هنر روز، در بخش کتاب می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثی درخور دارند، به خوانندگان خود معرفی کند. ارجحیت با کتاب های روز خواهد بود، ولی این امر به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ایرانی به زبان های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید آورندگان آثار می توانند برای معرفی یک نسخه کتاب به نشانی زیر بفرستند.
توجه: به اطلاع دوستان نویسنده و ناشر می رساند، کتاب هائی که در سال 1387 به نشانی کتاب روز فرستاده شده است، متاسفانه به علت درهم ریختگی نشانی پستی به دست ما نرسیده است. ضمن پوزش از دوستان نشانی را به صورت صحیح اعلام می کنیم:
Iran Gooya : نام گیرنده
BP 114 : شماره صندوق پستی
Creteil 94000 : اسم وکد پستی شهر
France : نام کشور
نیهیلیسم ویرانگر و ایدئولوژی نیاکانی
محمدرضا فشاهی
چاپ اول 2008- نشر باران، سوئد- 403 صفحه
نیهیلسم ویرانگر و ایدوئولوژی نیاکانی، آخرین کتاب محمدرضا فشاهی نویسنده و پژوهشگر ساکن پاریس است که به‌تازگی توسط نشر باران در سوئد منتشر شده است.
سیاست چیست؟ فلسفه چیست؟ تاریخ چیست؟ و هنر شاعری یا تراژدی کدام است؟ و چرا و چگونه یونانیان به اختراع این علوم و هنرها توفیق یافته‌اند؟ اینها پرسش‌هایی هستند که پاسخ بسیاری از آنها را در کتاب نیهیلیسم ویرانگر و ایدئولوژی نیاکانی خواهیم یافت.
نیهیلیسم ویرانگر و ایدئولوژی نیاکانی در چهار فصل و یک پیشگفتار تنظیم شده است. نویسنده در پیشگفتار 94 صفحه‌ای کتاب، به «اندیشیدن دیگران»، و سپس به اندیشه‌ی ایرانی، یا آن‌طور که خود وی نوشته: «اندیشیدن ما» پرداخته است. وی بخش پیشگفتار را با بررسی این پرسش که «اگر فلسفه و الهیات دو دانش متفاوت باشند؟» پایان داده است.
فصل اول کتاب نیهیلیسم ویرانگر و ایدئولوژی نیاکانی، «نیهیلیسم ویرانگر و ایده¬ئولوژی نیاکانی»است.
این بخش شامل بخش‌های «فلسفیدن با چکش»، «از ناآگاهی تا آگاهی به ناآگاهیم، و «ناهنجاری در ادبیات و هنر» است.
فصل دوم کتاب با عنوان «اختراع سیاست و دموکراسی»، شامل بخش‌های «انسان یونانی، اختراع آگورا و اختراع تراژدی»، «ناهنجاری در دموکراسی آتن»، «هنجار در دموکراسی آتن»، و «جنگ، انحطاط، و سقوط دموکراسی آتن» است.
عنوان فصل سوم کتاب، «اختراع فلسفه و اختراع تاریخ» است. این فصل، بخش‌های «فلسفه به¬مثابه شیوه¬ی زندگی»، «تاریخ به¬منزله شدن انسانی»، «فلسفه چونان خدمتگزار الهیات»، و «فلسفه همچون آزادی انسانی» را در بر گرفته است.
عنوان آخرین فصل کتاب نیهیلیسم ویرانگر و ایدئولوژی نیاکانی، «الهیات سیاسی و مهدیگری» است.
دو بخش «چشم¬اندازمهدیگرانه و معادگرایانه»، و «چشم¬انداز سیاسی و اجتماعی» عنوان بخش‌های این فصل است.
محمدرضا فشاهی متولد 1324 در تهران و دارای درجه‌ی دکترا در رشته‌ی «جامعه‌شناسی جهان اسلام» از دانشگاه پاریس 3 (سوربن نوول)، دکترای دتا در رشته‌ی «فلسفه و ادبیات و علوم انسانی» از دانشگاه پاریس 8 (وَنسن- سنت دنی)، و درجه‌ی «شایستگی رهبری پژوهش‌های دوره‌ی دکترا در فلسفه» از همین دانشگاه است. او در سال 1983 در دپارتمان جامعه‌شناسی دانشگاه پاریس 8، و از سال 1984 تاکنون در دپارتمان فلسفه‌ی همین دانشگاه به تدریس مشغول است.
