یک هفته پس از تجمع دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان به مناسبت روز دانشجو، رسانههای حکومتی از بازداشت چند دانشجو با داشتن سابقه فعالیت های سیاسی خبر دادند؛اما بازداشتی که به گفته آنها در یک مجلس “مختلط” و در حین “شرابخواری” صورت گرفته است.
زاهدان نیوز، پایگاه خبری تحلیلی جنوب کشور، از دستگیری تعدادی از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه سیستان و بلوچستان در روز پنج شنبه 18 آذر ماه، در زاهدان خبر داد.
به نوشته این سایت تعدادی از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه سیستان و بلوچستان که در یک مجلس مختلط و در ایام محرم الحرام مشغول شرابخواری بودند، توسط مأموران دستگیر و روانه بازداشتگاه شدند.
این سایت با تاکید بر اینکه دانشجویان بازداشت شده در یکی از خانه های داخل شهر و دور از دانشگاه “با وضعیت زننده ای مشغول هرزگی بودند”، یادآوری می کند که آنها سابقه “فعالیت سیاسی علیه نظام” را نیز در کارنامه خود دارند.
در گزارش زاهدان نیوز، اشاره ای به تعداد و اسامی بازداشت شدگان نشده، اما رهوا، از سایت های حامی اسفندیار رحیم مشایی در گزارشی جداگانه با عنوان “رسوایی اخلاقی سبزها در دانشگاه زاهدان”، نوشته است: “این افراد شامل آقایان ب ب، م ر، ع پ، ش ح و همچنین خانم م س، که از لیدرهای جریان فتنه سبز دانشجویی در دانشگاه سیستان و بلوچستان می باشند جز افراد دستگیر شده در این رسوایی اخلاقی می باشند.” این گزارش نه تنها توسط هیچ منبع مستقلی تایید نشده بلکه دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان به شدت آن را تکذیب کرده و دورغ محض خواندند.
ناصر بلده ای، از کارشناسان مسائل بلوچستان، با تائید این خبر به روز می گوید: “دانشگاه زاهدان که از جمله قطبهای غیر مرکزی جنبش دانشجویی در ایران محسوب میشود، در سالهای اخیر به دلیل فعالیت های سیاسی و صنفی دانشجویان، همواره مورد توجه حاکمیت قرار داشته است. سابقا بازداشت دانشجویان بلوچ به بهانه هایی نظیر دست داشتن در قاچاق مواد مخدر صورت می گرفت، اما اختلاط و شرابخواری ظاهرا اتهامات جدیدی است که رژیم با دستاویز قرار دادن آنها قصد مقابله با دانشجویان را دارد.”
او می افزاید: “بازداشت های اخیر در ادامه همان سیاست بهانه قرار دادن رفتارهای اجتماعی برای سرکوب فعالیت های سیاسی قابل تفسیر است. حاکمیت به جای اینکه اصل دلایل فعالیت های سیاسی و محرومیت مردم این استان را در نظر داشته باشد، سعی در محدود کردن و تحت فشار قرار دادن مردم بلوچ به بهانه ارتکاب جرایم کیفری دارد.”
به گفته آقای بلدهای، نشستن دختران و پسران حتی در چهارچوب جرایم کیفری هم قرار نمیگیرد؛ چراکه :“ارتباط دختران و پسران در دانشگاه یک بخش بسیار طبیعی از حقوق دانشجویان در راستای برنامه ریزی های تحصیلی و اجتماعی است و در واقع ارتباطی به مسائل و اتهامات اخلاقی ندارد.”
بازداشت در روز دانشجو
زاهدان نیوز در ادامه گزارش خود، با اشاره به فعالیت های دانشجویان بلوچ در ضمن مراسم روز دانشجو مینویسد: “قانون شکنان انتخابات در دانشگاه سیستان و بلوچستان در روز شانزده آذر تمام توان خود را به میدان آوردند تا بتوانند حداقل به اندازه ی یک تحصن یا راهپیمایی کوچک مانند سال گذشته فضای دانشگاه را ملتهب سازند که هوشیاری دانشجویان دانشگاه و هم چنین بی میلی بدنه اندک آن ها باعث شد برنامه تحصن سلف آن ها در شب شانزده آذر به کلی لغو شود.”
