نیمه پر - طرحی از مانا نیستانی
“زندگی خصوصی” یکی از نه فیلمی است که جواد شمقدری، معاونت سینمایی دولت دهم با افتخار در افتتاحیه فیلم فجر درباره آن سخن به میان آورد واز آن به عنوان یکی از سیاسی ترین و بهترین آثار جشنواره یاد کرد. فیلمی که به گفته ی حامیان دولت و حکومت جمهوری اسلامی ایران می توانست آبروی نظام را دربرابر همه ی مخالفان خریده و حمله تندی به اصلاح طلبان و برخی از اصولگرایان افراطی حال حاضر در ایران داشته باشد.
این فیلم، روایتگر زندگی گذشته یک مدیر دولتی پیشین و مدیر مسئول یک روزنامه اصلاح طلب امروزی است که با تقدس نمایی و پیچیدگی شخصیتی خود با وجود همسر و فرزند، با زنی جوان رابطه برقرارکرده و در پایان وی را به قتل می رساند. در این اثر قهرمان داستان به عنوان فردی که مهره جریان انحرافی است معرفی شود و دوستان و همراهان او نیز که هرکدام نماد یک جریان سیاسی مخالف و منتقد دولت در شرایط فعلی هستند، دائماً از انحراف این فرد اظهار نگرانی و ناراحتی می‌نمایند.
از سوی دیگر ادبیات به کار گرفته شده توسط این فرد (فرهاد اصلانی) در بخش‌های مختلف فیلم مبتنی بر ادبیات و گفتمان محمود احمدی نژاد و برخی اطرافیان او است. درنهایت نیز انحرافات و اشکالات فرد فوق‌الذکر برای مخاطب پرده‌برداری شده و او در آخر با ارتکاب قتل، پروژه سیاه‌نمایی مطلق نسبت به یک مهره نزدیک به جریان موهوم انحرافی را تکمیل می‌کند.
به نظر می رسد موضوع کلی اثر مورد تایید سیاست گذاران دولتی ایران است اما پس ازنخستین روزهای اکران آن در سینماهای ایران، پایگاه خبری انصار، بسیج و حزب الله و برخی از گروه های فشار وابسته به حکومت، زندگی خصوصی را فیلمی غیرقابل تحمل و توهین آمیز به ارکان اصلی نظام معرفی می کنند. خبرگزاری فارس و نشریه یاالثارات درگزارش تند خود خطاب به این فیلم می نویسند: “گویا فیلم زندگی خصوصی همانطور که از نامش پیداست، اصرار زیادی به بازنمایی حریم خصوصی و مواردی دارد که طرح آنها در جامعه اسلامی به نوعی با یک حیا و عفتی همراه است. نشان دادن مکرر صحنه های آرایش زنان، به تصویر کشیدن اتاق خواب و خاموش شدن چراغ اتاق، دیالوگ بچه‌ای که معترضانه به پدرش می‌گوید: اگر من باید تنها بخوابم پس خودت چرا تنها نمی‌خوابی؟ و مواردی از این قبیل در این فیلم زیاد اتفاق می‌افتد… “نخستین جریانات حاشیه ای را برای ساخته فرحبخش فراهم می کند.
فرحبخش البته هدفش از ساخت این فیلم را مقایسه زمان گذشته و حال تندرویان اصلاح طلب اعلام کرده بود اما ظاهرا دیالوگهای فیلم و کنایه های مطرح شده در آن به ویژه سخنان سردار جنگ که نقش آن را سعید نیکپور بازی می کند بیشتر توجه انصار حزب الله و خطیب جمعه موقت تهران را به خود جلب کرده است.
مخالفان این فیلم در ایران می نویسند:از دیگر نکات این فیلم بازی آتیلا پسیانی در نقش “حسین شریعتمداری” است که در آن کیانی (فرهاد اصلانی)، صحبتها و انتقادات تندی را خطاب به وی و صفار هرندی بیان می کند.
