هیات رئیسه در مقابل مجلس

نویسنده
کیوان بزرگمهر

» طرح سوال از احمدی نژاد باز هم معطل ماند

کش و قوس ها بر سر  سئوال از احمدی نژاد همچنان ادامه دارد؛ حتی احتمال رفتن علی مطهری از بهارستان هم عزمی برای آوردن محمود احمدی نژاد به بهارستان ایجاد نکرد. پس از اعلام منتفی شدن طرح سئوال از رئیس‌جمهور توسط هیات رئیسه مجلس، یک نماینده اصلاح‌طلب شروع به جمع‌آوری مجدد امضا کرده اما علی مطهری می‌گوید  بازهم جلو طرح سئوال گرفته خواهد شد.

به دنبال تذکر دیروز عوض حیدر‌پور، نماینده اصول‌گرای مجلس درباره تعلل در اعلام وصول طرح سؤال از احمدی‌نژاد، فرهنگی عضو هیأت‌رئیسه کل امضا‌های این طرح را 69 نفر اعلام کرد که به گفته وی موجب شده طرح سوال از احمدی‌نژاد از حد‌نصاب بیفتد. این پاسخ مصطفی کواکبیان نماینده اصلاح‌طلب مجلس و یکی از امضا‌کنندگان طرح سؤال از احمدی‌نژاد را بر آن داشت تا در تلاشی مجدد به دنبال گرفتن امضا‌های جدید برای این طرح باشد. تلاشی که علی رغم اعتقاد علی مطهری به اینکه “هیات رئیسه مجلس بنا ندارد طرح سؤال را عملی کند” از دیروز در صحن علنی مجلس شروع شده است.

گر چه هیات رئیسه مجلس بر انصراف شماری از امضاکنندگان سئوال از احمدی نژادو رسیدن تعداد امضاها به 69 نفر تاکید کرده  اما به گفته کواکبیان “این احتمال وجود دارد که هنوز هم امضای نمایندگانی که خواهان طرح سئوال از رئیس‌جمهور هستند بالای 74 نفر باشد.”

علی لاریجانی، رئیس مجلس نیز دیروز در پاسخ به تذکر آقای عوض پور، این موضوع را مشکلی “حاد” ندانست و گفت مسئولان هیات رئیسه اوراق امضاهای پس‌گرفته شده را دارند و اگر کسی شبهه‌ای دارد می‌تواند ببیند.

طبق قانون اگر یک چهارم نمایندگان مجلس یعنی 74 نفر طرح سئوال از رئیس‌جمهور را امضا کنند، وی موظف است برای پاسخگویی به نمایندگان در مجلس حاضر شود. طرح سئوال از رئیس‌جمهور می‌تواند مقدمه سلب صلاحیت او و برکناری از مقام ریاست جمهوری شود.

 

هنوز از حد نصاب نیفتاده

در جلسه روز سه شنبه مجلس شورای اسلامی مصطفی کواکبیان  در تذکری خطاب به محمدرضا باهنر خواست که برای روشن شدن ادعای هیات رئیسه مجلس مبنی بر کاهش تعداد امضاهای سئوال از رئیس جمهور”اسامی کسانی که امضای خود را پس گرفتند” اعلام رسمی شود. به گزارش خبرگزاری ایلنا، مصطفی کواکبیان همچنین اعلام وصول استعفای علی مطهری توسط هیات رئیسه مجلس رادر جهت “از دستور کار مجلس خارج کردن طرح سوال از رئیس‌جمهور” دانسته است.

دو روز پیش محمد رضا باهنر، نایب رئیس مجلس که در غیاب علی لاریجانی اداره جلسه مجلس را به عهده داشت، گفته بود این هفته تکلیف سئوال از رئیس جمهور مشخص خواهد شد. اما با اعلام وصول استعفای علی مطهری و در دستور کار قرار گرفتن این استعفا، عملا بحث سئوال از رئیس جمهور از دستور کار مجلس خارج و باعث اعتراض چند تن از نمایندگان شد.  

درهمین گیر و دار بود که خبر منتفی شدن سئوال از احمدی نژاد روی خط خبرگزاری‌ها رفت. حسین سبحانی نیا عضو هیات رئیسه مجلس با بیان اینکه تعدادی از امضا کنندگان ظرف این چند روز امضای خود را پس گرفته‌اند، گفت: “با این اقدام تعداد امضا‌ها از حد نصاب افتاده و به این ترتیب طرح سئوال از رئیس جمهور منتفی است.” محمد دهقان  یکی دیگر از اعضای هیات رئیسه مجلس نیز این مساله را تایید و اعلام کرد تعداد امضا‌ها از حد نصاب کمتر است.

برخی از متقاضیان سئوال از احمدی‌نژاد معتقدند در صورتی که اسامی نمایندگان امضا‌کننده سئوال و کسانی که امضای خود را پس گرفته‌اند، منتشر شود، مشخص می‌شود تعداد واقعی طرح سئوال از احمدی‌نژاد چند امضاست و اختلاف بین نمایندگان و هیات‌رییسه بر سر اجرای این طرح تمام می‌شود. اما محمد رضا باهنر با گفتن اینکه “ضرورتی به اعلام اسامی نمایندگانی که امضایشان را پس گرفتند، نیست” مشخص کرد که احتمال چنین اقدامی هم منتفی است.

در همین حال، علی مطهری که پیش‌تر در اعتراض به عدم اعلام وصول این طرح توسط هیات رئیسه استعفا کرده بود، چهارشنبه، چهارم آبان به خبرگزاری فارس گفت که حتی اگر پنج نماینده دیگر به امضاکنندگان اضافه شود، هیات رئیسه امضاهای دیگری را پس می‌‎گیرد.

