در سال 2005 انتظار میرفت حسن روحانی شانس زیادی برای انتخاب شدن داشته باشد، اما ناگهان از نامزدی انصراف داد. او برای انتخابات ریاست جمهوری در سال 2013 نامزد شده است. کسی که از سال 2003 تا سه سال رئیس هیات مذاکرهکننده هستهای ایران بود و این کشور را به نزدیکترین نقطه ممکن، از سال 1979 به بعد، برای توافق رساند. آیا حدود ده سال بعد روحانی میتواند راهگشای یک راهحل دیپلماتیک شود و ایران را از شر تحریمهای تنبیهی یا حمله آمریکا یا اسرائیل خلاص کند؟
او باید برای برنده شدن در انتخابات باید رای دهندگان را متقاعد کند که به آینده فکر میکند و برای رسیدن به توافق بینالمللی باید بتواند رهبری ایران و قدرتهای غربی را به هم نزدیک کند.
او نزدیک سمنان، در شمال کویر مرکزی ایران، به دنیا آمده و از 12 سالگی تحصیلات مذهبی خود را آغاز کرد و به درجه حجتالاسلامی رسید. پس از آن به دانشگاه تهران رفت و در دهه 1970 در دانشگاه گلاسگو روی دکتری خود کار کرد اما آن را رها و به آیتلله خمینی در پاریس پیوست.
روحانی در سالهای آخر جنگ ایران و عراق معاون هاشمی رفسنجانی بود. او همرای با هاشمی است که مذاکره با آمریکا میتواند به نفع ایران باشد. او مورد اعتماد رهبر هم هست و از سال 1989 با انتصاب وی در شورای عالی امنیت ملی کار میکند. آیتالله خامنهای همچنین او را در سال 2003 مسئول مذاکرات هستهای کرد.
اما او در سال 2005 به رغم حمایت رهبر، پس از اینکه به عنوان حسن نیت برنامه هستهای را متوقف کرد مورد انتقاد داخلی قرار گرفت. اما غرب در مقابل مشوقهایی مبهم از ایران خواست تا امتیازهای بیشتری دهد.
با پیروزی احمدینژاد برنامه هستهای ایران توسعه یافت اما به قیمت تحریمهای بسیار شدیدتر.
او برای پیروزی با چالشهای زیادی روبروست. او خیلی در انظار عمومی نبوده است.
او اخیرا در مصاحبهای گفته است تصمیمات مسئله هستهای بر عهده رهبری است اما دولت میتواند تاثیر زیادی در تاکتیکها و روش اجرای آن داشته باشد.
او در مصاحبهای با شرق گفته است: “از لحاظ اقتصادی، مردم تحت فشار هستند و تمام شاخصهای اقتصادی نشان از خطر دارند. گفته میشود رشد اقتصادی صفر و حتی منفی است… از نظر سیاست خارجی هم موقعیت ما اصلا مطلوب نیست. روابط ما با کشورهای بسیاری در حداقل قرار دارد. از لحاظ سیاسی و اقتصادی رابطه مطلوبی با جهان نداریم.”
یک تحلیلگر در تهران بدبین است و میگوید: “من هیچ دلیل قانعکنندهای نمیبینم که کسی بخواهد به روحانی رای بدهد. به نظر من او میانه رو است ولی هیچ وقت با مردم ارتباطی نداشته است.”
کمکم کسان دیگری هم در این صحنه حاضر خواهند شد. ماه آینده مشخص خواهد شد که آیا شورای نگهبان صلاحیت اسفندیار رحیممشایی را تایید خواهد کرد یا خیر. اگر او وارد کارزار انتخاباتی شود، رقیب اصلی برای روحانی خواهد بود. اگر روحانی به دنبال پیروزی باشد میبایست از ذره ذره تجربیات خود استفاده کند و پوست کلفتی داشته باشد.
منبع: گاردین - 26 آوریل