باخت سنگین و دور از انتظار تیم امید ایران در هفدهمین دوره بازیهای آسیایی زیر سایه خبرسازی یک همراه و دستاندرکار این تیم قرار گرفته است. این فرد به اتهام آزار و اذیت جنسی یک زن کرهای در ورزشگاه دستگیر شده و فعلا حق خروج از کره جنوبی را ندارد. حراست فدراسیون فوتبال اما اعلام کرده که در مورد این موضوع، بزرگنمایی شده است. اشاره به دفاعیات این فرد در متن خبر منتشر شده، یادآور یک اصطلاح است که مدتی است به شوخی و کنایه در تداول عامه، جایگزین دستمالی کردن و آزار جنسی شده؛ “تفاوت فرهنگی”.
موضوع در دست بررسی است
روز دوشنبه و در پس افتخارآفرینی بزرگ تیم ملی والیبال، تیم امید ایران یک شکست بزرگ را تجربه کرد و چهار بر یک بازی را به ویتنام واگذار کرد، نتیجهای که حتی سرمربی تیم ایران نیز آن را “شرمآور” خواند. اما در همان روز و در همان ورزشگاه یکی از دستاندرکاران تیم، متهم به آزار و اذیت جنسی شد که اثبات آن، برخلاف برد و باخت در زمین مسابقه، طبیعی قلمداد نشده و یک رسوایی اخلاقی را برای کاروان ایران به همراه خواهد داشت.
این مرد ۳۸ ساله که نامش مخفی مانده و از از او به عنوان مدیر تدارکات تیم فوتبال ایران یاد کردهاند متهم است که در هنگام گرفتن عکس دونفره با یک دختر راهنما به او “تعرض جنسی” کرده است. احتمال داده میشود که این مرد ایرانی، در هنگام عکس گرفتن بدن یکی از داوطلبانی را که در برگزاری مسابقات مشارکت دارند، “دستمالی” کرده باشد. این زن ۲۰ ساله دانشجو بلافاصله مسوولان را در جریان گذاشته و پای پلیس به ماجرا باز شده است. این همراه تیم ایران پس از بازداشت توسط پلیس در بازجوییها تفهیم اتهام شده و فعلا آزاد است اما اجازه ترک کره جنوبی را ندارد.
از سوی دیگر، برخی رسانهها خبر دادهاند که فرد بازداشتشده در بازجوییها، تماس فیزیکی را قبول کرده اما عنوان کرده که نمیدانسته این موضوع غیرقانونی و جرم است. وبسایت تابناک نوع دفاعیات این فرد را به طعنه “ایجاد تفاوت فرهنگی” نامیده است؛ پیش از این یک دیپلمات ایرانی در برزیل نیز با اتهام آزار جنسی مواجه شده بود اما سفارت ایران آن را ناشی از “تفاوت فرهنگی” دانسته بود.
این پرونده از سوی مسوولان برگزاری مسابقات آسیایی اینچوون(IAGOC) در حال بررسی است و در صورت اثبات نهایی اتهام، تنبیهاتی متوجه فرد متخلف خواهد شد.
رویترز از قول یکی از دستاندرکاران کمیته رسمی مسابقات خبر داده است: “در صورت وقوع اتفاقات مشابه، قوانین تنبیهی شدیدی برای خاطیان در نظر خواهیم گرفت. از جمله اقداماتی نظیر ممنوعیت حضور در مسابقات و ممانعت از خروج این افراد از کشورشان را پس از کسب اجازه شورای المپیک آسیا در دستور کار قرار میگیرد.”
این خبر که با گذشت یک روز در بسیاری از وبسایتها و خبرگزاریهای ایرانی انتشار پیدا نکرد، تنها با واکنش مختصر رییس حراست فدراسیون فوتبال مواجه شده که اتهام متوجه عضو کاروان ورزشی ایران را تکذیب کرده است.
محمدحسین حمیسی گفته است: “دوستانی که همراه کاروان ایران در اینچئون حضور دارند ادعا میکنند که در انتشار این خبر بزرگنمایی شده و به نوعی آن را تکذیب میکنم.”