به گزارش فارس،مطهری با انتقاد از آنچه «هزینه کردن رهبری  برای طرح سؤال از رئیس جمهور» خواند، ضمن اشاره به سخنان آیت الله خامنه ای مبنی بر عدم دخالت وی در امور اجرایی گفت: “ استعفا از نمایندگی مردم تهران تنها کاری بود که می‌توانستم برای عملی شدن از طرح سؤال از رئیس جمهور انجام دهم.” علی مطهری همچنین خبر داد که یکی از مسئولان دولتی و هیات‌رئیسه در حال پس‌گرفتن امضا‌ها هستند.

از طرف دیگر، نماینده شهرضا و از طراحان سئوال، با تاکید بر اینکه “سند داریم که فقط 14 نفر امضا‌هایشان را پس گرفته‌اند”، گفت براساس پیگیری ها تعداد امضاها بیش از 73 نفر و همچنان قابل پیگیری است. عوض حیدرپور، در حالی که  خواستار اعلام اسامی کسانی شد که امضا‌ی خود را پس گرفته اند ،یادآوری کرد که هیات رئیسه نمی‌تواند از طرف مجلس تصمیم بگیرد و یک نفر هم مدام مصاحبه کند که سئوال از رئیس‌جمهوری منتفی است.

 

دولت دنبال پس گرفتن امضاها

در چنین شرایطی حمیدرضا کاتوزیان، نماینده تهران و یکی از امضا‌کنندگان سئوال از احمدی‌نژاد عنوان کرد، اگر لازم باشد اسامی نمایندگانی که امضایشان را پس گرفته‌اند، در سایت‌های خبری منتشر خواهد شد. کاتوزیان با رد به حد نصاب نرسیدن امضا‌ها گفت: “تاکنون تنها 15 نماینده امضای خود را در این زمینه پس گرفته‌اند.” این نماینده مجلس گفت:” اگر طرح سئوال از رییس‌جمهور از حد نصاب افتاده است، چرا دولت هنوز به دنبال این است که برخی از نمایندگان امضای خود را پس بگیرند؟ “

علی مطهری، مطرح کننده اصلی این طرح نیز معتقد است:“اگر نماینده رییس‌جمهور در کمیسیون حضور می‌یافت و توضیحات وی قانع‌کننده بود و آنگاه امضا‌کنندگان امضای خود را پس می‌گرفتند، یک امر طبیعی بود. اما پس گرفتن امضا‌ها به شکل فعلی و تحت فشار هیات‌رییسه خلاف قانون آیین‌نامه داخلی مجلس است.”

علی مطهری، طرح سئوال از رئیس جمهور را همانند سئوال از وزیران دانسته که باید به کمیسیون‌های مربوطه ارجاع داده شود اما هیات رئیسه مجلس از این کار سر باز زده است.

روز سه شنبه حمیدرضا کاتوزیان، نماینده تهران با ابراز تاسف تصریح کرده بود که دولت به برخی نمایندگان فشار می‌آورد که امضای خود را پس بگیرند تا در ازای آن مشکلات حوزه‌های انتخابیه‌ آن‌ها حل شود.

طرح سئوال از احمدی نژاد در تیرماه امسال با تلاش علی مطهری، نماینده اصولگرا، به 100 امضا از نمایندگان رسید و به هیات رئیسه تحویل داده شد اما اعضای هیات رئیسه طرح آن را به صلاح ندانستند. این نماینده منتقد دولت هم در اعتراض به عدم اعلام وصول این طرح توسط هیات رئیسه مجلس در روز 20 مهر ماه از نمایندگی مجلس استعفا کرد که همچنان در نوبت بررسی قرار داد.

 

انهدام طرح

علی مطهری با متهم‌کردن هیات‌رئیسه به “انهدام طرح سئوال از رئیس جمهوری” گفته بود این هیات به همراه معاون پارلمانی محمود احمدی‌نژاد و معاونان پارلمانی وزرا بر نمایندگان امضاکننده این طرح فشار آورده‌اند. پیش‌تر محمدرضا باهنر تاکید کرده بود که “بزرگان” جمهوری اسلامی، این طرح را به مصلحت نمی‌دانسته‌اند و باید تلاش کرد که کار دولت دهم “به صورت طبیعی و عادی” تمام شود و یک کار “پرهزینه غیرمعمول” انجام نشود.

برطبق اصل 88 قانون اساسی، در صورتی که حداقل یک چهارم کل نمایندگان مجلس شورای اسلامی از رئیس جمهور و یا هر یک از نمایندگان از وزیر مسئول، درباره یکی از وظایف آنان سئوال کنند، رئیس جمهور یا وزیر موظف است در مجلس حاضر شود و به سئوال جواب دهد و این جواب نباید در مورد رئیس جمهور بیش از یک ماه و در مورد وزیر بیش از ده روز به تأخیر افتاد مگر با عذر موجه به تشخیص مجلس شورای اسلامی.

سئوال از رئیس جمهور که این روزها به یک تابو در مجلس اسلامی تبدیل شده از حقوق قانونی نمایندگان محسوب می شود؛ البته پس گرفتن امضا نیز همینطور. اما نکته اینجاست که این نمایندگان، باید همانطور که برای امضا کردن این طرح دلیل محکم داشته باشند، برای پس گرفتن امضای خود نیز باید دلیل محکم داشته باشند. مخالفت هیات رئیسه مجلس برای رسانه‌ای نشدن اسامی این نمایندگان، این مساله را تداعی می‌کند که دلایل قانع کننده‌ای برای پس گرفتن امضا‌ها وجود ندارد و حتی باعث می‌شود شایعه فشار دولت بر نمایندگان تلویحا تایید شود.