ایران هفته گذشته با فرستادن ماهواره به فضا به نگرانی غرب را در مورد ارتباط موشک های بالیستیک دور برد با برنامه هسته ای خود دامن زد. ژان لوئی بیانکو، نماینده سوسیالیست پارلمان فرانسه و مؤلف گزارشی با عنوان” ایران و تعادل ژئو پلیتیک منطقه خاورمیانه” ارتباط میان این دو برنامه را مسلم و نگران کننده می داند.
ـــ ایران اخیراً نخستین ماهواره اش را در مدار قرار داد. آیا این حرکت به مبارزه طلبیدن کسانی نیست که نسبت به توانائی هسته ای ایران سوءظن دارند؟
ـــ به طور قطع و یقین نمی توان گفت که قصد مبارزه طلبی در کار بوده است چون قابلیت های فنی و پژوهشگران برجسته ایرانی ربطی به این رویداد ندارند و پیش از آن هم وجود داشتند. به همین خاطر پرتاب ماهواره از سوی ایران رویداد غافلگیر کننده ای نبود بلکه بیشتر حرکتی بود برای به رخ کشیدن” غرور ملّی” و توانائی های ایرانیان.
ـــ در گزارشی که در دسامبر گذشته راجع به ایران تدوین کردید بر قطعی بودن اهداف نظامی برنامه هسته ای ایران تأکید داشتید. آیا قرار دادن ماهواره در مدار بر نظریه شما صحه نمی گذارد ؟
ـــ قطعاً چرا. ما الان این را می دانیم که ایران تا چند سال دیگر مواد لازم برای تهیه بمب را در اختیار خواهد داشت همانطور که می دانیم برنامه ساخت بمب را هم از طریق پاکستان به دست آورده است.
بنابراین ایران امکان و توان دستیابی به این سلاح را دارد. تنها چیزی که هنوز نمی دانیم اینست که آیا از این حربه به عنوان یک حربه سیاسی برای مرعوب کردن غرب استفاده خواهد کرد یا واقعاً بمب را خواهد ساخت.
ـــ تلاش شما اینست که توجه غرب را به فوریت مذاکره و جدی گرفتن تهدید ایران جلب کنید. جامعه جهانی در باره چه موضوعاتی باید با ایران وارد مذاکره شود؟
ـــ مذاکره با ایران امری ضروری است و برای اینکار نباید منتظر شویم تا ایران بمب اش را بسازد. مثلاً می توان از مسائل تجاری شروع کرد چون اهمیت این مسائل بر کسی پوشیده نیست: اگر ایرانی ها قبول کرده بودند که برنامه هسته ای خود را تحت نظارت پیش ببرند سرمایه گذاری غرب در ایران رونق می گرفت و بر شتاب توسعه اقتصادی می افزود. مسئله تحریم ها به اقتصاد ایران فشار سنگینی وارد می آورد. برای مذاکره با ایران باید اوّل از مسائل سیاسی و اقتصادی شروع کرد و آخر از همه به مسئله هسته ای پرداخت.
ـــ به نظر شما برای حفظ تعادل ژئو پولیتیکی خاورمیانه واقعاً چکار می توان کرد؟ و چه تأثیری ایران در مقیاس منطقه ای می تواند بگذارد؟
ـــ ایران در افغانستان از نفوذ بسیار برخوردار است به خصوص بعد از سقوط حکومت سنی طالبان که مروج اسلامی بسیار متفاوت از اسلام شیعه ایران بود. برقراری ثبات در افغانستان امروز صد در صد به نفع ایران است منتهی ایران به هیچ وجه مایل نیست هدیه ای به ایالات متحده بدهد.
ایران آشکارا از روند استقرار ثبات در عراق نیز حمایت می کند امّا در اینجا هم دلش نمی خواهد به بازی آمریکائی ها تن دهد. خلاصه بگویم ایران به یک اندازه می تواند در ثبات یا بی ثباتی منطقه نقش داشته باشد. در نهایت می رسیم به مسئله نبرد اسرائیل و فلسطین. به نظر نمی رسد که رابطه ایران و حماس رابطه چندان محکمی باشد با اینحال حماس در بسیاری از زمینه ها تحت نفوذ شدید ایران قرار دارد. علاوه بر این ایران در دل بسیاری از همسایگان عرب خود در منطقه خلیج، علیرغم وجود روابط فرهنگی و تاریخی محکم در میانشان، وحشت انداخته است. تمام این مسائل نشان می دهند که ایران شریک مهمی است که باید در مذاکراتی که حضورش می تواند به شدّت تأثیر گذار باشد، شرکت داده شود.
ـــ علّت اینکه مذاکرات با ایران تا امروز شکست خورده چیست
ـــ برای اینکه غرب نتوانسته پیشنهاد جامعی به ایران ارائه کند. ایالات متحده و بسیاری ازکشورهای غربی با ترسیم تصویری شیطانی از حکومت ایران شرط لازم برای مذاکره را تغییر حکومت فعلی قرار دادند.
ـــ باراک اوباما موکداً اظهار داشته که می خواهدباب گفت و گوی واقعی را با جمهوری اسلامی ایران باز کند. دلیل تغییر سیاست آمریکا را چه می دانید؟
ـــ به تصور من اوباما باید خیلی در مورد سیاست بوش فکر کرده باشد. در دوره مبارزات انتخاباتی او صر یحاً از گفت و گو با ایران سخن می گفت و هرچند بعداً یکذره عقب نشینی کرد امّا روشن است که آمریکا دیگر خواهان تغییر نظام حکومتی ایران نیست و ایرانی ها هم منتظر همین بودند. بنابراین این ورق جای بازی زیادی برای اوباما می گذارد.
ـــ در گزارشتان از” سیر صعودی امتیاز هائی که به ایران پیشنهاد می شود” صحبت می کند. منظورتان چیست؟
ـــ سال هاست که غربی ها در هر جلسه ای که با ایران تشکیل می دهند می گویند حاضرند در ازای تعلیق برنامه اتمی ایران فلان یا بهمان امتیاز را بدهند. غرب صدور قطعنامه را متوقف کرده امّا ایران از موضعش تکان نخورده است… ما دائماً درخواست می کنیم بدون اینکه در ازایش چیزی نصیب مان شود. باز هم تکرار می کنم الان وقتش است که به ایران یک پیشنهاد جامع ارائه کنیم.
ـــ اروپا در مذاکرات نقشی خواهد داشت؟
ـــ به هر صورت امیدوارم نقش فعالی داشته باشد امّا در کنار آمریکا و از طریق همکاری نزدیک با آمریکا. امّا باید به این نکته اشاره کنم که در اروپا در مورد مسئله ایران چند دستگی وجود دارد و بعضی از کشورهای اروپائی همچنان طرفدار مواضع سخت ترند.
ـــ آیا راه حلّ نظامی همچنان مدّ نظر خواهد بود؟
ـــ اگر منظورتان اسرائیل است پیش بینی اینکه اسرائیل دست به چه اقدامی خواهد زد مشکل است. قطعاً امکان اینکه اسرائیل دست به یک حمله پیشگیرانه بزند وجود دارد زیرا برخورد اسرائیل به مسئله ایران مبهم است. شاید به این دلیل که انتخابات نزدیک است. بعد از انتخابات مسائل روشن تر خواهد شد. در هر حال اسرائیل توان آن را دارد که به مراکز مفروض در ایران به طور محدود ضربه بزند که در آن صورت روز قیامت را به چشم خواهیم دید.
منبع: اکسپرس 4 فوریه