برای اولین بار در دهه‌های اخیر به نظر می‌رسد رسیدن به توافق با ایران دست یافتنی است.
در دور اخیر مذاکرات در ژنو، شش قدرت جهانی و ایران پیشرفت قابل توجهی در رسیدن به توافقی بر سر برنامه هسته‌ای این کشور کرده‌اند. اما حفظ این پیشرفت و دستیابی به آن ضمانتی ندارد. اعضای راست‌گرای کنگره آمریکا، هم از جمهوری‌خواهان و هم از دموکرات‌ها، می‌توانند با تصویب تحریم‌های جدید علیه ایران مذاکرات را نابود کنند.
توافق مورد بحث در ژنو قدم اول خوبی برای رفع نگرانی‌های جامعه بین‌المللی در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران است. این توافق می‌تواند فعالیت‌های هسته‌ای خطرناک ایران را محدود کند و منجر به ایجاد یک پیمان شفاف و قابل اتکا شود و از مسلح شدن ایران به سلاح هسته‌ای جلوگیری کند. این می‌تواند برای امنیت ملی آمریکا نیز خوب باشد، چراکه می‌تواند بدون دست زدن به حمله نظامی و شروع یک درگیری پرهزینه در خاورمیانه، بن‌بست هسته‌ای ایران را حل کند.
این توافق در دو مرحله انجام می‌شود: یک توافق اولیه که به دنبال آن توافق جامعی صورت خواهد گرفت. اولین بخش، پیشرفت هسته‌ای ایران را متوقف می‌کند، فعالیت‌های حساس تکثیر سلاح را محدود می‌کند و نظارت بر این فعالیت‌ها را شدیدتر و مطمئن‌تر می‌کند. این به جامعه بین‌المللی اطمینان می‌دهد که برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است. همچنین این امکان را می‌دهد که اگر این کشور بخواهد از آن تخطی کند به سرعت مطلع شوند.
در عوض واشنگتن باید کاهش جدی تحریم‌ها را برای رسیدگی به نگرانی‌های اقتصادی ایران روی میز بگذارد. این کاهش‌ها که در ژنو پیشنهاد شده کمتر از ۱۰ میلیارد دلار خواهد بود که بخش کوچکی از زیان‌هایی خواهد بود که ایران بخاطر تحریم‌های بین‌المللی متحمل شده است. اما همین کافی خواهد بود که ایران بتواند این توافق را در داخل کشور بفروشد.
اولین مرحله توافق لازم نیست تمام نگرانی‌های آمریکا و متحدانش را در مورد برنامه هسته‌ای ایران از بین ببرد. در عوض باید نگرانی‌های دو طرف را مورد توجه قرار دهد و برای یک توافق جامع زمان و اعتماد ایجاد کند.
محدود کردن غنی‌سازی و ذخیره اورانیوم غنی‌شده زمان را برای دستیابی به سلاح هسته‌ای طولانی‌تر می‌کند. بازرسی‌های جدی‌تر نیز می‌تواند هرگونه تخطی از فعالیت‌های صلح‌آمیز را به سرعت هشدار دهد.
این می‌تواند زمان لازم برای آماده شدن جهت توافق اصلی را ایجاد کند. همچنین به موضوعاتی که از حساسیت کمتری برخوردار است رسیدگی کند، از جمله تاسیسات در حال ساخت راکتور اراک. با اینکه این تاسیسات می‌تواند در آینده پلوتونیوم برای ساخت سلاح هسته‌ای را تولید کند، اما ماه‌ها تا تکمیل و سال‌ها تا تولید پلوتونیوم کافی برای ساخت بمب فاصله دارد.
احمقانه خواهد بود که آمریکا و متحدانش فرصت دستیابی به یک توافق خوب را از دست بدهند.
به عنوان مثال ده سال پیش می‌شد برنامه هسته ایران را متوقف کرد، اما امروز درخواست به صفر رساندن غنی‌سازی امکان‌پذیر نیست و می‌تواند ایران را از میز مذاکرات فراری دهد.
به رغم پیشرفت‌های مذاکرات، گروهی در کنگره آمریکا خواستار تصویب تحریم‌های بیشتر علیه ایران هستند. حامیان این ایده استدلال می‌کنند که فشار بیشتر به ایران باعث می‌شود این کشور امتیازهای بیشتری بدهد. در واقع تلاش‌های کنگره می‌تواند تلاش‌های دیپلمات‌های امریکا را نقش بر آب و ایرانی‌ها را از میز مذاکره دور کند.
منبع: رویترز - 19 نوامبر 2013