در کارنامه‌ی فعالیت فرهنگی فشاهی سه مجموعه شعر، سه کتاب به زبان فرانسه و 12 کتاب فلسفی- اجتماعی وجود دارد، که از جمله عبارتند از: «تحولات فکری و اجتماعی در ایران» (گوتنبرگ/ تهران- 1354)، «سیر تفکر در قرون وسطی» (گوتنبرگ- 1354)، «واپسین جنبش قرون وسطایی» (جاویدان- 1356)، «بحران کنونی ایران» (گوتنبرگ- 1358)، «تکوین سرمایه‌داری در ایران» (گوتنبرگ- 1360)، «بحران جهان و بحران رمانتیسم» (گوتنبرگ- 1360)، «ارسطوی بغداد، از عقل یونانی به وحی قرآنی» (کوششی در آسیب‌شناسی فلسفه‌ی ایرانی- اسلامی- باران/ سوئد- 1376)، «از شهریاری آریایی به حکومت الهی سامی» (باران- 1379)، و «اندیشیدن فلسفی و اندیشیدن الهی- عرفانی» (باران- 1383).
نیهیلیسم ویرانگر و ایدئولوژی نیاکانی را می‌توانید از کتابفروشی محل زندگی‌تان و یا اینکه از طریق نشر تهیه کنید.
طبقات اجتماعی، دولت و انقلاب در ایران
نویسندگان: احمد اشرف، علی بنوعزیزی
ترجمه: سهیلا ترابی فارسانی
262ص، تهران: انتشارات نیلوفر، 1387، چاپ اول
این کتاب، مجموعه شش مقاله درباره طبقات اجتماعی در ایران و نقش آنان در تحولات اجتماعی و سیاسی است. سه مقاله نخست این مجموعه با عنوان «طبقات اجتماعی در ایران اسلامی دوره میانه»، «طبقات اجتماعی در دوره قاجاریه» و «طبقات اجتماعی در عصر پهلوی»، تصویری از موقعیت و نقش طبقات اجتماعی در هزار سال اخیر در ایران ارائه می کنند. مقاله چهارم با عنوان «اتحاد بازار و روحانیت: بنیان اجتماعی شورش ها و انقلاب ها»، به طور عمده به بازتاب ارتباط پویای بازار – روحانیت در جنبش های اعتراضی یک قرن گذشته در ایران می پردازد. «دولت، طبقات و روش های بسیج توده ها در انقلاب ایران»، مقاله دیگری است که علاوه بر تقسیم بندی زمانی انقلاب اسلامی به پنج دوره، نقش طبقات اجتماعی، زمان حضور در صحنه مبارزات و تعداد نفرات شرکت کننده را بررسی می کند. این مقاله، علاوه بر آنکه به تحلیل های ساختاری و گوناگون در مورد انقلاب اشاره دارد، متذکر می گردد که تمامی آثاری که در این مورد نوشته شده، به نقش مردم و روش های بسیج توده ها و ترکیب اجتماعی ائتلاف های سیاسی توجه چندانی نداشته اند. آخرین مقاله با عنوان «حکومت و مناسبات ارضی پیش و پس از انقلاب ایران»، شامل سه بخش است. بخش نخست به نیروی پیش برنده انقلاب سفید و برنامه های اصلاحات ارضی و بخش دوم به مناسبات ارضی و مبارزه برای زمین در طول انقلاب و در سال های 1356 تا 1369 خورشیدی می پردازد. موضوع بخش سوم، مقایسه سیاست های حکومتی و اصلاحات ارضی در دو دوره پیش و پس از انقلاب اسلامی است.
