سور به بهانه حافظ

مسعود بهنود
مسعود بهنود

روز چهارشنبه پیش در روزنامه وزین اطلاعات بین المللی، که کمتر روزی خود را از خواندنش محروم می دارم، تیتر بزرگ “گردهم آئی شعرای جهان در حافظیه” بود. بالاتیتر “همزمان با روز جهانی حافظ با حضور رییس جمهور برگزار شد”. اما خبر فقط  یک جمله  به نقل از خبرگزاری مهر، آن هم از قول آقای فیروز آبادی معاون سیاسی و امنیتی استاندار فارس. از خود پرسیدم معاون سیاسی امنیتی، حافظ و پنجاه شاعر. ربطشان چیست؟

نه در عکس رنگی صفحه اول اطلاعات بین المللی  و نه در بقیه گزارش که در صفحه هفت وزین نامه اطلاعات بین المللی آمده هیچ نشانی از رییس جمهور نیست. از آن جا که مطمئن هستم آقای احمدی نژاد هیچ اجلاسی، آن هم با حضور میهمان خارجی  را بدون سخنرانی های در باب نور و عرفان و مفاسد اقتصادی و مافیا و محو نظام صهیونیستی نمی گذارد، چشمانم به دنبال متن بود. اما دریغا از یک خط درباره حضور رییس دولت و سخنان وی. به خود گفتم لابد همکاران وزین نامه اطلاعات خطائی کرده اند و یادشان رفته بقیه خبر را کار کنند، به آرشیو روزنامه ایران مراجعه کردم. روزنامه دولت که چنین خبری را کم اهمیت نمی بیند. اما  روز سه شنبه تیتر بزرگ روزنامه ایران نشان می داد رییس جمهور در لرستان دو طرح افتتاح کرده. روز چهارشنبه  خبر بزرگ این روزنامه بود “هزار شهر آمریکا در تسخیر معترضان به ظلم”، خبر دوم هم “نارضایتی رییس جمهور از شلاق زدن به فرد توهین کننده”. روز پنجشنبه هم خبر اول روزنامه دولت از قول آیت الله خامنه ای بود که “جنبش وال استریت غرب را به زمین خواهد زد”.

مطمئن شدم گزارش اطلاعات بین المللی درست نیست و از لذت خواندن سخنان حافظانه  آقای احمدی نژاد گذشتم و دل خوش کردم که شاید آقای رحیمی معاون اول که به تازگی هم دسته گلی در شعرخوانی به آب داده است همایش حافظیه گشوده باشد. اما چنین نبود و گزارش نشان می داد که معاون شعر و ادب وزارت ارشاد [این هم از جمله کرامات دولت مردمی است، حتی از دوران حافظ هم کسی به فکرش نرسیده بود که وزارت ارشاد معاون شعر و ادب لازم دارد] این مهم را به عهده گرفته است.

چنین بود که به اسامی شاعران میهمان در همایش حافظیه اکتفا کردم. چیزی بود نظیر همایش انتفاضه فلسطین که جز حامد مشعل هیچ نام آشنائی درش نبود و عکس ها نشان می داد شرکت کنندگان هم بیشتر در خواب بودند. اما اگر کسانی که در آن همایش بودند می توانستند به دلایل امنیتی ناشناس و ناشناخته باشند، شاعران را چه محذوری هست که نام هیچ کدام را نشنیده ایم و نمی شناسیم. به مطایبه در دل گفتم  به گمانم حضور معاون سیاسی و امنیتی استان فارس باعث شده که همه شاعران نامدار حاضر با اسامی مستعار باشند چندان که  هیچ یک از این شاعران را نشناسیم. حتی با کمک جستجوگر گوگل  اکثر افراد این فهرست به عنوان شاعر یافت نشدند. شما هم بگردید:

