پیشروی سپاه، توضیح دیپلوماسی

بهرام رفیعی
بهرام رفیعی

» سپاه امنیت آورد یا مذاکرات سیاسی؟

پس از واکنش فرمانده کل سپاه به اظهارات وزیر امور خارجه جواد ظریف و تاکید بر اینکه “امنیت نظام اسلامی دستاورد مذاکرات یکساله اخیر نیست” تعدادی از اعضای سابق سپاه پاسداران نیز که هم اکنون در مجلس حضور دارند دربرابر گفته های محمد جواد ظریف موضع گیری کردند و برخی از آنها نتیجه گرفتند که مذاکرات هسته ای بی نتیجه است.

در همین ارتباط سرتیپ پاسدار جواد کریمی قدوسی از اعضای کنونی کمسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با تکرار گفته های فرمانده سپاه پاسداران گفت: “امنیت امروز ایران حاصل ایستادگی ملت در طول ۳۵ سال گذشته اعم از جنگ تحمیلی و تحریم‌ها و… است و ملت ایران این ایستادگی‌ها و مقاومت‌ها را در کارنامه خود دارند و این مذاکرات نبوده که امنیت ایران را تأمین کرده است.”

وی مذاکرات هسته ای جمهوری اسلامی با گروه ۵‌+‌۱ را بی حاصل خوانده و اضافه کرده است: “مذاکرات ایران با ۵‌+‌۱ پس از گذشت یک سال و به دلیل کارشکنی‌های آمریکا هیچ دستاوردی نداشته است و ما همچنان شاهد کارشکنی‌های آمریکا و همدستانش و نیز عدم پایبندی آنان به تعهداتشان هستیم.”

این فرمانده سابق سپاه و بسیج در خراسان و سمنان، همچنین به انتقاد از محمدجواد ظریف پرداخته و تاکید کرد:“وزیر امور خارجه هیچ گاه چه در جلسات کمیسیون، چه در جلسات صحن مجلس و چه برای مردم گزارش روشنی را از دستاوردهای مذاکرات ارائه نکرده و تنها به سخنرانی و تبلیغات در مورد مذاکرات می‌پردازد.”

سرتیپ پاسدار محمداسماعیل کوثری فرمانده سابق قرارگاه ثارالله و دیگر عضو کمسیون امنیت ملی وسیاست خارجی مجلس نیز به اظهارات محمدجواد ظریف واکنش نشان داده و گفت: “اقتدار و امنیت امروز کشور ما حاصل از خودگذشتگی‌های شهدا در انقلاب و دوران دفاع مقدس و در مرحله بعد ساخت موشک‌ها با بردهای مختلف در کشور است و مجموعه این توانمندی‌ها در سایه رهبری رهبر معظم انقلاب اقتدار کشور ما را شکل داده است.”

او همچنین تاکید کرد که “مذاکره و دیپلماسی جایگاه خود را دارد و مذاکره با قدرت ملی و حمایت‌های ملت است که می‌تواند موفق باشد و در واقع حمایت‌ها و رهبری رهبر معظم انقلاب و نیز حمایت‌های مردم بود که باعث شد تیم مذاکره‌کننده حضوری مقتدر در مذاکرات داشته باشد.”

به گفته کوثری”تأکید ما همواره بر این است تا تیم مذاکره‌کننده در مذاکرات ایران با ۵+‌۱ الهام از ایستادگی‌های دوران دفاع مقدس سیر کار خود را دنبال کنند و سلحشوری‌ها و ایستادگی‌های شهدا در هشت سال دفاع مقدس را مبنای کار خود قرار دهند.”

سرتیپ پاسدار منصور حقیقت پور که وی نیز از اعضای سابق نیروی قدس سپاه پاسداران است هم گفت: “این طور نیست که مذاکرات هسته‌ای با ۵‌+‌۱ موجب امن‌تر شدن کشورمان شده باشد؛ بنده صحبت‌های آقای ظریف را قبول ندارم چرا که حوزه امنیت کشور همواره پرقدرت بوده و در این زمینه از سوی مسئولان ذی‌ربط کم‌کاری نشده است.”

او با گفتن اینکه “امنیت کشور تابع مذاکرات هسته‌ای نیست” تاکید کرده است که “آقای ظریف باید در این زمینه بیشتر توضیح دهد که منظورش چه بوده است، امروزه باید مفاهیم جدیدی از امنیت را مد نظر داشته باشیم و درباره آن تبادل‌نظر کنیم، شاید اگر تا دیروز ناامنی‌ها بر پایه رفتارهای نظامی سنجیده می‌شد، امروز دشمن حوزه‌های فکری، هویتی و فرهنگی ما را ناامن می‌کند که حتماً آقای وزیر خارجه دقت لازم را در این زمینه خواهد داشت.”

