گزارش

نویسنده
مرضیه حسینی

ثبت عکس زندگی…

هانا کامکار نوازنده دف گروه موسیقی کامکارها؛ در سومین نمایشگاه انفرادی عکس های خود، مجموعه ای از آثارش را با عنوان “آبگینه ها” به نمایش در آورده است.همکارمان در تهران نگاهی به این نمایشگاه داشته که در ادامه ی همین صفحه می خوانید…

 

 

هانا کامکار ازسال 77 عکاسی راشروع کرده و فنون عکاسی حرفه ای را نزد اساتیدی چون بهمن جلالی، محمد حسین فرج و شهریار توکلی فرا گرفته است. وی تاکنون 2 نمایشگاه انفرادی عکس در سال 81 و 85 داشته است و حضور در چندین نمایشگاه گروهی را نیز در کارنامه دارد . هانا فارغ التحصیل سینما است و تاکنون ساخت چند فیلم کوتاه را نیز در تجربه کرده است.
با دقت در تصاویر ثبت شده توسط وی متوجه خواهیم شد که اغلب سایه های موجود درآبگینه ها دارای جذابیت های تصویری ویژه ای هستند که وهم وخیال تماشاگر را با خود به همراه می کشند. این عکس ها مستند های اجتماعی هستند که از طریق آبگینه در دوربین عکاس منعکس شده اند. کامکار بازتاب وقایع روزمره زندگی را این بار از انعکاس آنها در شیشه ها و آیینه ها روایت کرده است.

عکسبرداری از لحظات زندگی افراد درمیان شیشه ها،آیینه ها و تصاویرجاری میان اجتماع خود تا حد زیادی به حالت‌های صورت وابسته است اما در این مجموعه صورت‌ها محو شده‌اند. با این حال محو شدن چهره نه تنها ضربه‌ای به کار عکاس نزده‌ است بلکه با شیوه‌های هوشمندانه او در بکارگیری دیگر عناصر تصویر به تاثیرگذاری عکس‌ها کمک کرده‌ است. شاید در نگاه اول سایه های موهومی از زندگی افرادبه چشم مخاطب بیاید اما بعد از آنکه شوک اول دیدن عکس‌ها برطرف شد می‌توان به سایه‌ها و فضاهای خالی تصاویر هم نگاه کرد. سایه‌ها شاید تنها موج  مشترک میان سوژه ها و آدم‌ها با دیگر افراد جامعه باشند.


در عکس چهره ی “گلنوش و فرزندش”که روح جانداری را در خود جای داده است ، آن حالت در دست گرفتن شال، تضاد معنا داری به کل عکس می‌دهد که شاید بتوان آن را به همه مجموعه هم گسترش داد: این طور به دست گرفتن شال می‌تواند یادآور زنی باشد که در گذشته به عنوان زن و با همان خوی و خصلت‌ها وطبیعت زنانه “زندگی” می‌کرد اما حالا وبر اثر فشار فقرهمه آنها را از دست داده و فقط همین حالت به دست گرفتن شال برایش باقی مانده است. این حالت در عکس دیگری هم دیده می‌شودکه به نظر می آید برای کامکار تبدیل به شیوه ای برای تثبیت قاب های خود شده است. شیوه بسیار ساده‌ای که او شالش را با یک دست نگه داشته، کاملا زنانه و طبیعی است اما هیچ چیز طبیعی دیگری در آن محیط چهارچوب فریم دیده نمی‌شود.
در کنار این تضاد، شکل دیگری از تضاد هم که بین رنگ‌های شاد لباس‌ها و نوع فرم ایستایی موضوعات  طراحی شده وجود دارد وآن  به کار هانا کامکار به عنوان عکاس این مجموعه کمک کرده است تا تضاد مفهومی ذات مجموعه را نشان بدهد. عکاس در ادامه استفاده زیرکانه‌ از این تضادها، در کادربندی خود نیز به شیوه‌ای عمل کرد که شاید در برخورد اول کمی عجیب به نظر برسد.
در برخی از عکس‌ها نیمی از کادر خالی است و سوژه‌ها فقط یکی از نیمه‌ها را پر کرده‌اند یا اینکه تصویر آدم‌ها با وسواسی خاص، درست در وسط کادر قرار گرفته است. جدا افتادن این آدم‌ها از آنچه ما به عنوان زندگی معمولی می‌شناسیم در همین کادربندی به شکلی شاخص می‌تواند خودش را نشان دهد و خلاء اطراف آنها را به رخ بکشد.
هانا کامکارنوازنده ای است که کمتر با برپایی نمایشگاه عکس مشهور شده اما این بار مجموعه‌ای از آثار خود را به نمایش گذاشت که بخش دیگری از نگاه او را نشان می‌دهد. ناگفته نماند برای هنرمندی که سومین مجموعه نمایشگاه انفرادی خود را تجربه می کند به سرانجام رساندن چنین مجموعه‌ای که در آن به شکلی هنرمندانه تمام توانایی‌های عکاسی به نمایش گذاشته شده، کار ساده‌ای نیست.

او در عکس‌های خود نشان می‌دهد که چطور یک عکاس مستند اجتماعی در مواجهه با سوژه‌های خود بدون آنکه از دیدن چنین سوژه‌ای متحیر شود به عنوان یک عکاس با آن برخورد می‌کند و نه به عنوان کسی که فقط دکمه شاتر را فشار می‌دهد.
سومین نمایشگاه عکس‌های هانا کامکار، روز جمعه ۲۸ آبان در گالری هفت ثمر افتتاح و تا ۳ آذر ادامه دارد. گالری هفت ثمر در خیابان مطهری، کوه نور، کوچه پنجم، شماره ۲۵ واقع است.