران که در سال های اخیر موفقیت های چشم گیری داشته و عنوان قهرمان آسیا را یدک می کشد، دررقابت های توکیو پس از باخت غیر منتظره به الجزایر در اولین بازی، انگیزه پیروزی های بعدی را از دست داد و در مقابل آرژانتین، ژاپن، کره جنوبی و ایتالیا هم مغلوب شد و نتوانست سهمیه حضور در المپیک را کسب کند. قدرت تیم ایران تنها در آخرین بازی مقابل استرالیا ظهور دوباره یافت و توانست سه بر هیچ بر این تیم به پیروزی برسد. از هشت تیم تورنمنت توکیو، دو تیم ایتالیا و ژاپن سهمیه المپیک گرفتند.
تیم دایی در صدر
تیم ملی فوتبال ایران با مربیگری علی دائی شنبه گذشته پس از پیروزی یک بر صفر در دوبی برابر تیم ملی امارات و برد چهار بر دوی کویت از سوریه در روز یکشنبه، به صدر جدول گروه پنجم انتخابی آسیا و اقیانوسیه برای حضور در جام جهانی آفریقای جنوبی (2010)بر گشت. این تیم اگر بتواند شنبه آینده سوریه را هم در دمشق شکست دهد، بطور قطع به مرحله دوم این مسابقات راه خواهد یافت. از میان تیم های آسیا و اقیانوسیه پنج تیم به جام جهانی فوتبال راه پیدا می کنند. ایران تاکنون سه بار توانسته به جام جهانی برود.
معروف است که علی دایی می تواند هر غیر ممکنی را در فوتبال ایران ممکن کند. این بازیکن پرآوازه و پرگل ترین بازکن ملی فوتبال جهان که موافقان و مخالفان دوآتشه بسیاری دارد، دوهفته پیش که در تهران با امارات مساوی کرد و نیمی از امیدهای حضور در مرحله دوم را از دست داد، محکم ایستاد و ادعا کرد که برخلاف تهران، در دوبی به پیروزی خواهند رسید که همین طور هم شد. در پایان مسابقه هم به گزارشگر تلویزیون ابوظبی گفت که مساوی در تهران در حقیقت هدیه میزبانی بود که به اماراتی ها دادیم. جالب اینکه او که خود مدتی در تیم های باشگاهی امارات بازی کرده، در این مصاحبه به مترجم خود پرخاش کرد که چرا حرف هایش را برای تلویزیون ابوظبی درست ترجمه نمی کند.
اماراتی ها هم هر کاری از دست شان بر می آمد کردند تا نگذارند ایران به پیروزی برسد از جمله اینکه بازیکنان ایران را هنگام ورود به دوبی حدود چهار ساعت در فرودگاه معطل کردند تا اعصاب آنها را به هم بریزند. سپس بطور ناگهانی محل بازی را از ورزشگاه جدید شیخ زاید به ورزشگاه قدیمی “القطاره” در شهر العین تغییر دادند و دست آخر اعلام کردند که بیش از 500 ایرانی نمی توانند بلیت بازی را بخرند. اما همه اینها مانع دایی و تیمش نشد. حالا مردم ایران امیدوارند او با این تعصب و غیرت بتواند تیم ملی ما را برای چهارمین بار راهی جام جهانی کند. شاید این بار با مربیگری دایی بتوانیم در آفریقای جنوبی برای اولین بار از مرحله مقدماتی بالاتر بیاییم.
گزارش
یک نابغه دیگر در راه است
46 مدال حاصل حضور ورزشکاران ایران در تمام ادواری بوده که کشور ما در بازی های المپیک شرکت کرده است. از این میان ده طلا، شانزده نقره و بیست مدال برنز به ما رسیده که ده مدال طلای المپیکی را باید مرهون نابغه هایی باشیم که هرازگاهی در ورزش ما چهره می کنند، چهره هایی مانند حبیبی، موحد، دبیر، نامجو، نصیری، رضا زاده و ساعی. حالا چشم به راه یک نابغه دیگر هستیم تا در بازی های المپیک 2008 پکن که از 8 تا 24 آگوست ( 18 مرداد تا سوم شهریور) در چین برگزار می شود، یک مدال طلای دیگر به این مجموعه اضافه کند: احسان حدادی در پرتاب دیسک.
