هفته گذشته ایران از آخرین هواپیمای بدون سرنشین خود به نام “حماسه” پردهبرداری کرد. این هواپیما دم دوباله کلاسیک دارد که دنبالهروی از طرحهای دهه ۱۹۸۰ است. در پردهبرداری روز نهم مه، این هواپیما حامل دو موشک ۱۰۷ میلیمتری و یک دستگاه شبیه رادار بود. ایرانیها میگویند این هواپیما میتواند به خاطر طراحی خود از چشم رادار دشمن پنهان بماند. اما شکل این وسیله در پرواز و طراحی آن مثل چرخ های جمع نشدنی، شکل بال ها، نشان میدهد که طبق استانداردهای غرب این خاصیت را ندارد.
بدون توجه به بلوغ طراحی “حماسه”، این طراحی نشانهای از بلوغ برنامه ساخت هواپیماهای بدون سرنشین ایران است که در حال حاضر حدود ۴۰ نوع مختلف را شامل میشود. حدود ۳۰ نوع از این هواپیماها در مراحل مختلف تولید قرار دارند.
در ماههای اخیر ایرانیها تعدادی از این هواپیماهای بدون سرنشین را بیرون دادهاند.
یک هواپیمای دیگر به نام شاهد ۱۲۹ که در سال ۲۰۱۲ پردهبرداری شد از طراحی اسرائیلی (هرمس ۴۵۰) پیروی میکند. در آوریل ۲۰۱۳ تهران از چهار برنامه برای ساخت این نوع هواپیماها پرده برداشت. شریر ۱۱۰ اولین آن ها بود که در تاریخ ۱۰ آوریل ۲۰۱۳ به نمایش درآمد. این هواپیما نیز از طراحی هانتر اسرائیلی پیروی میکند که آمریکا از آن در عراق و افغانستان در ده سال گذشته استفاده کرده است. این هواپیما نیز با خود سلاح حمل میکرد. ایران همچنین ادعا کرده است این هواپیما نیز از دید رادار پنهان است، اما طراحی آن چنین خاصیتی را نشان نمیدهد.
تهران در کنار توسعه سیستمها، به توسعه تکنیکها، تاکتیکها و دستورالعملهای اجرایی برای این سیستمهای بدون خلبان مشغول است و در هر دو زمینه آزمایشهایی را انجام میدهد. این پیشرفتها بخشی مدیون بدست آوردن هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی است که در سال ۲۰۱۱ در افغانستان پرواز میکرد. گفته میشود این هواپیما در حال انجام ماموریت بر فراز مرکز ایران بوده و واحد جنگ الکترونیک تهران ادعا میکند توانسته کنترل آن را بدست بگیرد و آنرا بدون خسارت به زمین بنشاند. گمان میرود با استفاده از مهندسی معکوس، برخی از مشخصههای آن را در طراحیهای خود مورد استفاده قرار داده باشند. با این وجود استفاده از طراحی پنهان از دید رادار، تکنیکهای ساخت پیچیده، مواد خام خاص و استفاده از کنترل ایرودینامیک پیشرفتهای را میطلبد که احتمالا فراتر از سطح فنی کنونی ایران است.
از سال ۲۰۰۶ ایران از طریق سازمان تحت حمایتش یعنی حزبالله لبنان عملیاتهای جاسوسی بر فراز اسرائیل انجام داده است. در سال ۲۰۰۶ و ۲۰۱۱ حزبالله از هواپیمای بدون سرنشین ابابیل برای هدف قرار دادن اسرائیل استفاده کرد. در تمام موارد هواپیما توسط جنگندههای نیروی هوایی اسرائیل رصد شد.
ایران با علم به عدم توانایی پنهان شدن این هواپیما، سعی دارد این موضوع را در طراحیهای جدیدش اصلاح کند. در یک دستاورد اخیر در اکتبر ۲۰۱۲، “شاهد ۱۲۹” جدید توانست از لبنان بر فراز جنوب اسرائیل به پرواز درآید و تا قبل از شناسایی آن حدود ۳۰ دقیقه ماموریت انجام دهد. منابع ایرانی میگویند این اولین بار نیست که این ماموریت انجام شده، اما برای صحت ادعای آنها مدرکی در دست نیست. اسرائیلیها درس خود را یاد گرفتهاند؛ در یک ماموریت دیگر در آوریل ۲۰۱۳ نیز هواپیمای بدون سرنشین ایران پیش از رسیدن به خط ساحلی اسرائیل دیده شد.
منبع: دیفنس آپدیت - 11 مه 2013