مشتریان عمده نفت ایران پول نفت را نمیپردازند. چین هم همان رفتاری را در مقابل ایران برگزیده که هند ماههاست دنبال میکند: نپرداختن بهای نفت وارداتی از ایران به بهانه تحریم- چین و هند نهصد هزار بشکه نفت از ایران میخرند که تقریبا نیمی از صادرات نفت ایران است. دیگر مشتریان مهم نفت ایران ژاپن وکره جنوبی هستند که شنیده ها حکایت دارد آنها نیز در پرداخت بهای نفت به ایران تعلل دارند. در واقع ایران برای دریافت مهم ترین درامد ارزی اش که اتفاقا بخش عمده بودجه کشور بر مبنای آن بنا شده دچار مشکلاتی شده است که دیگر با انکار و شعار نمیتوان از کنارش گذشت.
در این راستا روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی نوشت چین در پرداخت پول نفت وارداتی از ایران با مشکل روبه رو شده و تاکنون 30 میلیارد دلار بابت نفت ایران بدهکار است.
بنا بر این گزارش چین به ایران پیشنهاد کرده است به جای پرداخت پول نفت وارداتی، به ایران کالای چینی بدهد یا اینکه پول نفت را با واحد پول چین یعنی یوان بپردازد.
براین اساس چینی ها چندان بی میل نیستند که به بهانه تحریم های مالی و بانکی از دادن دلار به ایران سر باز بزنند و در عوض ایران را مجبور به خرید “کالاهای بنجل” خود کنند. در همین حال از منابع آگاه نفتی شنیده میشود که کره جنوبی وژاپن هم چند ماهی است بهای نفت خریداری شده از ایران را نپرداخته اند.پیش از این نیز اعلام شده بود که هند ماههاست پول واردات نفت از ایران را به شرکت ملی نفت ایران نپرداخته است.
این در حالی است که بر اساس گزارش روزنامه کیهان احمدی نژاد از چینی ها خواسته است روابط شان را با ایران گسترش دهند؛ پیش از ان هم در خرداد ماه در حاشیه اجلاس شانگهای احمدی نژاد از چینی ها خواسته بود تجارت با ایران را به سالی صد میلیارد دلار برسانند.
فایننشال تایمز در گزارشش میاورد: “مقامات ایرانی از اینکه بزرگترین مشتریان نفت خام ایران مثل چین و هند نمی توانند در مقابل نفتی دریافتی، پول بدهند عصبانی هستند. این روند باعث شده که در ایران، برخی از ارزها با کمبود روبه رو شوند.این به نفع چینی هاو هندی ها است که به جای دادن دلار، در ازای خرید نفت ایران، به این کشور “یوان” ( پول ملی چین ) یا “روپیه” ( پول ملی هند) بدهند و یا در عوض در ازای پول نفت ایران با بستن قرار دادهایی مبادله پایاپای کالا به کالا کنند”.
فایننشال تایمز بر اساس ادعای برخی منابع می نویسد ایران و چین هم اکنون مشغول مذاکره هستند تا به جای پرداخت سالانه 20 میلیارد دلار از سوی چین به ایران ( برای خرید نفت ) دو کشور یک قرار داد مبادله کالا به کالا منعقد کنند و ایران به جای دریافت پول در ازای فروش نفت خود از چین کالا وارد کند.
چین هم اکنون به دلیل تحریم های مالی و بانکی آمریکا، 30 میلیارد دلار بابت پول نفت وارداتی خود از ایران، بدهکار است و این مذاکرات در واقع به عنوان راهی برای برون رفت از این وضعیت و پرداخت بدهی چین به ایران در حال انجام است.تایمز مالی در ادامه به نقل از یکی از مقامات سابق ایران می نویسد که ایران هنوز مشغول بررسی طرح مبادله پایاپای کالا و نفت با چین است و هنوز در این باره تصمیم نگرفته است.
این مقام سابق می گوید: مسئولان ایران و چین برای حل مشکل هنوز در مرحله اولیه مذاکرات هستند ولی هنوز به نتیجه ای نرسیده اند. تهران پیشنهاد چینی ها برای دریافت کالا یا یوان در مقابل نفت صادراتی به چین را نپذیرفته است.چین و هند از باقی ماندن پول نفت ایران در بانک های خود بسیار خوشحال هستند.
میزان صادرات نفت ایران به چین در ماه های گذشته از سال 2011 نسبت به مدت مشابه سال گذشته میلادی، حدود 50 درصد رشد داشته است.
گفتنی است هم اکنون مشکل پرداخت پول نفت صادراتی ایران، یکی از مشکلات جاری در روابط اقتصادی ایران و هند نیز هست و بنا به اعلام منابع رسمی در ایران هند هم اکنون رقمی بین 5 تا 8 میلیارد دلار بابت خرید نفت به ایران بدهکار است.
