آیا با آغاز نخستین سال تحصیلی دانشگاهها در دولت جدید، ستاره‌دار شدن دانشجویان و محرومیت آنها ازتحصیل به دلیل عقاید سیاسی به اتمام خواهد رسید؟ این سئوالی است که این روزها و پس از سخنان جعفر توفیقی٬ فعالان دانشجویی می‌پرسند.
سرپرست وزارت علوم دولت حسن روحانی٬ پیش از این گفته بود که روند ستاره‌دار کردن دانشجویان در دولت حسن روحانی متوقف خواهد شد. وی با اشاره به تشکیل کمیته‌ای برای بررسی شکایت دانشجویان ستاره‌دار٬ گفته: “تقاضاهای زیادی در خصوص دانشجویانی که به دلایلی محروم از تحصیل شده و ستاره دارند به کمیته بررسی این موضوع در وزارت علوم رسیده است، این تقاضاها در حال بررسی است و برای تعدادی از دانشجویان بعد از بررسیها، مجوز بازگشت به تحصیل صادر شده است. این بررسیها ادامه دارد و وزارت علوم، این مسئله را دنبال خواهد کرد”.
وزارت علوم همچنین اعلام کرده است که دانشجویان ستاره‌دار سال‌های ۹۰، ۹۱ و ۹۲ می‌توانند در رشته‌هایی که قبول شده‌اند٬ ثبت‌نام کنند. دانشجویان ستاره‌دار سال‌های پیشین نیز باید مجددا در آزمون سراسری شرکت کنند و در صورت قبولی٬ می‌توانند در دانشگاه به تحصیل ادامه دهند.
اما دانشجویان ستاره‌دار٬ چه نظری در این زمینه دارند؟ برخی از آنها در گفت‌وگو با “روز” از سخنان توفیقی استقبال کرده‌اند٬ اما اظهارامیدواری نیز کرده‌اند که این سخنان٬ در مرحله حرف باقی نماند و به مرحله عمل برسد. آنها همچنین برای ممانعت از پیش آمدن مشکل٬ با نام مستعار در مصاحبه حاضر شده‌اند.
رضا٬ یکی از دانشجویان محروم از تحصیل٬ در این‌باره به “روز” می‌گوید: “بعد از تشکیل کمیته ویژه٬ من شکایتی پیرامون ستاره‌دار شدن ثبت کردم. تا جایی که می‌دانم نزدیک به ۱۵۰ شکایت در همین زمینه ثبت شده است. نمی‌دانم که چقدر امکان دارد به این موضوع رسیدگی شود٬ اما به نظرم همین‌که بالاخره نفس وجود دانشجویان ستاره‌دار پذیرفته شده٬ جای شکر دارد! احتمالا در خاطر دارید که پیش از این آقای احمدی‌نژاد اساسا وجود دانشجویان ستاره‌دار را منکر شده بود”.
علی، دیگر دانشجوی ستاره‌داری است که منتقد برخی تصمیمات دولت است: “اول از همه باید اظهار تاسف کنم بابت سال‌هایی از عمر من و دیگر دانشجویان ستاره‌دار٬ که به هدر رفته است. دانشجویی که بیش از پنج سال پیش در کنکور شرکت کرده٬ درس خوانده و رتبه خوبی آورده٬ چگونه باید مجددا در آزمون شرکت کند؟ البته که ما خوشحالیم بابت این‌که سرپرست وزارت علوم گفته است دیگر دانشجوی ستاره‌دار نخواهیم داشت. اما نباید فراموش کنیم که ستاره‌دار شدن دانشجویان از زمان دولت اقای خاتمی آغاز شد و در زمان وزارت آقای توفیقی هم وجود داشت. از طرف دیگر هستند دانشجویان ستاره‌داری که به دلیل اعتراض به این مساله اکنون در زندان هستند. مانند ضیا نبوی یا مجید دری. امیدوارم مسوولان دولتی فکری هم برای این مساله بکنند”.
شیرین،٬ یکی دیگر از دانشجویان محروم از تحصیل است که در این زمینه چنین می‌گوید: “به نظر من این مساله جای خوشحالی دارد. شنیده‌ام که برخی از دوستان ستاره‌دار موفق به ثبت‌نام شده‌اند. من هم شکایت‌ام را ثبت کرده‌ام و منتظر نتیجه هستم. در نهایت تصور می‌کنم که این تلاش وزارت علوم آقای روحانی٬ جای تشکر دارد. این‌که به هر حال وجود دانشجویان ستاره‌دار پذیرفته شد و تلاش می‌شود که مشکل آنها حل شود٬ مساله مثبتی است”.
