دیدار مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا با تعدادی از فعالان حقوق زن و مادر ستار بهشتی(وبلاگنویس کشته شده در بازداشتگاه پلیس) به مذاق اصولگرایان خوش نیامده و واکنشهای تندی نسبت به آن نشان دادهاند. از جمله برادران لاریجانی، روسای دو قوه مجریه و قضاییه از این دیدار انتقاد کرده اند و صادق لاریجانی، رییس قوهقضاییه تا آنجا پیش رفته که دولت را تهدید به مداخله کرده است. در این بین، سفارت اتریش -میزبان دیدار خبرساز کاترین اشتون- هم بینصیب نماند و جمعی از دانشجویان اصولگرا و منتقد دولت در برابر ساختمان آن تجمع کردند.
تجمع مقابل سفارت تعطیل
سفارت اتریش در تهران، روز چهارشنبه ۲۱ اسفند ماه تعطیل بود. این تصمیم یک روز قبل و در پی شدت گرفتن انتقادات به دیدار کاترین اشتون با جمعی از فعالان حقوق زن و گوهر عشقی(مادر ستار بهشتی) در محل این سفارت و فراخوان برخی انجمنهای اسلامی دانشجویان برای تجمع، اتخاذ شده بود. دانشجویان بسیجی پیش از این و در آذر ماه ۱۳۹۰ سابقه حمله به سفارت انگلیس و تصرف آن را در کارنامه دارند؛ اقدامی که موجب تنشی بزرگ میان ایران و بریتانیا شد و با وجود همراهی برخی چهرههای حکومتی، دولت محمود احمدینژاد نیز آن را محکوم کرد.
اما این بار و برخلاف دفعه قبل که نیروی انتظامی مانعی ضعیف در برابر مهاجمان بود، تدابیر امنیتی از سوی یگانهای ویژه به اجرا درآمد و در زمینه تصویربرداری از تجمع نیز سختگیری کردند(عکس: 1 ، 2 ). اما گویا این بار، برنامه این جمع دانشجویی تنها حمل پلاکارد، سر دادن شعار و برگزاری نماز جماعت بود(عکس: 1 ، 2 ، 3 ).
خبرگزاری ایرنا تعداد تجمعکنندگان را ۱۰۰ نفر برآورد کرده و گزارش داده که کل تجمع بیش از یک ساعت طول نکشیده است. در پلاکاردهای همراه معترضان شعارهایی مانند “شما حقوق بشر میفهمید؟” ، “دولت تدبیر، لطفا کمی تدبیر” ، “مذاکره یا مداخله” ، “مرگ بر آمریکا” ، “احمقها خیال کردهاند اینجا اکراین است” دیده میشد.(عکس: 1 ، 2 ، 3 ، 4 ، 5)
تجمعکنندگان همچنین بیانیهای صادر کردند که امضای چند ده انجمن اسلامی دانشگاههای مختلف را به همراه داشت. در این بیانیه با “زشت” نامیدن دیدار صورت گرفته توسط اشتون، آمده بود: “ گویا علاوه بر تورهای تفریحی و تاریخی، تورهای حقوق بشری به لحاظ زنده نگه داشتن رگههای فتنه در ایران در برنامه سیاست گذاران این عرصه قرار گرفته است.”
آنها تاکید داشتند که “ این تحرکات یا ناشی از اعتماد بیش از حد مسئولان به دشمنان ایران است یا خواب آلودگی و بی تفاوتی به اعمال شنیع.”
صادق لاریجانی: مگر کشور در و پیکر ندارد؟
صادق لاریجانی، عالیترین مقام قضایی ایران که در ماههای گذشته موضعگیریهای تندی علیه “فتنه” و فتنهگرها داشته، این بار هم از دیدار کاترین اشتون با نرگس محمدی به خشم آمد و گفت: “تماس با برخی فتنهگران در سفر اخیر و اظهارنظرهای بعد از این سفر دهن کجی به نظام بود”.
او توضیح داده که جمهوری اسلامی از دیدار و گفتگو هراسی ندارد ولی ابراز بیاطلاعی مسئولان وزارت امورخارجه از این دیدار به رغم وجود گزارشهایی که عنوان میکند شرط تحقق این سفر، دیدارهایی با محوریت حقوق بشر بوده، “عجیب” است.