همه مدال های المپیکی ایران در سه رشته کشتی، وزنه برداری و تکواندو به دست آمده و اگر حدادی بتواند حتی یک مدال برنز بگیرد، کشور ما را برای اولین بار در دو و میدانی صاحب مدال المپیکی کرده است و این رشته ای است که بر خلاف کشتی و وزنه برداری و تکواندو، در سطح آسیا هم در آن سخت مدال گیرمان می آید تا چه برسد به مسابقات جهانی و المپیک. اما اینک با وجود این جوان 23 ساله بلند بالای تهرانی می توانیم امیدوار باشیم که دو و میدانی چهارمین رشته مدال آور المپیکی ما باشد، ضمن اینکه امسال در جودو هم امید اندکی برای مدال داریم.
دو و میدانی را “ورزش مادر” می نامند و بسیاری آن را با ارزش ترین رشته المپیکی می دانند. میلیون ها علاقمند به دو و میدانی در ده روز آخر بازی ها در سراسر جهان چشم به تلویزیون های خود می دوزند تا ببینند در مواد مختلف این رشته که بیش از 150 مدال در رقابت های آن بین زنان و مردان دونده، پرنده و پرتابگر تقسیم می شود، چه کسانی بر سکوی قهرمانی می ایستند. در میان پرتاب ها، پرتاب دیسک ورزشی است باستانی و اساطیری که از اولین دوره به بازی های المپیک مدرن نیز راه یافته و مدال آوران آن قهرمانان ویژه ای بشمار می روند.
احسان حدادی که از پدری فوتبالیست و مادری آموزگاربه دنیا آمده و در تهران بزرگ شده است، در 16 سالگی با پرتاب یک سنگ بزرگ که از مسافتی دور شیشه پنجره را شکست و وارد خانه شد، به ورزش قهرمانی روی آورد و با مربیگری سید محسن شاهرخی از خرم آباد که خود قهرمان سابق پرتاب نیزه ایران بود، ابتدا پرتاب نیزه و سپس پرتاب دیسک را برگزید و در 19 سالگی (سال 2004 میلادی) با شکستن رکورد قدیمی شادروان جلال کشمیری قهرمان جوانان جهان شد که این نخستین مدال جهانی تاریخ دو و میدانی ما بود. او با این عنوان عازم بازی های المپیک آتن شد ولی مقامی به دست نیاورد. حدادی در گفت و گویی با گزارشگر تلویزیون ایران در مورد آن مسابقات گفت: “خودم را باخته بودم، در آتن با کسانی مسابقه می دادم که سال ها عکس آنها را به دیوار اتاقم چسبانده بودم و شب ها خواب شان را می دیدم. حالا در کنار آنها باید مسابقه می دادم. دست و پایم را گم کرده بودم!“
شکست المپیک تجربه بزرگی برای قهرمان جوان ایرانی بود تا با تکیه برآن رکورد شکنی ها و پیروزی هایش را ادامه دهد. سال بعد قهرمان بزرگسالان آسیا شد و سال 2006 درهمان ورزشگاه المپیک آتن و در جام جهانی دو و میدانی به مقام دوم جهان رسید و زیر دست “ویرجیلیوس آلکنا” قهرمان جهان و المپیک از کشور لیتوانی ایستاد. همان سال با 65 متر و 36 سانتیمتر قهرمان بازیهای آسیایی دوحه قطر شد و رکورد آسیا را از آن خود کرد. یک سال بعد در مسابقات جهانی دوومیدانی (اوزاکا) با 64 متر و 53 سانتیمتر به مقام هفتم جهان رسید، همان سال رکورد آسیا را تا 67 متر و 95 سانتیمتر ترقی داد و از آن پس هیچ گاه از جمع هشت پرتابگر نخست جهان جدا نشد. در اوزاکا مقام قهرمانی با 68 متر و 94 سانتیمتر به “گرد کانتر” از استونی رسید که در المپیک آتن دوم شده بود.