جرعه بر خاک: یادنامه استاد یحیی ماهیار نوابی
به کوشش: محمد جعفری دهقی
275ص، تهران: انتشارات مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، 1387، چاپ اول
این کتاب جلد چهارم از «مجموعه پژوهش های ایران باستان» و شامل مقالاتی به زبان های فارسی، انگلیسی و آلمانی درباره گوشه های گوناگونی از تاریخ، فرهنگ و تمدن ایران باستان است. این مقالات که به وسیله پژوهشگران معتبر ایرانی و خارجی نوشته شده، به مناسبت بزرگداشت ایران شناس برجسته و فقید، «دکتر یحیی ماهیار نوابی»، گردآوری و تدوین شده است. عناوین نوشته های فارسی این مجموعه و نویسندگان آنها عبارتنداز: «چگونه اهریمن می تواند به روشنی بتازد و چرا اورمزد اهریمن را از بد کردن باز نمی دارد؟/ ترجمه فصل دوم و سوم شکند گمانیک وزار/ژاله آموزگار»، «ترکیب بندی از شاه داعی الله شیرازی، شاعر سده نهم هجری به گویش شیرازی کهن/محمود جعفری دهقی»، «سیوند، ریشه و اشتقاق/محمد تقی راشد محصل»، «ساسانیان و زردشتیان در چین و ژاپن/حسن رضائی باغ بیدی»، «نگاهی به نحو زبان سغدی/زهره زرشناس»، «مهرهای خسرو انوشیروان/علی شهیدی»، «اشعار تازه ای از آفرین نامه ابوشکور بلخی/علی اشرف صادقی»، «استاد ماهیار نوابی؛ زندگی نامه و آثار/محمود طاووسی»، «ماهیار نوابی و سنگ نبشته بغستان (بیستون)/بدرالزمان قریب»، «خرده اوستا در نگارش های نوین/کتایون مزداپور» و… از جمله مقالات خارجی این مجموعه می توان از مقاله «ژوزف ویزهوفر» با عنوان «هخامنشیان و حکومت بر جهان: یک طرح»، به زبان آلمانی، و مقاله «نیکولاس سیمس ویلیامز» با عنوان «جاده ابریشم در سغد»، به زبان انگلیسی، نام برد.
هم ساز: قطعاتی از استادان موسیقی ایران برای تار و سه تار
گردآوری: علی صمد پور، محمد رضا ابراهیمی
160ص، تهران: انتشارات ماهور، 1387، چاپ اول
در این کتاب قطعاتی از استادان موسیقی ایران برای تار و سه تار، نت نویسی شده است. بعضی از این قطعات و سازندگان آنها عبارتنداز: «تصنیف هزاردستان/محمد علی امیر جاهد»، «پیش درآمد ماهور/مرتضی نی داوود»، «پیش درآمد شور/یوسف فروتن»، «پیش درآمد دشتی/یوسف فروتن»، «پیش درآمد اصفهان/اصغر بهاری»، «رنگ راک/نورعلی برومند»، «پیش درآمد ابوعطا/رضا محجوبی»، «پیش درآمد دشتی/رضا محجوبی»، «دخترک ژولیده/علینقی وزیری»، «مقدمه تار و پود/حسین علیزاده»، «چهار مضراب بیداد/هوشنگ ظریف»، «به یاد گذشته/ابوالحسن صبا»، «تمرین دشتی/ابوالحسین صبا»، «چهار مضراب بیات اصفهان/احمد عبادی»، «چهارمضراب چهارگاه/احمد عبادی» و «رنگ اصفهان/مرتضی نی داوود».
مراسم اقوام ایرانی: مصور، رنگی
نویسنده: حسن زنده دل
136ص، تهران: نشر ایرانگردان، 1387، چاپ اول
این کتاب گزارشی است مصور از آیین ها، مراسم و آداب اقوام ایرانی در نقاط مختلف کشورمان. این آیین ها و مراسم که به مناسبت های گوناگون مانند تولد، شکر گزاری و قدرشناسی، دفع بلا و بیماری، رزم آوری و زورآزمایی، بزرگداشت های دینی و مذهبی، نوروز، یلدا و… برگزار می شوند، تصویری از فرهنگ، تاریخ و اعتقادات ایرانیان را ارائه می کنند.