دﻟﻴﺎ ﻣﺎرﻳﺎ ﻣﻮﺳﻮ رﻳﻨﺎﻟﺪی (اروﮔﻮﺋﻪ)، آﻟﻔﺮد آﮔﻮﻳﻨﺎﻟﺪو ﻳﻮﺳﻮن و رﻳﻜﺎردو دو اﻧﮕﺮﻳﺎ (ﻫﺮ دو از ﻓﻴﻠﻴﭙﻴﻦ)، ﺗﻮﻧﮓ ﭼﻮن ﺷﻴﻦ و ﺳﻪ ﻫﻮن ﺷﻰ (ﻫﺮ دو ﻛﺮه ﺟﻨﻮﺑﻰ)، ﺑﺎﻟﺮام ﺷﻮﻛﻼ  (ﻫﻨﺪ)، ﻋﻠﻰ ﻋﺒﺎس و ﭘﺮوﻓﺴﻮر وﻳﻜﺘﻮر اﻟﻜﻚ (ﻟﺒﻨﺎن)، وﻳﭽﻴﺮ ﻫﺎﺳﻴﭻ (ﺑﻮﺳﻨﻰ و ﻫﺮزﮔﻮﻳﻦ)، ادوارد ﻣﻴﻠﻴﺘﻮﻧﻴﺎن (ارﻣﻨﺴﺘﺎن)، اروﻳﻦ ﻳﺎﻫﻴﭻ (ﻛﺮواﺳﻰ)، ﺻﺎﻓﺖ آدرووﻳﭻ (ﻣﻮﻧﺘﻪ ﻧﮕﺮو)، ﻟﻄﻴﻒ ﻫﻠﻤﺖ (ﻛﺮدﺳﺘﺎن ﻋﺮاق)، ﻫﻴﻮ ﻫﺎج و اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻜﻠﻮ (ﻫﺮ دو از آﻓﺮﻳﻘﺎی ﺟﻨﻮﺑﻰ) و رﺳﺘﻢ ﺗﻮﻓﻴﻖ (ﺟﻤﻬﻮری آذرﺑﺎﻳﺠﺎن)، ﻋﺒﺪاﻟﻘﻴﻮم دﻳﺪار، ﺳـــﻴﺪ ﺷـــﺒﻴﺮ ﺟﻌﻔﺮ رﺿﻮی و ﺟﺎوﻳﺪ اﻗﺒﺎل ﻗﺰﻟﺒﺎش (ﻫﺮ ﺳﻪ از ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن)، ﻧﻈﻴﺮاﻟﻌﺰﻣﻪ و ﻧﻈﺎر ﺑﻨﻰ ﻣﺮﺟﻪ (ﻫﺮ دو از ﺳﻮرﻳﻪ)، ﺧﺎﻟﺪ اﻟﻨﺠﺎر (ﺗﻮﻧﺲ)، ﺗﻮﻧﻰ ﺑﺎوﻟﻨﺪ (اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن)، ﺳﺎﺗﺎﭘﻮرن ﻓﻴﻠﻴﻔﺎﺟﺎﻧﮓ (ﺗﺎﻳﻠﻨﺪ)، اﺣﻤﺪ ﻧﻈﺮ (ازﺑﻜﺴﺘﺎن)، دﻧﻴﺲ ﻣﻪ ﻳﺮ (آﻣﺮﻳﻜﺎ)، ارﻟﻴﻨﮓ ﻛﻴﺘﺮﺳﻮن (ﻧﺮوژ)، روزاﻟﻨﺎ ﺷﺎﻫﻴﻮا (ﺗﺎﺗﺎرﺳﺘﺎن)، واﻗﻒ ﻣﺤﻤﺪاف و ﺧﺎن ﻋﻠﻰ ﻛﺮﻳﻤﻰ (ﻫﺮ دو از ﻧﺨﺠﻮان)، ﻣﻨﻌﻢ اﻟﻔﻘﻴﺮ (ﻋﺮاق)، ﻧﺎدﻳﺎ رﺑﺮوﻧﻴﺎ و ﺣﺴﻴﻦ ﻟﻴﺎﻳﻴﭻ (ﻫﺮ دو از ﺻﺮﺑﺴـــﺘﺎن)، ﻟﻰ ﻳﺎن (ﭼﻴﻦ)، ﻛﺮﻳﺴـــﺘﻴﻨﺎ اﺷﺘﻮﻟﻮ (داﻧﻤﺎرک)، ﺟﻼل ﻓﺪاﻳﻰ (ﺗﺮﻛﻴﻪ)، ﺣﺒﻴﺐ اﷲ ﺳﺮاﺟﻰ (ﺑﻨﮕﻼدش) و ﻣﻨﻴﺮ ﺣﺴﻦ (اﺗﻴﻮﭘﻰ)…

طرفه آن که در هیچ یک از گزارش ها، نام آن تعداد شاعران ایرانی هم که به بهانه روز جهانی حافظ بر بالین لسان الغیب رفتند نیامده. به گمانم از آن روست که آنان نیز برای مردم حافظ خوان به عنوان شاعر شناخته نیستند. پس حالا شاید بتوان پرسید از این همه مناسبت سازی و تبلیغ توخالی و بی محتوا، جز شامی و هتلی و پذیرائی و انعامی چه چیز به چه کس می رسد. آیا به راستی حافظ شیراز را نیاز به این گونه رسم هاست. دریاچه ها را خشک کرده اید به شارح آب رکن اباد هم رحم نمی کنید؟ آیا حاضران این همایش ها خوانده اند که حافظ روزگاری گفته است ما آبروی فقر و قناعت نمی بریم / با پادشاه بگوی که روزی مقدرست.