طرح تحول سلامت، از وعده تا اجرا

نیوشا صارمی
نیوشا صارمی

» در گفت‌وگو با یک نماینده مجلس بررسی شد

وزیر بهداشت جزئیات طرح تحول سلامت را اعلام کرده است. به گفته قاضی‌زاده هاشمی، این طرح که از روز ۱۵ اردیبهشت در سراسر کشور آغاز شده، قرار است مشکلاتی را که مردم در حوزه درمان با آن روبه رو هستند کاهش دهد. او البته گفته این امر یک روزه شدنی نیست و لازم است مردم صبوری کنند تا به تدریج تمام برنامه‌های مورد نظر عملیاتی شود. رییس‌جمهوری اسلامی نیز روز دوشنبه با استناد به این طرح وعده داد که بسیاری از هزینه‌های پرداختی مردم در زمینه دارو و درمان به نسبت قابل ملاحظه ای کاهش پیدا خواهد کرد.

در همین راستا محمدرضا رضایی کوچی، نایب رئیس پیشین کمیسیون بهداشت و درمان و نماینده مجلس با اشاره به اینکه مجلس از محل هدفمندی یارانه‌ها مبالغ خوبی برای بخش سلامت در نظر گرفته است، به “روز” می‌گوید: “انتظار می‌رود با حمایت‌هایی که دولت و شخص رئیس جمهور از وزیر بهداشت می‌کنند در حوزه سلامت و درمان، به ویژه بیماران صعب العلاجِ کم درآمد و همچنین درمناطق محروم شاهد شرایط بهتری در سال جاری باشیم.”

 از سوی دیگر به تازگی فاطمه هاشمی، رئیس بنیاد امور بیماری‌های خاص از سوءمدیریت در نظام سلامت انتقاد کرده است. او در تازه‌ترین اظهار نظر خود از دشواری‌های پیش روی بیماران خاص و صعب‌العلاج سخن گفته؛ از کمبود دستگاه دیالیز تا هزینه‌های سرسام‌آور درمان سرطان، تا وضعیت نامناسب بیماران تالاسمی و دشواری‌های بیماران مبتلا به ام‌اس. با این همه محمدرضا رضایی، عملکرد وزیر بهداشت را مثبت ارزیابی می‌کند: “به نظرم آقای هاشمی دریک فضای معتدل ومنطقی قدم بر می‌دارد.”

 رضایی معتقد است وزیر بهداشت با توجه به تعامل خوبی که با مجلس و دیگراعضای هیات دولت دارد، می‌تواند اوضاع به هم ریخته حوزه درمان را سر و سامان ببخشد.

کاهش هزینه‌های درمان، رایگان شدن زایمان طبیعی، جذب حداقل ۱۸۰۰ پزشک در مناطق محروم، گسترش امداد هوایی اورژانس کشور، کاهش ۲۷ درصدی هزینه‌های بستری، کمک جدی به بیمارانی که بیماری صعب‌العلاج دارند و… از جمله برنامه‌هایی است که قرار است در طرح تحول سلامت اجرایی شود.

 

انتقاد رئیس بنیاد اموربیماری‌های خاص از مدیریت سلامت

رئیس بنیاد اموربیماری‌های خاص مشکلات این بیماران را این‌گونه تشریح کرده است: بیماران دیالیزی با کمبود دستگاه دیالیزمواجهند وبا توجه به اینکه سالانه ۱۵۰۰ بیمار دیالیزی به جمع بیماران نیازمند دیالیز کشور اضافه می‌شود، دولت باید حداقل سالانه حدود ۷۰۰ دستگاه دیالیز برای مراکز درمانی کشور تامین کند. در حالی که برخلاف این انتظار، نه تنها نیاز مراکز درمانی تامین نشده و اکنون بخش‌های دیالیز با دستگاه‌های فرسوده و با عمر بیش از ۱۰ و ۱۵ سال مشغول کار هستند.

فاطمه هاشمی گفته است: “سال گذشته برای واردات ۳۰۰ دستگاه قرارداد بسته بودیم که اکنون ۱۰۰ دستگاه آن در گمرک مانده و اجازه ترخیص نمی‌دهند.”

 او همچنین به آمار بیش از ۹۰ هزار نفر مبتلا به سرطان درکشور اشاره و خاطرنشان کرده است: “با این حال این بیماری هنوز در فهرست بیماری‌های خاص به شمار نیامده و صرفا صعب العلاج محسوب می‌شود. به همین سبب… درمان این بیماران به طور اعم محروم از بیمه است.”

رییس بنیاد امور بیماری‌های خاص در خصوص درمان بیماران تالاسمی نیز گفته است: “به استناد گزارش‌های دریافت شده ظرف چند ماه گذشته، نه تنها وضعیت درمان بیماران تالاسمی تفاوتی با سال‌های گذشته نداشته بلکه با وجود الزام دولت به ارائه خدمات درمان رایگان برای این گروه از بیماران، اکنون سهمیه دارویی این بیماران به‌شدت کاهش یافته است.”