تاریخ و معماری بازار تبریز
تالیف: حسین اسمعیلی سنگری، بهروز عمرانی
262ص، تبریز: انتشارات ستوده، 1387، چاپ اول
بازار تبریز ضمن داشتن خاستگاه و پیشینه بسیار معتبر، دارای شاخص های تقریبا نادر و منحصر به فردی است. جامعیت و تجمیع تمام عناصر تشکیل دهنده در یک بازار کامل، عمده ترین شاخص این بازار است. راسته ها، سراها، تیمچه ها، مدارس و حجره ها، جزئی از عناصر این بازار هستند. در کتاب حاضر، نویسندگان ضمن معرفی تاریخ و پیشینه این بازار قدیمی، عناصر نامبرده و تاثیرات اجتماعی و اقتصادی آنان در زندگی روزمره مردم را بررسی کرده اند. از ویژگی های کتاب، تلفیق دو دیدگاه تاریخی و معماری است. عناوین بخش های هفتگانه این پژوهش عبارتنداز: 1- بازار و تاریخچه آن در ایران، 2- شناخت عناصر کالبدی و معماری بازار، 3- بازار بزرگ تبریز، 4- ساختار کالبدی بازار تبریز، 5- آسیب شناسی بازار تبریز و راهکارهای رفع آسیب، 6- ورودی بازار تبریز، 7- راهکارهای ثبت جهانی بازار تبریز.
المپیک خنده
طراح: کامبیز درم بخش
106ص، تهران: انتشارات افق، 1387، چاپ اول
این کتاب، مجموعه ای از طرح ها و کاریکاتورهای «کامبیز درم بخش»، کاریکاتوریست و گرافیست برجسته معاصر ایران است. تعدادی از آثار او تاکنون به وسیله موزه های معتبر جهان خریداری شده و در نمایشگاه های گوناگون به نمایش در آمده اند. در این مجموعه متنوع، خطوطی شوخ طبع و بازیگوش، ورزش های مختلف را به بازی می گیرند و با تخیلی تازه نفس و تامل برانگیز به میدان می آیند تا مدال طلای دیگری را از آن خود کنند!
بادگیر، شاهکار مهندسی ایران: مصور، رنگی
مؤلفان: مهدی بهادری نژاد، علیرضا دهقانی
تهران: انتشارات یزدا، 1387، چاپ اول
بادگیر، نمونه ای از شاهکارهای مهندسی ایران است. بیش از هزار سال است که این شاهکار مهندسی مکانیک، در مناطق گرم کشورمان، با برقراری یک جریان هوای ملایم، آسایش را در فصل گرم تابستان به خانه ها و فضاهای مسکونی آورده و با ایجاد جریانی از باد ملایم روی سطح آب انبارهای عمومی، این آب را برای استفاده، به ویژه در تابستان ها، خنگ نگه داشته است. در کتاب حاضر، با پیشینه بادگیر، طراحی و ساخت، و همچنین نمونه های آن در شهرهای مرکزی و جنوبی ایران آشنا می شویم. مباحث اصلی کتاب عبارتنداز: «تاریخچه بادگیرها»، «پیشینه بادگیرها در متون ادبی ایران»، «بادگیر از دیدگاه معماری»، «بررسی تحلیلی – عددی کارآیی بادگیرهای سنتی یا متداول»، «بررسی تحلیلی – عددی کارآیی طرح های جدید بادگیر»، «مقایسه کارکرد بادگیرهای طرح جدید و بادگیرهای سنتی» و «طراحی، ساخت و آزمایش نمونه های بادگیرهای سنتی و طرح های جدید». این مجموعه با عکس های رنگی زیبایی از بادگیرهای سنتی ایران در شهرهای مختلف آغاز می شود.
