شاید بزرگترین شکست دولت اوباما ناتوانی و/یا عدم اراده برای واکنش نسبت به جنبش سبز ایران و حمایت از اهداف آن باشد. اما در رابطه با رژیم جمهوری اسلامی این تنها خطا نیست.
فرمانده بازنشسته سنتکوم جیمز ماتیس روز شنبه گفت، آمریکا با عدم واکنش مناسب نسبت به نقشه نسبت داده شده به ایران برای ترور سفیر عربستان در آمریکا، با انفجار بمب در یک رستوران محبوب در واشنگتن، اشتباه بزرگی مرتکب شد.
ماتیس میگوید: “وقتی آنها را هنگام سعی برای کشتن سفیر گیر انداختیم، دادستان کل ما عاجز بود، مرد خوبی است اما از لحاظ سیاسی عاجز است، ایستاد و چیزی گفت که واقعا من نمیتوانستم بفهمم. آنها را هنگام ارتکاب جرم گیر انداختیم اما گذاشتیم راحت بروند”.
ماتیس در لفافه گفت که ایران باید بهای بیشتری برای این موضوع میپرداخت.
عدم پاسخ درست به جنبش سبز و تلاش برای ترور از یک عارضه ناشی میشود: دولت اوباما بیش از حد وارد برنامه مذاکره با رژیمهای شرور شده و نمیتواند با آنها مواجه شود.
وضعیت منفعل ما نسبت به سوریه و عدم جدیت در مورد کره شمالی به ایران این پیام را میدهد که ما در مورد هشدارها و خطوط قرمز خود جدی نیستیم. جان بولتون سفیر سابق آمریکا میگوید:
بازداشت هفته گذشته محموله باری کره شمالی از کوبا در پاناما باید چشمهای پرزیدنت اوباما را باز کند. این توقیف این را میگوید که تکثیرکنندگان سلاح به رغم تحریمهای شدید، توانایی اطلاعاتی و رهبران غربی که فکر میکنند میشود با دیکتاتورها گفتگو کرد، تجارت خود را ادامه میدهند. متاسفانه آقای اوباما با ارجاع به سازمان ملل یک فرصت واقعی را از دست میدهد.
باری دیگر، ما اقدام سریع را به نفع افتادن در باتلاق سازمان ملل از دست دادیم. نتیجهاش مصونیت موقتی برای رژیمهای شرور است. در دراز مدت این گزینهها ما را محدود میکند و اعتبار ما را فرسوده می کند و در نهایت ما را مجبور به تصمیمات شدید میکند (مثل ایران مسلح به سلاح هستهای یا جنگ).
در همین حال ایران با مهارت دیپلماتهای آمریکایی را بازی میدهند. آسوشیتد پرس گزارش میدهد:
حسن روحانی رئیسجمهور منتخب ایران وعده داده که مسیر اعتدال و ارتباط متقابل با جهان خارج را پیش بگیرد. خامنهای گفته که ایران باید اهداف دشمنانش را شناسایی کند؛ در غیر اینصورت رنج خواهد کشید. وی گفته است: “ما همیشه به ارتباط با جهان اعتقاد داشته و داریم اما نکته مهم این است که طرف مقابل را بفهمیم و اهداف و تاکتیکهایش را تشخیص دهیم چون اگر آنها را درست نفهمیم اشتباه کردهایم. هنر ارتباط با جهان این است که به مسیر خود ادامه دهیم بدون اینکه طرف مقابل بتواند شما را متوقف کند. اگر ارتباط با جهان به معنی عقبنشینی از مسیر باشد این شکست است.”
به طور خلاصه آنها به مذاکرات به عنوان فرصتی برای رسیدن به اهداف هستهای خود نگاه میکنند، هدفی که میدانند بیش از پیش با یک دولت ضعیف در آمریکا میتوانند به آن دست یابند.
از انقلاب ایران در سال 1979 حاکمان ایران هرچه درباره ارتباط با آمریکا باید میآموختهاند یاد گرفتهاند. ما هیچچیزی یاد نگرفتهایم و این مشخص است.
منبع: واشنگتن پست - 22 ژوئیه