رییس قوهقضاییه که روز چهارشنبه، در جمع مسئولان عالی قضایی سخن میگفت، توافق بر سر انجام این سفر به شرط “برخی دیدارهای خارج از عرف دیپلماتیک” را “مصیبت” و مطلع نبودن از چنین دیدارهایی را “مصیبتی بزرگتر” توصیف کرد و افزود: “در کجای دنیا اجازه میدهند که یک خارجی بیاید و هر جا دلش خواست برود و با هر کسی دیدار کند؛ مگر کشور در و پیکر ندارد؟”
او حتی تا تهدید کردن وزارت امور خارجه هم پیش رفت: “اگر بناست چنین روندی ادامه یابد و بر خلاف امنیت و مصالح کشور در چنین سفرهایی اقداماتی صورت گیرد، قوه قضاییه وارد عمل می شود و تبعات آن نیز در آینده بر عهده وزارت امور خارجه خواهد بود.”
در همین روز، علی لاریجانی که ریاست مجلس شورای اسلامی را در اختیار دارد از ملاقات صورت گرفته توسط اشتون ابراز ناخرسندی کرد. او اقدام نماینده اروپا را “بسیار زشت” توصیف کرد و گفت: “اگر میخواستند ملاقاتی کنند باید طبق پروتکل از قبل به وزارت خارجه اطلاع میدادند؛ اینکه دزدانه ملاقاتی کنند دون شأن اروپاییهاست.”
موضعگیری رییس مجلس به دنبال اخطار مهدی کوچکزاده، نماینده اصولگرای تندروی مجلس صورت گرفت که این دیدار را با کاپیتولاسیون مقایسه کرده و به آن معترض بود. اما لاریجانی توضیح داد که “ این موضوع ناپسند است اما ربطی به کاپیتولاسیون ندارد، هیچ کشوری نیز در دنیا مانند ایران مستقل نیست و نباید با مقایسه بیجهت در این زمینه ذهنها را تخریب کنیم.”
واکنش نمایندگان مجلس
از هنگامی که خبر دیدار کاترین اشتون با نرگس محمدی و گوهر عشقی به رسانهها راه پیدا کرد، خبرگزاریهای فارس و تسنیم(هر دو منتسب به سپاه پاسداران) در کنار سایر رسانههای اصولگرا حملات تندی علیه این مقام اروپایی و دولت روحانی داشتند. اعلام بیاطلاعی سخنگوی وزارت امور خارجه و تذکر دادن به سفارت اتریش هم کارگر واقع نشد و رسانههای امنیتی در گفتوگوهای پیاپی با نمایندگان مجلس شورای اسلامی، سعی در محکوم کردن این دیدار داشتند.
در این بین برخی نمایندگان حتی از طرح سئوال و یا استیضاح وزرای دولت در این زمینه سخن گفتند و خبرگزاری فارس خبر داد که بیش از ۲۰ نماینده طرح سئوال از وزیر اطلاعات را امضا کردهاند. این نمایندگان از سید محمود علوی پرسیدهاند: “واقعاً نمی توانستید از این دیدارهای فعالین فتنه ۸۸ با هیات های دیپلماتیک که نشان آشکار دخالت در امور داخلی کشور و زیر سئوال بردن عزت و استقلال جمهوری اسلامی ایران است جلوگیری کنید؟”
آنها نرگس محمدی را عضو “کانون مدافعان حقوق بشر آمریکایی” معرفی کردهاند که وظیفه و هدف اصلیاش “دفاع از متهمان فتنه و جواسیس” بوده و عمده اقدامات این کانون “مخالفت با برخی قوانین و احکام اسلامی و حمایت از محکومین امنیتی و مخالفان نظام” است.
نرگس محمدی، پیش از این در گفتوگو با روزآنلاین، دلایل و جزئیات این دیدار را شرح داده است.
کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی هم با انتشار بیانیهای وزارت امورخارجه ایران را “مسئول مستقیم” ملاقات کاترین اشتون معرفی کرده و این عمل را “خارج از عرف دیپلماتیک و دخالت آشکار در امور داخلی کشور” دانسته است.
کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا به دعوت رسمی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی برای اولین بار به ایران سفر کرد و در طی سه روز اقامت دیدارهایی با حسن روحانی، رییس جمهوری؛ علی لاریجانی، رییس مجلس؛ محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه؛ علیاکبر ولایتی، مشاور آیتالله خامنهای در امور بینالملل؛ سعید جلیلی، نماینده رهبر در شورای عالی امنیت ملی و علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی داشت.