او در ادامه به وضعیت بیماران ام اس اشاره کرده است: “در زمان تحریم داروی این بیماران وارد نمی‌شد. مواد اولیه داروهای تولید داخل هم وارداتی بود بنابراین برای تامین آن داروها هم با مشکل مواجه بودند که نبود دارو برای این بیماران استرس ایجاد می‌کند. از طرف دیگر فرانشیز پرداختی این بیماران نیز بابت تهیه دارویشان مشکلاتی را برایشان ایجاد کرده است. برخی از این بیماران به معلولیت شدید مبتلا می‌شوند و باید به مکان‌هایی برای فیزیوتراپی مراجعه کنند که البته هزینه فیزیوتراپی در مراکز خصوصی بسیار بالاست و حتی در مراکز دولتی هم باید فرانشیز بدهند.”

محمدرضا رضایی کوچی، نایب رئیس پیشین کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در این زمینه معتقد است مشکلاتی که هنوزدر حوزه درمان وجود دارد، ناشی از منابع مالی محدودی است که وزارت بهداشت دراختیار دارد: “اگربودجه کافی دراختیار این وزارتخانه باشد بسیاری از مشکلات حل خواهد شد. بحث پوشش بیمه همگانی و درمان بیماران صعب‌العلاج خیلی مهم است.”

او همچنین ابراز امیدواری می‌کند که عمده چالش‌های پیش روی وزارت بهداشت درسال جدید مرتفع شود: “با توجه به بودجه‌ای که ما درمجلس به حوزه درمان اختصاص دادیم این انتظار می‌رود که اوضاع در سال جاری بهتر و بهتر شود.”

او درپاسخ این سئوال روز مبنی بر اینکه وزرای پیشین هم همواره مشکلات مالی را بهانه‌ اجرایی نشدن طرح‌ها و برنامه‌ها در حوزه‌ درمان می‌کردند می‌گوید: “به هرحال فضا تغییر کرده است. دولت و مجلس و به طورکلی جامعه اهتمام ویژه‌ای در حوزه درمان دارند، و این اهتمام باعث می‌شود که ما به طورقطع شاهد بهبود اوضاع باشیم.”

افزایش تعرفه درمان

پیش‌تر خبر افزایش ۵۰ تا ۶۰ درصدی تعرفه‌های درمانی در سال ۹۳، از سوی رضا حسین‌پور مدیرکل بیمه‌های سلامت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام شد. افزایش ۵۰ درصدی تعرفه‌های پزشکی درحالی مطرح می‌شود که با تعرفه‌های کنونی نیز سالانه بیش از ۷ درصد مردم به زیر خط فقرمی‌روند؛ انتقادی که مدافعان افزایش تعرفه‌ها در پاسخش می‌گویند، هزینه افزایش تعرفه‌ها متوجه مردم نیست و این مبالغ را شرکت‌ها و سازمان‌های بیمه پرداخت خواهند کرد. مراد هاشم‌زهی نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس پیش‌تر به “روز” گفته‌بود: “افزایش و در حقیقت واقعی شدن تعرفه‌ها در راستای سیاست‌های کلی سلامت است که از سوی مقام معظم رهبری اعلام شده است.”

این نماینده مجلس در عین حال معتقد بود افزایش تعرفه یک شبه امکان‌پذیر نیست: “باید کار کارشناسی انجام شده و تمام ابعاد بررسی شود، خلاهای قانونی پر و بحث کاهش سهم پرداختی مردم لحاظ شود.”

علی کاییدی، دیگر عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس اما افزایش ۵۰‌درصدی را غیرعادلانه می‌داند: “این میزان افزایش زیاد است، نباید این‌گونه باشد، هرچند که بیمه‌ها وعده داده‌اند تا سهمشان را بیشتر کنند و به ۷۰‌درصد برسانند. اما با این همه بعید است که مشکلات مردم با این اقدامات کم شود.”

کائیدی اضافه می‌کند که “اگر بیمه‌ها سهم خودشان را به درستی پرداخت کنند، فشاری به مردم وارد نمی‌شود، اما مساله همین پایبندی به تعهدات است و اینکه چقدر وعده‌ها عملی می‌شود.”

محمدرضا رضایی نیز در گفت‌وگو با روز با بیان اینکه درحال حاضر مهمترین مشکل مردم در حوزه درمان بحث هزینه‌هاست می‌گوید: “مردم تا ۶۰ درصد هزینه‌های درمان را ازجیبشان پرداخت می‌کنند و بیمه ها حمایت کافی نمی‌کنند، اگربتواینم هزینه‌ها را از دوش مردم‌برداریم و بیشتر هزینه ها را دولت و بیمه‌ها پرداخت کنند عمده مشکلات مردم در این حوزه حل خواهد شد.”

او با اشاره به سخنان رهبر جمهوری اسلامی می‌گوید: “مقام معظم رهبری هم تاکیدشان این است که بیماران فقط رنج بیماری داشته باشند نه غصه درمان و هزینه‌هایش را.” این نماینده مجلس تاکید می‌کند که به ماه‌های آینده امیدوار است.

رضایی در پاسخ سئوال روزمبنی بر اینکه در صورت افزایش تعرفه‌ها چه تضمینی وجود دارد که بیمه‌ها مثل گذشته از زیر بار تعهدات خود شانه‌خالی نکنند می‌گوید: “الان اراده براین است که بیمه‌ها تمکین بکنند، بیمه‌ها هم پذیرفته‌اند، شرایط بهتری به وجود آمده و وزارت رفاه هم پای کار است. بیمه‌ها هم همکاریشان بیشتر شده و ما حتما در سال 93 شاهد همکاری بیشتر شرکت‌های بیمه خواهیم بود.”