جالب اینکه در ادامه گزارش این سایت حکومتی، تلویحا خبر تحصن دانشجویان دانشگاه بلوچستان در 16 آذر تائید شده است: “در روز شانزده آذر گروهی معدود با حالتی افسرده و مستأصل، در حالی که شمع به دست داشتند آشوب مدنظرشان را تا جایی که امکان داشت انجام دادند.”
به گزارش “روز” از برگزاری مراسم 16 آذر در این روز دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان هم دست به تجمع اعتراضی آرام در مقابل غذا خوری این دانشگاه زدند. دانشجویان در این تجمع که در سکوت برگزار شد، با در دست داشتن شمع یاد و خاطره دانشجویان شهید راه آزادی و همچنین دانشجویان در زندان را گرامی داشتند.
شاید همین موضوع باعث شده باشد کارشناسان مسائل بلوچستان، بازداشت های اخیر دانشجویان بلوچ را در ارتباط با مراسم بزرگداشت روز دانشجو ارزیابی کنند. آقای بلده ای می گوید: “دانشجویان بلوچ در طول این سالها برای احقاق حقوق صنفی و همچنین حقوق سیاسی و مدنی مردم بلوچستان و سراسر ایران همواره در تلاش بوده اند. آنها امسال نیز با وجود تدابیر شدید امنیتی در داخل دانشگاه، در کنشی مدبرانه با روشن کردن شمع در سکوت یاد این روز را گرامی داشتند. از این رو می شود بازداشت های اخیر را در ارتباط با فعالیتهای دانشجویی به مناسب روز دانشجو ارزیابی کرد.”
سایت رهوا، اما در ادمه گزارش خود در مورد بازداشت دانشجویان بلوچ، سعی در بردن اذهان عمومی به سوی اختلافات مذهبی در دانشگاه سیستان و بلوچستان دارد. به نوشته این سایت، “ نگهبان وهابی دانشگاه زابل طی چند روز گذشته، با کارشکنی های خود تلاش کرده است به نحوی در برگزاری عزاداری برای امام حسین خلل بوجود بیاورد”.
در همین راستا، زاهدان نیوز هم با اشاره به عدم پوشش خبر بازداشت اخیر دانشجویان از سوی رسانه های “جنبش سبز اموی” این سئوال را پیش کشیده است: “آیا وهابی های استان قصد نزدیک کردن خود به جریانات فاسد دانشجویی دانشگاه سیستان و بلوچستان را دارند تا به واسطه سهم خواهی از آن ها خود را از باتلاق بی مخاطبی، به داخل فضای دانشگاه بکشانند؟”
محدودیت برای وبلاگ نویسان
بازداشت دانشجویان اما تنها خبر هفته گذشته استان سیستان و بلوچستان نبود.
برخی از وبسایت های خبری هم از بلاتکلیفی ابراهیم حسینبُر وبلاگ نویس بلوچ که درهفتههای گذشته توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده بود، خبر دادند؛ خبری که فعالان بلوچ در مصاحبه با روز آن را تکذیب می کنند.
ناصر بلده ای، در مورد اخبار مربوط به بازداشت ابراهمیم حسینبُر به روز می گوید: “بازداشت این وبلاگ نویس، شایعهای است که بعد از محدود شدن فعالیتهای وی در وبلاگ شخصی اش قوت گرفت. تا جایی که ما اطلاع داریم آقای حسینبُر به دلایل نامعلومی مجبور شده فعالیت های وبلاگش را محدود کند. البته فعالیت های آقای حسینبُر در چهارچوب قوانین جمهوری اسلامی بود و خارج از آن محدوده فعالیت نمی کرد. ایشان مقالاتی را که در ارتباط با بلوچستان نوشته می شد ترجمه وسپس تحلیل می کرد.”
این کارشناس مسائل بلوچستان، در ادامه می افزاید: “حسینبُر معتقد است که اگر رژیم سیاست هایش را در بلوچستان تغییر دهد به نفع دو طرف معادله، یعنی هم مردم و هم حاکمیت است. او حتی یکی از منتقدین گروههای مخالف حکومت در بلوچستان محسوب می شود و هیچ گونه فعالیتی در مخالفت با نظام انجام نداده است. فعالیتهای وی در چهارچوب نقض حقوق بشر، جلوگیری از اشاعه و گسترش خشونتها قرار می گیرد.”
ابراهیم حسینبُر گردانندهی وبلاگ “استون” است که مسائل مربوط به بلوچستان را پوشش می دهد. برخی از سایت های خبری، در هفته های گذشته از بازداشت و بلاتکلیفی وی خبر داده بودند.