همزمان خبرگزاری فارس نزدیک به جناح راست با تعداد زیادی از اعضای جبهه پایداری که از شناخته شده ترین مخالفان دولت در مجلس محسوب می شوند گفت و گو کرده است که آن ها نیز همگی وزیر امور خارجه در دولت حسن روحانی را به خاطر اظهارات هفته گذشته اش مورد سرزنش و نکوهش قرار داده اند.

از جمله محمد سلیمانی وزیر ارتباطات دولت محمود احمدی نژاد و از اعضای جبهه پایداری در مجلس در این باره گفت:“مگر مذاکرات هسته‌ای تاکنون به چه نتیجه‌ای رسیده است که کشور پس از آن امن‌تر شده باشد؟ تمدید مذاکرات که نتیجه بزرگی نیست، قبلاً هم مدام مذاکرات تمدید می‌شد، اتفاقی نیفتاده است، حتی مذاکرات هسته‌ای روی اقتصاد کشور نیز تأثیرگذار نبوده چه برسد به امنیت کشور.”

او با گفتن اینکه “اتفاق جدیدی نیفتاده که بگویند امنیت کشور بعد از مذاکرات هسته‌ای بیشتر شده است، افزود: “این موارد جزو خطاهای اساسی و محاسباتی دولت یازدهم است که انتظار می‌رود دولت‌مردان در گفتار و سخنانشان دقت‌نظر بیشتری داشته باشند.اینگونه سخنان آقای ظریف یک ادعای بی‌اساس و جزو خطاهای بزرگ دولتمردان یازدهم است.”

این اظهارات اعضای سابق سپاه پاسداران در مجلس و وابستگان به این نهاد نظامی پس از آن منتشر می شود که محمد جواد ظریف روز سه شنبه۱۱ آذر در جریان “همایش دیپلماسی هسته‌ای” که در دانشگاه علامه طباطبایی تهران برگزار شد گفته بود: “من ادعا می‌کنم که به دنبال این مذاکرات جمهوری اسلامی ایران امن‌تر شده است هیچ کس دیگر نمی‌تواند علیه مردم ما بر طبل جنگ بکوبد و تمام فضاسازی‌های خصمانه علیه ایران فرو ریخته است و دنیا فهمیده است که می‌شود بر اساس منطق و احترام و گفت و گو و منافع متقابل به تفاهم رسید.”

به گفته ظریف در پی مذاکرات اخیر “فضای امنیتی علیه ایران از هم پاشیده و پروژه‌ی امنیتی سازی ایران که صهیونیست‌ها هزینه‌ی سنگینی برای آن انجام داده‌اند وبی‌حساب خرج آن کرده‌اند نیز بی نتیجه مانده است متاسفانه برخی از همسایگان ما نیز و صهیونیست‌ها تلاش زیادی کرده‌اند تا مذاکرات به نتیجه نرسد. سرمایه‌گذاری آنها به هدر می‌رود و دیگر نمی‌توانند از این پروژه‌ی اسلام و ایران و شیعه هراسی برای پیشبرد اهداف خود استفاده کنند و تمام این دستاوردها طی یک سال و نیم مذاکره گذشته و بر اثر مقاومت مردم ایران به نتیجه رسیده است.”

محمدجواد ظریف در اظهارات خود نقشی از این “امنیت” مورد اشاره به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی نداده و تاکید کرده بود که “در یک کلام امروز ایران امن‌تر، پرنفوذ‌تر و آسیب‌ناپذیرتر از گذشته است و به امید خدا این روند با مقاومت مردم ایران و ایستادگی آنها و همچنین با منطق و تعامل و گفت و گو و رسیدن به فهم مشترک به شکل تصاعدی افزایش خواهد یافت.”

 

اولین واکنش

فرمانده کل سپاه پاسداران یک روز بعد اظهارات وزیر امور خارجه را مورد انتقاد قرار داده و در پاسخ به وی گفته بود: “استحکام دیپلماسی ما در مذاکرات هسته ای، مدیون الهام بخشی انقلاب اسلامی و اقتدار دفاعی و امنیتی نظام مردمی ماست نه آنکه امنیت نظام اسلامی‌مان دست آورد مذاکرات یکساله اخیر باشد.”

محمدعلی جعفری با ادعای اینکه “امنیت ما مدیون تفکر و اندیشه رهبران بزرگ انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی و حضرت امام خامنه‌ای است”خطاب به وزیر امور خارجه تاکید کرده بود: “مسئولان سیاست خارجی دچار اشتباه محاسباتی نشوند و دست آوردهای انقلاب اسلامی و خون هزاران شهید را همانگونه که هست و واقعیت دارد برداشت نموده و بر اساس آن راه مقاومت و ایستادگی را دنبال کنند.”