بر این اساس سایت روزنامه دولتی ایران می نویسد: طی روزهای گذشته برخی رسانه‌های وابسته به نهادهای خاص تلاش کردند این‌گونه وانمود نمایند که این دو فیلم در دفاع از مبانی فکری و فرهنگی جریان موهوم انحرافی ساخته شده‌اند و به نوعی به دولت مربوطند. این درحالی است که تحلیل محتوای یکی از این فیلم‌ها که سیاسی‌تر از فیلم دیگر است به خوبی نشان می‌دهد فیلم فوق با هدف تخریب برخی اطرافیان نزدیک رئیس‌جمهور ساخته شده و در جای جای فیلم نیز کارگردان تلاش می‌کند با ارائه نشانه‌هایی این قصد خود را برای مخاطب روشن نماید.
رجا نیوز نیزبا انتقاد تند خود از معاونت سینمایی وزارت ارشاددرباره اکران فیلم “زندگی خصوصی”می نویسد: اما عملاً “زندگی خصوصی” فقط یک فیلم شبه اروتیک است که در زمینه‌ی پرداختن به مسائل اتاق خوابی نوعی خط شکنی در سینمای ایران محسوب می‌شود. در واقع، حسین فرحبخش درست در شرایطی که فیلم‌های خود و شرکایش با شکست‌های پی در پی و سنگین تجاری روبرو شده‌اند، در یک موقعیت‌سنجی هوش‌مندانه، به اسم ساختن فیلمی سیاسی درباره‌ی زندگی پر از تناقض برخی اصلاح طلبان افراطی همچون اکبر گنجی و عطاالله مهاجرانی، دوباره فیلمی با دغدغه‌های همیشگی خود ساخته است و حتی این بار گستاخانه‌تر به طرح مسائلی همچون “زن صیغه‌ای” و “خیانت” پرداخته است.
تریبون مستضعفین که از سایت های حامی حکومتی است نیزدر گزارش خود به معاونت سینمایی درباره اکران این فیلم اخطار می دهد: نام پنج فیلم اکران نوروزی سینماها هفته‌ی گذشته اعلام شد و در این میان حمایت از تولید و به‌ویژه اکران نوروزی فیلمی در مختصات “زندگی خصوصی” (حسین فرحبخش) قطعا یکی از بزرگ‌ترین اشتباه‌های کارنامه‌ی کاری معاونت سینمایی دولت دهم خواهد بود و یک نقطه‌ی سیاه بزرگ را در پرونده‌ی کاری آنان رقم خواهد زد.
وبلاگ پاسداران هم در بخشی ازنقد خود درباره “زندگی خصوصی می نویسد:“این فیلم بجای آنکه بر خلاف ظاهرش در حال محاکمه ی یک آدمی باشد که پشت به سپاه و انقلاب کرده باشد، در حال محاکمه ی تمامی گذشته ی انقلابی و اسلامی اوست. شما مشکلی در عملکرد او نمی بینید جز صحنه هایی که در فیلم برای گرفتن مجوز گذاشته شده و طی آن به انکار امام عصر حمله می شود.
نویسنده این مطلب در ادامه نوشته های خود نسبت های فیلم رابه روزنامه حکومتی کیهان نیز آشکار می کند و چنین می گوید: دراین فیلم، طنعه های کافی هم به روزنامه ی کیهان و آقای صفارهرندی هم زده می شود و روزنامه ی کیهان سکوی پرش او به وزارت معرفی می شود. این آدرس دهی هم مجددا باعث بهم ریختن فضای زمانی و فضای گفتمان هدف می شود و سیاسیون کشور ما را بازهم گمراه. چون به نظر خواهد رسید که مخاطب، جریان دوم خرداد است. “
اماکارگردان فیلم سینمایی زندگی خصوصی درباره محتوای این اثر سینمایی به ایرناگفت: فیلم زندگی خصوصی نشان می دهد انسان های افراطی در زمان های مختلف جلوی پیشرفت کشور را گرفته اند و تلاش ما بر این بود تا این مهم در فیلم زندگی خصوصی به تصویر کشیده شود.
فرح بخش در گفتگوی تند خود با سایت “سینما گرند”درباره حواشی شکل گرفته درباره اثرش چنین گفت: راستش را بخواهید بنده اصلا دوست دارم این تجمع شکل بگیرد! بگذارید دوستان خالی شوند! اینها دوست داشتند به چهارشنبه سوری بروند و ترقه در کنند و از سر و کول هم بالا پایین بپرند! چون قیافه شان تابلو بود رویشان نشد از این کارها بکنند! حالا رفتند مقابل ارشاد تا عقده ی خالی نشده شان را خالی کنند.