از طرف دیگر٬ انتقادهای دیگری هم نسبت به سرپرست وزارت علوم وجود دارد. گفته می‌شود که در کنکور سال جاری نیز٬ دانشجویان بهایی به دلیل مذهب‌شان٬ از ادامه تحصیل محروم شده‌اند و مانند سال‌های گذشته به بهانه “نقص در پرونده” کارنامه‌شان صادر نشده است. اتفاقی که در سال‌های گذشته برای دانشجویان ستاره‌دار هم رخ داده بود. هنوز هیچ مسوولی در وزارت علوم پیرامون این مساله اظهارنظر نکرده است.
هم‌زمان هفته‌نامه حاشیه در گزارشی پیرامون ثبت‌نام دانشجویان ستاره‌دار نوشته است: “دو هفته بعد از صدور کارنامه کنکور کارشناسی ارشد، فردی که خود را از طرف سازمان سنجش معرفی می‌کرد، تماس گرفت و گفت برای بررسی صلاحیت عمومی به ساختمان سازمان سنجش واقع در زیر پل کریم‌خان بروم. مریم یکی از دانشجویان دانشگاه پلی‌تکنیک که امسال به سازمان سنجش احضار شده است در ادامه می‌گوید: وقتی به سازمان سنجش مراجعه کردم، من را به طبقه دوم ساختمان در نزد حراست فرستادند. آقایی که خودش را معرفی نکرد چند سوال از دوران دانشجویی من کرد و چند نشریه دانشجویی که من در آن مطلب داشتم را به من نشان داد. در مورد وقایع سال ۸۸ هم سوال کرد که من گفتم در آن زمان ایران نبودم در نتیجه شرکتی نداشتم. در انتها هم همان سوالات را روی یک برگه کاغذ معمولی Α۴ بدون هیچ‌گونه سر برگی نوشت و از من خواست پاسخ‌های خودم را بنویسم و امضا کنم. در انتها هم خیلی مودبانه و خوش‌برخورد از من عذرخواهی کرد که وقتم را گرفته‌اند. در ضمن نتیجه نهایی الان به دست من رسیده است و باید پروسه ثبت‌نام دانشگاه را طی بکنم.
حسین، دانشجوی دانشگاه شریف اما روایت متفاوت‌تری از مریم دارد. برای او هم کارنامه با جزئیات رتبه و درصد‌هایش اعلام شده بود. با وی هم از طرف سازمان سنجش تماس گرفتند که برای پاره‌ای از توضیحات به ساختمان سازمان سنجش در خیابان کریم‌خان برود. سوالات از وی بیشتر حول‌وحوش وقایع دانشگاه شریف در ایام سال ۸۸ و البته ۲۵ بهمن ۸۹ بوده است. حسین کنجکاوتر از مریم بوده و آنقدر با فردی که خود را کارشناس معرفی کرده، بحث می‌کند که مشخص می‌شود این فرد از طرف وزارت اطلاعات ماموریت دارد در سازمان سنجش باشد. در انتها هم بعد از سوال و جواب‌ها یک برگه سفید به حسین داده می‌شود که روی آن با دست‌خط خودش تعهد بنویسد در دوران تحصیل فوق‌لیسانس هیچ‌گونه فعالیت سیاسی‌ای در دانشگاه انجام نمی‌دهد. هم‌اکنون حسین هم منتظر ثبت‌نام نهایی در دانشگاه است”.
عبارت دانشجویان ستاره‌دار٬ به طور رسمی از سال ۸۵ وارد ادبیات رسانه‌ها شد. منظور از دانشجویان ستاره‌دار٬ داوطلبان آزمون کارشناسی ارشد است که اجازه تحصیل را پیدا نکرده‌اند و یا آن‌که تنها با سپردن تعهد٬ این اجازه را پیدا کرده‌اند.
در سال‌های نخست٬ دانشجویان از روی کارنامه خود٬ متوجه می‌شدند که ستاره‌دار هستند یا نه. دانشجویان یک و دو ستاره٬ دانشجویانی هستند که در حراست دانشگاه یا کمیسیون گزینش سازمان سنجش حاضر می‌شدند و با دادن تعهد مبنی بر عدم فعالیت سیاسی و اجتماعی در دانشگاه٬ موفق به ادامه تحصیل می‌شدند. دانشجویان سه ستاره اما از تحصیل محروم می‌شدند. از سال ۸۴ تاکنون نزدیک به ۸۰۰ دانشجو به دلایل سیاسی ومذهبی از تحصیل محروم شده‌اند.