سال 2008 اما سال حدادی است تا پشت سر هم رکورد آسیا را بشکند، قهرمانان المپیک و جهان را در مسابقات بزرگ قبل از المپیک شکست دهد و به طلای المپیک بیندیشد. او که با 196 سانتیمتر قد و 98 کیلو وزن فرمی ایده آل برای پرتاب دیسک دارد و حدود سی کیلو از الکنا سبک تر است، ابتدا چهارم خرداد در مسابقات جایزه بزرگ “هنگلو” درهلند دیسک را 68 متر و 52 سانتیمتر پرتاب کرد و به مقام قهرمانی رسید و بالاتر از قهرمان المپیک و جهان ایستاد. یک هفته بعد در مسابقات لیگ طلایی برلین پایتخت آلمان، وقتی که دیسک او در پرتاب دوم روی خط 69 متر و 12 سانتی متر نشست و بار دیگر رکورد آسیا را زد، آنها باز هم مقهور قدرت پرتابگر ایرانی شدند. آلکنا در آخرین پرتاب خود درست به این مسافت دست یافت اما چون نتیجه دوم حدادی بهتر از قهرمان المپیک بود، قهرمانی به او رسید در حالیکه “رابرت هانتینگ” آلمانی و نفر دوم جهان در سال گذشته با 67 متر و 70 سانتیمتر روی سکوی سوم ایستاد.
حدادی سه روز بعد خود را به شهر “تالین” در استونی رساند. “ گرد کانتر” امیدوار بود در شهر خود این نابغه ایرانی را شکست دهد اما موفق نشد. پرتاب دوم احسان با 69 و 32 سانتیمتر باز هم رکورد جدید آسیا بود در حالی که کانتر با 67 متر و 82 سانتیمتر زیر دست او ایستاد. حدادی پس از این مسابقه به ایران رفت تا پس از دیدار خانواده راهی ”مینسک” روسیه شود و زیر نظر مربی کارکشته و 76 ساله خود “کیم بوهانتسف” دوران آمادگی برای المپیک را بگذراند. او اینک در صدر جدول رده بندی فدراسیون جهانی فوتبال قرار دارد و همه چشم انتظار نبرد دیدنی این ایرانی با انگیزه و جویای نام با “الکنا” و “کانتر” در پکن هستند، نبردی که اگر حدادی در آن به پیروزی برسد با ارزش ترین مدال طلای همه المپیک ها را برای ایران به ارمغان خواهد آورد. او بارها گفته است که “طلای المپیک بزرگ ترین رویای من است.” دور نیست که این رویا به واقعیت بپیوندد.
نظر
بنگاه معاملات ملکی رضا زاده
هربار که این آگهی از کانال های لوس آنجلسی دیده می شود، آه از نهاد خیلی ها در می آید. بزرگ ترین قهرمان تاریخ ورزش ایران، همان که اگر در المپیک پکن طلا بگیرد که به احتمال بسیار می گیرد، ارزنده ترین وزنه بردار تاریخ جهان از سوی فدراسیون جهانی شناخته خواهد شد، همان که بارها در میادین جهانی و المپیک یاس را به شادی تبدیل کرده و خنده بر لب ها آورده، در این آگهی بازاری برای یک بنگاه معاملات ملکی در دوبی چنان خود را از اوج به زمین می کوبد که دل میلیون ها ایرانی هم با او به سنگ می خورد ومی شکند.
یک سال قبل از المپیک 2004 آتن وقتی از مسابقات قهرمانی جهان بازگشت و ادعا کرد که پیشنهاد چند میلیون دلاری ترک ها را برای تبعیت این کشور نپذیرفته است، مردم ایران این حرکت او را مرحمی بر روی غرور تاریخی زخم خورده خود تلقی کردند و وقتی با قدرت تمام و با فریاد یا ابوالفضل دوباره قهرمان المپیک شد، هرچه می توانستند از سکه و زمین و خانه و ماشین به او بخشیدند که مجموع آن را حدود همان مبلغی می پندارند که ترک ها پیشنهاد داده بودند. اما انگار این همه حسین رضازاده را بس نیامد که چندی پیش غرور پهلوانی خود را به بهای 200 میلیون تومان با یک بنگاه معاملات ملکی در دوبی تاخت زد تا در فیلم تبلیغاتی این بنگاه برای فروش خانه و زمین به ایرانیان، بازی کند، آنهم چه بازی بدی!
