در حالی که بنا بر گزارشهای مختلف، در روزهای گذشته و به دنبال اعتراضات روزهای 25 بهمن و اول اسفند در ایران، تعداد زیادی از فعالان سابق و فعلی دانشجویی، بازداشت شده اند، روزنامه کیهان در گفتوگو با یک مقام امنیتی ـ– که نام و سمت وی را اعلام نکرده–ـ درباره دانشجویان چنین اظهارنظر کرده است:” اکثر اتفاقهایی که در کشور رخ داده به طور معمول یا دانشجویی بوده یا سر منشا آن از دانشگاه بوده است؛ مانند فتنهی سال88 یا اتفاقهای سال 78 که از دانشگاه شروع شد و تا قبل از آن هم منشا بحران های کشور اعم از بحرانهای سیاسی و امنیتی، جریان های دانشجویی بوده است”.
سخنان این مقام امنیتی در حالی بیان میشود که اخبار رسیده به روز از نزدیکان فعالان دانشجویی بازداشت شده، حکایت از افزایش فشارهابر آنها دارد. همچنین آنگونه که سایت دانشجو نیوز نوشته است، در روزهای گذشته، حدود 80 تن از فعالان دانشجویی بازداشت شدهاند.
در آستانه برگزاری مراسم روز بیست و پنجم بهمن ماه، پیمان عارف فعال سابق دانشجویی دانشگاه تهران، محمد ایلخانیزاده دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، هیوا مجیدزاده، هومن نعمتی فعال دانشجویی دانشگاه مازندران، جاوید فخریان فعال دانشجویی دانشگاه تهران و یکی از مدیران ستاد ملی هشتاد و هشت مجازی و زهرا افتخاری و زهرا شریف از اعضای انجمن اسلامی دانشکده داروسازی دانشگاه تهران بازداشت شدند.
در عین حال براساس گزارشهای رسیده به روز، خانواده و بستگان زندانیان تهدید شدهاند که در صورت انجام هرگونه مصاحبه با رسانههای “ضدانقلاب” وضعیت را برای خود و بستگانشان در زندان سختتر خواهند کرد.
یکی از این خانوادهها به روز گفت:“به ما اعلام کردهاند که انجام هر نوع مصاحبه وا اطلاعرسانی درباره عزیزانمان میتواند تبعات مختلفی داشته باشد. از لغو مرخصی یا افزایش فشار بر زندانیان و یا حتی بازداشت خودمان”.
گفتنی است که پیش از 22 بهمن، حکم مرخصی یکی از این فعالان دانشجویی صادر شده بود، اما پس از مصاحبه یکی از نزدیکان وی، مرخصی او لغو شد. در روزهای گذشته، همچنین برخی از این خانوادهها، به دفتر پیگیری وزارت اطلاعات احضار و از آنها تعهد گرفته شده است که از اطلاعرسانی درباره وضعیت بستگان خود پرهیز کنند.
همچنین اخبار رسیده از زندان اوین حکایت از آن دارد که عبدالله مومنی، سخنگو و رییس شورای مرکزی سازمان دانشآموختگان ایران (ادوار تحکیم وحدت) همچنان با ناراحتی پوستی خود دست به گریبان است و مقامات زندان اجازه درمان به وی نمیدهند. این در حالی است که پیش از این بارها خانواده وی خواستار آن شدهاند که به وی اجازه داده شود در خارج از زندان به معالجه خود بپردازد؛ اتفاقی که هنوز نیفتاده است.
از سوی دیگر، مقامات قضایی به زندانیان اعلام کردهاند که از این پس انتشار هرگونه نامه یا بیانیه، به صورت فردی ای جمعی، با واکنش شدید مواجه خواهد شد. در همین زمینه قاضی مقیسه، قاضی دادگاه انقلاب، صراحتا اعلام کرده در پرونده جدیدی که برای بهاره هدایت، مجید توکلی و مهدیه گلرو باز شده، حکمی صادر خواهد کرد که “موجب عبرت دیگر زندانیان شود”. وی اعلام کرده است که علاوه بر صدور 5 تا 6 سال حکم زندان، دستور تبعید آنان را نیز صادر خواهد کرد.
