فرهاد رجبعلی
در حالی که طبق آمارهای رسمی از هر 100 هزار نفر در ایران 200 نفر در زندانهای کشور هستند، به گفته دادستان کل کشور این آمار متناسب با شان نظام اسلامی و ملت بزرگ ایران نیست.
قربانعلی دری نجف‌آبادی روز سه‌شنبه در نشست هم‌آندیشی تحقق بهداشت قضایی و پیشگری از وقوع جرم در تهران یادآوری کرد که نظام باید به سمتی حرکت کند که آمارهای قضایی در کشور قابل قبول و مطلوب باشد.
وی ضمن تشریح استانداردهای جهانی و میزان زندانیان در هر کشور، میانگین تعداد زندانیان در هر جامعه را از هر 100 هزار نفر معادل 140 نفر بیان کرد و اظهار داشت که با قیاس آمار کنونی زندانیان در کشور با همه تدابیری که اندیشیده شده، بسیار بالاست.
دری نجف‌آبادی در ادامه با بیان اینکه جامعه اسلامی باید الگو باشد و در جوامع اسلامی لازم است شاخصه‌های امنیت اجتماعی مطلوب باشد و به تناسب میزان زندانیان نسبت به جوامع دیگر نیز بسیار کمتر، فاصله وضعیت جامعه امروز را با جامعه‌ای که در آن حقوق افراد به طور کامل رعایت شود و مرزهای قانونی حرمت مدار باشد، بسیار زیاد دانست.
اظهارات دادستان کل کشور در حالی‌ست که به گفته مقامات رسمی سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی کشور آمار زندانیان در کشور ظرف سه سال گذشته 10 برابر شده است.
حمیدرضا علی اکبری ضمن تائید این خبر اظهار داشت بررسی‌ها نشان می‌دهد جرم 45 درصد زندانیان کشور مربوط به اعتیاد و مواد مخدر است.
مدیر کل اقدامات تامینی دراین‌باره افزود: به عنوان یک سیاست پیشگیرانه در جهت تحقق بهداشت قضایی در مبارزه با جرایم سازمان یافته و پولشویی، باید مقابله با مجاری ورود و منشاء‌های درآمدزایی از مواد مخدر در اولویت فعالیت‌های قضایی قرار گیرد.
به گفته این مقام رسمی و همچنین بر اساس آمارهای منتشره، چنانچه برخورد جدی با مبادی ورودی و ترانزیت مواد مخدر صورت نگیرد، در تمامی زمینه‌ها، کشور با سیر صعودی جرم مواجه خواهد شد.
علیرضا سراج، معاون دادستان کل کشور معتقد است که 45 درصد زندانیان کشور به طور مستقیم به مواد مخدر مربوط می‌شوند اما از جهت جرم‌زا بودن بسیاری از جرایم مالی، سرقت، کلاهبرداری، زورگیری و اخذ مال به عنف، پرونده‌های خانوادگی ایراد ضرب و جرح و جرایم منافی عفت، ناشی از مواد مخدر است که اگر حداقل 15 الی 20 درصد بقیه جرایم را غیر مستقیم ناشی از مواد مخدر فرض کنیم، در مجموع قریب به هفتاد و پنج درصد زندانیان ما در سراسر کشور به خاطر مواد مخدر در زندان هستند.
همزمان با هشدار دادستان کل کشور نسبت به افزایش زندانیان، محمود سالارکیا- معاون دادستان تهران- زنگ خطر زندانهای استان تهران را به صدا درآورده است. وی ضمن اعلام اینکه در هفت ندامتگاه و زندان استان تهران 145 هزار نفر زندانی وجود دارد، ظرفیت زندان های تهران را بسیار کمتر دانسته و اظهار داشته که بیش از این امکان جوابگویی نیست.
معاون دادستان تهران با اشاره به اینکه زندان اوین به محکومان مالی و سیاسی، زندان قزل حصار به موارد مربوط به مواد مخدر، زندان مرکزی به جرایم عادی مثل سرقت و رجایی شهر به محکومین ویژه مثل قتل و سرقت مسلحانه اختصاص یافته، تعداد زندانهای موجود را جوابگوی استان تهران ندانست.
به این ترتیب آمار ها حکایت از آن دارد که وضعیت زندان‌ها و نبود فضای کافی برای زندانیان و نیز افزایش نگران‌کننده جرم در کشور طی سال‌های اخیر مقامات قضایی را با چالشی جدی مواجه کرده، به گونه ای که خواستار تشکیل کارگروه‌های تخصصی و علمی با یک جمع‌بندی مناسب و فرهنگ‌سازی مطلوب و با بهره‌مندی از همکاری مردمی و نیز علما و نخبگان شده اند تا شاید مسایل کیفری به حداقل کاهش یابد؛ راهکاری که دادستان کل کشور ارائه کرده است، اما روند نظام قضایی و سیاسی کشور، امکان عملی شدن آن را پیش رو نمی گذارد.