محمدرضا خاتمی، دبیرکل سابق حزب مشارکت و نایب رییس مجلس ششم، گفته ردصلاحیت برادرش در انتخابات آتی ریاست‌جمهوری، نشان دهنده آن است که حاکمیت، “دیکتاتوری” را انتخاب کرده است. هم‌زمان رسانه‌های اصول‌گرا با حمله به محمدرضا خاتمی، سخنان وی را “شاخ و شانه کشیدن برای حاکمیت” توصیف کردند.
محمدرضا خاتمی در مصاحبه با سایت “آفتاب صبح امید”، متعلق به حامیان سیدمحمد خاتمی برای حضور در انتخابات، گفته است که در صورت حضوراو شرایط بین‌المللی و داخلی ایران تغییر خواهد کرد و در صورت رد صلاحیت وی، حاکمیت دیکتاتوری را انتخاب کرده است. وی همچنین گفته انتخابات فرصتی برای اصلاح‌طلبان است که از حالت دفاعی و مقاومتی به‌درآیند و به کنشگر تبدیل شوند.
وی پیرامون انتخابات برگزار شده در جمهوری اسلامی چنین نظر داده است: “اصلاح طلبان همیشه به انتخابات آزاد اعتقاد داشتند و آن را مبنا و هدف فعالیت هایشان قرار دادند. اما رسیدن به انتخابات آزاد ایده ای است که زمان زیادی را می طلبد. اصلاح طلبان هیچ گاه از انتخابات مهندسی شده نترسیده اند، اما چه انتخابات مهندسی شده ای؟ انتخابات مهندسی شده ای که بتوانند در آن اثر گذاری کنند و آن را برهم زنند؟ اگر انتخابات آزاد با معیارهای جمهوری اسلامی برگزار شود، ما فارق [فارغ] از نتیجه درآن شرکت می کنیم. مانند انتخابات شوراهای دوم که اصلاح طلبان، خود آن را آزادانه برگزار کردند و در آن شکست هم خوردند. اما سربلند بیرون آمدند. اگر این، امکان پذیر نیست در شرایطی در انتخابات شرکت می کنند که بتوانند سناریو و برنامه نویسی مهندسان انتخابات را برهم زنند”.
این سخنان در حالی بیان شده که هنوز نحوه حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات و کاندیدای مورد نظر آنها مشخص نیست و تاکنون علاوه بر افرادی چون مصطفی کواکبیان، نام برخی از چهره‌های سیاسی نظیر محمدرضا عارف، اسحاق جهانگیری، محمدعلی نجفی به عنوان کاندیدا مطرح شده است. در این میان محمد خاتمی، هنوز واکنش مثبت یا منفی به این درخواست‌ها نشان نداده، اما برخی خبرها حکایت از آن دارد که وی شخصا تمایلی برای حضور در انتخابات ندارد. از سیدمحمد خاتمی نقل شده که پیرامون انتخابات آتی گفته است: “نامزدی در انتخابات، دو نتیجه بیشتر ندارد: رویارویی تمام عیار با مرکز ثقل قدرت و یا تن دادن به رذائل اخلاقی و من تن به رذیلت نخواهم داد”.
در این میان علاوه بر تصمیم خاتمی برای حضور یا عدم حضور، اصلاح‌طلبان با مشکل دیگری به نام شورای نگهبان مواجه هستند. برخی از نیروهای سیاسی معتقدند که خاتمی در صورت حضور در انتخابات، از سوی این شورا ردصلاحیت خواهد شد؛ مساله‌ای که البته با واکنش محمدرضا خاتمی مواجه شده. به نظر وی حاکمیت “تمام تلاش خود را می کنند تا خاتمی وارد این عرصه نشود و اگر وارد شود ترجیح می دهند آقای خاتمی را رد صلاحیت کنند که آنهم امکان پذیر نیست و حکومت را در نظر مردم بی اعتبارتر و بی اعتمادتر می کند… اصلاح طلبان با کاندیدای حداکثری خود وقتی پشتوانه مردمی خود را نشان می دهند این اتفاق به خودی خود رخ خواهد داد و یا آقایان کاملا قبول خواهند کرد که یک حکومت دیکتاتوری و استبدادی دارند و یا اینکه به مطالبات اصلاح طلبان پاسخ مثبت خواهند داد”.
پیش از این آیت‌الله مصباح‌یزدی در سخنانی تلویحا گفته بود که خاتمی در انتخابات آینده ریاست‌جمهوری ردصلاحیت خواهد شد.