این در حالی است که بهاره هدایت ـ– عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم که به 9 سال زندان محکوم شده ـ– هفتههاست از ملاقات با خانواده خود، محروم شده است. برخی از نزدیکان وی در گفتوگو با روز ضمن ابراز نگرانی از وضعیت سلامتی وی، اعلام کردهاند که هنوز مشخص نیست آیا مقامات زندان، برای درمان سنگ صفرای وی، اقدامات لازم را انجام دادهاند یا خیر.
البته وضعیت بهاره هدایت در میان دانشجویان، منحصر به فرد نیست. زندانیان بند 350 زندان اوین و همچنین زندان رجاییشهر ـ– که به تازگی و بدون تفکیک میان زندانیان، به بند جدیدی منتقل شدهاند ـ– از هرگونه تماس تلفنی محروم هستند. در زندان اوین مدتهاست که ملاقاتها تنها به صورت کابینی انجام میگیرد و در زندان رجاییشهر نیز، امکان ملاقات تنها برای هر دو هفته یک بار وجود دارد.
در همین حال، موج تازه دستگیری دانشجویان بعد از اعلام تظاهرات در روز 25 بهمن، و سپس تجمع به مناسبت جانباختن صانع ژاله و محمد مختاری، که هر دو دانشجو بودند، آغاز شده است.
ابوذر رستمی دانشجوی دانشکده هنر دانشگاه تهران و احسان شفاهیان دانشجوی دانشکده متالورژی و بیش از ده تن از دانشجویان دیگر دانشگاه تهران در میان بازداشت شدگان روز ۲۵ بهمن بودند. آینده الماسی دانشجوی مدیریت دانشگاه تهران در حالی که برادرش البرز الماسی در زندان به سر می برد از بازداشتی های این روز در دانشگاه تهران بود. البته احسان شفاهیان در روزهای گذشته آزاد شد.
همچنین روز یکم اسفند حبیب فرحزادی و سهراب جعفری نیز بازداشت شدند که حبیب فرحزادی پس از ساعاتی در بامداد روز دوم اسفند آزاد شد.
محسن غمین دانشجوی دانشگاه پلی تکنیک که در پی برگزاری مراسم روز دانشجو در ۱۳ آذر ماه سال گذشته بازداشت شده بود، بیست و سوم بهمن ماه برای اجرای حکم دو سال حبس تعزیری خود را به زندان اوین معرفی کرد.
بیش از ۱۶ نفر از دانشجویان دانشگاه شریف نیز در روزهای گذشته بازداشت شدند. امین مهدوی، شقایق حیرانی، فرزانه کرمی، پوریا نادری، سامان فرحت، محمد نراقی، محمد سلحضور، عارف بلند نظر، سیاوش جباریان، شیما وزوایی، نادر رضایی و از اعضای شورای صنفی دانشگاه شریف احسان احسانی در میان بازداشت شدگان بودند. همچنین پنج تن از اعضای انجمن اسلامی دانشگاه شریف به نامهای علی اکبر محمدزاده، جواد سوهانکار، علی مرشدلو، امیرهوشنگ نوایی و محمد افخمی نیز بیست و پنجم بهمن ماه پس از خروج از دانشگاه بازداشت شدند. لازم به ذکراست شقایق حیرانی، فرزانه کرمی، پوریا نادری، نادر رضایی و احسان احسانی در روزهای گذشته آزاد شدند.
حسین سالمکار از دیگر اعضای انجمن اسلامی دانشگاه شریف نیز روز سیام بهمن ماه در پی مراجعه مأموران امنیتی به منزل وی بازداشت شد.
محسن برزگر از اعضای منتخب دفتر تحکیم وحدت در انتخابات سال گذشتۀ این اتحادیه و حسین ضامن ضرابی، دانشجویان دانشگاه نوشیروانی بابل روز ۲۵ بهمن ماه پس از خروج از دانشگاه بازداشت شدند. همچنین روز یکم اسفند ماه ایمان صدیقی دبیر سیاسی انجمن اسلامی دانشگاه نوشیروانی نیز بازداشت شد. علی یزدان پناه و سارا باقری دو فعال دانشجویی دیگر دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل نیز در یکم اسفند ماه بازداشت شدند.
پس از جان باختن صانع ژاله، دانشجوی دانشگاه هنر، دانشجویان دانشگاه هنر دست به تجمعات اعتراضی زدند و در پی مراسم تشییع جنازۀ وی بیش از ده تن از دانشجویان دانشگاه هنر بازداشت شدند. فتانه رهقی، دانشجوی تئاتر و فراز سرابی، عنایت صحرایی، علی صدیقی، مهرداد میرزایی، محمد طیب طاهر دانشجوی کارشناسی ارشد کارگردانی تئاتر، و فراز فشارکی، حمید حسینی، دلارام قهرمان در میان دانشجویان بازداشتی قرار داشتند.