رضا زاده به تازگی از سوی فدراسیون بین المللی وزنه برداری IWF به عنوان دومین وزنه بردار تاریخ این ورزش شناخته شده و اگر در المپیک چین امسال و یکی دو مسابقه جهانی دیگر مدال طلا بگیرد این مقام را از دست نعیم سلیمان اوغلو بلغاری که برخلاف رضا زاده پول ترک ها را گرفت و به تبعیت این کشور درآمد، بیرون خواهد آورد. او در مقابل انتقادهای بسیاری که اینک برای بازی در آن فیلم تبلیغاتی از سوی مردم و رسانه ها می شنود، می گوید:
”برخی مسایل باعث می شود که من تمرکزم را برای تمرین از دست بدهم. من در آخرین سال های ورزش حرفه ای به سر می برم و این حق من است که بتوانم برای زندگی آینده ام درآمدزایی کنم. من تا چند سال پیش یک آپارتمان هم در تهران نداشتم… شرکتی که من با آنها فعالیت کرده ام تابع قوانین جمهوری اسلامی است. از طرف دیگر مسایلی که در مورد خارج شدن پول از کشور می گویند هم درست نیست.“
به هر حال هنوز هم “حاج حسین” یکی از بزرگترین امیدهای ما برای کسب مدال طلای المپیک به شمار می رود. مردم ایران امیدوارند که او در چین هم بیاید و دوباره با فریاد “یا ابوالفضل” تالار مسابقه را بلرزاند و آبروداری کند. اگر چه برخی نوشته روی پیراهن ورزشی او را هم تبلیغاتی می دانند، باز هم از او حمایت خواهند کرد تا بزرگ ترین قهرمان تاریخ وزنه برداری جهان شود.
دیدگاه
5 + 6: پایان رویای اروپایی فوتبالیست های ایران
حضور روزافزون بازیکنان بیگانه در تیم های باشگاهی اروپا چنان شتاب بی سابقه ای گرفته است که در کشورهای ایتالیا، اسپانیا، انگلیس، آلمان، فرانسه، هلند و… تیم های باشگاهی کمتر نمایی از بازیکنان بومی دارند و گهگاه تیمی با ریشه از یک کشور صاحب فوتبال، با چهره ای به تمامی غیر بومی به میدان می آید. این پدیده از نیمه دوم دهه نود میلادی پای بازیکنان ایرانی را نیز به فوتبال اروپا بازکرد.
در راستای نقش هرچه بیشتر اقتصاد و تجارت در ورزش، به ویژه فوتبال، باشگاه های اروپا که به صورت شرکت های تجاری اداره می شوند، به فکر خرید ارزان تر و بازدهی بیشتر افتادند. گرانی بازیکنان کشورهای صاحب قدرت اقتصادی باعث گرایش باشگاه ها به بازیکنانی شد که در کشورهای فقیرتر دارای قیمتی ارزان تر و در بسیاری از مواقع کارآیی بیشتری بودند. پاره ای از این بازیکنان در بازار بورس فوتبال اروپا رفته رفته قیمتی گران تر از بازیکنان بومی پیدا کردند.
در آن هنگام محدودیتی برای بازیکنان خارجی وجود داشت که اغلب شامل پنج بازیکن در یک تیم فوتبال و حداکثر دو تا سه بازیکن در زمین بازی می شد. چنین شرایطی تیم های غرب قاره سبز را به خرید نخبگان آمریکای جنوبی، به ویژه برزیل، محدود کرد. با فروپاشی شوروی در اوائل دهه 90 میلادی و شکل گیری جامعه اروپا، دگرگونی گسترده ای در کشورهای این قاره به وجود آمد. این دگرگونی با شتابی بسیار فوتبال اروپا را نیز در برگرفت که پایه گذار آن بوسمان، بازیکن آن دوره بلژیک بود و با پیدایش قانونی به نام خود او، سیل بازیکنان آفریقایی و آسیایی به باشگاه های این قاره سرازیر شد. بوسمان – که خود بهره ای از تلاش خود نبرد – فوتبال حرفه ای را به عنوان کار، جزیی از قانون کار در میان کشورهای عضو جامعه اروپا به طور قانونی پیگیری کرد و سرانجام آن را بر کرسی نشاند.
