سیاست نظامیان جمهوری اسلامی برای نزدیکی به روسیه با وجود ناکامیهای مکرر همچنان ادامه دارد. به گزارش خبرگزاری ایسنا، تعدادی از ناوهای جنگی نیروی دریایی روسیه از روز یکشنبه (دیروز) در اسکله ناوگان شمال و منطقه چهارم نیروی دریایی ارتش و در آبهای ایران پهلو گرفتهاند.
ایسنا در گزارش خود، علت این اقدام را “تحکیم روابط دوستانه” و “در راستای توسعه تعاملات دریایی کشورهای جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه” دانسته است. در ادامه این گزارش آمده: “این ناوگروه متشکل از از دو ناو رزمی «ولگادونسک» و «ماخاچ قلعه» است که به مدت سه روز در آبهای ایران پهلو می‌گیرد. قرار است تمرین مشترک دریایی در این مدت میان نیروی دریایی ایران و روسیه برگزار شود.”
هرچند نزدیکی جمهوری اسلامی به روسیه در سالهای اخیر، تبدیل به راهی برای فشار روسیه به غرب شد و در هیچکدام از اقدامات مشترک، نتیجهای برای ایران نداشت، با اینهمه علاقه مسئولان نظام برای نزدیکی به روسیه هیچگاه تضعیف نشد.
برای نمونه در ماجرای نیروگاه اتمی بوشهر، میلیاردها دلار از اموال ایران به روسیه پرداخت شد و در نهایت با تاخیری ده ساله و هزینه چند ده برابری، این نیروگاه با کمترین ظرفیت آغاز به کار کرد. در مهرماه سال ۱۳۹۲، حمید چیت چیان، وزیر نیرو طی سخنانی “ در مراسم آغاز به کار واحد نخست نیروگاه انرژی اتمی بوشهر”، هزینه انجام شده را حدود پنج میلیارد دلار برآورد کرده بود. در آن زمان او تاکید داشت: “ اگر برای تولید هر کیلو وات برق، ۵ هزار دلار هزینه شده و در مجموع ۵ میلیارد دلار سرمایه گذاری شده باشد، نیروگاه اتمی بوشهر در طی ۲ سال و نیم می‌تواند این میزان سرمایه گذاری را بازگرداند.”
با وجود این هزینه سنگین، از همان ابتدا ایمنی نیروگاه بوشهر مورد تردید بود. در خرداد سال ۱۳۹۲ و بعد از زلزله شدید در جنوب ایران گفته میشد که نیروگاه مزبور آسیبهای جدی داشته است. هر چند که منابع روسی و شرکت سازنده این نیروگاه چنین اخباری را تکذیب کردند اما نگرانیها از بین نرفت و از همان زمان مقرر شد که روستاهای اطراف نیروگاه جابجا شوند. این جابجایی نیز میلیاردها ریال هزینه خواهد داشت.
دیروز عبدالکریم جمیری، نماینده بوشهر، گناوه و دیلم در مجلس با اشاره به تاخیر در جابجایی روستاهای اطراف نیروگاه اتمی بوشهر گفت: “در دوران نمایندگی مردم در مجلس به طرق مختلف پیگیر این موضوع مهم بوده‌ایم و موضوع را از طریق رئیس‌جمهور و معاونین و وزرا مکرر پیگیری کرده‌ایم. باید وضعیت مردم در این روستاها تعین تکلیف شود و مشخص شود که وضعیت انتقال این روستا چگونه خواهد بود.” او با اشاره به نظر سازمان انرژی اتمی مبنی بر جابجایی این دو روستا، خبر داد: “مقرر شد که یک نشست با حضور معاون راهبردی رئیس جمهور، رئیس سازمان انرژی اتمی و استاندار بوشهر در این زمینه برگزار شود و موضوع در دست پیگیری است.”
بجز ماجرای نیروگاه اتمی بوشهر، قرارداد جمهوری اسلامی و روسیه برای خرید موشکهای اس۳۰۰ نیز به موضوعی جنجالی در سالهای اخیر تبدیل شده است. این قرار داد که در سال ۱۳۸۴ بسته شد هنوز و با گذشت نزدیک به یک دهه هنوز عملی نشده و روسیه هر بار با وعده تحویل موشکها در زمانی نامعلوم در حال بازی با پرونده ایران است. در تمامی سالهایی که پرونده تحریم ایران در شورای امنیت قرار داشت، روسیه حاضر به هیچ حمایتی از ایران نبود و قطعنامههای تحریم یکی پس از دیگری تصویب شد.
