مریم دستگیر
در حالی که کمیته معروف به بیکر- هامیلتون، که کار برروی بررسی راه های برون رفت از بحران عراق را در دستور کار دارد، به دولت بوش توصیه کرده که برای حل بحران عراق با ایران وسوریه گفت وگو کند، برخی شواهد حکایت دارند که ممکن است ایالات متحده آمریکا، این دو کشور را درمذاکرات گسترده ای که به منظور بازگرداندن امنیت به عراق انجام می دهد، نادیده بگیرد.
مقامات کاخ سفید می گویند نمی دانند که چگونه باید از ایران بخواهند که تغییری 180 درجه ای در مواضع خود ایجاد کند. همزمان کوفی عنان خواستار ایفای نقش ایران وسوریه درحل مساله عراق شده است. او تصریح کرده است که این دوکشور می توانند درحل بحران به وجود آمده دراین کشور که می تواند شعله های خصومت های قومی ومذهبی رابه سراسر منطقه بکشاند موثر باشند.
ایران طی هفته گذشته با دعوت از طالبانی و بشار اسد تلاش کرده بود ابتکار عمل در گفت وگوهای مرتبط با برقراری امنیت درعراق را به عهده بگیرد. این درحالی است که هم اکنون بشار اسد زیر فشار های شدید بین المللی بعد از ترور وزیر صنایع لبنان قرار دارد که به اظهارات ضد سوری شهرت داشت.
مقامات آمریکایی گفته اند پیش شرط هرگونه مذاکره ای با ایران تعلیق غنی سازی اورانیوم است ومقامات ایران هم از سوی دیگر تاکید کرده اند برای هرگونه کمکی در حل مساله عراق، باید نیروهای آمریکایی ازاین کشور خارج شوند. بی علاقگی آمریکا به مذاکره با ایران از آنجا اهمیت پیدا می کند که هم اکنون فرانسه، آلمان وانگلیس پیش نویس جدیدی را برای تحریم های احتمالی علیه ایران به دیگر کشورهای عضو یعنی چین وروسیه وآمریکا ارائه کرده اند. پیش نویس قبلی که با مخالفت شدید روسیه مواجه شده بود بعد ازجلسات متعدد شکل کنونی را به خود گرفته است. دراین پیش نویس تحریم هایی برعلیه صنایع موشکی وهمچنین هسته ای ایران وافرادی که به آن مرتبط می شوند درنظر گرفته شده است.
ابراز تمایل اندک آمریکا به گفت وگو به ایران، از آنجا نشات می گیرد که چنین مذاکره ای درحالی که مقامات آمریکایی همه فشار خود را برای صدور قعطنامه تحریم علیه ایران به کار می گیرند عملا غیرممکن خواهد بود.
از سوی دیگر، سی ان ان به نقل ازمنابع کاخ سفید روز گذشته از گفت وگوی بوش ونوری المالکی نخست وزیر عراق درخصوص حضور ایران وسوریه درکمک به حل مشکل عراق سخن گفته است. بوش روزسه شنبه گفت: “ایران می داند چگونه به میز مذاکره بیاید وآن همانا تعلیق غنی سازی است.” بوش که برای اجلاس سران ناتو در استونی به سر می برد، در اظهار نظری جداگانه گفته است که القاعده پشت ناامنی های عراق قرار دارد.
نزدیک شدن اعضای دائم شورای امنیت برای اجماع روی پرونده هسته ای ایران، همزمان با اظهار نظرژنرال میرزا بیگ فرمانده ارتش پاکستان درزمان نخست وزیری بی نظیر بوتو که مقامات ایرانی پینشهاد 12 میلیارد دلار رشوه برای دراختیارگرفتن سلاح اتمی را ارائه کرده بوده اند وهمچنین اظهارات اخیر محمود احمدی نژاد که از تهیه سوخت مورد نیاز نیروگاه بوشهر تا پایان سال 2007 وراه اندازی 60 هزاردستگاه سانتریفوژ سخن گفته، امکان دستیابی به توافق میان تهران و واشنگتن را بسیار دشوار ساخته است.
منابعی که نام خود را به نیویورک تایمز اظهارنکرده اند گفته اند دراین مسیرایالات متحده طی هفته های گذشته تلاش کرده خود را به دیگر همسایگان عراق ازجمله عربستان سعودی، اردن ومصر نزدیک کند. آمریکا ازکشورهای یاد شده خواسته است در جهت پایان دادن به تنش های موجود درلبنان وعراق با واشنگتن همکاری کنند.
جورج بوش روزگذشته ( سه شنبه) درتالین استونی درواکنش به دیدار رییس جمهوری عراق از ایران گفت که رهبران عراقی می توانند با هرکسی که مایل هستند دیدار کنند چرا که عراق یک حکومت است وسیاست خارجی خودش را دارد. اوکه به همراه کاندولیزا رایس هفته گذشته به اردن سفر کرده بود تا درخصوص وضعیت رو به وخامت گذاشته عراق با نوری المالکی وچندین رهبر سنی عراقی دیدار کند تا خشونت های به وجود آمده طی هفته های گذشته را به نحوی کاهش دهند. این درحالی است که آیت الله خامنه ای رهبرمذهبی ایران دردیدار با جلال طالبانی رییس جمهوری عراق گفته است: “علت اصلی وضع کنونی عراق، سیاستهای امریکاست که از طریق واسطههایی اجرا میشود.” طالبانی پیشتر ازایران خواسته بود که از عراق به عنوان زمین بازی با دشمن دیرینه خودیعنی امریکا استفاده نکند.
ازهنگام آغاز جنگ عراق درسال 2003، تاکنون نزدیک به سه هزار سرباز آمریکایی دراین جنگ کشته شده اند.