نگاه کوریه به سیاست هسته ای ایران

نویسنده

چرا ایران قصد دارد به سلاح هسته ی دست پیدا کند؟ ایران کشوری کهن و پرافتخار است و نمی تواند شاهد انزوای خود باشد و به هیچ وجه مایل نیست با آن به عنوان کشوری طرد شده رفتار شود. تهران به وضوح دید که پس از دستیابی یک دانشمند پاکستانی به اولین بمب اتمی اسلامی، تا چه حد اعتبار، وجهه و ارج و قرب این کشور در جهان اسلام افزایش یافت. ایران اکنون قصد دارد همین کار را در قلمرو کشورهای مسلمان شیعه انجام دهد.

ایران ازنظر ژئوپلیتیکی، خود را در دو منطقه می بیند: خاورمیانه و آسیا. در شرق خود، پاکستان وهند، دو قدرت با توان سلاح هسته ای و در غرب خود، عراق را می بیند که به واقع ملت ایران را قلع و قمع کرد و رییس دولتش نیز قصد گسترش سلاح اتمی را داشت. کمی دورتر و بازهم در غرب، اسراییل را می بیند که دشمن بی چون و چرا و سرسخت ایران بوده و طبق بعضی از برآوردها، 200 کلاهک اتمی دراختیار دارد. درواقع، بر هیچ یک از این کشورها، هیچ گونه فشاری از سوی هیچ ارگان یا سازمانی مبنی بر نابود کردن زرادخانه های اتمی شان اعمال نشده است و حتی جدا از تمامی این مسایل، همگی آنها در سطح بین المللی دارای توانمندی و هیبتی به مراتب مستحکم تر از گذشته شده اند.

در خاوردور نیز، کره شمالی به نوبه خود به سلاح اتمی دست یافته، ولی ایالات متحده به عوض این که آن را تهدید کند، ضمانت امنیتی به آن می دهد. ایالات متحده و اروپا، مسوؤلیت بحران ها و تنش های فعلی را بر گردن ایران می اندازند، مقامات ایرانی نیز این احساس را دارند که هشدارها و صدای پوتین های غربی تا به فکر دفاع از خود علیه یک حمله احتمالی باشند.

اختلافات بین ایران و غرب از چه زمانی کدرتر شد؟ از زمان انتخابات رییس جمهور فوق محافظه کار در ماه ژوئن 2005. سخنرانی های اولیه او در همان آستانه به قدرت رسیدنش و سپس اظهارات تندروی او درخصوص نابودی دولت یهود، همگی به حساب بی تجربگی سیاسی این شهردار سابق گذاشته شدند. ولی قدرت ایجاز او که با چاشنی قوی ناسیونالیستی نیز مخلوط شده بود، نه تنها انعکاس وسیعی را بین کلیه اقشار مردم ایران به همراه داشت، بلکه بین سران این کشور نیز بسیار نفوذ کرد و خوشایند واقع شد. اکنون برای مقامات جمهوری اسلامی دیگر این امکان از بین رفته تا نسبت به برنامه اتمی خود عقب نشینی کرده و احساسی را که طی این مدت بین مردم جا افتاده، نادیده بگیرند. احساسی که به واسطه آن از دستیابی به انرژی اتمی به عنوان یک حق مسلم و اعتبار ملی یاد می شود.

آیا این بحران به یک درگیری مسلحانه خواهد انجامید؟ اسراییل و ایالات متحده می دانند، اتخاذ چنین راه حلی می تواند با اقدامات تلافی جویانه احتمالی ایران به جای باریک بکشد. تهران این توان را دارد تا با استفاده از روابط خود با گروه های اسلامگرای تندرو مانند حزب الله و جهاد اسلامی، مشکلات بسیاری را برای واشنگتن و متحدانش در خاورمیانه ایجاد کند. ازطرف دیگر باید به این حقیقت نیز اشاره کرد که ایران نفوذ بسیاری در عراق دارد؛ عراقی که بیش از 130 هزار سرباز امریکایی را در خود جای داده است.

تهران همچنین قسمت اعظم زیرساخت های اتمی خود را در دل خاک پنهان کرده و این موضوع تا حد قابل توجهی از آسیب پذیری آنها در برابر حمله احتمالی کاسته است. مسؤولین ایرانی آشکارا اذعان دارند که حمله نظامی به ایران به هیچ وجه قابل قیاس با حمله نظامی به عراق نیست، زیرا عراق در سال 2003 به شدت در منطقه ضعیف و منزوی شده بود.

ایران یکی از تولید کنندگان بزرگ نفت در جهان است و این یک مشکل بزرگ برای غرب خواهد بود که اکنون در صدد است تا تحریم های شدیدتری را علیه تهران اعمال کند.

یک دیپلمات غربی در این خصوص اظهار می دارد: “باید راهی پیدا کنیم تا قبل از این که ایران به ما ضربه بزند و ضرری متوجه ما سازد، ما این کار را کرده باشیم.” با توجه به نظر کارشناسان، ایران با ادامه تحقیقات اتمی که می تواند در نهایت به استفاده نظامی منجر شود، درصدد است تا به انجام هر اقدام ممکن و قابل اجرایی مبادرت ورزد.

منبع: کوریه انترناسیونال، 13 اوت

مترجم: علی جواهری