نیکلاس بلنفرد
بیروت- یک فرمانده در سایه حزب الله لبنان که مظنون به دست داشتن در حملات تروریستی دهه 1990 بود، روز سه شنبه در جریان بمب گذاری اتومبیلش در سوریه کشته شد. این واقعه به طور یقین آتش انتقام جویی گروه های شیعه نظامی را شعله ور خواهد شاخت.
عماد مغنیه با ابهت نظامی افسانه ای خود، مظنون به دخالت در حملات به سفارت ایالات متحده و ناو دریایی باراکس در بیروت است. ده ها سال است که این پیشینه، او را به هدف شماره یک آمریکا و اسراییل و از سوی دیگر، مرد قدرتمند ساختار نظامی حزب الله تبدیل نموده بود. حزب الله یک گروه سیاسی و پارتیزانی اسلامی است که از سوی واشنگتن لقب سازمان تروریستی را به دوش می کشد. تحلیلگران می گویند با حذف آقای مغنیه، حزب الله یکی از افراد کلیدی لازم را برای قدرت نمایی در لبنان و منطقه از دست داده است.
مگنوس رنستاپ، یک متخصص مسایل حزب الله و مدیر تحقیقاتی در مرکز مطالعات تهدیدات نامنظم از کالج دفاع ملی سوید در استکهلم، می گوید: “این ضربه به اندازه ای بزرگ است که به قیمت امنیت حزب الله تمام می شود. حتی بزرگتر از آن بود که حسن نصرالله- رهبر حزب الله- در آن کشته می شد.“
تا پیش از حملات یازدهم سپتامبر، مغنیه 40 ساله بیش از هر نظامی دیگر متهم به کشتار افراد آمریکایی بود. بمب گذاری ها و آدم ربایی هایی که او متهم به سازماندهی شان شده است، در پایان بخشیدن به دخالت ایالات متحده در لبنان در زمان زمامداری ریگان تاثیر داشته است.
گفته می شود ردپای او در بمب گذاری انتحاری سال 1983 در سفارت آمریکا در بیروت پیدا شده است. همینطور شش ماه بعد در دو بمب گذاری دیگر علیه کشتی دریایی آمریکا به نام باراکس و نیز سرفرماندهی چتربازان فرانسوی در بیروت که منجر به کشته شدن 400 نفر شد.
از صبح چهارشنبه تا کنون، کسی مسوولیت مرگ او را بر عهده نگرفته است. اما خیلی ها در لبنان و سوریه، اسراییل را مسوول این ترور می دانند. آنها معتقدند اسراییل در گذشته نیز چنین ترورهای هدف گیری شده را در بیروت و دمشق ترتیب داده است.
انفجار شامگاه سه شنبه، خودروی مغنیه را که در نزدیکی مدرسه ایرانیان در کفر سوسا در حومه دمشق پارک شده بود متلاشی نمود. مقامات سوریه تنها مرگ یک نفر را در این انفجار تایید کرده اند.
محمد حبش، یک نماینده اسلامی در سوریه، اعلام کرد دمشق قبل از ابراز نظر رسمی، نیاز به زمان بیشتر برای تحقیقات از این ماجرا دارد. او گفت: “اسراییل همیشه خشونت طلب بوده و احترامی برای قوانین و اصول بین المللی قایل نیست. آنها در گذشته هم ثابت کرده اند که ارزشی برای حاکمیت کشورها قایل نیستند، چه در فلسطین و چه در لبنان و سوریه.“
حزب الله اوایل صبح روز چهارشنبه، مرگ مغنیه را تایید کرد. اعلامیه صادر شده از سوی حزب الله از شبکه المنار پخش شد: “با افتخاری خالصانه، اعلام می کنیم یک رهبر ارجمند جهادی در مقاومت اسلامی لبنان به خیل شهیدان پیوست.“
رابرت بائر، افسر سابق اداره امنیت که مغنیه را در دهه 1980 ردیابی می کرد، می گوید: “این برای نصرالله، یک ضربه شخصی است. اصولا نصرالله و مغنیه کسانی هستند که حزب الله را به وجود آوردند. آنها اینکار را در اوج احساساتی که برای خارج کردن غرب از لبنان در دهه 1980 وجود داشت انجام دادند و سپس، قدرت را با اشغال جنوب لبنان، در برابر اسراییل به کار گرفتند.“
اسراییل اتهام قتل مغنیه را رد کرده است اما مقامات این کشور از مرگ او به وجد آمده اند. دان یاتن، رییس سابق اداره امنیتی موساد اسراییل، این ترور را یک موفقیت بزرگ برای دنیای آزاد در نبردش علیه تروریسم خواند.
تحلیلگران معتقدند اقدامات تلافی جویانه حزب الله قریب الوقوع است. وقتی اسراییل دست به ترور شیخ عباس موسوی- رهبر وقت حزب الله- در فوریه 1992زد، سفارت این کشور در بوینس آیرس تنها یک ماه بعد منفجر شده و 29 نفر را به کام مرگ فرستاد. گمان می رود این عملیات را مغنیه طراحی کرده باشد.
تیمور گکسل، استاد روابط بین الملل در بیروت و مقام اسبق سازمان ملل در جنوب لبنان، می گوید: “این چیزی نیست که حزب الله از آن بگذرد. من فکر نمی کنم حزب الله دست به یک بمب گذاری بزرگ بزند، احتمالاً یک مقام بلندپایه را ترور خواهند کرد.“
در حالیکه آمریکا و اسراییل در صدر فهرست مظنونان قتل مغنیه هستند، بعضی ها در لبنان سریعاً انگشت اتهام را به دمشق نشانه رفتند.
ولید جنبلاط، یک عضو ائتلاف 14 مارس پارلمانی که صریحاً مواضع ضد سوری دارد، گفت: “مممکن است کار سوریه باشد. دمشق براحتی امکان آن را داشت و من فکر نمی کنم کس دیگری اینکار را کرده باشد.“
بعضی تحلیلگران می گویند حالا که سوریه تحت فشارهای سنگین بین المللی است، ممکن است از تحویل مغنیه به دشمنانش برای خود از آمریکا امتیاز کسب کرده باشد. ضمن اینکه جایزه 25 میلیون دلاری آمریکا برای مغنیه یک انگیزه محسوب می شده، به راه افتادن قریب الوقوع یک دادگاه بین المللی درباره مرگ حریری نیز می توانست مشوق سوری ها برای همکاری با آمریکا بر مغنیه باشد. سوریه شدیداً در مظان اتهام برای دست داشتن در مرگ حریری است.
آقای بائر، افسر سابق سیا، می گوید: “این مرد یک آدمکش بود و کسانی را به کشتن داده که ربطی به لبنان نداشته اند. اما در عین حال، او فکر می کرده در یک جبهه ضد استعماری مشغول جنگ است. او در یک جنگ قابل مدیریت به عنوان یک سرباز وظیفه شناس عمل می کرده، برخلاف القاعده که جنگ با آنها کاملاً مدیریت ناپذیر است.“
منبع: کریستین ساینی مانیتور، 14 فوریه