چین و هند به ترتیب بزرگترین مشتری نفت ایران هستند. این دو کشور مشتری یک سوم از نفت صادراتی ایران هستند.
هند روزانه 400 هزار بشکه نفت خام از ایران وارد می کند. این در حالی است که بر اساس گزارش رویترز ایران به هند هشدار داده است که صادراتش به هند را از ماه اوتقطع میکند. خبرگزاری رویترز به نقل از منابع آگاهی که نخواسته‌اند نامشان فاش شود، گزارش داده که شرکت ملی نفت ایران در تاریخ ۲۷ ژوئن با ارسال نامه‌ای به مسئولان پالایشگاه‌های هند این تصمیم را به آنها اطلاع داده است.
در این نامه آمده است: با کمال تأسف باید به آگاهی شما برسانیم تا زمانی که راه‌حل مشخصی برای پرداخت پول نفت صادراتی شرکت ملی نفت ایران پیدا نشود، این شرکت در موقعیتی نخواهد بود که بتواند در ماه اوت سال ۲۰۱۱ همچنان به ارسال نفت برای شرکای هندی خود ادامه دهد.
شرکت ملی نفت ایران در نامه خود به مسئولان پالایشگاه‌های هندی در عین حال افزوده است که در حال حاضر هیات‌های عالی‌رتبه‌ای از بخش‌های بانکی، مالی و نفتی دو کشور سرگرم گفت‌وگو برای حل این مشکل هستند.
مشکل پرداخت بهای نفت صادراتی ایران به هند پس از آن دامنگیر دو کشور شد که بانک مرکزی هند در دی ماه سال گذشته با صدور دستوری انجام هر گونه داد و ستد با ایران و از جمله خرید نفت از ایران از طریق اتحادیه پایاپای آسیایی را ممنوع اعلام کرد. به دنبال این اقدام که گفته میشود تحت فشار ایالات متحده صورت گرفته بود، دو کشور به دنبال یافتن راه‌حلی جایگزین برای پرداخت بهای نفت صادراتی ایران بر آمدند و از جمله به استفاده از بانک تجاری ایران و اروپا، مستقر در آلمان، روی آوردند.
در مقابل این تهدید جیپال ردی، وزیر نفت هند گفته‌است که در صورت توقف صادرات نفت ایران به هند در ماه اوت، “هیچ کمبود و مسئله‌ای رخ نخواهد داد”. محسن قمصری معاون بین اللمل وزارت نفت هم گفته که تغییر منبع تأمین نفت، “مشکلات فنی و اقتصادی” را برای کشور هند ایجاد میکند.در عین حال به گزارش رادیو فردا عربستان سعودی مذاکراتی را با طرف‌های هندی برای در دست گرفتن بازار صادرات نفت ایران به هند آغاز کرده‌است.
ترکی الفیصل، شاهزاده سعودی، اخیراً گفته عربستان آماده‌است از ظرفیت مازاد بر تولید استفاده کند تا جای ایران را در بازار کشورهای نیازمند به نفت پر کند.
از سوی دیگر یک منبع آگاه در شرکت آرامکوی عربستان سعودی به رویترز گفته است، تهران به شرکت‌های بی‌پی‌سی‌ال، اچ‌پی‌سی‌ال و اسار اطلاع داده که ماه آینده میلادی هیچ فروشی به این شرکت‌ها نخواهد داشت و در نتیجه این سه شرکت نفت بیشتری از آرامکو تقاضا کرده‌‌اند.
این موارد در حالی در صحنه بازی نفتی منطقه ای در جریان است که بیشترین دل مشغولی نفتی های جمهوری اسلامی وزیر شدن سردار رستم قاسمی یا علی آبادی یا پرویز فتاح است.در مجلس هم اگر جلسه ای در خصوص مسایل کلان نفتی تشکیل میشود به گفته نماینده ای بنا بر مصلحت، مسایلش با مردم در میان گذاشته نمیشود.
بر اساس گزارش فارس غلامعلی میگلی‌نژاد عضو کمیسیون انرژی مجلس به حضور مدیر‌عامل شرکت ملی نفت و تعداد دیگری از مدیران و کارشناسان مربوط به حوزه نفت و گاز در جلسه اخیر کمیسیون انرژی مجلس اشاره کرد و به طور کلی گفت:افراد حاضر در جلسه مباحثی در مورد میادین مشترک و آخرین وضعیت این میادین مطرح کردند.
همچنین میگلی‌نژاد اظهار داشت: بررسی وضعیت میدان نفتی پارس جنوبی که بزرگترین میدان نفتی کشور محسوب میشود به صورت ویژه در جلسه کمیسیون انرژی پیگیری شد.
وی بررسی موضوع مطالبات ایران از هندوستان بابت فروش نفت خام را دیگر دستور کار امروز کمیسیون انرژی مجلس عنوان کرد و گفت: به دلیل برخی مسائل قرار شد که مباحث مطرح شده در این زمینه فعلا برای عموم مطرح نشود.