با قانون جدید حضور بازیکنان اروپایی به هر تعداد در هر تیم عضو این جامعه آزاد شد تا قانون پیشین شامل بازیکنان قاره های دیگر شود. گرانی بازیکنان آمریکای جنوبی راه را ابتدا برای نخبگان آفریقا و سپس آسیا از جمله استعدادهای ایرانی گشود که به دلیل پایین بودن ارزش ریال در برابر ارزهای اروپایی ـ و از هزاره سوم میلادی “یورو” - فوتبال کشورهای پیشرفته، به ویژه آلمان در میان بازیکنان ایرانی ارزشی بسیار بالا یافت. در میان بازیکنان پرشماری که در اواخر دهه نود به اروپا و بیشتر به آلمان کوچ کردند، علی دایی نقشی پررنگ تر از سایرین داشته است. در کنار او می توان از مهدی مهدوی کیا، وحید هاشمیان و جواد نکونام نام برد. در این رهگذر سود کلانی هم از آن مدیران دولتی باشگاه های طراز اول تهران، از جمله پرسپولیس و استقلال شد.
جالب اینکه پس از انقلاب و در پی مهاجرت روزافزون ایرانیان به خارج از مرزها، بازیکنانی هم در آلمان مطرح شدند که از میان آنان فریدون زندی، و امیر شاپورزاده به تیم ملی ایران راه یافته اند و اشکان دژآگه پیراهن تیم ملی جوانان زیر 21 سال آلمان را هم برتن کرده است. در تیم پر آوازه ای چون بایرن مونیخ نیز سه باریکن ایرانی- علی دایی، وحید هاشمیان و علی کریمی- بازی کرده اند.
محدود شدن جایگاه بازیکنان بومی و سدی که برای آنان در کشورهای صاحب فوتبال به وجود آمد، تضعیف تیم های ملی را به همراه داشت تا آن جا که در فصل تازه به پایان رسیده فوتبال اروپا چهار تیم باشگاهی از انگلیس با بازیکنان پر تعداد غیر بریتانیایی، قدرت بی چون و چرای فوتبال قهرمانی اروپا بودند و سرانجام با شکست در برابر یکدیگر، دو تیم انگلیسی فینالیست پیکار پایانی در مسکو شدند که منچستر یونایتد قهرمان آن بود؛ اما تیم ملی انگلیس از راهیابی به جام قهرمانی 2008 اروپا باز ماند!
این یکی از عواملی بود که سپ بلاتر سوییسی، رییس اتحادیه فوتبال اروپا، با وجود مخالفت هایی که از سوی فرانتس بکن باوئر و دیگر مردان با نفوذ فوتبال قاره همراه بود، طرح محدویت تعداد بازیکنان خارجی تا حد اکثر پنج بازیکن در جریان بازی را مطرح کرد که به طرح 5+6 در کنگره سالانه فیفا مطرح و هفته پیش در سیدنی به تصویب رسید. در پی تصویت طرح مزبور، سپ بلاتر به همراه میشل پلاتینی فرانسوی، رییس اتحادیه فوتبال اروپا (یوفا) روز پنجشنبه پنجم ژوئن در بروکسل با هانس- گرت پوترینگ، رییس پارلمان جامعه اروپا در مورد هدف های این طرح ملاقات اولیه ای داشت که بعد ها دنبال خواهد شد. این جلسه ها برای تطبیق این طرح با قانون کار در جامعه اروپا انجام می گیرد.
قانون 5+6 هر باشگاه را وادار می سازد تا دست کم با شش بازیکن کشورمتبوع خود بازی کند. فیفا معتقد است که از فواید این طرح حفظ آهنگ و تعادل بین تیم ملی با باشگاه خواهد بود. اما آنچه برای فوتبال ایران می تواند مطرح باشد، محدود شدن بازیکنان غیر اروپایی در تیم های این قاره است که با پیشینه ناموفق بازیکنان پرتعداد لژیونر ایران در اروپا – منهای سه، چهار بازیکنی که نام بردیم – رویای اروپایی بازیکنان ایرانی بیش از پیش رنگ می بازد. این روزها در رسانه های پرتعداد ورزشی در ایران از زبان بازیکنان ریز و درشت فوتبال همچنان صحبت از ادامه بازی در باشگاه های اروپایی را می خوانیم اما…