میشائیل کلهاس و سه داستان دیگر
نویسنده: هاینریش فون کلایست
مترجم: محمود حدادی
182ص، جلد نرم، 14.521.5 سانتی متر
تهران: نشر ماهی، 1386، چاپ اول
این کتاب مجموعه چهار داستان با عنوان های «میشائیل کلهاس»،«گنده پیر لوکارنو»، «زلزله درشیلی» و «مارکویئزفون…» است. نویسنده این داستان ها، «هاینریش فون کلایست» از بزرگترین نویسندگان رمانتیک آلمان در پایان قرن هیجدهم و آغاز قرن نوزدهم است. داستان های«کلایست» مجموعه ای از حکایت های کوتاه، بسیار کوتاه و برخی بلند هستند و قصه «میشائیل کلهاس»، مردی که عدالت خواهی اش کار او را به آتش افروزی و قتل می کشاند، کم و بیش تفصیل رمان را می یابد. «هرمان هسه» درباره این قصه می نویسد: [میشائیل کلهاس اثر استادانه بزرگترین درام نویس ادبیات ماست. آدم انگار درهمان صفحه اول با یک جهش در میانه داستان است و تا به پایان آن در همگامی با این روند نفس بر، یک لحظه هم وقفه نمی اندازد.]
رنج های ورتر جوان
نویسنده: یوهان ولفگانگ فون گوته
مترجم: محمود حدادی
220ص، تهران: نشر ماهی، 1386، چاپ اول
«رنج های ورتر جوان» در تاریخ ادبیات آلمانی، نخستین داستان تراژیک از نوع مدرن است. داستانی عاشقانه که در آن جدال نیکی و بدی، و پیروزی ریاکارانه بنیاد بد نیست که مرگ غمبار قهرمان آرمانی آن را رقم می زند. نگاه وحدت وجودی در این اثر، نیک و بد را به جای رودررویی با هم، به درون روابط پیچیده ذهن فرد و اجتماع می برد. این تراژدی، که از عملکرد گناه و عامل شر خالی است، اثری پیشگام در مبارزه با کهنه اندیشی قرون وسطایی و به سهم خود راهگشای فکری انقلاب بزرگ فرانسه شمرده می شود. این رمان که در شمار بزرگترین موفقیت های ادبی «گوته» محسوب می شود، در میان آثار این ادیب بزرگ آلمانی بیشترین ترجمه را به خود دیده است. ترجمه حاضر از «رنج های ورتر جوان» از روی متن آلمانی آن انجام شده است.
نشریات
گلستانه: ماهنامه ادبی، هنری
سال هشتم، شماره 93، آبان 1387
این شماره ماهنامه«گلستانه» با مصاحبه ای با «جس رو»، نویسنده جوان آمریکایی آغاز می شود. او نخستین بار با داستان «جواب» در آمریکا مشهور شد. این داستان به مسائل مربوط به بنیادگرایی مذهبی، بعد از یازده سپتامبر می پردازد. مطلب بعدی، نوشته ای است از «جس رو» با عنوان «سوزان سونتاگ را از یاد نبریم». به دنبال آن، داستان کوتاهی از «جس رو» با عنوان «دریاچه بهشت» را می خوانیم. بخش بعدی این شماره «گلستانه»، مقاله ای است با عنوان«آرکی تایپ بر پالت نقاشی». در این مقاله، «احمد رضا دالوند» نگاهی دارد به آثار نقاشی «محمد حسین ماهر» در گالری اثر. پس از این بخش، در بخش مربوط به شعر جهان، با چند شاعر معاصر کشورهای ولز، لیتوانی، اوروگوئه و ترکیه، و نمونه هایی از اشعارشان آشنا می شویم. بعضی از مطالب و نوشته های دیگر شماره 93 عبارتند از:
× مقاله ای درباره داستان نویسی: پیرنگ،انگیزه،پیرنگ/میشل آ. بنکس/ترجمه: کاوه فولادی نسب
× هدیه صد سالگی ویلیام سارویان/آنگینه کاراپتیان
×زمان نبوغ: داستان کوتاه/ویلیام سارویان/ترجمه: شادمان شکوری
×مسئولیت نویسنده در برابر زمان: تحلیلی بر داستان «زمان نبوغ»/شادمان شکوری
× زمان کار خود را می کند: پیشگفتاری برای نویسندگان و هنرمندان/دوریس لسینگ/ترجمه: فریده اشرفی
×جستجوی شور شاعرانه در تمدن امروزی/ژان ماری گوستاو لکلزیو(برنده نوبل ادبی 2008)/ترجمه: سارا آرامی
× توقعات بیجای گونتر گراس از فرزندان/اکهارد فوور/ترجمه: الهام السادات مقدس