در واکنش به سخنان محد رضا خاتمی،روزنامه کیهان، که مدیرمسوول آن توسط آیت‌الله خامنه‌ای انتخاب می‌شود، نوشت این سخنان “اسباب مطایبه و ریشخند” شده و استدلال‌های وی برای حضور در انتخابات را “لاپوشانی ادعای تقلب و شرط گذاری های قبلی مبنی بر اینکه تنها با آزادی بازداشتی ها و رفع حصر موسوی و کروبی در انتخابات شرکت می کنند” توصیف کرد.
وب‌سایت رجانیوز، نزدیک به جبهه پایداری، نیز درباره این گفت‌وگو نوشت: “لطف نظام به برخی از همراهان فتنه انگار نوعی دیگر برداشت شده و مجرمان امنیتی در سال ۸۸ را که قصد براندازی جمهوری اسلامی ایران با پشتیبانی گسترده سرویس‌های اطلاعاتی غرب داشتند ولی از مردم شکست خوردند، به هتاکی‌های گستاخانه و دعاوی توهین آمیز واداشته است. به گزارش رجانیوز، در جدیدترین فحاشی از سوی فتنه‌گران، محمدرضا خاتمی که یکی از رادیکال‌ترین چهره‌های جریان برانداز محسوب می‌شود و در پشت پرده، فعالیت تشکیلاتی فتنه‌گران را هدایت می‌کند، در مصاحبه‌ای… مجددا دروغ بزرگ تقلب در انتخابات را مطرح کرده و ضمن اعتراف به اهمیت و تاثیر بالای انتخابات در ایران، روند برگزاری انتخابات ریاست جمهوری را زیر سئوال برده و در عین غیر آزاد و مهندسی شده خواندن آن، خواستار حضور جدی اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست جمهوری آتی شده است”.
پیش از این علی شکوری‌راد، عضو شورای مرکزی حزب مشارکت، در مصاحبه با کلمه، نزدیک به میرحسین موسوی، گفته بود که نیروهای اصلاح‌طلب تنها در صورت حضور خاتمی، در انتخابات شرکت خواهند کرد. وی اما اضافه کرده بود که “یک استثنا وجود دارد که احتمالش کم است ولی منتفی نیست و آن اینکه آقای هاشمی بیاید. در این صورت ما فکر می‌کنیم روا نخواهد بود او را تنها بگذاریم. بنابراین از او حمایت خواهیم کرد”.
در تحولی دیگر علی مطهری، نماینده اصول‌گرای مجلس، در گفت‌وگویی خواستار حضور سیدمحمد خاتمی در انتخابات شده و گفته است: “تهدیدها نباید تاثیری بر تصمیم اعلام کاندیداتوری نامزد آنها مثلا آقای خاتمی بگذارد. ایشان اگر خودشان احساس می کنند که آمدنشان در این برهه تاریخی ضرورت دارد، باید بیایند و توجهی به این تهدیدها نکنند. اگر تصمیم به آمدن داشته باشند و اعلام نامزدی کنند، معتقدم که اقبال مردم و فشار افکار عمومی در تصمیم نهادهای مسوول هم تاثیرگذار خواهد بود… رد صلاحیت هم برکاتی دارد. از این نظر که میزان سعه صدر نظام در برابر منتقدان مشخص و برخی رویکردها شفافتر می‌شود. هر چه مسائل برای مردم روشن‌تر شود بهتر از این است که در هاله‌ای از ابهام باقی بماند… ما نمی‌دانیم نظر قطعی ایشان [خاتمی] چیست اما این روحیه، روحیه چندان مناسبی نیست. اگر بنا دارند بیایند باید همه هزینه‌ها را –ـ حتی رد صلاحیت ـ– بپذیرند و آماده باشند. نباید با روحیه منفعل وارد کارزار انتخاباتی شد. این انتخابات به روحیه بالا و حضور جدی نامزدها نیازمند است. رشد اجتماعی مردم هم مانع تکرار تجربه‌های گذشته خواهد بود، ضمن اینکه ایشان هم پخته‌تر از دوره گذشته است”.
این اخبار در حالی منتشر می‌شود که درخواست‌ها برای نامزدی خاتمی بیشتر شده است. پس از نامه برخی از فعالان سیاسی، عده‌ای از فعالان جنبش زنان و همچنین تعدادی از زندانیان سیاسی با انتشار نامه‌هایی جداگانه، از سیدمحمد خاتمی برای حضور در عرصه انتخابات دعوت کرده‌اند.
حامیان جنبش سبز، طرفداران اصلاحات و حاکمیت همچنان در انتظار پاسخ خاتمی هستند. هنوز تصمیم نهایی وی مشخص نیست و کسی نمی‌تواند با قاطعیت درباره حضور یا عدم حضور وی در انتخابات سخن بگوید. در این میان تنها نکته مشخص آن است که اگر خاتمی تصمیمی برای حضور در انتخابات داشته باشد، از اکنون تنها دو ماه زمان برای تبلیغات انتخاباتی دارد.