این مقام مسوول در فدراسیون فوتبال تاکید کرده است: “هر نتیجهای که پلیس محلی اعلام کند ما روی آن مانور میدهیم و قطعاً اگر تخلفی صورت گرفته باشد با هماهنگی فدراسیون با آن به شدت برخورد خواهیم کرد.“
تفاوت فرهنگی، از برزیل تا آلمان و کره
فروردین ماه ۱۳۹۱، روزنامه وال استریت جورنال به نقل از منابع محلی از دستگیری حکمتالله قربانی یک دیپلمات ایرانی شاغل در سفارت ایران در برزیل خبر دادند. این فرد، ۵۰ ساله و نفر سوم سلسله مراتب دیپلماتیک سفارت ایران معرفی و دلیل دستگیری او آزار جنسی چهار دختر نوجوان در یک استخر اعلام شد. این دیپلمات جمهوری اسلامی با وانمود کردن به شنای زیرآبی، پاها و اندام خصوصی چهار دختر ۹ تا ۱۵ ساله را لمس کرده بود. یکی از دختران حاضر در استخر، مسوول باشگاه را در جریان قرار داد و اگر پلیس به سرعت در محل حضور پیدا نمیکرد، دیپلمات متعرض مورد حمله والدین عصبانی دختربچهها قرار میگرفت. با این حال او به دلیل مصونیت دیپلماتیک به زودی آزاد شد اما این خبر جنجال بسیار بزرگی در رسانههای برزیل برپا کرد.
سخنگوی وزارت خارجه ایران اتهام آزار جنسی به دیپلمات حاضر در برزیل را تکذیب کرد و سفارت ایران در برزیل نیز اطلاعیهای در این مورد صادر کرد. در این اطلاعیه اتهام آزار و اذیت جنسی تکذیب شده و “حاصل سوء تفاهم ناشی از تفاوت در رفتارهای فرهنگی” معرفی شده بود.
پس از آن بود که اصطلاح “تفاوت فرهنگی” به کرات در فضای مجازی مورد استفاده قرار گرفت و حتی به رسانههای رسمی راه پیدا کرد. تعداد زیادی از ایرانیان به این اطلاعیه اعتراض کرده و میگفتند چرا از فرهنگ ایرانی تصویری ارائه میشود که دستمالی کردن و آزار جنسی در آن مجاز است. حضور یک دیپلمات جمهوری اسلامی در استخر مختلط هم یکی از موارد مورد توجه بود. ضمن این که اگر این فرد مصونیت دیپلماتیک نداشت به دلیل آزار جنسی دختران زیر سن قانونی به حداقل ۸ سال زندان محکوم میشد.
در تیر ماه همان سال، اتفاق مشابهی رسانهای شد و این بار یک دیپلمات ایرانی را در آلمان به اتهام تعرض جنسی دستگیر کردند. معاون سرکنسولگری جمهوری اسلامی در فرانکفورت متهم شد که یک دختر ۱۰ ساله را مورد آزار جنسی قرار داده است. وزارت امور خارجه این بار دستگیری یک دیپلمات در کشور آلمان را تایید کرد اما آن را حاصل توطئه سازمان مجاهدین خلق و اسرائیل دانست. این وزارتخانه همچنین معترض به برخورد خشن و خارج از عرف دیپلماتیک پلیس آلمان بود.
محمدرضا حیدری، کنسول سابق سفارت جمهوری اسلامی در اسلو هم عنوان کرد که در طول بیست سال حضورش در وزارت امور خارجه ازموارد متعدد تخلف دیپلماتها در زمینه داشتن روابط جنسی و یا رساندن آزار جنسی باخبر شده است که همگی آنها به نوعی لاپوشانی شده است.
در پی بروز این دو حادثه به فاصله کم، تا مدتها اصطلاح “تفاوت فرهنگی” بر سر زبانها بود و برای انتقاد از رفتار دوگانه برخی مسوولان جمهوری اسلامی و حتی توریستهای ایرانی در خارج از مرزهای ایران مورد استفاده قرار میگرفت.
عکسها:
یک - کاروان تیم ملی ایران در بازیهای آسیایی به همراه چند تن از پرسنل کرهای برگزاری مسابقات
دو – تصویر خبری که در وبسایت رسمی مسابقات منتشر شده است