در روزهای گذشته فرماندهان نظامی دیگری نیز به اظهارات ظریف واکنش نشان داده اند. از جمله سرلشکرعطاالله صالحی روز شنبه ۱۵ آذر گفته بود: “روز‌به‌روز بر اقتدار نیروی مسلح جمهوری اسلامی افزوده می‌شود و تلاش در بخش‌های مختلف برای ارتقای اقتدار ادامه دارد.”

فرمانده ارتش جمهوری اسلامی با تاکید بر اینکه”کار نیروی نظامی ارتباطی با دیپلماسی و حرکت‌های سیاسی ندارد” بدون نام بردن از وزیر امورخارجه تصریح کرده بود که “تعجب می‌کنم کار ما را به دیپلماسی و مذاکرات و فعالیت‌های سیاسی ارتباط می‌دهند. کار ما آمادگی است و روز‌به‌روز بر آمادگی خود می‌افزاییم.”

پنجشنبه ۱۳ آذرماه نیز سرتیپ پاسدار حسین سلامی جانشین فرمانده کل سپاه بدون اشاره به اظهارات محمدجواد ظریف گفته بود: “قدرت دفاعی ما امروز بهترین پتانسیل و تکیه‌گاه را برای دستگاه دیپلماسی‌مان فراهم کرده و این یک حقیقت است و این راه با شتاب و اعتماد به نفس و باور قوی‌تری نسبت به گذشته ادامه دارد.”

هرچند درپی این واکنش ها وزیر امور خارجه تاکنون توضیحی درباره اظهارات اخیر خود نداده است اما یکی از مشاورین او در این باره توضیحاتی را ارایه و در خبرگزاری های داخلی منتشر کرد.

سیدمحمدحسینی روز شنبه ۱۵ آذر در این ارتباط تاکید کرد که “سخنان وزیر محترم امور خارجه کشورمان تبیین تحرک تیم مذاکره کننده هسته ای در راستای هدف ترسیم شده از سوی مقام معظم رهبری و ریاست محترم جمهوری برای شکستن فضای استکباری و دفع آن تهدید قطعی و نهایتا تقویت امنیت کشور و همچنین بیان برخی از دستاوردها در این زمینه بوده و طبعا این سخن نافی مجاهدتها و پیشرفتهای فوق العاده نهادهای نظامی و دفاعی و اطلاعاتی و امنیتی کشور که مایه فخر و روشنی چشم نه تنها ملت ایران بلکه ملتهای مسلمان و مستضعف جهان می باشد، نیست.”

او در بخش دیگری از گفته های خود نیز تصریح کرد که “ امنیت کشور، همانگونه که در سخنان سردار جعفری، فرمانده محترم و معزز کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و تعدادی از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی آمده،” مدیون تفکر و اندیشه رهبران بزرگ انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی و امام خامنه ای است که با معماری قدرتمندی از یک ساختار انقلابی، مردمی، مستحکم و تزلزل ناپذیر به وجود آمده و بسیج دهها میلیونی از آن متولد و رشد یافته است”.

پس از این توضیحات وبسایت بصیرت ارگان اینترنتی اداره سیاسی سپاه طی مقاله ای ضمن تایید واکنش فرمانده کل سپاه پاسداران به محمدجواد ظریف به استقبال توضیح مشاور وزارت امور خارجه رفت.

موضوعی که به نظر می رسد برای جلوگیری از ادامه کشمکش و جدل رسانه ای بین دولت حسن روحانی و سپاه پاسداران صورت گرفته باشد.

در این مقاله وبسایت بصیرت تاکید شده است که “هرچند این تعبیر مسئولان سیاست خارجی که «به دنبال مذاکرات، جمهوری اسلامی ایران امن‌تر شده است» از یک جهت می‌تواند درست باشد، اما نباید فراموش شود که اگر قرار باشد که رابطه‌ای علی بین اقتدار نظامی و اقتدار دیپلماتیک برقرارشود، این اقتدار دیپلماتیک است که تابعی از اقتدار دفاعی و امنیتی تعریف می‌شود، کما اینکه در ادبیات روابط بین الملل گفته می‌شود که داشتن اقتدار در حوزه سیاست خارجی نتیجه اقتدار در حوزه سیاست داخلی است. هر چند که نبایستی از آنچه گفته شد، نفی دستاوردهای مذاکرات هسته ای نتیجه و برداشت شود.”

کیهان روزنامه سخنگوی جناح تندرو نیز هفته گذشته در مقاله ای بدون اشاره به گفته های ظریف تاکید کرده بود که فقط واکنش های قاطع و نظامی است که برای کشور ها امنیت می سازد و کشورها فقط به قدرت نظامی شان در جهان سهم می گیرند.