جورج جان
یر اساس گزارش هائی که از سرویس های خارجی به دست آمده سیستم کنترل تاسیسات اتمی بوشهر بعد از حمله ویروسی استاکس نت امکان دارد که به محض اینکه این تاسیسات کار خود را بطور کامل آغاز کند، فاجعه ای شبیه به چرنوبیل اتفاق بیافتد.
دیمیتری روگوزین، فرستاده ناتو درمورد حادثه انفجار رآکتور در سال 1986 در اوکراین هشدار داد اما اعلام کرد که این خطر هفته گذشته برطرف شده است.
در گزارشی که بدست اسوشیتد پرس رسیده آمده است که چنین نتیجه گیری خام و بر اساس “برآورد اتفاقی” دانشمندان ایرانی و روسی است که در رآکتور بوشهر کار می کنند.
در این گزارش نوشته شده است:« با ناتوان شدن سیستم کنترل توسط ویروس، رآکتور قدرت “یک بمب اتمی کوچک” را دارد. کمترین خسارت احتمالی آن تخریب رآکتور است. با اینحال خسارت های بیرونی و تخریب عظیم محیط زیست را هم باید به حساب آورد؛ درست مثل فاجعه چرنوبیل.»
ویروس استاکس نت قادر است سانتریفوژ ها را از کنترل خارج کند و برنامه غنی سازی اورانیوم ایران را تا مدت ها مختل کند. برخی از کارشناسان کامپیوتر معتقدند که استاکس نت را آمریکا و اسرائیل ساخته اند یعنی همان دو کشوری که معتقدند که ایران از سوخت اتمی برای ساخت بمب اتم استفاده خواهد کرد، ایران نیز اعلام کرده است که این ویروس وارد لپ تاپ کارکنان تاسیسات بوشهر شده است اما این مسئله را تاسیسات بوشهر به استاکس نت مبتلا شده باشد یا اینکه این ویروس دلیل تاخیر روس ها در شروع ساخت رآکتور باشد را رد کردند.
عدم تمایل جمهوری اسلامی ایران به عقب نشینی از برنامه های اتمی اش که خود می گوید با اهداف صلح آمیز است، باعث شده است که سازمان ملل چهار بار این کشور را تحریم کند. مقامات ایرانی تنها بعد از اینکه اواخر سال گذشته خبر ویروسی شدن موقتی کامپیوتر ها به بیرون درز کرد، درباره این حادثه حرف زدند.
علی اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی، به خبرنگار اسوشیتد پرس اجازه نداد تا درباره استاکس نت در بوشهر، از او سووالی بپرسد.
اما روگوزین، نماینده روس، مهندسان سایت بوشهر را بعد از اینکه در صفحه کامپیوتر خود متوجه شدند که کنترل سیستم را از دست داده اند، هراسان توصیف کرد. آنها از اینکه کنترل را کاملا از دست بدهند، ترسیده بودند.
روگوزین، به خبرنگاران گفت: “این ویروس بسیار کشنده و خطرناک است و می تواند منجر به حادثه ای شبیه به چرنوبیل بشود.”
کارشناسان در مورد ویروس قدرتمند استاکس نت اختلاف عقیده دارند.
اولی هینونن،رئیس بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی که سال گذشته بازنشسته شد، معتقد است که این ویروس ممکن است سیستم کنترل بوشهر یا جاهای دیگر را مبتلا کرده باشد و باعث خرابی زیاد بشود.
رالف لنگر، محقق امنیت سایبری از آلمان می گوید: “با وجود اینکه این ویروس وارد کامپیوتر ها شده اما از لحاظ تکنیکی نمی تواند آسیبی به سیستم رآکتور بوشهر بزند.”
لنگر که در مورد تاثیرات ویروس استاکس نت بر ابزار زیمنس که در برنامه اتمی ایران بکار رفته است، تحقیق می کند، معتقد است که استاکس نت نمی تواند عامل یک انفجار حرارتی باشد.
سخنگوی اتم استروی اکسپرت، شرکت روسی که مسئول ساخت نیروگاه بوشهر است در مورد اینکه خسارت های زیادی به این تاسیسات وارد شده است، ابراز تردید کرد و گفت که سیستم کنترل کاملا خودکار است و ویروسی نمی شود.
آژانس بین المللی انرژی هسته ای که بر فعالیت های ایران نظارت دارد، خسارت به نیروگاه بوشهر را تکذیب کرد. اما یک مقام رسمی که نخواست نامش فاش شود گفت که آژانس از استاندارد های امنیتی و کار دستگاه ها ی نیروگاه راضی نیست.
رآکتور شماره 4 نیروگاه چرنوبیل در سال 1989 منفجر شد و تشاشعات اتمی بخش بزرگی از اروپای شمالی را در بر گرفت. صد ها هزار نفر در مناطقی در اکراین، روسیه سفید و روسیه که تحت تشاشعات اتمی قرارداشت زندگی می کردند، مجبور به ترک آنجا شدند.
لنگر می گوید که ممکن است خارج کردن ویروس از سیستم کامپیوتری بوشهر، یک سال طول بکشد. مقامات اطلاعاتی آمریکا معتقدند که تاسیسات بوشهر در ماه آینده کار خود را آغاز می کند.
کار نیروگاه بوشهر با تاخیر زیادی مواجه شده است.
قرار بود این نیروگاه تا سال 1999 کارش را آغاز کند اما به دلیل ساختمان سازی و اشکالات فنی به تاخیر افتاد. روسیه هم برای فشار آوردن به ایران درمورد برنامه های اتمی اش در این مورد کارشکنی می کرد.
روسیه طبق قراردادی که در سال 2005 بسته شد، باید سوخت اتمی را دراختیار ایران قرار بدهد و سوخت استفاده شده را پس بگیرد و این اقدامی بود تا کشور ها مطمئن باشند که ایران از این سوخت برای برنامه های اتمی اش استفاده نکرده است. ایران همچنین موافقت کرده است که بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی بر کار نیروگاه بوشهر و نقل و انتقال سوخت اتمی نظارت داشته باشند.
ساوت لیک تریبون، 31 ژانویه
