ماریا ابی جبیب
مقامات افغانی می گویند که ایران به منظور جلوگیری از رسیدن سوخت به نیروهای آمریکایی در افعانستان، جلوی عبور دوهزار نفتکش را گرفته است.
این مقامات می گویند، اقدام ایران که وارد هفته سوم خود می شود، قیمت سوخت را در اففانستان که زمستان هایی سخت دارد، بالا برده و دولت کرزای میلیون ها دلار درآمد خود را از دست می دهد.
به گفته وزارت بازرگانی افغانستان، در حدود 30 درصد واردات سوخت افغانستان از طریق مرزهایش با ایران است. دولت این کشور می گویند که همه این واردات برای مردم افغانستان مصرف می شود.
یکی از مقامات آمریکایی در افغانستان در پاسخ به این سووال که آیا بخشی از سوخت وارد شده از ایران به مصرف این نیروها می رسد یا نه؟ گفت که به دلایل امینتی حمل و نقل سوخت مورد نیاز ما از این طریق صورت نمی گیرد. یک مقام افانی هم گفت که سوخت نیروهای متحد در افغانستان از طریق جمهوری های شوروی سابق در آسیای مرکزی به این کشور منتقل می شود.
در حالی که روابط ایران و رئیس جمهور این کشور، حامد کرزای، خوب توصیف شده است و گفته می شود که وی دائما پول نقد از ایران دریافت می کند، حکومت ایران مخالف حضور نیروهای آمریکا در این کشور است. مقامات آمریکایی بطور مداوم می گویند که ایران به نیروهای نظامی افغان کمک مالی می کند. میلیون ها افغانی در ایران که کشور پیشرفته تری است کار می کنند و روابط تجاری این دو کشور بسیار خوب است.
مقامات افغانی می گویند که بسته شدن راه سوخت که شامل واردات از عراق و عربستان می شود برای گرمایش خانه ها و تجارت و هواپیماها ایجاد مشکل کرده است.
ولید تمیم، معاون شرکت نفت داوی، می گوید: “این به زیان همه افغان هاست. ما یک کشور بسته هستیم و تجارت و مردم ما وابسته به سوختی هستند که از ایران می رسد.”
در حدود 600 تانکر نفتکش در شهر نیمروز، شهر مرزی در جنوب غربی افغانستان متوقف شده اند و الهام الدین مظهر، رئیس گمرک نیمروز می گوید که همین تعداد تانکر نفتکش در هرات غربی و شهر فراه متوقف شده اند.
ایران هرگز بطور رسمی بستن راه را اعلام نکرده است. اما مقامات ایرانی در یک صحبت خصوصی با مقامات افغان گفته اند که این سوخت برای نیروهای متحد آمریکا به افغانستان صادر می شود.
شریف شریفی، معاون وزارت بارزگانی افغانستان می گوید که مقامات افغانی گفته اند که در ابتدای بسته شدن راه با دولت ایران تماس گرفته اند اما هنوز جواب رسمی دریافت نکرده اند.
سفارت ایران در کابل ابراز عقیده در این مورد را رد کرد و نماینده ایران درمقر سازمان ملل در نیویورک هم این پرسش را بی جواب گذاشت.
نیروهای متحد آمریکا ضمن تایید این خبر گفتند که این اقدام ایران مانع از اجرای عملیات های شان در افغانستان نمی شود.
شریفی می گوید که مردم عادی در افغانستان بزودی با کمبود سوخت مواجه خواهند شد زیرا دمای هوا در اکثر نقاط این کشور به زیر صفر می رسد.
مظهر می گوبد که افغانستان همچنین میلیون ها دلار درآمد گمرکی خود را از دست می دهد. شهر نیمروز به تنهایی 3.5 میلیون دلار در دوهفته اخیر از دست داده است و فراه و هرات هم به همین نسبت ضرر داده اند.
ایران تنها کشوری نیست که ورود سوخت به افغانستان را مسدود کرده است. در ماه سپتامبر، پاکستان یکی از اصلی ترین شریان های ورود سوخت به افغانستان را به مدت چند روز بست و دلیل آن تجاوز هواپیما های نیروهای متحد به حریم هوایی این کشور بود. مرز دوکشور بعد از عذرخواهی نیروهای متحد دوباره گشوده شد.
تمیمی می گوید که شرکت نفتی داوی معمولا راه حل هایی را پیدا می کند زیرا این عملیات پیش بینی نشده هزاران دلار خرج دارد. شرکت نفتی داوی اکثر سوختش را از طریق ازبکستان و پاکستان وارد می کند اما از مرزهای ایران هم استفاده می کند.
وی می گوید: “دولت افغانستان باید تلاش کند تا مرزهایش را با دولت های همسایه باز نگهدارد. تجارت من دائما تحت تاثیر این اقدام کشورهای همسایه قرار می گیرد که هر وقت می خواهند مرز را به روی ما می بندند”.
وال استریت ژورنال، 21 دسامبر