“فرح بخش” در مقابل این سوال که “آیا احتمالِ پایین کشیدن فیلمتان از پرده وجود دارد؟” به “سینماگرند”گفت: نظام مقدس ما و دولت کنونی، این افراد تجمع کننده را اصلا به رسمیت نمی شناسد که بخواهد تسلیم اراذل و اوباش بازی هایشان شود. بیوگرافی این آقایان برای همه روشن است و اوباشانی که تا دیروز پونز توی سر دختران و پسران مملکت می کردند، اکنون عربده کشی پیشه کرده اند و باجگیری آموخته اند. اینها قوم الظالمین اند! منحرفین فتنه اند! معاندین نظام و انقلاب اند! بدون مجوز قانونی می خواهند به خیابان بریزند و آسایش مردم را بگیرند. به آن ساده اندیشانی که گول این آقایان را می خورند می گویم که کسی که نظام را قبول داشته باشد هیچگاه بدون مجوز از مراجع قانونی به خیابان نمی ریزد و جو کشور را به هم نمی زند.
“فرح بخش” سخنانش را این گونه به پایان رساند: با همه این احوال به نظرم بهترین کار همان است که ابتدا عرض کردم، که این آدمها را اصلا قاطی موجودات جدی و مهم به حساب نیاوریم و بگذاریم بیایند تجمع کنند و از سر و کول بالا بروند و بعدش هم بروند پی کارشان، ما هم با پوزخندی از کنار مسخره بازی های بانمکشان می گذریم.
با بالا گرفتن اختلافات جناحی در ایران بر سر اکران “زندگی خصوصی”سرانجام وضعیت این اثر سینمایی نیز مانند همتای خود “گشت ارشاد” درآمد و مدیران فرهنگی دولت تحت تاثیر سخنرانی های امام جمعه تهران و شهرستان ها و تجمعات غیرقانونی گروههای تند رو نسبت به جمع آوری فیلم در سینماهای ایران اقدام کردند. در واکنش به جمع آوری و توقیف اکران فیلم زندگی خصوصی، حسین فرح بخش نیز نامه ای را خطاب به آیت الله خاتمی تنظیم و دراختیار رسانه ها قرار داد. دراین نوشتار تند فرح بخش به نقد سخنان امام جمعه تهران پرداخته و می نویسد:
شما از دایره اخلاق، عدالت و قانون خارج شده و آبروی یک مسلمان را ـ صرفاً بر اساس مشتی اطلاعات غلط و مغرضانه ـ در تریبون مقدس نماز جمعه و در برابر هفتاد میلیون ایرانی بر باد داده و به او تهمت ساختن فیلم مستهجن زده‌اید و همین حالا حق‌الناسی عظیم را بر دوش گرفته‌اید، همین جا بگویم، من شما را حلال نخواهم کرد و به عدل الهی ایمان دارم که روزی ما با هم روبرو شده آن وقت، در آن روز هزارساله، حساب من و شما با خدا است.
وی درادامه نوشتار خود خطاب به خاتمی سخنان وی را ناآگاهانه و خلاف شرع توصیف می کند و می گوید: جنابعالی به عنوان امام جمعه منصوب رهبری بیش از دیگران باید مطیع و مروج فرمایشات معظم‌له باشید، مگر خود آقا در فرمایشات اخیرشان در مشهد نفرمودند: “در جمهوری اسلامی محور قانون است و همه باید با رعایت اخلاق اسلامی، قانون را مراعات کنند. ” پس چرا خود شما فراتر ازقانون و مقررات آب به آسیاب کسانی می ریزید که می‌خواهند جلوی نمایش فیلمی را بگیرند که از ده‌ها فیلتر نظارتی عبور کرده، توسط متخصصین متدین و امین نظام بازبینی شده و از مراجع قانونی و رسمی مجوز نمایش عمومی دریافت کرده؟
3 فیلم دیگر: حوض نقاشی، ساخته مازیار میری؛ پله آخر، ساخته علی مصفا و گشت ارشاد ساخته سعید سهیلی.