روز یکم اسفند در پی یورش نیروهای امنیتی به دانشکدۀ علوم دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی بهنام مومنی، علی محبی، سینا جمولی، سعید ابریشمی و یکی از دانشجویان رشته فیزیک بازداشت شدند. همچنین سپهر صاحبان یکی دیگر از دانشجویان این دانشگاه به دنبال برگزاری تشییع جنازه شهید ژاله در روز ۲۶ بهمن ماه بازداشت شد.
در مشهد نیز حسین احمدنژاد، امیر شیبانی و علی رزاقی، فرزانه نجارنژاد دانشجویان دانشگاه آزاد مشهد و مرتضی باقرزاده دانشجوی دانشگاه پیام نور مشهد روز بیست و پنج بهمن بازداشت شدند. گفتنی است فرزانه نجارنژاد به خاطر فعالیتهای سابقش در حوزه مسائل زنان به دو ترم محرومیت تحصیلی محکوم شده بود و صبح روز بیست و پنجم با مراجعۀ مأموران امنیتی به منزل پدریش بازداشت شد. احسان کاهوکار، محمد غفاریان، علی منصوری و محمد هرمززاده چهار دانشجوی دانشگاه فردوسی مشهد روز اول اسفند ماه بازداشت شدند که هم اکنون در بازداشتگاه اداره اطلاعات مشهد زندانی هستند. علی صابری، فعال دانشجویی دانشگاه فردوسی مشهد، نیز اول اسفند و در حالی که در کلاس درس بود، توسط ماموران وزارت اطلاعات بازداشت شد.
در میان دانشجویان بازداشتی دانشگاه آزاد تهران مرکز محمد باقری روز ۲۵ بهمن و سعیده عسگری و فرناز کمالی روز یکم اسفند بازداشت شدند.
در شهرکرد نیز سه دانشجو به نام های علی مرادی، دبیر سیاسی انجمن اسلامی، کورش بنایی و رضا شاکری از فعالین دانشجویی دانشگاه شهرکرد روز ۲۵ بهمن ماه بازداشت شدند.
همچنین روز ۲۵ بهمن ماه سعید سکاکیان و فرهاد فتحی دو تن از دانشجویان دانشگاه بین المللی قزوین نیز بازداشت شدند.
میثاق افشار دانشجوی بهایی دانشگاه شهید بهشتی بامداد روز ۲۶ بهمن در پی مراجعه مأموران امنیتی به منزل پدریاش بازداشت شد.
حاجیعلی کمالی، احمد نازکی، داریوش جلالی و وحید رفیعی، دانشجویان دانشگاه یاسوج روزهای ۲۸و ۲۹ بهمن ماه بازداشت شدند که با آزادی احمد نازکی و حاجیعلی کمالی، دو دانشجوی دیگر در زندان مرکزی اطلاعات یاسوج نگهداری میشوند. همچنینی امین خسروی دیگر دانشجوی دانشگاه یاسوج میباشد که روز ۲۷ بهمن بازداشت شد.
امید عبادی دانشجوی مقطع کارشناسی ناپیوستۀ عمران دانسگاه آزاد سنندج روز ۲۸ بهمن ماه در حالیکه در جلسه کنکور کارشناسی حضور داشت بازداشت شد.
در میان اساتید دانشگاههای کشور نیز دکتر علی اکبر علیزاد، مدیر گروه سینمای دانشگاه هنر، روز ۲۶ بهمن ماه در پی برگزاری تشییع جنازه صانع ژاله و عبدالله صدری عضو هیأت علمی دانشگاه پلی تکنیک بیست و پنجم بهمن ماه به دنبال شرکت در تجمعات اعتراضی ۲۵ بهمن ماه بازداشت شدند.
از سوی دیگر ورود 20 دانشجوی شریف به دانشگاه و نیز ورود 25 تن به خوابگاه ممنوع اعلام شده است. این اقدام بنا به گفتهی مسئولان دانشگاه تا روشن شدن وضعیت دانشجویان احضار شده به کمیته انضباطی و صدور حکم محرومیت از تحصیل برای آنان صورت میپذیرد.