کافی است توجه شود که در ماههای گذشته نماینده روسیه در شورای امنیت دوبار قطعنامههای این شورا درباره “ بررسی سانحه سقوط هواپیما در اوکراین” و “ محکومیت نسل‌کشی مسلمانان سربرنیتسا” را وتو کرد، اما در ماجرای ایران هرگز حاضر به کمکی نبود. حتی بعدها و با تشدید کشمکش روسیه با غرب و آغاز تحریم آن توسط کشورهای اروپایی و امریکا بر سر ماجرای اوکراین، باز هم تغییری در سرنوشت خواستههای جمهوری اسلامی از روسیه بوجود نیامده وسیاست و “آرزوی” نزدیکی به روسیه هرگز متوقف نشده است. در جمهوری اسلامی، حامیان روسیه چنان قدرتمندند که آشکارا از منافع روسیه در ایران دفاع و مخالفان را به خیانت متهم می‌کنند.
در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۳، در جریان اوجگیری کشمکش روسیه و غرب بر سر اوکراین، وزیر نفت پیشنهاد کرده بود که ایران به عنوان صادر کننده گاز می‌تواند جایگزین روسیه شود. در آن زمان، حسین شریعتمداری، نماینده آیت‌الله خامنه‌ای درروزنامه کیهان گوینده را به خیانت یا ساده‌لوحی متهم کرده و نوشته بود: “فرض کنید که تانک‌های دشمن در حال تخریب سنگرهای رزمندگان اسلام و قتل عام آنان هستند ولی ناگهان با مانعی روبرو می‌شوند که آنها را از حرکت باز می‌دارد و یا حرکت آنها را کُند و دشوار می‌سازد. حالا اگر مشاهده کنید افرادی در لباس رزمندگان خودی برای رفع مانع تلاش می‌کنند آیا جز این است که اقدام آنان را در حمایت از دشمن و خیانت به جبهه خودی تلقی می‌کنید؟! البته یک حالت دیگر نیز قابل تصور است و آن این که افراد مورد اشاره را در اوج ساده‌لوحی، بی‌اطلاعی و ناآشنا با ابتدایی‌ترین مسائل جبهه نبرد بدانید و در این صورت بسیار بدیهی است که جای آنان در جبهه نیست و حضورشان چه بخواهند و چه‌نخواهند، فقط به نفع دشمن خواهد بود.”
پس از آن بود که حسامالدین آشنا مشاور حسن روحانی، با اشاره به مقاله کیهان تاکید کرد: “نوشته اخیر جناب شریعتمداری بسیار مهم تر از آن است که پنداشته میشود. این نوشته رمزگشایی میکند از تاریخ راهبردی ایران حداقل از سال ۱۳۸۴”
و البته نکته”تاریخ راهبردی ایران” و تلاش بیامان برای نزدیکی به روسیه، آن بود که این عشق همیشه یکطرفه باقی مانده است. یکبار سایت الف وابسته به احمد توکلی، نماینده راستگرای مجلس، در یادداشتی با عنوان “چین و روسیه چه فرقی با امریکا دارند؟” آورده بود: “آیا روسیه سوای سابقه تاریخی که در جدا کردن استان‌هایی از ایران داشته، اشغال آذربایجان، تقسیم ایران با انگلستان، و فشار و اعمال نفوذ بر دربار قاجار داشته، چه می‌توانسته در حق ما بکند که نکرده؟ آیا از تحریم ایران سود نبرده؟ آیا حتی یک قطعنامه علیه ایران را وتو کرده است (کاری که امریکا به راحتی درباره متحد خود انجام می‌دهد)، آیا به ما اورانیوم داده یا این که همین نیروگاه بوشهر را هم آنقدر طولش داد که به قول یکی از کارشناسان مطلع روسی (در یک برنامه مستند) صنعت ورشکسته هسته‌ای روسیه بعد از چرنوبیل با کمک ایران زنده شد. روسیه همیشه با کارت ایران بازی کرده و از امریکا امتیاز گرفته، حمایتهایی کرده ولی عملا تا آخرین لحظه حاضر به همراهی نشده است.” نویسنده یادداشت اضافه کرده بود: “آیا روسیه در جریان اوکراین یا در جنگ‌های شبه جزیره بالکان کاری خلاف با خوی استکباری انجام داد؟ آیا روسیه از جدایی‌طلبان اوکراین حمایت و حتی دولت اوکراین را تهدید نکرد؟ در حالی که جدایی‌خواهان مسلمان چچن را به بدترین شکل سرکوب نمود؟ آیا در جنگ‌های بالکان از صرب‌ها که آن همه جنایت علیه مسلمانان بوسنی انجام می‌دادند به علت متحد بودن حمایت نکرد؟ خوب این هم روسیه، آیا خیلی کارنامه درخشانی دارد؟”
